Η ροζ μπογιά του Δικαστικού Μεγάρου ή πώς κάποιοι μαγάρισαν ιστορία αιώνων

Ο χαρακτηρισμός αποκαρδιωτική σίγουρα δεν αρκεί για να αποδώσει το συναίσθημα που δημιουργεί η εικόνα της κεντρικής εισόδου του Δικαστικού Μεγάρου Ηρακλείου την οποία οι γνωστοί -άγνωστοι αυτής της πόλης μαγάρισαν με μπογιές και συνθήματα.
Κι αν η δική τους πρόθεση φαντάζομαι ήταν να τα βάλουν με τους θεσμούς, με την κρατική εξουσία, με τη Δικαιοσύνη, σίγουρα η ενέργεια τους αυτή είναι κάτι παραπάνω από απλή αντίδραση και διαμαρτυρία για εκείνους που γνωρίζουν την ιστορία του Ηρακλείου.
Η κεντρική πύλη του Δικαστικού Μεγάρου δεν είναι μια απλή μαρμάρινη κατασκευή. Είναι ό,τι έχει απομείνει για να θυμίζει στους Ηρακλειώτες ότι κάποτε, στο χώρο όπου σήμερα βλέπουμε το Αρχαιολογικό Μουσείου του Ηρακλείου, υπήρχε ο μεγαλοπρεπέστερος ναός του Χάνδακα, ο Άγιος Φραγκίσκος, αποτελώντας τμήμα της μονής των Φραγκισκανών μοναχών από όπου μάλιστα η Κρήτη είδε να χρήζεται και ο πρώτος Πάπα της, ο Αλέξανδρος ο Ε.
Το περικαλλές αυτό μαρμάρινο θύρωμα μάλιστα το είχε δωρίσει στο ναό και το συγκρότημα της μονής του Αγίου Φραγκίσκου ο Αλέξανδρος ο Κρης, κατά κόσμον Πέτρος Φιλάργυρος ή Φιλάρετος (Ξανθουδίδης, 1964).
Στα Ιστορικά Σημειώματα για το Χάνδακα ο Ξανθουδίδης γράφει πως ο Κρητικός Ποντίφικας ευγνώμων απέστειλε πλούσια σκεύη στο ναό του Αγίου Φραγκίσκου και κατασκεύασε μεγάλο παρεκκλήσι με τόξο μέγα, όπου τέθηκαν τα οικόσημα του και έστειλε από τη Ρώμη μεγάλη πύλη εκ λαμπροτάτου μαρμάρου.
Ο ναός του Αγίου Φραγκίσκου μετά την αποχώρηση των Ενετών από το Χάνδακα μετατράπηκε σε αυτοκρατορικό τζαμί από τους Τούρκους και έμεινε παραμελημένος ως το 1856 οπότε και έπεσε από σεισμό. Το 1867 κατεδαφίστηκε και τα μάρμαρα του χρησιμοποιήθηκαν στο λεγόμενο Βεζίρ Τζαμί.
Το θύρωμα ωστόσο του Αγίου Φραγκίσκου εντοιχίστηκε στη βόρεια είσοδο των νέων στρατώνων του Ηρακλείου, στο σημερινό δηλαδή Δικαστικό Μέγαρο, το οποίο πήρε τη μορφή που όλοι γνωρίζουμε από τους τούρκικους στρατώνες, που αντικατέστησαν τους ενετικούς του Αγίου Γεωργίου. Μάλιστα οι Τούρκοι ανέθεσαν τα σχέδια στον πρακτικό Ηπειρώτη αρχιτέκτονα Αθανάσιο Μούση, στον οποίο οφείλονται οι σχεδιασμοί και άλλων λαμπρών κτισμάτων της πόλης μας. 
Επί Κρητικής Πολιτείας, ο στρατώνας φιλοξένησε για μικρό διάστημα τα αγγλικά στρατεύματα και την αγγλική διοίκηση κι αμέσως μετά το "Γυμνάσιον Ηρακλείου". Στα τέλη της δεκαετίας του 1920 διαιρέθηκε σε 3 τμήματα με σχέδια του αρχιτέκτονα Δ. Κυριακού. Το πρώτο τμήμα, από την πλευρά της Πλατείας Ελευθερίας, χρησιμοποιήθηκε αρχικά ως διοικητήριο και στη συνέχεια ως κτίριο που στέγασε τη Νομαρχία Ηρακλείου. Το μεσαίο φιλοξένησε το δικαστικό μέγαρο και το τρίτο αρχικά το Δημόσιο Ταμείο και τις εφορίες κι ακολούθως τη Λέσχη Αξιωματικών και το Ειρηνοδικείο Ηρακλείου. 
Από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό πως το να γεμίσει κάποιος με μπογιές και συνθήματα αυτό το τμήμα του κτιρίου του Δικαστικού Μεγάρου δείχνει πρώτα απ όλα την ασέβεια του προς την ιστορία της πόλης όπου έχει επιλέξει να ζει.
Το θύρωμα του Αγίου Φραγκίσκου άντεξε αιώνες, κατάφερε να επιζήσει βάρβαρων κατακτητών, όπως οι Τούρκοι, αλλά και καταστροφικών σεισμών, του αξίζει λοιπόν αυτή η αντιμετώπιση;
Το να είναι κάποιος επαναστάτης σ ένα κόσμο όπου όλα είναι σάπια και υπό κατάρρευση είναι καλό και θεμιτό όμως πάντα πρέπει να έχει κατά νου ποιος είναι ο αντίπαλος του, είναι τα κτίρια; Σίγουρα όχι και ειδικά όταν πρόκειται για κτίρια ζωντανούς μάρτυρες της ιστορικής μας διαδρομής.

Ελένη Βασιλάκη