Κουδούνια και «μουζώματα», χορευτές ντυμένοι με προβιές ζώων, «αρκουδίστικος» χορός, παραδοσιακός γάμος, λύρα, κρασί και σαρακοστιανά, έθιμα διονυσιακής Αποκριάς και παραδόσεις αιώνων, που περνούν από γενιά σε γενιά. Τα «Αποκριγιώματα στην Γέργερη» είναι ένας θεσμός μοναδικός στην Ελλάδα, με «ρίζες» στην αρχαιότητα, με δρώμενα και αναπαραστάσεις μυστηρίων και τελετών που παραπέμπουν στον κύκλο της ζωής, στην ιστορία και την πολιτισμική ταυτότητα του τόπου.
Τα Αποκριγιώματα, που διαδραματίζονται καθ’ όλη την περίοδο της Αποκριάς, με αποκορύφωμα την Καθαρά Δευτέρα, αντλούν την θεματολογία τους από την καθημερινή ζωή των απλών ανθρώπων. Από το όργωμα και την σπορά. Από την παραγωγή του κρασιού. Από την φύση και την αναγέννησή της. Από τον γάμο και την γονιμότητα. Από τον αγώνα για την επιβίωση. Από τον χρόνο που κυλάει και την φθορά του ανθρώπινου σώματος. Από τις χαρές και τις λύπες. Από τις μικρές καθημερινές στιγμές που «σημαδεύουν» την πορεία μας.
Μάσκες, «φούμο» και στολές. Τραγούδια, γέλια και μοιρολόγια. Ο παπάς, ο ψάλτης, η νύφη, η χήρα, οι «αράπηδες», η θρησκεία, η ζωή, ο θάνατος, ο άνδρας, η γυναίκα, η γονιμότητα. Δυνάμεις αντίθετες και (συχνά) αταίριαστες, συνυπάρχουν αρμονικά σε ένα λαϊκό γλέντι άρρηκτα συνδεδεμένο με την Γέργερη που, γνήσια και φιλόξενη, υποδέχεται ντόπιους και επισκέπτες κάθε ηλικίας, έτοιμη να τους προσφέρει γέλιο, χαρά και εμπειρίες μοναδικές.
Τα «Αποκριγιώματα στην Γέργερη 2020» διοργανώνει ο Σύλλογος Βαρελοφρόνων Πολιτισμού και Ανάπτυξης Γέργερης, με συνδιοργανωτές τον Δήμο Γόρτυνας, την περιφέρεια Κρήτης, το Τοπικό Συμβούλιο Γέργερης, τον Σύλλογο Γεργιανών Ηρακλείου, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Γέργερης, τον Σύλλογο Περιστερίδων (Το Κάστρο), τον Πολιτιστικό Σύλλογο Απομαρμά και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μαστραχιανών.
Συμμετέχουν οι «Αράπηδες» από τον Βώλακα Δράμας (διονυσιακά έθιμα, παρέλαση), ο Πολιτιστικός Σύλλογος Σίβα και η Ομάδα Πολιτισμού – Τουρισμού Δήμου Ηρακλείου (εκδήλωση για την Σιβιανή Μάσκα).
Οι εκδηλώσεις ξεκινούν την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 2020, συνεχίζονται την Τσικνοπέμπτη (20 Φεβρουαρίου 2020) με γιορτή και τσίκνισμα στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης και στην αίθουσα του Συλλόγου Βαρελοφρόνων και κορυφώνονται την Καθαρά Δευτέρα (2 Μαρτίου 2020), με υπαίθριο γλέντι και αποκριάτικα δρώμενα.
Την Καθαρά Δευτέρα, σε πολλά σημεία του χωριού τοποθετούνται πάγκοι και τραπέζια και προσφέρονται σαρακοστιανοί μεζέδες, άφθονο κρασί και ρακή. Στην γιορτή συμμετέχουν μουσικοί και ορχήστρες από την ευρύτερη περιοχή.
Αναλυτικά το πρόγραμμα:
Κυριακή 16/02/2020, ώρα 11:00: Στον Σίβα Πυργιωτίσσης, εκδήλωση και παρουσίαση «Η Σιβιανή Μάσκα και η παραδοσιακή Αποκριά». Συνδιοργάνωση: Πολιτιστικός Σύλλογος Σίβα – Σύλλογος Βαρελοφρόνων Πολιτισμού και Ανάπτυξης Γέργερης, Ομάδα Πολιτισμού – Τουρισμού Δήμου Ηρακλείου.
Τσικνοπέμπτη 20/02/2020, ώρα 17:00: Γλέντι και Τσικνώματα στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης και στην αίθουσα του Συλλόγου Βαρελοφρόνων Πολιτισμού και Ανάπτυξης Γέργερης. Βόλτα παιδιών και νέων, με αποκριάτικες στολές, στα χωριά της ΔΕ Ρούβα.
Κυριακή 23/02/2020, ώρα 12:00: Συμμετοχή στο Πυργιανό Καρναβάλι – Ομάδα «Αρκουδιάρηδων».
Δευτέρα 24/02/2020 έως Παρασκευή 28/02/2020: Επισκέψεις Ομάδας «Αρκουδιάρηδων» σε σχολεία της πόλης και του Νομού Ηρακλείου, στο πλαίσιο της προσπάθειας προβολής και ανάδειξης της Διονυσιακής Αποκριάς και της παράδοσης.
Σάββατο 29/02/2020, ώρα 09:00: Υποδοχή προσκεκλημένων – «Αράπηδες» και «Αρκούδες» από τον Βώλακα Δράμας (φιλοξενούμενο δρώμενο).
Κυριακή 01/03/2020, ώρα 10:00: Ολοήμερη ξενάγηση φιλοξενούμενων και επισκεπτών στην Γέργερη (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Αίθουσα Λαογραφίας, Δρόμος του Νερού, Νερόμυλοι, Βιβλιοθήκη, Παρουσίαση Αρχαίων Ελληνικών Εφευρέσεων, Εκκλησία Χριστού – Μονή Κιστερκιανών, Λίμνη Διγενή.
Καθαρά Δευτέρα 02/03/2020, ώρα 11:00: Ολοήμερο υπαίθριο γλέντι – Αποκριάτικα και Διονυσιακά Δρώμενα – Κέρασμα με σαρακοστιανά εδέσματα στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης – Παραδοσιακή μουσική και χορός.
