"Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε Σταυρώσουν"
Θεριά οι ανθρώποι, δε μπορούν το φως να το σηκώσουν!
Χίλιες φορές να γεννηθείς, τόσες θα σε σταυρώσουν!
Κώστας Βάρναλης
Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου ὁ ἐν ὕδασι τὴν γῆν κρεμάσας.
Αν υπάρχει μία μέρα του χρόνου, που θα επέλεγε ένας υμνολάτρης να βρεθεί σε εκκλησία, σίγουρα θα ήταν η Μεγάλη Παρασκευή. Τα «Πάθη τα σεπτά» και η λαμπροφόρος Ανάσταση του Κυρίου αποτελούν το κέντρο της ορθόδοξης υμνογραφίας και για την εξιστόρηση αυτών των γεγονότων στήθηκαν τα θαυμασιότερα μνημεία καλλιέπειας. Υμνογράφοι και μελωδοί βάλθηκαν να αφηγηθούν με τον καλύτερο τρόπο όλες τις λεπτομέρειες του πάθους και να δοξάσουν την Ανάσταση με όλες τις δυνατές εκφράσεις χαράς και αγαλλίασης. Στις Ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας έχουμε ένα θαυμάσιο πλέξιμο των εβραϊκών Ψαλμών με τα χριστιανικά Τροπάρια, των Προφητειών και άλλων περικοπών της Παλαιάς Διαθήκης με τα Ευαγγέλια και τους Αποστόλους της Καινής Διαθήκης.
Η Μεγάλη Εβδομάδα, με αποκορύφωμα την Ανάσταση του Ιησού, θεωρείται η ιδρυτική πράξη του χριστιανισμού. Η παράδοση, μάλιστα, θέλει τη χριστιανική Εκκλησία να οικοδομείται την ημέρα της Πεντηκοστής στην Ιερουσαλήμ.
Σήμερον ὁ Δεσπότης τῆς κτίσεως παρίσταται Πιλάτῳ καὶ σταυρῷ παραδίδοται.
Αρχικά το Πάσχα ήταν εβραϊκή γιορτή (ο όρος προέρχεται από το εβραϊκό «πεσάχ» που σημαίνει διάβαση), που συνδεόταν με τη βιβλική αφήγηση της απελευθέρωσης των Ισραηλιτών από την αιγυπτιακή αιχμαλωσία. Με σοβαρότερα επιχειρήματα όμως υποστηρίζεται ότι το Πάσχα ήταν στην πραγματικότητα μια πανάρχαια γεωργική γιορτή, που χαρακτηριζόταν από διάφορες τελετουργίες: από τη θυσία ενός αρνιού, τα κόκαλα του οποίου δεν έπρεπε να σπάσουν ή από το άζυμο ψωμί, που τρωγόταν με το κρέας του αρνιού μαζί με πικρά χόρτα και από την προσφορά ενός μικρού δεματιού σταχυών, ως απαρχή της συγκομιδής.
Μετά το θάνατο του Ιησού, παράλαβε την εορτή και ο χριστιανισμός, γεγονός που προκάλεσε αμφισβητήσεις, κυρίως σε ό,τι αφορούσε το χαρακτήρα του, γιατί ορισμένοι θεωρούσαν την εορτή ως αναμνηστική της σταύρωσης του Μεσσία (του νέου Αμνού) που θυσιάστηκε για τη σωτηρία της ανθρωπότητας (το όνομα Πάσχα θεωρούνταν για καιρό εσφαλμένα ότι προέρχεται από το ελληνικό ρήμα «πάσχειν»), ενώ άλλοι -που τη συνέδεαν με την ευχαριστία- γιόρταζαν το Πάσχα σε ανάμνηση της Ανάστασης του Μεσσία. Στη Δύση επικράτησε η συνήθεια της Ρώμης και της Αλεξάνδρειας, όπου το Πάσχα γιορταζόταν Κυριακή.
Προσκυνοῦμέν σου τὰ πάθη, Χριστέ. Δεῖξον ἡμῖν καὶ τὴν ἒνδοξόν σου ἀνάστασιν.
Συγκινητικές μελωδίες, στίχοι φορτισμένοι από το θείο δράμα, τελετουργικό που αποπνέει δέος και συντριβή, περιφορά επιταφίων και στον ορίζοντα η προοπτική της Ανάστασης, θα ανασύρουν και πάλι το βαθιά ριζωμένο θρησκευτικό μας συναίσθημα. Σαν έτοιμοι από πάντα –κατά πως λέει ο ποιητής- θα παραμερίσουμε τις μέρες τούτες τις έγνοιες της καθημερινότητας και θα δώσουμε προτεραιότητα στο Αναστάσιμο μήνυμα. Επίκαιρο όσο ποτέ, αναγκαίο … εις τους αιώνες των αιώνων. Για να παρηγορήσουμε την φθορά, τα τέλματα και τις ακηδείες μας. Κι ίσως ίσως για να θυμηθούμε πως Θεός είναι το μέτρο μας να αγαπάμε τους ανθρώπους. Καθώς, όπως είπε κι ο Ντοστογιέφσκι: «Εάν δεν υπάρχει Θεός, όλα επιτρέπονται».
Καλή Ανάσταση