Πεζοπορία σε Βουλισμένο Αλώνι, κορυφή Στρούμπουλα και Σπήλαιο Δόξας
Την τελευταία Κυριακή του Απρίλη τα μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου μοιράστηκαν μια ακόμα συναρπαστική πεζοπορία, με πολλές εναλλαγές και εκπλήξεις. Περπάτησαν στην περιοχή του Ηρακλείου, με στόχο την κατάκτηση της κορυφής του Στρούμπουλα, το πυραμοειδές βουνό που βρίσκεται δυτικά της πόλης.
Μεταξύ άλλων τα μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου περιγράφουν την βόλτα τους ως εξής:
Με ζεστό ανοιξιάτικο καιρό, ξεκινήσαμε από την παλιά εθνική οδό Ηρακλείου-Ρεθύμνου κοντά στο χωριό Μάραθος, από τη θέση ‘Βουλισμένο αλώνι’. Με θαυμασμό αντικρίσαμε ένα μοναδικό δημιούργημα της κρητικής φύσης, μια από τις πιο εντυπωσιακές και μεγάλες δολίνες της Ευρώπης. Σε μια πετρώδη αγροτική περιοχή, δεσπόζει ένας τεράστιος κυκλικός κρατήρας με κάθετα τοιχώματα, που θυμίζει τεράστιο αλώνι που το ρούφηξε η γη. Ο γεωλόγος της ομάδας μας εξήγησε ότι στο σημείο αυτό υπήρχε υπόγειο σπήλαιο του οποίου η οροφή πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια κατέπεσε και η καθίζηση του εδάφους προκάλεσε αυτό το σπάνιο γεωλογικό φαινόμενο. Αντίθετα η λαϊκή παράδοση θεωρεί την καταβύθιση απόδειξη θείας τιμωρίας για παραβατική συμπεριφορά πιστού. ΄Οποια εξήγηση όμως και να πιστέψεις το ‘Βουλισμένο Αλώνι’ αποτελεί πόλο έλξης για τους λάτρεις της αναρρίχησης, ενώ ο συνθέτης Μάνος Χατζηδάκις είχε προτείνει να διαμορφωθεί σε υπαίθριο θέατρο, λόγω της καλής ακουστικής που προσφέρει η αμφιθεατρική του διάταξη.
Συνεχίσαμε ανηφορικά από χωματόδρομους, απολαμβάνοντας από ψηλά πανοραμικά την εικόνα από το αλλιώτικο αυτό ‘αλώνι’ και σε μια σύντομη στάση ενημερωθήκαμε από τον αρχηγό για το πρόγραμμα της πεζοπορίας. Συνεχίσαμε μέχρι το απέριττο ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, που βρίσκεται στους πρόποδες του Στρούμπουλα. Η αρχική ονομασία του βουνού ήταν ‘Στρογγυλό’, οι ενετοί όμως το μετονόμασαν σε Stromboli γιατί τους θύμιζε το ηφαίστειο της Σικελίας και στη συνέχεια η ονομασία παραφράστηκε στην κρητική διάλεκτο και επικράτησε η σημερινή. Το πυραμοειδές σχήμα του βουνού είναι απατηλό, καθώς μόνο όπως το βλέπουμε από το Ηράκλειο μοιάζει με πυραμίδα, ενώ στην πραγματικότητα επεκτείνεται προς τα ανατολικά.
Από ευδιάκριτο πετρώδες μονοπάτι που ξετυλίγεται φιδογυριστά στην βορινή πλευρά του βουνού ανηφορίζουμε προς την κορυφή, με τις μυρωδιές από θυμάρι, φασκόμηλο και θρούμπα να κάνουν πιο έντονη την παρουσία της άνοιξης. Τα ριζωμένα βράχια μαςχρησιμεύουν σαν σκαλοπάτια, ο πολύ δυνατός αέρας όμως δυσκολεύει την πορεία μας και συχνά κινδυνεύουμε να χάσουμε την ισορροπία μας. Στο μέσο περίπου της διαδρομής αντικρίζουμε σε όλο του το μήκος το οροπέδιο του Στρούμπουλα. Με πολλά βάραθρα, σπήλαια και μικρότερα πλευρικά οροπέδια, το μακρόστενο οροπέδιο δεν καλλιεργείται στις μέρες μας. Πάνω στα γόνιμα πρασινισμένα του χωράφια ξεχωρίζουν δρόμοι που χρησιμοποιούνται για αγώνες με άλογα και αυτοκίνητα 4Χ4. Στη δυτική πλευρά του οροπεδίου, στη θέση ‘Κακά Πηλά’, οι βροχές του χειμώνα σχηματίζουν λιμνούλα και το κόκκινο χώμα κάνει το τοπίο να μοιάζει αφρικάνικο.
Καλύπτουμε τα περίπου 400μ. υψομετρικής διαφοράς με απότομη ανηφορική πορεία και φτάνουμε στη ανεμοδαρμένη κορυφή, όπου μοναχικό, απάνεμο, κατάλευκο περιμένει το γραφικό εκκλησάκι του Τίμιου Σταυρού. Τόπος λατρείας από τα μινωικά χρόνια, η κορυφή προσφέρει παρά το μικρό σχετικά υψόμετρο (798μ.) ανεμπόδιστη θέα σχεδόν στα 2/3 της Κρήτης. Η πανοραμική θέα από τον κόλπο του Ηρακλείου μέχρι τις ακτές της Χερσονήσου, οι επιβλητικές βουνοκορφές τριγύρω με κυρίαρχο τον σκεπασμένο με χιόνια Ψηλορείτη, μας προκαλούν να καταγράψουμε αποσπασματικά κομμάτια της με φωτογραφίες. Δύσκολο όμως να αιχμαλωτίσεις το μεγαλοσύνη της φύσης σε μερικά στιγμιότυπα, οπότε αναζητούμε θαλπωρή μέσα στο ξωκλήσι ή σε απάνεμες γωνιές.
Ξεκουραζόμαστε, κάνουμε το καθιερωμένο διάλλειμα για ρακή και αρχίζουμε την κατάβαση από την αντίθετη πλευρά. Αρχικά ακολουθούμε το ίδιο μονοπάτι και μετά από μερικά μέτρα στρίβουμε δεξιά, με κατεύθυνση προς το οροπέδιο της Δόξας. Η άνοιξη γύρω μας κυρίαρχη, με τα πολύχρωμα αγριολούλουδα να ξεπετάγονται θαρρετά μέσα από τα θυμάρια. Φτάνουμε σους πρόποδες του βουνού στο εύφορο οροπέδιο, όπου καλλιεργημένα χωράφια με φουντωτές ελιές διαδέχονται τη θαμνώδη βλάστηση του βουνού. Σύμφωνα με την παράδοση η περιοχή ονομάστηκε ‘Δόξα’ από το επιφώνημα ανακούφισης (Δόξα τω Θεώ) που ανέκραζαν οι ταλαιπωρημένοι ταξιδιώτες, που αντίκριζαν από αυτό το σημείο για πρώτη φορά την πόλη του Ηρακλείου, μετά από πολύωρο κοπιαστικό ταξίδι.
Εμείς αναφωνήσαμε ‘δόξα’ και θαυμάσαμε τα έργα της φύσης, όταν επισκεφτήκαμε το σπήλαιο της Δόξας, ένα μικρό σπήλαιο της περιοχής με ιδιαίτερα εντυπωσιακό σπηλαιοδιάκοσμο. Από ένα μικρό άνοιγμα τρυπώσαμε μέσα στο χαμηλό αρχικά σπήλαιο, με τους πολύχρωμους εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Με έντονη αίσθηση της υγρασίας, προχωρήσαμε από ολισθηρό βρεγμένο έδαφος, συχνά έρποντας ανάμεσα από στενά ανοίγματα μέχρι το βάθος. Εκεί, με πραγματικό δέος, αντικρίσαμε μια ευρύχωρη αίθουσα ‘στολισμένη’ με τα γλυπτά που μόνο ή φύση καταφέρνει να πλάσει. Ευτυχώς ο ...προνοητικός της παρέας είχε ένα δυνατό προβολέα και έτσι μπορέσαμε να θαυμάσουμε με κάθε λεπτομέρεια τα μοναδικά σχήματα και χρώματα, που με υπομονή η φύση κυριολεκτικά σταλάζει και δημιουργεί στο πέρασμα των αιώνων. Η οροφή, που θα ζήλευε και ο καλύτερος
ζωγράφος της Αναγέννησης, σκεπασμένη με αμέτρητους λεπτοδουλεμένους σταλακτίτες! Το ανώμαλο έδαφος γεμάτο επιβλητικές πανύψηλες υγρές ‘κολώνες’, με αλλόκοτα σχήματα και χρώματα!
Αφήσαμε εντυπωσιασμένοι το απόκοσμο σκοτάδι της σπηλιάς, αλλά δεν μπορέσαμε να μη σχολιάσουμε και τα ‘έργα’ των ανθρώπων. ΄Οχι μόνο της επίσημης πολιτείας που έχει αφήσει το σπήλαιο στην τύχη του και στην καλή θέληση των περίοικων, αλλά και των επισκεπτών. Σύγχρονοι βάνδαλοι που αντικρίζουν την ομορφιά και τολμούν να την καταστρέψουν κομματιάζοντας τους σταλακτίτες για να αποσπάσουν ένα μικρό κομμάτι τους, που απλά χρειάστηκε μερικούς αιώνες για να δημιουργηθεί σταγόνα-σταγόνα...