To δύσκολο στοίχημα της ανάκαμψης μέσα στο 2021

Οι νέοι περιορισμοί στις κοινωνικές επαφές που ανακοίνωσαν προ ημερών οι κυβερνήσεις της Ευρώπης οδηγούν αναπόφευκτα σε αρνητικές αναθεωρήσεις για το ΑΕΠ των οικονομιών για το δ΄ τρίμηνο του 2020.

Η Βρετανία είναι η τελευταία που ανακοίνωσε σήμερα νέο lockdown σε όλη τη χώρα, ακολουθώντας παρεμφερή μέτρα που ελήφθησαν από το Βέλγιο, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο. Μερίδα οικονομικών αναλυτών, ωστόσο, διατηρεί θετική την προοπτική των οικονομιών της Ευρωζώνης για το 2021 αφού η εξάπλωση του Covid-19 θα έχει τεθεί υπό κάποιο έλεγχο. «Μια μεγαλύτερη υποχώρηση της δραστηριότητας στα τέλη του 2020 θα ακολουθηθεί από ισχυρότερη ανάκαμψη το 2021, μόλις υποχωρήσει το δεύτερο κύμα  χάρις των συνεχιζόμενων ιατρικών ερευνών, την μικρότερη επίδραση των περιοριστικών μέτρων σε όλο το εύρος της οικονομίας και τον ερχομό της άνοιξης», σχολιάζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, Χόλγκερ Σμίτινγκ.

Το αρνητικό αντίκτυπο των νέων περιορισμών για την ανάσχεση του δεύτερου κύματος της πανδημίας του Covid-19 απεικονίστηκε στις αγορές την περασμένη εβδομάδα. Τα χρηματιστήρια παρουσίασαν τις μεγαλύτερες εβδομαδιαίες απώλειες από τον Μάρτιο, όταν βρίσκονταν σε έξαρση το πρώτο κύμα της πανδημίας. Οι τιμές του πετρελαίου κατέρρευσαν την Παρασκευή στο χαμηλό πεντάμηνου. Η επιθετική αύξηση των κρουσμάτων και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού οδήγησαν σε απώλειες και τη Wall Street, με τον δείκτη S&P 500 να υποχωρεί κατά 5,6% την περασμένη εβδομάδα. Καμία θετική επίδραση δεν ασκήθηκε από τη ανακοίνωση για ενίσχυση της ανάπτυξης κατά 12,7% το γ΄ τρίμηνο ύστερα από τη δραματική συρρίκνωση του 15,1% που είχε σημειωθεί το δεύτερο. Διότι όλοι έχουν στραμμένη τη ματιά τους στην πορεία των ευρωπαϊκών οικονομιών το δ΄ τρίμηνο.

Διπλή ύφεση

Σενάρια για διπλή ύφεση μέσα στο 2020 κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος. Η οικονομία της Γαλλίας, της δεύτερης ισχυρότερης στην Ευρωζώνη, εκτιμάται πως θα συρρικνωθεί έως και 4% μετά το καθολικό lockdown που ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ο Γάλλος πρόεδρος, Μανουέλ Μακρόν, για έναν μήνα. Οι επιπτώσεις στη Γερμανία, όπου οι περιορισμοί επικεντρώνονται κυρίως στους κλάδους της εστίασης και της φιλοξενίας, θα είναι έως έναν βαθμό περιορισμένες. Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης αναμένεται να ενισχυθεί έως και 0,5% μέσα στο δ΄ τρίμηνο, εκτιμά η Berenberg. Εάν βέβαια οι περιορισμοί αυτοί δεν αναχαιτίσουν το δεύτερο κύμα της πανδημίας, τότε θα χρειαστεί να επιβληθούν ακόμη πιο αυστηρά μέτρα που θα έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στην ανάπτυξη.

Μολονότι είναι επιθετική η αύξηση των κρουσμάτων του Covid-19, όμως, υπάρχει μεγαλύτερη εξοικείωση με τον κορωνοιό σε αυτή τη φάση της πανδημίας. Επιπροσθέτως οι περιορισμοί δεν οδηγούν σε μια ολοκληρωτική ακινητοποίηση της οικονομίας. Η μεγάλη πτώση της δραστηριότητας στις υπηρεσίες αναμένεται να αντισταθμιστεί έως ένα σημείο από τη μεταποίηση και τις εξαγωγές. Εάν, μάλιστα, τεθεί υπό έλεγχο το δεύτερο κύμα της πανδημίας, κάτι που αναμένεται να φανεί έως τα μέσα Νοεμβρίου, υποστηρικτικό ρόλο εκτιμάται πως θα διαδραματίσει μια επέκταση του προγράμματος αγοράς ομολόγων  από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Αφού η κεντρική τραπεζίτης της Ευρωζώνης, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως ήδη εξετάζονται περαιτέρω μέτρα από τους εμπειρογνώμονες της ΕΚΤ, αναλυτές της αγοράς ήδη προεξοφλούν μια απόφαση για αύξηση των αγορών ομολόγων στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου.

Μεγάλες προκλήσεις

Βέβαια οι προκλήσεις στην πραγματική οικονομία είναι μεγάλες. Δεν αναμένεται αποκατάσταση της οικονομικής δραστηριότητας στα επίπεδα που ίσχυαν προ πανδημίας νωρίτερα από τα τέλη του 2022. Προσδοκίες, όμως, για μια δυναμική ανάκαμψη μέσα στο 2021 πηγάζουν από την απρόσμενη αύξηση του ΑΕΠ που σημειώθηκε την περίοδο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, όταν π.χ. η ανάπτυξη στη Γερμανία επεκτάθηκε κατά 8,2%, αντικατοπτρίζοντας μια ανεπανάληπτη επίδοση από το 1970. Το οικονομικό κλίμα μέσα στο 2021 θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις των φαρμακευτικών ερευνών και τη στήριξη που θα παρέχουν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στους κλάδους και τους εργαζόμενους που έχουν δεχτεί το μεγαλύτερο πλήγμα. Θετικό ρόλο θα διαδραμάτιζε, επίσης, η συναίνεση των κυβερνήσεων στη λήψη κοινών μέτρων προστασίας από την πανδημία που θα στήριζαν την μερική επαναφορά της εμπορικής δραστηριότητας. Σε κάθε περίπτωση, οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την πορεία της υγειονομικής και οικονομικής κρίσης του Covid-19.

Πηγή: Ναυτεμπορική