Χωρίς απολύτως κανένα εμπόδιο ταξιδεύουν οι κατάσκοποι της CIA στις ευρωπαϊκές χώρες – ανάμεσά τους και στην Ελλάδα - όπως προκύπτει από απόρρητα έγγραφα που αποκτήθηκαν από το Wikileaks και παρουσιάζουν κατ’ αποκλειστικότητα ΤΑ ΝΕΑ. Σε ταξιδιωτικές οδηγίες που μοίρασαν οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες στους πράκτορές τους υπάρχει ειδική αναφορά για τη χώρα μας και το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Στα αρχεία αυτά πρόσβαση είχαν εκτός από ΤΑ ΝΕΑ, η γερμανική Sueddeutsche Zeitung και το Publico.es στην Ισπανία.
Συγκεκριμένα, στο ένα από τα δύο έγγραφα που διέρρευσαν στο Wikileaks περιλαμβάνεται ανάλυση των συστημάτων ασφαλείας στα σύνορα και στις πύλες εισόδου της ζώνης Σένγκεν. Επί της ουσίας πρόκειται για οδηγίες της CIA που προορίζονται για κατασκόπους που ταξιδεύουν στην Ευρώπη έτσι ώστε να γνωρίζουν τι τους περιμένει στους ελέγχους που θα πρέπει να περάσουν κατά την είσοδό τους στις ευρωπαϊκές χώρες.
«Τα βιομετρικά συστήματα στα σύνορα της ζώνης Σένγκεν στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούν ελάχιστη απειλή για την αποκάλυψη της ταυτότητας των αμερικανών επιχειρησιακών ταξιδιωτών, επειδή πρωταρχικός στόχος τους είναι η παράτυπη μετανάστευση και οι εγκληματικές δραστηριότητες, όχι η αντικατασκοπεία. Οι αμερικανοί ταξιδιώτες συνήθως δεν ταιριάζουν με τα χαρακτηριστικά των ύποπτων στόχων. Οι επιχειρησιακοί ταξιδιώτες με ταξιδιωτικά έγγραφα από τις ΗΠΑ δεν υποχρεούνται να παρέχουν βιομετρικά δεδομένα κατά την διέλευσή τους από τα εξωτερικά σύνορα της ζώνης Σένγκεν», αναφέρεται στο απόρρητο έγγραφο της CIA που είναι διαβαθμισμένο και ως «NOFORN», δηλαδή ότι δεν πρέπει να γνωστοποιηθεί σε μη αμερικανούς πολίτες.
Από την ανάλυση προκύπτει ότι τα περισσότερα συστήματα που ελέγχουν την είσοδο στον ευρωπαϊκό χώρο θέτουν σε «ελάχιστο» κίνδυνο τους πράκτορες της CIA: ανάμεσά τους μνημονεύουνται τα δύο Συστήματα Πληροφοριών Σένγκεν SIS και SIS II, το SIRENE, η έκδοση Visa για χώρες Σένγκεν, το EURODAC (η ευρωπαϊκή βάση δεδομένων δακτυλικών αποτυπωμάτων που χρησιμοποιείται κυρίως για την παράτυπη μετανάστευση και τους αιτούντες άσυλο) καθώς και το EES (προηγμένο σύστημα ελέγχου εισόδου εξόδου ταξιδιωτών, το οποίο δεν έχει τεθεί ακόμα σε λειτουργία). Περιορισμένο κίνδυνο θέτει και η δραστηριότητα των συνοριοφυλάκων της Frontex.
Μικρός –και όχι ελάχιστος- κίνδυνος για την αποκάλυψη της ταυτότητας των κατασκόπων, σύμφωνα με το έγγραφο, ελλοχεύει στο Πληροφοριακό Σύστημα Visa (Visa Information System – VIS) το οποίο άρχισε να λειτουργεί το 2011. To σύστημα VIS διευκολύνει την ανταλλαγή δεδομένων Visa μεταξύ των χωρών Σένγκεν και έχει σχεδιαστεί για να αποτρέπει μία πρακτική γνωστή ως "Visa shopping", κατά την οποία ο αιτών, στον οποίον ένα κράτος μέλος αρνήθηκε να εκδώσει Visa, να υποβάλλει αίτησεις σε άλλα κράτη μέλη ώστε κάποια από αυτές να γίνει δεκτή.
«Είναι ασαφές κατά πόσο οι κάτοχοι επίσημων -και διπλωματικών- διαβατηρίων που ταξιδεύουν σε Γαλλία, Ελλάδα ή Ισπανία θα πρέπει να παρέχουν βιομετρικά στοιχεία για την απόκτηση Visa. Η απειλή αποκάλυψης της ταυτότητας των ταξιδιωτών που δεν φέρουν αμερικανικά ταξιδιωτικά έγγραφα και πρέπει να αποκτήσουν Visa για την είσοδό τους στην ζώνη Σένγκεν θα μεγαλώνει όσο το σύστημα VIS εξαπλώνεται σε περισσότερες χώρες», επισημαίνεται, χτυπώντας το καμπανάκι για εκείνους τους κατασκόπους που χρησιμοποιούν άλλα διαβατήρια εκτός από αυτό των ΗΠΑ για να εισέρχονται στον ευρωπαϊκό χώρο.
Τι αναφέρεται για το «Ελ. Βενιζέλος»
Το δεύτερο απόρρητο έγγραφο που αποκτήθηκε από το Wikileaks, το οποίο επίσης φέρει απαγορευτική διαβάθμιση για μη αμερικανούς πολίτες, φέρει τον τίτλο «Επιβιώνοντας τον δευτεροβάθμιο» και περιλαμβάνει πληροφορίες για αεροδρόμια και διαδικασίες λεπτομερών ελέγχων. Ως πηγή πληροφοριών έχουν χρησιμοποιηθεί και αναφορές μυστικών πρακτόρων από εμπειρίες τους στα αεροδρόμια. «Οι δευτεροβάθμιοι έλεγχοι μπορούν να ασκήσουν πίεση στους επιχειρησιακούς ταξιδιώτες για την ταυτότητά τους», επισημαίνεται.Σε πίνακα που περιλαμβάνεται στο απόρρητο έγγραφο μνημονεύεται και ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, στα πλαίσια ειδικού κεφαλαίου που αναλύει πώς η χώρα απ’ όπου προέρχεται ο ταξιδιώτης και οι προηγούμενοι προορισμοί τουεπηρεάζουν τις αποφάσεις των ελεγκτών για λεπτομερείς ελέγχους. «Το παρελθόν των ταξιδιών που υποδεικνύει πιθανή σύνδεση με εμπόριο ναρκωτικών, ισλαμικό εξτρεμισμό ή παράνομη μετανάστευση μπορεί να οδηγήσει σε δευτεροβάθμιο», αναφέρεται. Στην περίπτωση του «Ελευθέριος Βενιζέλος» επισημαίνεται ότι επιβάτες από χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ιράκ και το Ιράν εγείρουν ανησυχίες για τρομοκρατία, ενώ από Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ινδία και Ολλανδία για εμπόριο ναρκωτικών.
Το εγχειρίδιο της Κομισιόν
Για να εκδώσουν τις οδηγίες προς τους «επιχειρησιακούς ταξιδιώτες» οι άνθρωποι της CIA προμηθεύθηκαν το εγχειρίδιο που δίνει η Κομισιόν στους συνοριοφύλακες ώστε να διέπονται οι έλεγχοι στην ΕΕ από την μέγιστη δυνατή ομοιομορφία. Από την ανάλυση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών προκύπτει ότι ακόμα και αν έχουν περάσει από δεύτερο πιο λεπτομερή έλεγχο οι «ταξιδιώτες» διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο να αποκαλυφθεί η ταυτότητά τουςμόνο αν υπάρχουν επιπρόσθετες πληροφορίες για αυτούς ή να έχει γίνει αντιληπτή κάποια ύποπτη δραστηριότητα. Ανάμεσα σε άλλα, εκτός από τον έλεγχο της ημερομηνίας εισόδου, του χρόνου διαμονής και της αυθεντικότητας των διαβατηρίων, στα έγγραφα της CIA αναφέρεται ότι οι Ευρωπαίοι συνοριοφύλακες υποχρεούνται σύμφωνα με τις οδηγίες της Κομισιόν, κατά τους δεύτερους ελέγχους, να εξετάζουν τα ταξιδιωτικά έγγραφα για παραποίηση ή πλαστογράφηση, χρησιμοποιώντας διάφορα τεχνικά βοηθήματα και κάνοντας συγκρίσεις με δείγματα.
Επίσης τους ζητείται να διασταυρώνουν τα σημεία αναχώρησης, τον προορισμό αλλά και τον σκοπό επίσκεψης, καθώς και να επιβεβαιώνουν ότι οι ταξιδιώτες έχουν τα απαραίτητα χρηματικά ποσά που τους επιτρέπουν την διαβίωση κατά την διάρκεια της παραμονής τους σε χώρες Σένγκεν.
