Απρόσμενο εύρημα: Η Γη κάνει το φεγγάρι να… σκουριάζει

Το φεγγάρι σιγά - σιγά σκουριάζει… Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγήθηκαν ερευνητές, οι οποίοι μάλιστα επέρριψαν εν μέρει την ευθύνη στη Γη γι’ αυτό που συμβαίνει.

Το συμπέρασμα αιφνιδίασε ακόμη και τους επιστήμονες καθώς, το οξυγόνο, ένα από τα δύο απαραίτητα συστατικά (το άλλο είναι το νερό) για να δημιουργηθεί σκουριά, δεν υπάρχει ως γνωστόν στο φεγγάρι.

Η σκουριά πάντως υπάρχει.

Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει μια νέα έρευνα, η οποία μελετά δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από το Chandrayaan-1 του Ινδικού Διαστημικού Ερευνητικού Οργανισμού, αποκαλύπτοντας ότι οι πόλοι του έχουν μια πολύ διαφορετική σύνθεση από αυτή που αναμενόταν.

Μελετώντας το φως που αντανακλάται από τους πόλους, o Shuai Li, του Πανεπιστημίου της Χαβάης βρήκε στοιχεία αιματίτη.

Ο αιματίτης είναι μια μορφή οξειδίου του σιδήρου, κοινώς γνωστή ως σκουριά. Ωστόσο, για να γίνει το σίδερο σκουριά πρέπει να υπάρχει οξυγόνο, κάτι που το φεγγάρι είναι γνωστό ότι δε διαθέτει.

«Είναι πολύ αινιγματικό,» δήλωσε ο Li. «Το φεγγάρι είναι ένα τρομερό περιβάλλον για να σχηματιστεί ο αιματίτης».

«Στην αρχή, δεν το πίστεψα εντελώς. Δεν πρέπει να υπάρχει βάσει των συνθηκών που υπάρχουν στο φεγγάρι,» είπε η Abigail Fraeman, μια από τους επιστήμονες του Jet Propulsion Laboratory της NASA. «Αλλά από τότε που ανακαλύψαμε νερό στο φεγγάρι, οι άνθρωποι εικάζουν ότι θα μπορούσε να υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία ορυκτών από ό,τι πιστεύουμε, αν το νερό είχε αντιδράσει με βράχους».

Η παρουσία σκουριάς μπορεί να εξηγηθεί με τρεις τρόπους. Αν και το φεγγάρι δεν έχει ατμόσφαιρα, έχει ίχνη ποσότητας οξυγόνου λόγω του μαγνητικού πεδίου της Γης.

Το οξυγόνο μπορεί να ταξιδέψει μέσω του μαγνητικού πεδίου της Γης. Αυτό θα εξηγούσε γιατί υπάρχει μεγαλύτερη ποσότητα αιματίτη στην πλευρά του φεγγαριού που βλέπει στη Γη.

Είναι επίσης πιθανό ότι περισσότερο οξυγόνο μεταφέρθηκε στο φεγγάρι όταν ήταν πιο κοντά στη Γη, καθώς τα δύο σώματα έχουν απομακρυνθεί το ένα από το άλλο για δισεκατομμύρια χρόνια.

Μια άλλη αιτία είναι η ποσότητα υδρογόνου που υπάρχει στο φεγγάρι. Το υδρογόνο βομβαρδίζει τόσο το φεγγάρι όσο και τη Γη, διασχίζοντας το διάστημα μέσω ηλιακών ανέμων από τον Ήλιο.

Επίσης είναι ένας διαλύτης, που σημαίνει ότι προσθέτει ηλεκτρόνια στα υλικά με τα οποία έρχεται σε επαφή, σε αντίθεση με έναν οξειδωτή που αφαιρεί τα ηλεκτρόνια.

Το μαγνητικό πεδίο της Γης την προστατεύει από αυτό, αλλά το φεγγάρι δεν έχει τέτοια προστασία.

Ωστόσο, το μαγνητικό πεδίο της Γης, καθώς και η μεταφορά οξυγόνου στο φεγγάρι, εμποδίζει επίσης σχεδόν όλη τη δραστηριότητα του ηλιακού ανέμου κάθε φορά που είναι γεμάτο. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μια ευκαιρία για να σχηματιστεί σκουριά κατά τη διάρκεια του σεληνιακού κύκλου του φεγγαριού.

Ο τρίτος παράγοντας είναι ο υδάτινος πάγος που υπάρχει στο φεγγάρι, που βρίσκεται κάτω από σεληνιακούς κρατήρες στην άκρη του φεγγαριού. Ο Li ανέφερε ότι τα σωματίδια σκόνης που το χτυπούν τακτικά θα μπορούσαν να απελευθερώσουν αυτά τα μόρια νερού, αναμειγνύοντας με σίδηρο, και στη συνέχεια θερμάνθηκαν για να αυξήσουν το ρυθμό οξείδωσης.

Αυτό θα εξηγούσε γιατί ο αιματίτης εντοπίστηκε πολύ μακριά από τους κρατήρες του φεγγαριού, ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να εξηγηθεί πλήρως πώς αλληλεπιδρά το νερό με το βράχο. Μια τέτοια έρευνα θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί ο αιματίτης βρέθηκε σε άλλα σώματα, όπως τα αστεροειδή.

«Θα μπορούσε να είναι ότι μικρά σταγονίδια νερού και η επίδραση των σωματιδίων σκόνης, επιτρέπουν στο σίδερο των σωμάτων αυτών να σκουριάσουν,» δήλωσε η Fraeman.