Χρηματιστήριο: Μοχλός ανάπτυξης ή τυχοδιωκτικός τζόγος, του Δημήτρη Κ. Σαρρή

Ιδιαίτερα τα τελευταία  20  χρόνια το Χρηματιστήριο έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας.
 Η ραγδαία κατακόρυφη άνοδος του Χρηματιστηριακού Δείκτη, από τις 900 μονάδες το 1994 στις 4000 και πλέον μονάδες το 1999, με τα μεγάλα και εύκολα κέρδη που προσπόρισε σε μεγάλο τμήμα των επενδυτών, είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον του επενδυτικού κοινού.
Υπάρχει ,όμως , και η  κριτική άποψη ,ότι  έγινε τότε, μια  βίαιη αναδιανομή του πλούτου ,υπέρ κάποιων επιτήδειων κερδοσκόπων ,λόγω της ραγδαίας ανόδου του
Χ. Δ .
Σήμερα ,βέβαια, λόγω της σοβούσης οικονομικής κρίσης που μαστίζει την χώρα μας, τα τελευταία 7 χρόνια ,ο Χρημ/κός Δείκτης έχει πέσει και κάτω από τα επίπεδα του 1994.
Παρόλα αυτά η διακύμανσή του και η όποια άνοδος του, έστω μικρή, παραμένει ένα ελπιδοφόρο σημάδι κάποιας οικονομικής ανάκαμψης ,καθώς η οικονομία είναι κύρια υπόθεση εμπιστοσύνης ,πολιτικής σταθερότητας και αξιοπιστίας…
Είναι σύνηθες ,άλλωστε, καθημερινό φαινόμενο πολίτες απλοί, της διπλανής μας πόρτας, με ένα κινητό τηλέφωνο, να δίνουν εντολές στον Χρηματιστή τους, με ηχηρό τρόπο, να αγοράσει ή να πουλήσει Μετοχές.
Είναι άραγε όμως το χρηματιστήριο μοχλός Ανάπτυξης της Οικονομίας, όπως διατείνονται πολλοί υποστηρικτές του ειδικοί ή μη, ή ένας ευκαιριακός τζόγος εύκολου τυχοδιωκτικού πλουτισμού, όπως απαξιωτικά διατυμπανίζουν φανατικοί πολέμιοί του;
Ένα είναι το γεγονός ότι  μέσω του χρηματιστηρίου, έχουν αντληθεί από  Ελληνικές επιχειρήσεις σημαντικά  κεφάλαια ύψους πολλών εκατ .ΕΥΡΩ για τις οποίες αποτέλεσαν το «φιλί της ζωής» και τους έδωσαν προοπτικές εκτόξευσής τους προς τα άνω.
Το στοιχείο, όμως, του τυχοδιωκτισμού εμπεριέχεται, όπως είναι φυσικό, σε ένα βαθμό στο Χρηματιστήριο ,καθώς ορισμένοι επενδυτές προσβλέπουν στην<<αρπακτή>>, δηλαδή στην βραχυπρόθεσμη απόδοση των Μετοχών τους.
Όμως αυτή η εξαίρεση δεν αλλοιώνει τον βασικό χαρακτήρα του Χρηματιστηρίου, ως μοχλού Ανάπτυξης και επιβεβαιώνει τον κανόνα. 
Το επιχειρηματικό περιβάλλον, πράγματι, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα έχει μεταβληθεί ριζικά.
Έτσι το Ελληνικό Χρηματιστήριο, το οποίο είναι  το «βαρόμετρο» της Οικονομίας μας, δεν μπορούσε παρά να επηρεασθεί από το νέο αυτό περιβάλλον.
Οι διαρθρωτικές αλλαγές που έγιναν, οφείλονται σε τρεις κύρια λόγους.
Πρώτον, στην παγκοσμιοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας και των αγορών, δεύτερον στην απελευθέρωση των αγορών χρήματος και κεφαλαίων και τρίτον στην ίδια την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η εισαγωγή του Ευρώ, η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς και η χρήση των νέων τεχνολογιών είναι γεγονός ότι έδωσαν νέα ώθηση στην κεφαλαιαγορά της Ευρώπης.
Οι χρηματιστηριακές αγορές παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση των δυναμικών επιχειρήσεων.
Ενισχύουν την πρόσβαση σε επιχειρηματικά κεφάλαια, που διασφαλίζουν χρηματοδοτική σταθερότητα στις επιχειρήσεις.
Η χρηματοδότηση των  επιχειρήσεων  μας,παλαιότερα, εξαρτάτο κύρια από το βραχυχρόνιο τραπεζικό δανεισμό.
Έτσι βρίσκονταν σε δυσμενέστερη θέση έναντι των Αμερικανικών και Ευρωπαϊκών  επιχειρήσεων.
Η αύξηση  του αριθμού των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιρειών, βοηθά στην αποδέσμευση, του τραπεζικού συστήματος από τη μονοδιάσταση από αυτό χρηματοδότηση των εταιρειών.
Δημιουργείται με τον τρόπο αυτό για τις επιχειρήσεις, καλύτερη κεφαλαιουχική διάρθρωση και για τις τράπεζες υγιέστερο χαρτοφυλάκιο.
Με τον τρόπο αυτό, διασφαλίζεται η πρόσβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε χρηματιστηριακά κεφάλαια.
Μεταξύ των άλλων ωφελημάτων οι εταιρείες αυτές δημιουργούν αναλογικά τις περισσότερες θέσεις εργασίας και έτσι καταπολεμάται η ανεργία που αποτελεί τη μάστιγα της εποχής.
Η χώρα μας σήμερα χρειάζεται μια νέα γενιά επιχειρηματιών.  Επιχειρηματίες με όραμα, με κατάρτιση, που θα βασίζεται σε νέες μεθόδους διακίνησης και θα αξιοποιούν τη συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων.
Οι επιχειρήσεις βρίσκονται στο επίκεντρο της προσπάθειας, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας, για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και συνθήκες γενικότερης ευημερίας και κατοίκων της Ευρώπης και όχι βέβαια στην ευημερία των 2/3.
Στη χώρα μας το Χρηματιστήριο έχει αποδειχθεί ότι είναι ένας θεσμός που , παρά τις όποιες ατέλειες του, έχει να προσφέρει πολλές δυνατότητες στην ελληνική οικονομία, καθώς αναπτύχθηκε με γρήγορους, σχετικά,` ρυθμούς μέσα από τη συνεχή αύξηση των κεφαλαίων.
Η κεφαλαιοποίηση της αγοράς του Χρηματιστηρίου Αθηνών αυξήθηκε μεν, αλλά  υστερεί σημαντικά του μέσου κοινοτικού όρου, που  έφθασε στο 69% του ΑΕΠ.
 Ο ρόλος του Χρηματιστηρίου, όμως, είναι οριοθετημένος και φυσικά δεν πρέπει να υπερεκτιμάται ο ρόλος του αυτός.
Πρέπει δε να εδραιωθεί περισσότερο τόσο σε «βάθος», όσο και «πλάτος», για να είναι πιο ανθεκτικό στις όποιες κερδοσκοπικές επιθέσεις κάποιων ραντιέρηδων τυχοδιωκτών. Πρέπει να αντανακλά καλύτερα την ευρωστία και το δυναμισμό των επιχειρήσεων και να συμπεριλάβει όσο γίνεται περισσότερους κλάδους της οικονομίας.
Το ελληνικό Χρηματιστήριο πρέπει να θωρακιστεί ακόμα, ώστε να δημιουργεί  αίσθημα σιγουριάς και ασφάλειας για τους επενδυτές.
Μόνον έτσι θα διεκδικήσει αποτελεσματικά το μεγάλο κομμάτι των αποταμιεύσεων των πολιτών, καθώς και των επενδυτικών κεφαλαίων του εξωτερικού.
Η προστασία των επενδυτών πρέπει να αποτελέσει πρώτη προτεραιότητα.   Και σε αυτό το σημείο υπάρχει μεγάλη ευθύνη των Εποπτικών Αρχών του Χρηματιστηρίου, οι οποίες πρέπει σαφώς να ενισχύσουν παραπέρα.
Η διάδοση της χρηματιστηριακής συνείδησης, ως μοχλός ανάπτυξης της υγιούς οικονομίας και κατ' επέκταση βελτίωσης της ευημερίας της χώρας, είναι καλοδεχούμενη.
Καθήκον, όμως, της πολιτείας είναι η πλήρης και υπεύθυνη ενημέρωση των αποταμιευτών, προκειμένου να έχουν πλήρη συναίσθηση των πιθανών αποδόσεων, αλλά και των κινδύνων των επενδύσεών τους σε μετοχές.
Πρώτος όρος για τη σταθερή και ανοδική πορεία του Χρηματιστηρίου είναι η μακροοικονομική σταθερότητα της χώρας.
Η Ευρωπαϊκή κατεύθυνση της οικονομίας μας, με την ένταξή μας στην ΟΝΕ,   στόχευε στο, αναμενόμενο γεγονός,  ότι θα αποτελούσε καθοριστικό παράγοντα για την προστασία της μέσα σε ένα ασταθές μακροοικονομικό και χρηματοοικονομικό διεθνές περιβάλλον.
Δυστυχώς η  οικονομική κρίση ανέτρεψε αυτή την πρόβλεψη και βιώνουμε σήμερα ένα ασταθέστατο διεθνές περιβάλλον.
Πάντα βέβαια υπάρχει  και ο κίνδυνος που μπορεί να προέλθει από  μία διεθνή χρηματιστηριακή αναταραχή, που γνωρίζουμε ότι μπορεί να επηρεάσει στην Ελληνική Οικονομία.
Μια αναταραχή στο Χόνγκ-Κόνγκ μπορεί να επηρεάσει, με την αρχή του πετάγματος της «πεταλούδας», το ελληνικό Χρηματιστήριο και κατ' επέκταση την ελληνική οικονομία.
Δεύτερος όρος είναι η σταθερή πορεία ανάπτυξης των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών εταιρειών, γεγονός που θα διασφαλίσει τη σταθερή χρηματιστηριακή τους πορεία.
Προϋπόθεση είναι η ύπαρξη οράματος, στρατηγικής και βέβαια επενδύσεων, σε συνδυασμό με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και φαντασία.
Τρίτος όρος είναι η ύπαρξη πολιτικής σταθερότητας και κοινωνικής συνοχής της χώρας, δύο  θεσμοί που δοκιμάζονται σκληρά ,λόγω της δεινής οικονομικής κρίσης ,που έχει οδηγήσει στην εξαθλίωση μεγάλο τμήμα του λαού μας .
Η διεθνής εμπειρία μας ,βέβαια, μας δίδαξε ότι η ραγδαία άνοδος των εθνικών χρηματιστηρίων έχει πολλές φορές προκαλέσει κοινωνικές εκρήξεις.  Ο γρήγορος πλουτισμός μέσω του Χρηματιστηρίου δημιούργησε νέες τάξεις νεόπλουτων και διεύρυνε τις κοινωνικές ανισότητες.
Η όξυνση αυτή των κοινωνικών αντιθέσεων οδηγεί σε δοκιμασία την οικονομία και πολλές φορές έχει σαν αποτέλεσμα την αυτοαναίρεση της, μέσα από μία  χρηματιστηριακή κρίση.
Ισχυρό Χρηματιστήριο στην Ελλάδα προϋποθέτει δυναμικές επιχειρήσεις. Δυναμική επιχείρηση είναι όχι μόνο η δυναμική επενδυτικά, αλλά και εκείνη που διαθέτει αντίληψη κοινωνικής ευθύνης.
Μία  ισόρροπη ανάπτυξη του Χρηματιστηρίου και του τραπεζικού συστήματος διασφαλίζει την καλύτερη δυνατή πρόσβαση των επιχειρήσεων στις πηγές χρηματοδότησής τους.
Το Χρηματιστήριο μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη αξιοποίηση των επενδυτικών ευκαιριών, τόσο στον Ελληνικό όσο και στον ευρύτερο Βαλκανικό, Μεσογειακό αλλά και στο χώρο του Εύξεινου Πόντου.
 Προϋπόθεση , βέβαια, η υπέρβαση της οικονομικής κρίσης και η λήξη της παρατεταμένης  εκκρεμότητας  και της ατμόσφαιρας πολιτικού θρίλερ που βιώνουμε , με την επίτευξη μιας λογικής συμβιβαστικής λύσης με τους εταίρους δανειστές μας.
Μια τέτοια θετική εξέλιξη θα συμβάλει στην επίτευξη μεγαλύτερης οικονομικής σταθερότητας, γεγονός που θα οδηγήσει στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των ιδιωτών και θεσμικών επενδυτών, Ελλήνων και ξένων, στο Ελληνικό Χρηματιστήριο και κατ ΄επέκταση στην ελληνική οικονομία ,που την χρειάζεται καθώς δοκιμάζονται οι αντοχές της από την καταστρεπτική  πολύχρονη οικονομική κρίση που βιώνουμε…