Το νομοσχέδιο που αλλάζει το καθεστώς στους αγροτικούς συνεταιρισμούς

Στον αριθμό των υγιών συνεταιρισμών αναφέρθηκε μεταξύ άλλων κατά την διάρκεια της σημερινής συνέντευξης Τύπου ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Βαγγέλης Αποστόλου.  Σύμφωνα με όσα ανέφερε από τους 1.042 συνεταιρισμούς που λειτουργούν σήμερα (μετά τον μετασχηματισμό που επέφερε ο νόμος Σκανδαλίδη 4015/2011) μόνο οι 15 - 20 περίπου  παρουσιάζουν υγιή οικονομικά στοιχεία. Σύμφωνα με τον Υπουργό, το νομοσχέδιο που τίθεται σε διαβούλευση, «επιδιώκει να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να δώσει μια υγιή βάση στην λειτουργία του συνεταιριστικού κινήματος».

Μάλιστα συμπλήρωσε ότι το νέο ν/σ στηρίζεται σε κάποιες βασικές αρχές των δύο προηγούμενων νόμων (810/2000 και 4015/2011) αλλά εισάγονται νέες ρυθμίσεις «προκειμένου να ανταποκριθούμε στις ανάγκες που έχει σήμερα ο χώρος».

Αναφερόμενος στα κύρια σημεία που επικεντρώνεται το νέο ν/σ ανέφερε ότι στόχος τους είναι:

Το ξεκαθάρισμα και η εξυγίανση της υφιστάμενης κατάστασης.
Η διευκόλυνση για την σύσταση Α.Σ.
Ο αυστηρός έλεγχος της λειτουργίας των συνεταιριστικών οργανώσεων.
Η αλλαγή στην δομή των συνεταιρισμών τόσο σε εθνικό όσο και περιφερειακό επίπεδο.
Οι αλλαγές στις ΟΠ και τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις.
Η ενίσχυση της συνεταιριστικής εκπαίδευσης
Η δημιουργία Αγροδιατροφικών συμπράξεων.
Η ίδρυση ομάδων διαχείρισης και προστασίας των ΠΟΠ προϊόντων.
Η δημιουργία ενιαίας βάσης για την ιχνηλασιμότητα των συνεταιριστικών προϊόντων.
Η δημιουργία φορέα διαχείρισης της ακίνητης περιούσιας του Υπουργείου και της δημόσιας αγροτικής γης.
Τα βασικά σημεία του νομοσχεδίου είναι τα εξής:

Απλούστευση σύστασης Α.Σ. 
Στο νομοσχέδιο αναφέρονται μέτρα για την απλούστευση της διαδικασίας έγκρισης του Αγροτικού Συνεταιρισμού (ΑΣ) από το Ειρηνοδικείο. Μειώνεται ο αριθμός των απαιτούμενων μελών για την ίδρυση του ΑΣ σε δέκα (10) φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Επίσης καταργείται ο προδιορισμός υποχρεωτικού ελάχιστου συνεταιριστικού κεφαλαίου, καθώς πλέον ο προσδιορισμός θα γίνεται από το καταστατικό. Υπάρχει υποχρέωση του μέλους να παραδίδει την παραγωγή του και να προμηθεύεται τα εφόδια από τον Συνεταιρισμό. Δυνατότητα διορισμού Γενικού Διευθυντή δίνεται μόνο σε συνεταιρισμούς με κύκλο εργασιών άνω του 1 εκατ. ευρώ. Ακόμη υπάρχει απαγόρευση κατάληψης δημόσιας αιρετής θέσης (δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι κ.α.) από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των συνεταιρισμών, πριν παρέλθουν 3 χρόνια από την εκλογή τους σε θέση μέλους του Δ.Σ. 

Αγροτικοί Αναγκαστικοί Συνεταιρισμοί και οι Ενώσεις 
Οι υφιστάμενοι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου Αγροτικοί Αναγκαστικοί Συνεταιρισμοί και οι Ενώσεις τους διατηρούνται και διέπονται από τους ειδικούς νόμους που προβλέπουν την σύσταση και λειτουργία τους ως ισχύουν. 

Αλλαγή περιφερειακής δομής 
Οι ΑΣ μπορεί να συνιστούν μεταξύ τους Κλαδικούς Περιφερειακούς ΑΣ (ΚΠΕΑΣ) σε επίπεδο Περιφέρειας και Κλαδικούς Εθνικούς ΑΣ (ΚΕΑΣ), με σκοπό τον συντονισμό του έργου των μελών τους και τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, τις οποίες δεν μπορούν να διεξάγουν τα μέλη τους. 
Στους σκοπούς των ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ περιλαμβάνονται, ιδίως, η ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων ευρείας κλίμακας και η συνεργασία σε θέματα: χρηματοδότησης, μάρκετινγκ, εξαγωγών και εισαγωγών, εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμβουλευτικής, οικονομικής λογιστικής, νομικής και τεχνικής βοήθειας, καθώς και σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η έρευνα, η ανάπτυξη των κοινοτήτων εντός των οποίων δραστηριοποιούνται τα μέλη τους και η προστασία του περιβάλλοντος. 

Η νέα ΠΑΣΕΓΕΣ 
Ποσοστό 51% τουλάχιστον των ΑΣ που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο, μπορούν να συνιστούν μια «ιδεολογική» και συντονιστική οργάνωση που έχει περιφέρεια ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια και έδρα το δήμο που ορίζει το καταστατικό της. Στο καταστατικό της καθορίζονται όλα τα θέματα που αφορούν την δομή, τους σκοπούς και τη λειτουργία της. Η οργάνωση αυτή δεν έχει εμπορική ιδιότητα. Ο Αποστόλου δεν ξεκαθάρισε την ερμηνεία της λέξης «ιδεολογική». Πάντως πρόκειται για την οργάνωση που θα αντικαταστήσει την ΠΑΣΕΓΕΣ. Αν η ΠΑΣΕΓΕΣ αποδείξει ότι έχει σαν μέλη της το 51% των ΑΣ που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο θα μπορεί να συνεχίσει την θεσμική της λειτουργία. Αν δεν έχει το 51% το ΥπΑΑΤ δεν μπορεί να της βάλει «λουκέτο», θα συνεχίσει την λειτουργία της αλλά χωρίς κανένα προνόμιο (δεν θα είναι συνομιλητής του ΥπΑΑΤ κ.α.). Επίσης στο νόμο γίνεται ειδική αναφορά ότι καταργείται η χρηματοδότηση δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων οργανώσεων. 

Ομάδες Παραγωγών 
Οι Ομάδες Παραγωγών συγκροτούνται με πρωτοβουλία τουλάχιστον πέντε (5) παραγωγών ομοειδών προϊόντων ζωικής προέλευσης και τουλάχιστον δέκα (10) παραγωγών ομοειδών προϊόντων φυτικής προέλευσης. Η ελάχιστη παραγωγή και για τις δύο κατηγορίες καθορίζεται από το γινόμενο των μελών της Ομάδας Παραγωγών επί τον μέσο όρο του παραγόμενου προϊόντος της Ομάδας Παραγωγών στην Περιφέρεια σύμφωνα με τα στοιχεία των δηλώσεων καλλιεργειών. 

Διεπαγγελματικές 
Αποτελούνται από εκπροσώπους οικονομικών δραστηριοτήτων που συνδέονται με την παραγωγή και αφορούν τουλάχιστον ένα από τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού. Υπέρ των εθνικών Διεπαγγελματικών Οργανώσεων επιβάλλεται, ανά κλάδο ή ομάδα ομοειδών προϊόντων ή προϊόν, ανταποδοτική εισφορά στις ποσότητες πώλησης των προϊόντων για τα οποία έχουν συσταθεί. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται για κάθε εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση οι υπόχρεοι καταβολής, το ύψος, ο τρόπος υπολογισμού και η διαδικασία αναπροσαρμογής της εισφοράς, η διαδικασία απόδοσης, η κατανομή, η χρήση, η διαχείριση και ο έλεγχος της εισφοράς.