Ο Σαρωνικός, μία πολύπλευρα επιβαρυμένη Θάλασσα
Ανεξάρτητα όμως από το ναυάγιο, ο Σαρωνικός ήταν ήδη μία από τις πλέον επιβαρυμένες θαλάσσιες περιοχές στη ΒΑ Μεσόγειο, λόγω της χρόνιας και έντονης ανθρωπογενούς ρύπανσης. Είναι μία περιοχή στην οποία συνυπάρχουν έντονες περιβαλλοντικές πιέσεις όπως η βαριά και ρυπογόνος βιομηχανική ζώνη (ναυπηγία, διυλιστήρια, διαλυτήρια πλοίων, φορτοεκφορτωτικές ζώνες), τα λύματα και οι απορροές της πόλης που ξεπερνάει τα 5 εκατομμύρια σε πληθυσμό, κ.α.. Στις περιβαλλοντικές πιέσεις προστίθενται και οι ρυπογόνες ουσίες (π.χ. από τα τοξικά υφαλοχρώματα) που καταλήγουν στη θάλασσα από την ετησία επισκευή περισσότερων από 10.000 σκάφων αναψυχής σε ακατάλληλους παράκτιους χώρους, κατά προκλητική παράβαση του θεσμικού πλαισίου.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και παρά τις επιτυχείς εργασίες καθαρισμού των ακτών κολύμβησης από το πετρέλαιο, είναι σημαντικό να συνεχιστεί η παρακολούθηση των συνεπειών του ναυαγίου του Αγία Ζώνη ΙΙ, με στόχο να καθοριστεί σε ποιο βαθμό η υποβάθμιση των οικοσυστημάτων και της τροφικής αλυσίδας οφείλεται στο ναυάγιο και σε ποιο βαθμό οφείλεται στις χρόνιες και αυξανόμενες ανθρωπογενείς πιέσεις που δέχεται ο Σαρωνικός.
agia zoni Salamina2
Το ναυάγιο του Αγία Ζώνη II τον περασμένο Σεπτέμβριο απέδειξε για άλλη μία φορά τη διαχρονική ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού ως προς τον σχεδιασμό προστασίας του περιβάλλοντος από θαλάσσια ατυχήματα. Το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος, μέσω στοχευμένων ερευνών επισημαίνει εδώ και σχεδόν 2 δεκαετίες, την άμεση ανάγκη ανάπτυξης ενός αποτελεσματικού και λειτουργικού μηχανισμού προστασίας και διαχείρισης από τον τεράστιο κίνδυνο θαλάσσιων ατυχημάτων, καθώς στο Αιγαίο μεταφέρονται κάθε ημέρα περισσότεροι από 3 εκατ. τόνοι πετρελαίου και ο κίνδυνος μη-αναστρέψιμης καταστροφής (περιβαλλοντικής και οικονομικής) είναι δυστυχώς καθημερινός.