Κρήτη: Τα λεφτά που θα μοιράσει η νέα ΚΑΠ και πως θα επηρεαστούν οι αγρότες

Η παλιά αγροτική περίοδος 2014-2020  ολοκληρώνεται   και είναι  σε εξέλιξη η συζήτηση για την Κοινή Αγροτική Πολιτική από το 2021 ως το 2027.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολλές πιέσεις για τη μείωση των Κοινοτικών Επιδοτήσεων, καθώς υπάρχουν νέα δεδομένα που πιέζουν την κατάσταση, με συνέπειες φυσικά και για τον πρωτογενή τομέα της Κρήτης.
Πρώτα από όλα έχουμε την αποχώρηση της Μεγάλης Βρετανίας, έχουμε την απαίτηση των χωρών που έχουν μπει πρόσφατα στην Ε.Ε. για τη χορήγηση περισσότερων κονδυλίων, σε σχέση με τα παλιά μέλη.
Ασκούνται πιέσεις από άλλους τομείς της ευρωπαϊκής Οικονομίας (Βιομηχανία, Ενέργεια κτλ) , αλλά υπάρχουν και έκτακτα γεγονότα που απασχολούν , όπως είναι το περιβάλλον, το μεταναστευτικό πρόβλημα και ζητήματα Άμυνας και Ασφάλειας.
Όλα αυτά, σε περίπτωση που δεν αυξηθεί ο προϋπολογισμός για την Κοινή Αγροτική Πολιτική,  ο οποίος είναι περίπου το 45% του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού,  θα οδηγήσουν στο διαφορετικό μοίρασμα της πίτας, τα κομμάτια δηλαδή της ΚΑΠ.
«Οι πληροφορίες λένε ότι θα υπάρξει μια μείωση στα κονδύλια που θα πάρουμε ως χώρα, κάτι όμως που δεν είναι μεγάλο πρόβλημα. Η μείωση θα είναι περίπου 5%, δηλαδή περίπου 1.5 δις ευρώ από τις άμεσες ενισχύσεις», λέει ο  Νίκος Μπουνάκης, πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Proactive AE – Σύμβουλοι Επιχειρήσεων, ο οποίος συνεχίζει λέγοντας πως:  «Αν όμως εφαρμοστεί το μέτρο της μείωσης των ενισχύσεων σε όσους έχουν παίρνουν επιδοτήσεις πάνω από 60.000 ευρώ, τότε ο μικρός και μεσαίος παραγωγός θα μπορεί να μείνει στα ίδια επίπεδα ή ακόμη και να δει αύξηση στις επιδοτήσεις του. Η Ελλάδα θα έχει λαμβάνειν περίπου 14 δις  ευρώ, δηλαδή 1.5 δις ευρώ λιγότερο από την προηγούμενη περίοδο».
Διαφοροποίηση
Την καινούρια περίοδο υπάρχει όμως μια σημαντική διαφοροποίηση.  Πρέπει τα κράτη – μέλη να φτιάξουν το δικό τους επιχειρησιακό σχέδιο, για το που θα πάνε τα χρήματα, se ποιες περιοχές και με ποιο τρόπο.
Η Ε.Ε. λέει ότι κάθε κράτος πρέπει να αποφασίσει πως θα το διαθέσει. Ενώ στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες η συζήτηση έχει αρχίσει, στην Ελλάδα δεν έχει ξεκινήσει καμία διαδικασία.
«Υπάρχουν λοιπόν όλες οι προϋποθέσεις ώστε οι πολιτικοί φορείς του νησιού, οι συνεταιριστικοί φορείς κτλ πρέπει να ενεργοποιηθούν. Γιατί αν πάμε ως χώρα χωρίς σχέδιο, τότε η  Ελλάδα θα χάσει μια «χρυσή» ευκαιρία. Φυσικά όλα τα παραπάνω αποτελούν προτάσεις της Κομισιόν υπό συζήτηση» σημειώνει ο Νίκος Μπουνάκης.
 
Πολλά περισσότερα χρήματα
Ένα θέμα που θέτει επί τάπητος ο κ. Νίκος Μπουνάκης είναι αυτό της απαίτησης πολύ περισσότερων χρημάτων από την Ευρώπη, σε παγκόσμιο επίπεδο.  Ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνει και η ζήτηση για τρόφιμα ανεβαίνει. Εκτίμηση του ΟΗΕ είναι ότι σε βάθος δεκαετιών η ζήτηση θα αυξηθεί ως και 60%. Οπότε θεωρώ ότι η Ε.Ε. που είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εξαγωγέας τροφίμων στον κόσμο να μην εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία, επενδύοντας περισσότερο στον αγροτικό τομέα.
«Ο αγροτικός τομέας, πέρα από τα δικά του προβλήματα θα έχει να αντιμετωπίσει και άλλα. Ένα βασικό είναι το θέμα που ακούει στο όνομα «Κλιματική Αλλαγή». Υπάρχει πρόβλημα με το νερό, αλλάζει το κλίμα και διαφοροποιούνται οι καλλιέργειες. Απαιτούνται χρήματα λοιπόν για έρευνα, για προσαρμογή και αλλαγή. Μη θεωρούμε δεδομένο πως επειδή βλέπουμε τρόφιμα στα ράφια των σούπερ μάρκετ , ότι θα συνεχίσουν να υπάρχουν τρόφιμα. Μια αλλαγή στο κλίμα, μπορεί να φέρει τεράστια αλλαγή στο αμπέλι, την ελιά κα
Πρέπει να διεκδικήσουμε παραπάνω και να μην αρκεστούμε  σε όσα μας δίνουν . Όμως η Αγροτική Ευρώπη να διεκδικήσει περισσότερο χρήμα και επενδύσεις. Να φτιάξουμε αγροτοδιατροφικές επιχειρήσεις που να μπορούν να διεκδικήσουν χρήματα από την αγορά. Αυτή τη στιγμή στον ΑΕΠ είναι  7.5 δις ευρώ η συνεισφορά του αγροτικό Τομέα και από αυτά τα 2.5 είναι επιδοτήσεις. Είναι ένα μικρό ποσό για τη χώρα μας αυτό. Πρέπει να αναπτύξουμε τη μεταποίηση, τις εξαγωγές, την τυποποίηση και να τα συνδέσουμε ακόμη περισσότερο με τον πρωτογενή τομέα», καταλήγει. 
Ανοίγουν λοιπόν πολλά ζητήματα, τα οποία πρέπει σε επίπεδο περιφέρειας Κρήτης να κάτσουμε να τα συζητήσουμε και να διεκδικήσουμε καταρχήν αυτά που μας αναλογούν από το Εθνικό Απόθεμα.
 
Τι φέρνει η νέα ΚΑΠ
Δεν πρόκειται να υπάρξει μεγάλη μείωση των άμεσων ενισχύσεων στην χώρα μας, ανέφερε πρόσφατα  ο Τάσος Χανιώτης, Διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης (DG AGRI), παρουσιάζοντας στις 7 Ιουνίου  τις προτάσεις της Κομισιόν για τη μεταρρύθμιση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) την περίοδο 2021-2027.
«Η Ελλάδα θα παραμείνει η δεύτερη πιο «ευνοημένη» χώρα στην ΕΕ στις άμεσες ενισχύσεις.  Σίγουρα υπάρχει μείωση του προϋπολογισμού της νέας ΚΑΠ κατά 5%. Όμως κάναμε σενάρια για μείωση του προϋπολογισμού σε ποσοστό 10% και είδαμε ότι η μείωση στις άμεσες ενισχύσεις θα ήταν μόλις 3%».
Όπως επισήμανε τα βασικά σημεία του προϋπολογισμού της ΚΑΠ είναι:
•Μείωση κατά 5% των δαπανών, με πιο στοχευμένη προσέγγιση για βελτίωση της αποδοτικότητας και των επιδόσεων.
•Το «Κ» της ΚΑΠ εξακολουθεί να είναι ισχυρό, με καλύτερη κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ της ΕΕ και των Κρατών Μελών.
•Καλύτερη σύνδεση ΚΑΠ με άλλες πολιτικές (περιβάλλον, κλίμα, έρευνα, υγεία) με στόχο να βελτιωθούν οι επιδόσεις τους.
Ακόμη τόνισε ότι η τάση των προηγούμενων ετών για τον προϋπολογισμό της ΚΑΠ ήταν και παραμένει πτωτική. Υπάρχει μεγαλύτερη μείωση των κονδυλίων στο Δεύτερο Πυλώνα αλλά μπορούν τα κράτη μέλη να μεταφέρουν κονδύλια από τον Πρώτο.
Η βελτίωση στην «εσωτερική σύγκλιση» γίνεται αν το επιθυμούν τα κράτη μέλη. Παραμένει η στήριξη στον τομέα των οπωροκηπευτικών και του κρασιού. Εισάγεται η «έξυπνη γεωργία», παραμένει η χρηματοδότηση της έρευνας και η μεταφορά της γνώσης, της καινοτομίας και της παροχής συμβουλών.
Έχουμε εστίαση της επιδότησης με:
•Σύνδεση δαπανών με εκροές (στο «παιχνίδι των ελέγχων μπαίνουν και οι δορυφόροι)
•Ετήσια αξιολόγηση των στόχων που έχει κάθε κράτος μέλος
•Ενδιάμεση αξιολόγηση (τιμές παραγωγού, διακύμανση αγροτικού εισοδήματος κ.α.)
Απαντώντας σε ερώτηση για τον όρο που χρησιμοποιείται από την Κομισιόν για τον «πραγματικό αγρότη», είπε ότι αυτή η συζήτηση γίνεται από το 2003. Η Κομισιόν δίνει τη δυνατότητα στο κάθε κράτος μέλος να αποφασίσει για αυτόν τον ορισμό».
Ανακατανομή
•Μείωση όλων των άμεσων ενισχύσεων άνω των 60 000 ευρώ με ανώτατο όριο στα 100 000 ευρώ
•Μισθοί και εργατικό κόστος λαμβάνονται υπόψη κατά τον καθορισμό ανωτάτων ορίων
•Συμπληρωματική αναδιανεμητική ενίσχυση προσαρμοσμένη στις γεωργικές ιδιαιτερότητες των κρατών μελών
Στόχευση
•Συμπληρωματική ενίσχυση για στροφή προς μικρότερους και μεσαίους παραγωγούς
•Συμπληρωματική εισοδηματική ενίσχυση για τους νέους παραγωγούς
•Μεγαλύτερη ευελιξία στα ΚΜ στις επιλογές αναδιανομής άμεσων ενισχύσεων και περιφερειοποίησης
Σύγκλιση
•Αξία δικαιώματος εντός των κρατών μελών τουλάχιστον στο 75% του μέσου όρου (μέχρι το 2026 το αργότερο)
•Προαιρετική μέγιστη τιμή (εκτάριο) ανά δικαίωμα
•Κράτη μέλη με μέσο όρο κάτω του 90% της ΕΕ μειώνουν κατά το ήμισυ τη διαφορά με το 90 % του μέσου όρου σε 6 έτη.