Οι δραματικές στιγμές που εκτυλίχθηκαν με τις καταθέσεις περιγράφονται στο βιβλίο «Το Χρονικό της Μεγάλης Κρίσης –Η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013». Στο περιεχόμενο του βιβλίου υπάρχει το χρονοδιάγραμμα των πτήσεων που έκαναν τα στρατιωτικά αεροπλάνα C-130 φορτωμένα από παλέτες με 50ευρα και 100ευρα προκειμένου να εφοδιάσουν τα ΑΤΜ. Ηταν οι αγωνιώδες προσπάθειες για τη διάσωση της οικονομίας.
Τα δρομολόγια των φορτηγών γεμάτα από παλέτες με 50ευρα και 100ευρα
Οι επιχειρήσεις ενίσχυσης των ΑΤΜ ήταν επιβεβλημένες, αφού η προοπτική ακόμα και ένα μηχάνημα αυτόματης ανάληψης να ξεμείνει από χρήματα θα σκορπούσε των πανικό. Στις 14-15 Ιουνίου 2012, λίγο πριν από τις βουλευτικές εκλογές πραγματοποιήθηκε μία ακόμα επιχείρηση με 76 και 71 φορτηγά αντιστοίχως να φεύγουν κάτω από άκρα μυστικότητα γεμάτα μετρητά από το Νομισματοκοπείο με προορισμό της τράπεζες. Υπό φυσιολογικές συνθήκες από το Νομισματοκοπείο θα έφευγαν μόλις 20 φορτηγά. Ωστόσο η κατάσταση με τις αναλήψεις είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο αφού στις 15 Ιουνίου, την τελευταία εργάσιμη πριν από τις εκλογές, είχαν κάνει φτερά από τις τράπεζες 3,5 δισ. ευρώ.
Οι πτήσεις σωτηρίας των C-130 από το εξωτερικό
Ο αγώνας δρόμου για να μην στεγνώσουν οι τράπεζες από μετρητά ξεκίνησε των Ιούνιο του 2010 οπότε και με άκρα μυστικότητα παλέτες με 50ευρα και 100ευρα έφταναν στην Ελλάδα με στρατιωτικά αεροπλάνα C-130. Συγκεκριμένα στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας έφτασαν τρεις φορές αεροπλάνα φορτωμένα με χαρτονομίσματα.
Οι πτήσεις με τα δισεκατομμύρια που έκαναν τα C-130
- 15 εκατ. χαρτονομίσματα των 100€ ήρθαν στις 10/6/2010 από την Ιταλία. Συνολική αξία 1,5 δισ ευρώ
- 38,4 εκατ. χαρτονομίσματα των 50€ ήρθαν στις 16/6/2011 από την Αυστρία. Συνολικής αξίας 1,92 δισ. ευρώ
- 36,8 εκατ. Χαρτονομίσματα των 50€ ήρθαν στις 24/11/2011 από την Αυστρία. Συνολικής αξίας 1,84 δισ.
Συνολικά έφτασαν στις Ελλάδα με τα c-130 5,26 δισ. ευρώ
Οι σκέψεις για το όριο των αναλήψεων
Λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες για τις βουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο του 2012 στην ΤτΕ γινόταν σύσκεψη με αντικείμενο να μην ανοίξουν οι τράπεζες τη Δευτέρα. Τα κρίσιμα ερωτήματα που έπεσαν στο τραπέζι ήταν:
- Που θα μπει το όριο των αναλήψεων; Εκατό ευρώ την εβδομάδα, εκατόν πενήντα;
- Τι θα γίνει με τους τουρίστες, θα μπορούν να σηκώνουν λεφτά;
- Πόσες ημέρες θα παραμείνουν κλειστές οι τράπεζες;
- Ποια ΑΤΜ θα είναι ανοιχτά;
- Θα υπάρχει φρουρά; θα ενημερωθεί το Δημόσιας Τάξης;
Την ίδια ώρα ο Γιώργος Προβόπουλος έλεγε πως τόσα χρόνια αφήναμε τους εύπορους να βγάζουν τα χρήματα τους στο εξωτερικό χωρίς κανέναν έλεγχο και τώρα θα πούμε σε αυτούς που άφησαν τις οικονομίες μιας ζωής στην Ελλάδα ότι δεν μπορούν να πάρουν πάνω από 150 ευρώ την εβδομάδα;
Σε μία τέτοια περίπτωση ούτε οι ενέσεις ρευστότητας με τα C-130 δεν θα έλυναν το πρόβλημα αφού η Ελλάδα ήταν μία πιθανή Αργεντινή.
Περιορισμένο κέρδος από το PSI
Μια άλλη διάσταση που αποκαλύπτεται στο βιβλίο της Τράπεζας της Ελλάδος «Το χρονικό της μεγάλης κρίσης 2008-2013» είναι το περιορισμένο καθαρό όφελος από τα δύο «hair cut» του ελληνικού χρέους που πραγματοποιήθηκαν το 2012.
Όπως σημειώνει η Ναυτεμπορική, από τη συνολική μείωση του χρέους κατά 137,9 δισ. ευρώ που επιτεύχθηκε με το PSI του Φεβρουαρίου του 2012 και την επαναγορά ομολόγων το Δεκέμβριο του ίδιου έτους, το καθαρό όφελος ήταν μόλις 51,2 δισ. ευρώ.
Αυτό οφείλεται στην ιδιομορφία της διαδικασίας του PSI, στις πρόσθετες ανάγκες δανεισμού που δημιούργησαν οι ίδιες οι διαδικασίες (ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών), καθώς και στην ανάγκη χρηματοδότησης των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού.
Οπως αναφέρεται στο βιβλίο της ΤτΕ, το ύψος των παλαιών δανείων (ομολόγων) προς τους ιδιώτες επενδυτές μειώθηκε το Φεβρουάριο κατά 106 δισ. ευρώ περίπου. Επίσης, με την επαναγορά χρέους το Δεκέμβριο του 2012, το χρέος μειώθηκε περαιτέρω κατά 31,9 δισ. ευρώ, δηλαδή συνολικά κατά 137,9 δισ. ευρώ.
Ομως, τονίζεται στο βιβλίο της ΤτΕ, το καθαρό όφελος από την αναδιάρθρωση του χρέους μετριάστηκε σημαντικά, κυρίως λόγω:
- 1. Της ανάγκης για ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με έκδοση νέου χρέους (ύψους 41 δισ. ευρώ εντός του 2012).
- 2. Του δανεισμού ύψους 11,3 δισ. ευρώ για την επαναγορά χρέους (το Δεκέμβριο).
- 3. Του γεγονότος ότι η μείωση της αξίας των ομολόγων που διακρατούσαν τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία ή άλλοι φορείς (ύψους 16,2 δισ. ευρώ) δεν οδήγησε σε μείωση του χρέους, επειδή επρόκειτο για ενδοκυβερνητικό χρέος.
- 4. Του δανεισμού 4,5 δισ. ευρώ για την παροχή ομολόγων του EFSF στα ασφαλιστικά ταμεία ως αντισταθμιστικού οφέλους έναντι της μείωσης των απαιτήσεων που υπέστησαν.
- 5. Της ανάγκης για δανεισμό 11,9 δισ. ευρώ για την κάλυψη του ελλείμματος του 2012 (συμπεριλαμβανομένης της πληρωμής δεδουλευμένων τόκων το Φεβρουάριο, αλλά όχι και της επίπτωσης από τη στήριξη τραπεζικών ιδρυμάτων).
- 6. Της ανάγκης κάλυψης λοιπών υποχρεώσεων του Δημοσίου (π.χ. πληρωμές στον ΕΜΣ, πληρωμές παλαιών οφειλών κ.λπ.) συνολικού ύψους 1,9 δισ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό το καθαρό τελικό αποτέλεσμα όλων των συναλλαγών ήταν η μείωση του χρέους εντός του 2012 μόνο κατά 51,2 δισ. ευρώ, σημειώνει η ΤτΕ.
