Κορωνοϊός: Έως 2,7 τρισ. δολάρια το κόστος για την παγκόσμια οικονομία

Ο κορωνοϊός που ξεκίνησε στα βάθη της επαρχίας Χουμπέι της Κίνας και εξαπλώνεται γρήγορα σε όλο τον κόσμο θα μπορούσε να έχει σημαντικές συνέπειες στην παγκόσμια οικονομία.

Πλέον καταγράφονται σημαντικές εστίες του ιού από τη Νότια Κορέα, την Ιταλία και το Ιράν, ενώ οι πρώτοι θάνατοι έχουν ήδη αναφερθεί και στην Αμερική.

Η εξάπλωση της επιδημίας θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομική επιβράδυνση στις ΗΠΑ, την Ευρωζώνη και την Ιαπωνία, την χαμηλότερη ανάπτυξη ιστορικά στην Κίνα και τη συνολική απώλεια 2,7 τρισ. δολαρίων από το ακαθάριστο προϊόν του πλανήτη, ποσό που ισοδυναμεί με το συνολικό ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου.

Αυτό είναι το πιο ακραίο από τα τέσσερα σενάρια που ανέπτυξε το Bloomberg, βασιζόμενο στην εμπειρία στην Κίνα, τη διασπορά των κρουσμάτων σε άλλες χώρες, τις εκτιμήσεις των κινδύνων για τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού και ένα μοντέλο μεγάλης κλίμακας της παγκόσμιας οικονομίας.

Οι προβλέψεις των αναλυτών δεν μπορεί να είναι απόλυτα ακριβείς καθώς ακόμα είναι αρκετοί οι άγνωστοι παράγοντες στην εξίσωση της επιδημίας του κορωνοϊού – μεταξύ αυτών και η ανταπόκριση των κυβερνήσεων και των επιχειρήσεων. Ωστόσο, αυτά τα τέσσερα σενάρια μας δίνουν μια εικόνα για τις πιθανές επιπτώσεις που θα πρέπει να περιμένουμε καθώς και για το μέγεθος αυτών.

Η επιχειρηματική δραστηριότητα της Κίνας δείχνει δραματική πτώση της ανάπτυξης

Το σημείο εκκίνησης της ανάλυσης είναι η κατάσταση στην Κίνα, όπου οι πωλήσεις αυτοκινήτων έχουν πέσει κατά 80%, η επιβατική κίνηση έχει μειωθεί κατά 85% και οι έρευνες των επιχειρήσεων αγγίζουν ιστορικά χαμηλά. Η οικονομία, με άλλα λόγια, έχει ουσιαστικά σταματήσει.

Η αύξηση του κινεζικού ΑΕΠ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 έχει επιβραδυνθεί στο 1,2% σε ετήσια βάση – που είναι η χειρότερη επίδοση που έχει καταγραφεί. Ακόμα όμως και αυτή η επίδοση θα μπορούσε να αποδειχθεί αισιόδοξη εάν η Κίνα δεν ανακάμψει γρήγορα μέσα στον Μάρτιο.

Σενάριο 1: Ισχυρό πλήγμα για την Κίνα και εξάπλωση στον υπόλοιπο κόσμο

Στον υπόλοιπο κόσμο η Κίνα θεωρείται ως πηγή της ζήτησης, πηγή του εφοδιασμού και το επίκεντρο της ανησυχίας για τις χρηματοοικονομικές αγορές:

► Το 2019, οι εισαγωγές της Κίνας ανήλθαν σε 2,1 τρισ. δολάρια. Οι πωλήσεις στην Κίνα αντιπροσωπεύουν ένα πολύ σημαντικό ποσοστό για τις πολυεθνικές. Και το γεγονός ότι οι Κινέζοι τουρίστες αναγκάζονται να παραμείνουν σπίτια τους έχει επιπτώσεις παντού: από τα θέρετρα της Νοτιοανατολικής Ασίας έως τις μπουτίκ του Παρισιού.

► Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός βιομηχανικών εξαρτημάτων παγκοσμίως. Το κλείσιμο των κινεζικών εργοστασίων σημαίνει ότι όλα αυτά τα εξαρτήματα, απαραίτητα σε μια ευρεία γκάμα προϊόντων από τα iPhones της Apple μέχρι τα μεγάλα μηχανήματα, δεν βρίσκονται εύκολα.

► Ο αντίκτυπος μπορεί να επηρεάσει και τις μικρές επιχειρήσεις: Στο Χονγκ Κονγκ, ένας σχεδιαστής κοσμημάτων διαπίστωσε ότι οι Κινέζοι προμηθευτές για τους δακτύλιους που χρησιμοποιεί είχαν κλείσει λόγω κορωνοϊού. Οι προμηθευτές του παρήγαγαν εργοστασιακά 1.000 δακτυλίους την ημέρα. Οι εργαζόμενοι του σχεδιαστή κατάφεραν να κατασκευάσουν έναν δακτύλιο χειρωνακτικά σε διάστημα μιας εβδομάδας. «Γύρισα πίσω στην προϊστορική κατασκευή κοσμημάτων», είπε.

► Κραδασμοί από την Κίνα έχουν χτυπήσει και άλλοτε τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές, μεταξύ αυτών και η υποτίμηση του κινεζικού γιουάν το 2015. Με τον κορωνοϊό το μοτίβο επαναλαμβάνεται αλλά σε μεγαλύτερη κλίμακα, καθώς οι μετοχές βυθίζονται σε όλο τον κόσμο και προκαλούν πλήγματα τόσο στον πλούτο των νοικοκυριών όσο και την επιχειρηματική εμπιστοσύνη.

Αν η Κίνα μπορέσει να ελέγξει γρήγορα την επιδημία και η χώρα – το εργοστάσιο του πλανήτη – επαναλειτουργήσει κανονικά στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, τότε ο αντίκτυπος στην παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να περιοριστεί.

Αυτή είναι μια σοβαρή πιθανότητα. Έρευνα της Made-in-China.com – μιας από τις βασικές πλατφόρμες που συνδέουν τους Κινέζους προμηθευτές με τους παγκόσμιους αγοραστές – διαπίστωσε ότι μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, το 80% των μεταποιητικών επιχειρήσεων επαναλειτουργούσε. Σύμφωνα με τον διευθυντή της πλατφόρμας Λέι Λι, μέχρι τα τέλη Απριλίου η παραγωγή θα πρέπει να έχει επανέλθει στο φυσιολογικό.

Εφόσον συμβεί αυτό, θα ακολουθήσει ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο μετά το σοβαρό σοκ του πρώτου. Σε παγκόσμιο επίπεδο και για τις μεγάλες οικονομίες όπως οι ΗΠΑ, ο αντίκτυπος θα είναι περιορισμένος στα ετήσια στοιχεία του ΑΕΠ.

Πριν από ένα μήνα, το βασικό σενάριο εργασίας περιλάμβανε μια επιδημία που περιοριζόταν κατά κύριο λόγο στην Κίνα, ενώ οι άλλες οικονομίες κατέγραφαν μεν πλήγματα αλλά όχι τις δικές τους εστίες κρουσμάτων. Στις αρχές Μαρτίου, αυτό το σενάριο δείχνει πλέον πολύ αισιόδοξο καθώς ο αριθμός των κρουσμάτων ξεπερνά τις 6.000 στη Νότια Κορέα, τις 4.000 στην Ιταλία, ανέρχεται σε εκατοντάδες στην Ιαπωνία, τη Γερμανία και τη Γαλλία, και αυξάνεται γρήγορα στις ΗΠΑ.

Είναι γεγονός ότι καμία άλλη χώρα δεν έχει πλησιάσει τα 80.000 καταγεγραμμένα κρούσματα της Κίνας αλλά είναι μάλλον απίθανο κάποια χώρα να επιβάλει τα μέτρα περιορισμού που έλαβε η Κίνα, βάζοντας σε καραντίνα μια ολόκληρη επαρχία 60 εκατομμυρίων κατοίκων.

Και ενώ μια προσέγγιση με λιγότερο δρακόντεια μέτρα θα μπορούσε ενδεχομένως να αυξήσει το τελικό κόστος για τη δημόσια υγεία, παράλληλα θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει στον περιορισμό του βραχυπρόθεσμου αντίκτυπου στην οικονομία.

Επιπλέον το πρόβλημα αποκτά μία νέα παράμετρο, όπως δείχνει η περίπτωση μιας εταιρείας φωτισμού στην επαρχία Zhejiang της Κίνας: Η επιχείρηση έχει σχεδόν ξεπεράσει το εγχώριο σοκ καθώς όλοι οι εργαζόμενοι έχουν επιστρέψει στο εργοστάσιο αλλά πλέον βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα νέο πρόβλημα, την μείωση των παραγγελιών από το εξωτερικό.

Σενάριο 2: Οι εστίες επιδημίας προκαλούν διαταραχές σε τοπικό επίπεδο

Τι θα συμβεί εάν το πρόβλημα χειροτερέψει; Στο δεύτερο σενάριο, υποθέτουμε ότι η Κίνα θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να επιστρέψει στην κανονικότητα – μια ανάκαμψη σχήματος «U» έναντι εκείνης σχήματος «V» (απότομη μείωση- απότομη ανάκαμψη) .

«Ακόμα και όταν τα εργοστάσια επαναλειτουργήσουν, δεν σημαίνει ότι λύθηκαν όλα τα προβλήματα» δήλωσε ο κ. Λι, της Made-in-China.com. «Πολλά εργοστάσια δεν έχουν αρκετά αποθέματα … η εφοδιαστική αλυσίδα εφοδιασμού παρουσιάζει κενά εμποδίζοντας την παραγωγή.»

Στο σενάριο αυτό υποθέτουμε επίσης ότι η Νότια Κορέα, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Γαλλία και η Γερμανία – οι μεγαλύτερες οικονομίες εκτός της Κίνας που έχουν καταγράψει τα περισσότερα κρούσματα κορωνοϊού – υφίστανται πλήγμα. Σε αυτή την περίπτωση υπολογίζουμε ότι ο παγκόσμιος ρυθμός ανάπτυξης για το 2020 περιορίζεται στο 2,3% – χαμηλότερα από το 3,1% που προβλέπονταν ευρέως πριν την εμφάνιση του ιού.