Πολλοί από μας αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη πλέον να προσέχουμε τι τρώμε, να κοιτάμε πιο σχολαστικά τα συστατικά των συσκευασμένων φαγητών και τις χώρες προέλευσης τους ώστε να δώσουμε στον οργανισμό μας ό,τι καλύτερο. Τι γίνεται όμως στο περιβάλλον που ζούμε και περνάμε την περισσότερη ώρα της ημέρας; Πόσο επιβλαβές μπορεί να είναι εν αγνοία μας;
Ας αρχίσουμε πρώτα πρώτα από το πιο σημαντικό μέρος!
Την κρεβατοκάμαρά μας!
Το να δημιουργήσουμε μια καθαρή (μη-τοξική) κρεβατοκάμαρα μπορεί να είναι μια οικονομική πρόκληση, γι’ αυτό ας ξεκινήσουμε από τα απλά που είναι και η ευκολότερη λύση. Αν και για εμένα η κρεβατομουρμούρα είναι πιο ότι πιο “τοξικό”, θα επικεντρωθούμε μόνο σε ότι έχει να κάνει στο χώρο της και όχι μόνο.
Κάθε αλλαγή που μπορεί να κάνουμε, θα έχει θετική επίδραση στην υγεία μας. Το πώς θα ξεκινήσουμε όμως, είναι μια προσωπική απόφαση που βασίζεται στην οικονομική μας δυνατότητα και στα προσωπικά μας θέματα υγείας.
Μερικοί άνθρωποι ξεκινούν αντικαθιστώντας το στρώμα και άλλοι αποκτώντας έναν ιονιστή χώρου αλλά μπορούμε να κάνουμε ακόμα περισσότερα για περισσότερα για μέγιστα αποτέλεσμα ή να αναδείξουμε τον υποχόνδρια πλευρά μας ε…
Αντικαθιστούμε τα μαξιλάρια και τις μαξιλαροθήκες σας με οργανικά υλικά
Σταδιακά, ασχοληθείτε με το δικό σας τρόπο με τα σεντόνια, τα κλινοσκεπάσματα, το στρώμα και το σκελετό του κρεβατιού (εάν είναι φτιαγμένο από τεχνητά προϊόντα όπως από νοβοπάν ή MDF). Πολλοί άνθρωποι κάνουν το λάθος να υποθέτουν ότι το βαμβάκι είναι πιο ασφαλής επιλογή συγκριτικά με τα συνθετικά υλικά, αλλά το γεγονός είναι ότι για το βαμβάκι χρησιμοποιείται το 25% των εντομοκτόνων παγκοσμίως και πάνω από το 14% των φυτοφαρμάκων. Εάν μπορείτε να διαθέσετε τα χρήματα που απαιτούνται, αντικαταστήστε τα κλινοσκεπάσματά σας με αντίστοιχα από οργανικά υλικά.
Αντικαθιστούμε ή απομακρύνουμε όλα τα τεχνητά υφάσματα από τα κλινοσκεπάσματα, την κρεβατοκάμαρα και τη ντουλάπα μας
Η πραγματικότητα είναι ότι τα συνθετικά υλικά όπως το ακρυλικό, το νάιλον και ο πολυεστέρας κατασκευάζονται από θερμοπλαστικά. Αυτά τα υφάσματα αναδύουν αέρια με μόρια πλαστικού όταν θερμαίνονται. Εάν φοράτε ρούχα χωρίς ζάρες, αναπνέετε πλαστικό και φορμαλδεΰδη. Να θυμάστε επίσης πως το δέρμα σας απορροφά απευθείας αυτά τα χημικά.
Αντικαθιστούμε ή απομακρύνουμε τα συνθετικά ρούχα από τη ντουλάπα σας
Η βάση των περισσότερων συνθετικών υφασμάτων είναι ένα υγρό που παρασκευάζεται από άνθρακα, λάδι ή φυσικό αέριο. Το υγρό εξαναγκάζεται να εισχωρήσει μέσω μικρών οπών ενός ακροφυσίου, που ονομάζεται μήτρα κλωστοποιήσεως. Καθώς το υγρό αναδύεται από τις τρύπες, ψύχεται έτσι ώστε να στερεοποιηθεί και να δημιουργήσει μικροσκοπικά νήματα. Αυτά τα νήματα υφαίνονται μεταξύ τους και δημιουργούν το ύφασμα. Για να γίνουν πιο ανθεκτικά αυτά τα υφάσματα, προστίθενται σ’ αυτά τα υπερφθόρια (PFCs) συμπεριλαμβανομένου του Teflon, και τους προσφέρουν τις ανθεκτικές τους ιδιότητες (δεν τσαλακώνουν, δε λεκιάζουν). Ψάξτε για ρούχα που κατασκευάζονται από φυσικά ή οργανικά υλικά.
Απομακρύνουμε τα πλαστικά ή τα υφασμάτινα έπιπλα
Εάν έχετε κάποιο έπιπλο στην κρεβατοκάμαρά σας όπως μια καρέκλα από τεχνητό δέρμα, δεν θα έπρεπε να είναι ούτε στην κρεβατοκάμαρά σας ούτε σε κανένα δωμάτιο του σπιτιού σας γι’ αυτό το λόγο. Ίσως εκπλαγείτε όταν μάθετε ότι το πολυβινυλοχλωρίδιο (PVC) , χρησιμοποιείται συχνά στην παρασκευή συνθετικού δέρματος. Το PVC είναι ευρέως γνωστό ως το πιο επικίνδυνο από όλα τα πλαστικά. Γίνεται πιο εύκαμπτο με τη χρήση τοξικών πλαστικοποιητών-στην ουσία με τη χρήση φθαλικών ενώσεων, που είναι γνωστές ως ενδοκρινικοί διαταρακτές.
Πετάξτε τα μαξιλάρια και τα μαξιλαρωμένα καθίσματα που είναι ανθεκτικά στους λεκέδες και στο νερό καθώς είναι ψεκασμένα με τοξικές χημικές ουσίες. Εάν το ύφασμα είναι ένα μείγμα βαμβακιού και πολυεστέρα, είναι πιο πιθανόν να έχει υποστεί κατεργασία με φορμαλδεΰδη και να έχει αποκτήσει την απαλή υφή του με τη χρήση αμμωνίας. Αντικαταστήστε τα όποτε μπορέσετε με οργανικά ή φυσικά υλικά.
Απομακρύνουμε το νοβοπάν και το MDF
Εάν έχετε κάποιο έπιπλο από νοβοπάν, MDF ή μελαμίνη, δεν θα έπρεπε να είναι στο σπίτι σας και ιδιαίτερα στην κρεβατοκάμαρά σας. Το MDF κατασκευάζεται από ψήγματα ξύλου που έχουν μαλακώσει και κονιορτοποιηθεί. Η σκόνη συνδυάζεται με ρητίνες και με άλλους παράγοντες συγκόλλησης κι έτσι συντίθεται σε συμπαγείς σανίδες. Το χημικό που προκαλεί την μεγαλύτερη ανησυχία είναι η φορμαλδεΰδη, η οποία μπορεί να επιδεινώσει το άσθμα και άλλες πνευμονολογικές παθήσεις, να ερεθίσει τους βλεννογόνους και να προκαλέσει εξ επαφής δερματίτιδες. Όπως το MDF, έτσι και οι μοριοσανίδες περιέχουν φορμαλδεΰδη, ένα γνωστό καρκινογόνο που συνδέεται άμεσα με τον καρκίνο του λάρυγγα στους ανθρώπους.
Το χημικά αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει πονοκεφάλους, αλλεργίες, ναυτία και την αίσθηση του καψίματος στο λαιμό. Σύμφωνα με το TLC, μέσα σε 2 μήνες, η μοριοσανίδα μειώνει την τοξικότητά της κατά περίπου 25%. Μέχρι το τέλος του πρώτου έτους, η ισχύς της μοριοσανίδας μειώνεται στο μισό από ότι ήταν αρχικά. Κατεβαίνει σε αυτό το επίπεδο και μπορεί να πάρει πάνω από 10 χρόνια έως ότου απολέσει κάθε αέριο. Ψάξτε για στερεά ξύλινα έπιπλα στα καταστήματα επίπλων, τις υπαίθριες αγορές και τις μάντρες. Τα τραπέζια και τα γραφεία με γυάλινο ή μεταλλικό τελείωμα γενικά λειτουργούν καλά καθώς δεν αναδύουν αέρια και σκουπίζονται εύκολα.
Απομακρύνουμε ή πετάμε τα συνθετικά χαλιά από την κρεβατοκάμαρα μας
Τα πατώματα από ξύλο ή πλακάκι είναι πιο εύκολο να καθαριστούν και αποτελούν τις καλύτερες επιλογές για όσους υποφέρουν από αλλεργίες, άσθμα ή πάσχουν από την έκθεση σε χημικές ουσίες. Αν και τα χαλιά δείχνουν όμορφα στην κρεβατοκάμαρά σας, συγκρατούν τη βρωμιά, τα ακάρεα της σκόνης και άλλα αλλεργιογόνα. Εάν μπορείτε, παραλείψτε τα χαλιά σας. Σχεδόν όλα τα πολυεστερικά κατασκευάζονται με αντιμόνιο, ένα καρκινογόνο που είναι τοξικό για την καρδιά, τους πνεύμονες, το συκώτι και το δέρμα. Πολλά χαλιά κατασκευάζονται επίσης από ολεφίνη (πολυπροπυλένιο). Το νάιλον, που είναι παράγωγο πετρελαίου βασισμένο σε συνθετικές ίνες εφευρέθηκε τη δεκαετία του ’30 από την Dupont και χρησιμοποιείται ευρέως στην παραγωγή χαλιών.
Χρησιμοποιούμε βαφές χωρίς πτητικές οργανικές ενώσεις
Εάν αποφασίσετε να βάψετε ένα δωμάτιο, χρησιμοποιήστε χρώμα χωρίς πτητικές οργανικές ενώσεις. Τα χρώματα που έχουν στη σύνθεσή τους πτητικές οργανικές ενώσεις δεν είναι σταθερά και περιέχουν επίσης και ανθρακικές ενώσεις που εξατμίζονται εύκολα στον αέρα. Όταν εισέρχονται στον αέρα, αντιδρούν με τα λοιπά στοιχεία και παράγουν όζον, το οποίο προκαλεί την ατμοσφαιρική ρύπανση και μια σειρά προβλημάτων υγείας συμπεριλαμβανομένων των αναπνευστικών προβλημάτων, των πονοκεφάλων, του καψίματος, της δακρύρροιας και της ναυτίας.
Ελευθερώνουμε το χώρο μας από τα παπούτσια
Είναι περιττό να επισημάνουμε τι κουβαλούν οι σόλες των παπουτσιών όλων μας! Μπορείτε να έχετε παπούτσια τόσο για τους εσωτερικούς όσο και για τους εξωτερικούς χώρους ώστε ν’ αποφεύγετε να μεταφέρετε τις πατημασιές με υπολείμματα γύρης, βρωμιάς και χημικών ουσιών απ’ έξω προς τα μέσα. Μπορείτε επίσης ν’ αγοράσετε έναν δίσκο τοποθέτησης παπουτσιών ή μποτών και να τον βάλετε δίπλα στην πόρτα. Όταν εισέρχεστε στο σπίτι, απλά τοποθετείστε τα παπούτσια σας στο δίσκο ελαχιστοποιώντας την περίπτωση να μεταφερθεί όποια μικροσωματίδια είναι κολλημένα στα παπούτσια σας σε όλο το σπίτι.
Ελαχιστοποιούμε τη χρήση ηλεκτρικών συσκευών
Εάν έχετε έναν υπολογιστή, μια τηλεόραση ή άλλες ηλεκτρονικές συσκευές στην κρεβατοκάμαρά σας, θα πρέπει ίσως να σκεφτείτε το ενδεχόμενο να τα μεταφέρετε σε κάποιο άλλο δωμάτιο. Οι ηλεκτρονικές συσκευές μπορούν να διαταράξουν τη φιλήσυχη νύχτα σας διακόπτοντας τον ύπνο σας. Απενεργοποιήστε το ψηφιακό ξυπνητήρι σας και θέστε σε λειτουργία ένα ξυπνητήρι που δουλεύει με μπαταρία.
Αντικαταστούμε ή καλύπτουμε το στρώμα μας
Αυτό είναι το πιο δύσκολο βήμα καθώς το κόστος αντικατάστασης είναι απαγορευτικό για πολλούς ανθρώπους. Η πραγματικότητα είναι ότι τα συμβατικά στρώματα ψεκάζονται με επιβραδυντικά φλόγας και χημικά που τα καθιστούν ανθεκτικά στους λεκέδες. Πολλά στρώματα κατασκευάζονται από αφρώδη υλικά που αναδύουν αέρια για χρόνια. Υπάρχουν πολλές πηγές οργανικών στρωμάτων στα τοπικά καταστήματα αλλά και στα ηλεκτρονικά. Από όπου κι αν ψωνίσετε, να δώσετε προσοχή στον οικολογικό καθαρισμό τους. Εάν δεν διαθέτετε τα χρήματα να αντικαταστήσετε το στρώμα σας, ίσως πρέπει να σκεφτείτε να το τυλίξετε με ένα ύφασμα από αλουμινόχαρτο. Επίσης, υπάρχουν διαθέσιμες ταινίες αλουμινόχαρτου για να σφραγίσετε τις άκρες. Βρήκα μια ταινία που είχε μεν έντονη μυρωδιά αλλά εξατμίστηκε σε 3-4 μέρες. Εάν δεν μπορείτε να το κάνετε μόνοι σας, ζητήστε από κάποιον άλλον να το κάνει για σας.
Αγοράζουμε έναν ιονιστή
Εάν μπορείτε ν΄ αγοράσετε έναν ιονιστή που να καλύπτει όλο το σπίτι σας, θα έχετε κάνει μια υπέροχη επένδυση. Κάντε την έρευνα αγοράς σας ˙ υπάρχουν αρκετές επιλογές. Για πολλούς ανθρώπους, ένας φορητός ιονιστής που μεταφέρεται από δωμάτιο σε δωμάτιο, είναι μια εξαιρετική επιλογή. Ψάξτε να βρείτε έναν ιονιστή με φίλτρο HEPA, και να είστε σίγουροι πως ότι κι αν αγοράσετε, δεν πρόκειται να παράγει όζον. Μερικές εταιρείες που πωλούν προϊόντα καθαρισμού του αέρα μπορούν επιπλέον να προσαρμόσουν συνδυαστικά φίλτρα ενεργού άνθρακα για συγκεκριμένες ανάγκες όπως αλλεργίες / άσθμα, για τον καπνό, για ευαισθησίες σε χημικά κτλ.
Απομακρύνουμε κουρτίνες ή στόρια που έχουν υποστεί χημική κατεργασία
Οι κουρτίνες και τα στόρια κρύβουν σκόνη, γύρη και άλλα αλλεργιογόνα. Εάν μπορείτε, να τα απομακρύνετε και να τα αντικαταστήσετε με αντίστοιχα από οργανικό ύφασμα. Εάν το κόστος είναι απαγορευτικό, σκεφτείτε το ενδεχόμενο να παζαρέψετε την τιμή με ένα φίλο σας που να ξέρει να ράβει και να σας τις φτιάξει. Οι ξύλινες περσίδες ίσως να είναι επίσης μια επιλογή για κάποια άτομα. Εάν χτίζετε ένα καινούριο σπίτι ή ανακαινίζετε το παλιό σας, μπορείτε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να τοποθετήσετε ρολά από γυαλί που δεν αναδύουν αέρια και δεν χρειάζονται καθάρισμα σε εβδομαδιαία βάση.
Αυτά είναι μερικά tips που μπορούμε να κάνουμε ώστε να διαμορφώσουμε ένα υγιές περιβάλλον στο χώρο που ζούμε ή εργαζόμαστε. Δεν χρειάζεται να βγάλουμε ή να ανακαλύψουμε την υποχόνδρια πλευρά του εαυτού μας όπως είπαμε και στην αρχή. Δεν χρειάζονται υπερβολές αλλά να ενημερωθούμε σωστά και έτσι να προστατέψουμε τον εαυτό μας και αυτούς που αγαπάμε στο έπακρο!
Έρευνα – Επιμέλεια Νάσος Παπαδόπουλος