Ένας στους πέντε ανθρώπους που ζει σε εμπόλεμη ζώνη παρουσιάζει κάποια ψυχική διαταραχή

Οι άνθρωποι που έχουν ζήσει σε περίοδο πολέμου είναι πέντε φορές πιθανότερο να εμφανίσουν άγχος ή κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή τους, όπως αποκαλύπτει μία νέα επιστημονική μελέτη.

Τα αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν στο ιατρικό περιοδικό «The Lancet» δείχνουν πως σχεδόν ένα στα πέντε άτομα (22%) που ζουν σε περιοχή με ένοπλη σύγκρουση εμφανίζει κατάθλιψη, άγχος, διαταραχή μετατραυματικού στρες, διπολική διαταραχή ή σχιζοφρένεια, έναντι αναλογίας ενός ανθρώπου στους 14 στον γενικό πληθυσμό. Περίπου το 9% των πληθυσμών που πλήττονται από τέτοιες συγκρούσεις έχουν κάποιου είδους μέτρια έως σοβαρή κατάσταση ψυχικής υγείας.

«Η επαναλαμβανόμενη έκθεση σε τραυματικές συνθήκες, το άγχος του να τα βγάλει κανείς πέρα στην εμπόλεμη και ασταθή καθημερινότητα και η φτώχεια που είναι ενδημική σε περιόδους συγκρούσεων σχετίζονται έντονα με διαταραχές στην ψυχική υγεία», τόνισε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Φιόνα Τσάρλσον από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου της Κουίνσλαντ στην Αυστραλία.

Στη διάρκεια των πολέμων τα συστήματα υγείας συνήθως καταρρέουν και αυξάνονται οι άνθρωποι που έχουν ανάγκη βοήθειας μέσα στην ανθρωπιστική κρίση. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναμένεται να χρησιμοποιήσει τα νέα ευρήματα για να αναδείξει τα προβλήματα ψυχικής υγείας στη διάρκεια ανθρωπιστικών κρίσεων.

Οι ερευνητές αξιολόγησαν δεδομένα από 129 μελέτες για 39 χώρες, που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 1980 και 2017. Περιλήφθηκαν οι περιπτώσεις που έχουν βιώσει πόλεμο τα τελευταία δέκα χρόνια και τα περιστατικά ψυχικής υγείας κατηγοριοποιήθηκαν σε ήπια, μέτρια και σοβαρά.

Τα νέα δεδομένα δείχνουν πως οι μέχρι τώρα έρευνες υποεκτιμούσαν τις επιπτώσεις του πολέμου στην ψυχική υγεία. Ειδικότερα, βρέθηκε πως ο μέσος επιπολασμός των ήπιων ψυχικών διαταραχών στα άτομα που έχουν βιώσει πόλεμο ήταν 13%, ενώ αυτός για τις μέτριες ψυχικές διαταραχές ήταν 4% (δηλαδή σύνολο 17%, εν αντιθέσει με τα μέχρι τώρα δεδομένα που πρότειναν 15%), καθώς επίσης 5% (έναντι 3-4% που είχε ως τώρα προταθεί) όσον αφορά τις σοβαρές ψυχικές διαταραχές. Βρέθηκε, επιπλέον, πως η πιθανότητα άγχους και κατάθλιψης αυξάνεται με την ηλικία, καθώς επίσης πως η κατάθλιψη είναι συχνότερη στις γυναίκες απ' ό,τι στους άντρες.

Επί του παρόντος, υπάρχουν σοβαρές ανθρωπιστικές κρίσεις λόγω πολέμων σε πολλές χώρες, όπως το Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Νιγηρία, τη Σομαλία, το Νότιο Σουδάν, τη Συρία και την Υεμένη. Το 2016, ο αριθμός των ένοπλων συγκρούσεων έφτασε σε υψηλό επίπεδο, με 53 συνεχιζόμενες συγκρούσεις σε 37 χώρες και το 12% του παγκόσμιου πληθυσμού να ζουν σε εμπόλεμη ζώνη. Σχεδόν 69 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο έχουν διωχθεί βίαια λόγω ένοπλων συγκρούσεων, ο μεγαλύτερος αριθμός από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο συγγραφέας της μελέτης, δρ. Μαρκ βαν Ομένερ από το Τμήμα Ψυχικής Υγείας και Κατάχρησης Ουσιών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ανέφερε πως όταν υπάρχει πολιτική βούληση οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως οι πόλεμοι, μπορούν να αποτελέσουν έναυσμα για τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης, ώστε οι άνθρωποι να ωφελούνται μακροπρόθεσμα.