Στην τελική ευθεία το αεροδρόμιο Καστελίου εν μέσω αντιδράσεων

Στην τελική ευθεία, εν μέσω όμως αντιδράσεων, εισέρχεται ο διαγωνισμός για το έργο παραχώρησης του αεροδρομίου στο Καστέλι Ηρακλείου της Κρήτης, αφού μετά το «πράσινο φως» από την DG Comp αναμένεται τυπικά η ανακήρυξη του οριστικού αναδόχου από το υπουργείο Υποδομών, η έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο, η κύρωση από τη Βουλή και η υπογραφή της σχετικής σύμβασης.

 Ένα κρίσιμο όμως ζήτημα, για το υψηλής προστιθέμενης αξίας έργο, που κινείται με γοργούς ρυθμούς παράλληλα αυτή την εποχή, είναι το θέμα των απαλλοτριώσεων. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, αυτές τις μέρες αναμένονται οι δύο πρώτες αποφάσεις. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, μέχρι τον Σεπτέμβριο θα έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις για το 90% των απαλλοτριώσεων και θα έχουν εκδοθεί οι προσωρινές αποζημιώσεις που σχετίζονται με την κατασκευή του αεροδρομίου. Μετά τη δικαστική απόφαση το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να καταθέσει στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων το 70% της εκτιμώμενης αξίας απαλλοτριώσεων, όπως αυτή προκύπτει από την εκτίμηση της ανεξάρτητης πιστοποιημένης ορκωτής εκτιμήτριας.

Σημειώνεται ότι το ζήτημα των απαλλοτριώσεων είναι κομβικής σημασίας προκειμένου οι εκτάσεις να είναι διαθέσιμες όταν ξεκινήσει ο ανάδοχος τις εργασίες κατασκευής και να μην εμφανιστούν περιπέτειες ανάλογες με εκείνες των αυτοκινητόδρομων που νοικιάζονται εκτάσεις προς απαλλοτρίωση για να ολοκληρωθεί το έργο αρκετά χρόνια μετά την έναρξή του.

Όπως αναμένεται και σύμφωνα με σημοσίευμα της Ναυτεμπορικής, η παραχωρησιούχος Κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ-GMR θα ορίσει φυσικά ως κατασκευαστή την ΤΕΡΝΑ που θα κληθεί σε 60 μήνες να ολοκληρώσει κατασκευαστικά ένα από τα πλέον απαιτητικά έργα που έχουν γίνει στη χώρα μας, το οποίο αναμένεται να βοηθήσει τα μέγιστα στην τουριστική ανέλιξη της χώρας.

Με την έναρξη της περιόδου παραχώρησης, θα ξεκινήσει η πρώτη φάση που είναι η κατασκευή του αεροδρομίου και των απαραίτητων υποδομών, όπως ο νέος αυτοκινητόδρομος που θα το συνδέσει με τον ΒΟΑΚ.

Αυτό, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα εκτιμήσεις, θα γίνει μέχρι τα τέλη του έτους και θα διαρκέσει 5 έτη, δηλαδή μέχρι το τέλος του 2023, όπου θα μπορέσει να ξεκινήσει την εμπορική λειτουργία του το αεροδρόμιο.

Ανάδοχος της παραχώρησης είναι η Κοινοπραξία Ariadne Airport Group (αποτελούμενη από τις ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και την ινδική GMR Airports Limited) που θα έχει το 54% και το Δημόσιο το 46%. Όπως είναι γνωστό, το management θα το αναλάβει η εταιρεία παραχώρησης. 

Στο χρηματοοικονομικό σκέλος, η επένδυση ανέρχεται στο ποσό των 480 εκατ. ευρώ (αφορά το κατασκευαστικό κόστος), το ποσοστό για το Δημόσιο: 45,9%, η απόδοση δεσμευτικής επένδυσης: 13,95%, η χρηματοδοτική συμβολή Δημοσίου 180 εκατ. ευρώ (περιορίζει δηλαδή τη χρηματοδοτική συμμετοχή του Δημοσίου κατά 40 εκατ. ευρώ), το ποσοστό του «Σπατόσημου»: 64,8%, το ποσό δεσμευτικής επένδυσης (ίδια κεφάλαια): 158,4 εκατ. ευρώ, μηδενικός δανεισμός για την εταιρεία παραχώρησης, κάτι που σημαίνει ότι εκτός από φόρους θα παίρνει μερίσματα από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας και το δευτερεύον χρέος (κεφάλαια από άλλους πιστωτές πλην τραπεζών): 36 εκατ. ευρώ.

Τέλος, το αεροδρόμιο που θα αντικαταστήσει το σημερινό αεροδρόμιο «Ν. Καζαντζάκης» θα είναι μία σύγχρονη υποδομή που θα ακολουθεί τα υψηλότερα κατασκευαστικά standards. Το κτήριο συνολικής επιφάνειας 71.818 τ.μ. θα είναι βιοκλιματικό και αρχιτεκτονικά θα «δένει» με το ύφος της περιοχής, ενώ θα επιδιωχθεί να πάρει και την πιστοποίηση κατά LEED. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής και λειτουργίας προβλέπεται η δημιουργία κατ’ ελάχιστον 1.000 άμεσων θέσεων εργασίας και 500 έμμεσων με τα νούμερα να εκτιμάται ότι θα αλλάξουν προς τα πάνω.

Διαμαρτυρίες
Πάντως υπέρ της επέκτασης του υπάρχοντος αεροδρομίου στο Ηράκλειο και κατά της δημιουργίας του νέου, στο Καστέλι, τάσσεται ο πρόεδρος του Συλλόγου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτης Μιχάλης Βλατάκης, ενώ όλο και περισσότεροι φορείς τάσσονται κατά του σχεδιαζόμενου έργου.

Ο κ. Βλατάκης υποστηρίζει ότι το υψηλό κόστος κατασκευής, η αύξηση των φόρων αεροδρομίου, η επιμήκυνση του ταξιδιωτικού χρόνου, αλλά και τα έξοδα μεταφοράς από και προς το αεροδρόμιο είναι παράγοντες που θα επιβαρύνουν το εισιτήριο, με κίνδυνο τη μείωση του τουριστικού ρεύματος προς τη Κρήτη. Σύμφωνα με τον κ. Βλατάκη, το υπάρχον αεροδρόμιο «Νίκος Καζαντζάκης» μπορεί, με την αποχώρηση των στρατιωτικών μονάδων, να προσφέρει νέες δυνατότητες με την επανεξέταση του σχεδίου για λοξό διάδρομο, ενώ όπως διατείνεται και οι tour operators θεωρούν ως ενδεικνυόμενη λύση την επέκταση του υπάρχοντος αεροδρομίου, έναντι της κατασκευής νέου.

Η αναβάθμιση του αεροδρομίου του Ηρακλείου, υποστηρίζεται, μπορεί να γίνει με το 1/4 ενός εξ ολοκλήρου νέου αεροδρομίου. Κυρίως όμως ο λοξός διάδρομος λύνει το χρόνιο πρόβλημα ασφάλειας και θορύβου για τους κατοίκους της Νέας Αλικαρνασσού, εφόσον οι προσγειώσεις και απογειώσεις θα μπορούν να γίνονται με κατεύθυνση τη θάλασσα. Επίσης σε ό,τι αφορά το αεροδρόμιο στο Καστέλι, σοβαρά προβλήματα, όπως υποστηρίζεται, εντοπίζονται στην αναθεωρημένη μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων με κυριότερο τη διάθεση των αποβλήτων του αεροδρομίου.

Αιτία είναι ο σχεδιασμός για απόρριψη βιομηχανικών αποβλήτων του αεροδρομίου (συνέργεια συντήρησης, πλύσεις δαπέδων κ.λπ.) και λυμάτων από τα αεροσκάφη στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής, κάτι που, όπως τονίζεται στη γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Υδάτων, αντιβαίνει στη νομοθεσία. Ζητήματα σχετικά με τη διαχείριση του νερού θέτει και ο πρόεδρος της ΔΕΥΑ Ηρακλείου, ο οποίος χαρακτηρίζει μη εφικτή τη λύση υδροδότησης του αεροδρομίου από τη γεώτρηση του Θραψάνου με 2000 ημερησίως, την οποία προβλέπει η αναθεωρημένη μελέτη.