Αξίζουν περισσότερο σεβασμό τα Γλυπτά του Ηρακλείου. Του Μανόλη Ν. Σφακιανάκη
Το γλυπτό είτε σαν μνημείο είτε σαν έργο τέχνης πρέπει να είναι αξιοθέατο μπορεί δε να γίνει σημείο αναφοράς ή και σύμβολο μιας πόλης.
Πάντα με προβλημάτιζε η θέση των γλυπτών στην πόλη, η σχέση τους με την πόλη, η σχέση της τοπικής κοινωνίας με αυτά και πως η Δημοτική Αρχή - που έχει την υποχρέωση - τα προστατεύει και τα αναδεικνύει φροντίζοντάς τα τακτικά και όχι μόνο μερικά απ’ αυτά στις παραμονές κάποιων επετείων.
Υπάρχουν τρεις προτομές και ένα άγαλμα στην πόλη που δείχνουν σα να μην έγινε μελέτη είτε για την επιλογή του κατάλληλου χώρου τοποθέτησής τους είτε για την καλή διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου τους αλλά και σα να μην υπάρχει ενδιαφέρον από τη Δημοτική αρχή γι αυτά σήμερα.
Προτομή Πάνου Κοκκέβη
Η ακατάλληλη θέση και η εικόνα εγκατάλειψης της προτομής είναι ντροπή για την πόλη! Είναι τοποθετημένη μπροστά από το κηποθέατρο «Νίκος Καζαντζάκης» αλλά δεν είναι προσβάσιμη καθώς είναι περιφραγμένη από το μεταλλικό κιγκλίδωμα της παιδικής χαράς μέσα στην οποία βρίσκεται δίπλα σε κούνια. Δεξιά ακριβώς πίσω της υπάρχει ένα δοχείο απορριμμάτων λανθασμένα, αφού ο χώρος της προτομής δεν μπορεί να είναι και χώρος εναπόθεσης απορριμμάτων. Άγνωστοι έχουν βανδαλίσει με σπρέι και μαρκαδόρο τη βάση με την επιγραφή της καθώς και το τείχος ακριβώς πίσω της. Επειδή η προτομή προϋπήρχε απορίας άξιο είναι γιατί με τη δημιουργία εκεί της παιδικής χαράς δεν μελετήθηκε η μεταφορά της σε άλλο χώρο, σε μια πιο περίοπτη θέση όπως επίσης και γιατί δεν έχει καθαριστεί η βάση της.
Αν συντηρηθεί, χρήσιμο θα ήταν να αναγραφεί στην επιγραφή της ότι ο Πάνος Κοκκέβης έφερε τον Ηλεκτρισμό στο Ηράκλειο.
Άγαλμα καπετάν Μιχάλη Κόρακα
Κι όμως, έτσι ήταν η Χανιόπορτα το 1977! (Φωτογράφος Reinhard Clasen)
Είναι τοποθετημένο στην ομώνυμη πλατεία στη Χανιόπορτα. Η αρχική θέση του όπως φαίνεται στην παλιά φωτογραφία του Reinhard Clasen ήταν με μέτωπο προς την Χανιόπορτα, είχε καθαρό περιβάλλοντα χώρο και προβολείς δαπέδου για να φωτίζεται.
Αργότερα φυτεύτηκαν αρκετά δέντρα στην πλατεία σε βάρος της θέας του αγάλματος, αυτό μεταφέρθηκε ακριβώς μπροστά από τον τοίχο με κάγκελα του σταδίου Ελευθερίας και τοποθετήθηκαν κολώνες φωτισμού. Στη συνέχεια, άγνωστο με ποια μελέτη αλλά και ποια αισθητική τοποθετήθηκαν: μια στάση λεωφορείου με σκέπαστρο τόσο κοντά δεξιά του αγάλματος που σχεδόν ακουμπά στην πλάκα του και εμποδίζει τη θέα του, μία πινακίδα της στάσης με πληροφορίες σε στύλο λίγο πιο μπροστά του και ένα παγκάκι τόσο κοντά αριστερά του που επίσης σχεδόν ακουμπά στην πλάκα του. Αν και οι φωτογραφίες μιλάνε μόνες τους, όλα σήμερα δείχνουν να έχουν τοποθετηθεί σα να μην υπάρχει λογική.
Προτομή ταγματάρχη Τζουλάκη
Είναι τοποθετημένη στον ομώνυμο πεζόδρομο στο κέντρο της πόλης. Μέχρι χτες απασχολούσε την πόλη και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της το πώς τιμάται ο τχης Τζουλάκης και η αποκατάσταση - ανάδειξη της προτομής του καθώς βρισκόταν ανάμεσα σε τραπεζοκαθίσματα. Σήμερα που βάνδαλοι έχουν σπάσει το γείσο του καπέλου και συνεργεία του Δήμου έχουν τοποθετήσει ακριβώς πίσω της ως “πρόσθετο αξιοθέατο” ένα στύλο με τρεις πινακίδες του κοκ σχεδόν κανείς δεν παρατηρεί και κανείς δεν ενοχλείται! Άγνωστο με ποια κριτήρια επιλέχθηκε για το στύλο αυτή η θέση στον πεζόδρομο είναι όμως οφθαλμοφανές ότι μόνο κακό κάνει στην προτομή.
Σχετικά με την στήλη της προτομής, έχοντας ύψος μικρότερο από 120 εκατ. είναι αρκετά χαμηλή -χαμηλότερη από τους διερχόμενους πεζούς- και δεν συμβάλλει στην ανάδειξή της. Καλό θα ήταν λοιπόν όταν η προτομή αποκατασταθεί να τοποθετηθεί σε νέα ψηλότερη στήλη και αφού πλέον οι πεζοδρομήσεις το επιτρέπουν να εξεταστεί αν θα ήταν δυνατό να μεταφερθεί ελάχιστα σε πιο κεντρικό σημείο.
Προτομή Νίκου Ξυλούρη
Είναι τοποθετημένη στην Καινούργια Πόρτα επί της οδού Έβανς απέναντι από την ΟΑΣΗ. Άγνωστο τι προϋπήρχε στο χώρο αλλά και εδώ όλα δείχνουν να έχουν γίνει πρόχειρα και υποβαθμίζουν την προτομή. Δεξιά της ένα δέντρο και πιο μπροστά η στάση λεωφορείου με το σκέπαστρο εμποδίζουν τη θέα της από την Καινούργια Πόρτα. Μπροστά της στο πεζοδρόμιο υπάρχει μία μεγάλη πληροφοριακή πινακίδα κατευθύνσεων σε δύο στύλους ενώ η τοποθέτηση ενός τετράτροχου κάδου απορριμμάτων του Δήμου δημιουργεί εικόνα ντροπής και αποτελεί προσβολή για την προτομή! Τέλος, επειδή το γλυπτό είναι μικρό και η θέση του είναι στο πλάι και σχετικά μακριά από τους περαστικούς περνάει σχεδόν απαρατήρητο. Καλό θα ήταν να μεταφερθεί σε πιο ευδιάκριτο σημείο.
Κλείνοντας
Η Δημοτική Αρχή πρέπει να επανεξετάσει τη στάση της απέναντι στα γλυπτά, να τα επιθεωρεί συχνότερα, να τα συντηρεί, να βρίσκονται σε περίοπτες θέσεις και όπου αξίζει να φωτίζονται τις βραδινές ώρες. Παράλληλα, στον ιστότοπο του Δήμου στις “Διαδρομές στην πόλη” θα μπορούσε να σχεδιάσει και να προβάλει τουριστικά μία νέα πολιτιστική διαδρομή που να καταγράφει τα σημαντικότερα γλυπτά της πόλης.
Πιστεύω επίσης πως οι ίδιοι οι γλύπτες των αγαλμάτων-προτομών αλλά και οι οικογένειες των τιμώμενων καλό θα ήταν να έχουν λόγο γι αυτά στο Δήμο.
Διάβασα σχετικά ότι ο Δήμος Αθηναίων εφαρμόζει τα τελευταία χρόνια το πρόγραμμα υιοθεσίας αγαλμάτων-προτομών από σχολεία της Αθήνας «Το παιδί η πόλη και τα μνημεία» μαθαίνοντας έτσι τα παιδιά να σέβονται τα μνημεία και να αγαπούν την πόλη τους ενώ έχει ορίσει και την «Ημέρα των Αγαλμάτων».
Δεν γνωρίζω αν το πρόγραμμα θα ενδιέφερε το Δήμο μας.
* Ο Μανόλης Ν. Σφακιανάκης είναι Αξιωματικός ε.α. της Πολεμικής Αεροπορίας
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δυστυχώς δεν αναδεικνύει τίποτα ο περίπατος στα Ενετικά τείχη. Του Μανόλη Ν. Σφακιανάκη
