Συνταγματική Αναθεώρηση: Δείτε τα εννέα άρθρα που τροποποιούνται
Εννέα διατάξεις περιλαμβάνει η τέταρτη Συνταγματική Αναθεώρηση μετά το Σύνταγμα του 1975, που ολοκληρώθηκε στη Βουλή. Οι πιο σημαντικές είναι η αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από πρόωρες εκλογές, η συμμετοχή του Ελλήνων του εξωτερικού σε εθνικές εκλογές και ο περιορισμός των προνομιακών διατάξεων σε ό,τι αφορά την ποινική δίωξη υπουργών.
Το απόγευμα της Δευτέρας, στη διαδικασία στη Βουλή μετά τις ομιλίες των πολιτικών αρχηγών, ψήφισαν 297 βουλευτές και απουσίαζαν τρεις. Οι διατάξεις που τροποποιήθηκαν είναι οι κάτωθι:
- Αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από εθνικές εκλογές (άρθρο 32). Ο ΠτΔ θα μπορεί να αναδεικνύεται ακόμα και με σχετική πλειοψηφία στη Βουλή
Η διάταξη έλαβε 158 ψήφους. Δεν ψηφίστηκε από ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, Ελληνική Λύση και ΜεΡΑ5.
· Περιορισμός των προνομιακών ρυθμίσεων περί ποινικής ευθύνης υπουργών (άρθρο 86) που προβλέπει την κατάργηση της αποσβεστικής προθεσμίας για τη διαγραφή των αδικημάτων. Η διάταξη έλαβε 274 ψήφους. Ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε και την ερμηνευτική δήλωση που είχε καταθέσει αλλά βέβαια δεν πέρασε. Συγκέντρωσε 84 ψήφους. Καταψήφισαν 125 βουλευτές.
· Ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού (άρθρο 54). Η διάταξη έλαβε 212 ψήφους, 84 όχι και ένας δήλωσε «παρών». Δεν ψηφίστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ.
· Θέσπιση λαικής νομοθετικής πρωτοβουλίας (άρθρο 73). Η διάταξη έλαβε 254 ψήφους. Καταψηφίστηκε από 32 βουλευτές. Ένδεκα βουλευτές δήλωσαν «παρών»
· Περιορισμός του βουλευτικού ακαταδίωκτου (άρθρο 62) Η διάταξη έλαβε 179 ψήφους, 117 καταψήφισαν και ένα παρών
· Σύσταση εξεταστικών επιτροπών κατ΄ εξαίρεση του κανόνα της πλειοψηφίας (άρθρο 68). Η διάταξη έλαβε189 ψήφους. Καταψήφισαν 94 βουλευτές και 14 βουλευτές δήλωσαν «παρών».
· Επιλογή μελών Ανεξάρτητων Αρχών από τα 3/5 της Διάσκεψης των Προέδρων αντί 4/5 που ισχύει σήμερα άρθρο 101). Η διάταξη έλαβε 158 ψήφους. Καταψήφισαν 139 βουλευτές.
· Εγγύηση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους (άρθρο 21). Η διάταξη έλαβε 190 ψήφους, 107 βουλευτές καταψήφισαν.
Εξομοίωση των στρατιωτικών δικαστηρίων με τα πολιτικά (άρθρο 96). Η διάταξη έλαβε 189 ψήφους. Καταψήφισαν 139 βουλευτές
8+1 άρθρα προς Αναθεώρηση
Η παρούσα διαδικασία φαίνεται ότι οδηγεί σε αναθεώρηση 9 άρθρα του Συντάγματος. Πρόκειται για τα:
- Άρθρο 32 παρ. 4 και 5: Αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας από τη πρόωρη διάλυση της Βουλής. Η διάταξη έχει ευρύτατη αποδοχή, με όλα τα κόμματα -πλην του ΚΚΕ- να συμφωνούν. Στη προτείνουσα Βουλή η συγκεκριμένη διάταξη είχε ψηφιστεί από 224 βουλευτές που σημαίνει ότι μπορεί να αναθεωρηθεί με την σύμφωνη γνώμη 151. Στην παρούσα φάση θα αποτυπωθεί μικρότερη πλειοψηφία καθώς ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ διαφωνούν στον τρόπο εκλογής του ανώτατου πολιτειακού παράγοντα. Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το λαό, σε περίπτωση που αποβούν άκαρπες οι κοινοβουλευτικές ψηφοφορίες. Την πρόταση απορρίπτουν ωστόσο σύσσωμα τα υπόλοιπα κόμματα. Υπό αυτά τα δεδομένα αναμένεται να εγκριθεί η πρόταση της ΝΔ που προβλέπει πως αν δεν επιτευχθούν αυξημένες πλειοψηφίες 200 και 180 βουλευτών τότε η διαδικασία επαναλαμβάνεται με το όριο να πέφτει στους 151 και αν πάλι αποβεί άκαρπη η εκλογή γίνεται με σχετική πλειοψηφία.
- Άρθρο 86 παρ. 3: Κατάργηση της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας ώστε ο χρόνος παραγραφής των αδικημάτων που τελέστηκαν από μέλη της κυβέρνησης να εξισωθεί με ό,τι ισχύει στον ποινικό κώδικα για τους πολίτες. Η διάταξη είχε λάβει 225 ψήφους και υπάρχει ευρύτατη συναίνεση.
- Άρθρο 62: Περιορισμό της βουλευτικής ασυλίας αποκλειστικά στα κοινοβουλευτικά καθήκοντα που σχετίζονται με τη βουλευτική ιδιότητα εντός ή εκτός Βουλής. Η διάταξη ψηφίστηκε από 237 βουλευτές ενώ και στη παρούσα Βουλή υπάρχει ευρύτατη αποδοχή.
- Άρθρο 68 παρ. 2: Δικαίωμα στη κοινοβουλευτική μειοψηφία να συστήσει Εξεταστική Επιτροπή με την υπογραφή 10 βουλευτών και έγκριση της πρότασης από 120. Για τη διάταξη υπάρχει σύμπνοια των κομμάτων, ενώ η κυβερνητική πλειοψηφία προτείνει τη συγκρότηση δύο Εξεταστικών Επιτροπών ανά κοινοβουλευτική περίοδο.
Η αναθεωρητέα διάταξη είχε υπερψηφιστεί με 247 ψήφους.
- Άρθρο 101: Εκλογή μελών Ανεξάρτητων Αρχών από τα 3/5 της Διάσκεψης των Προέδρων αντί 4/5 που ισχύει σήμερα . Η διάταξη είχε λάβει 232 και υπάρχει σύγκλιση απόψεων των κομμάτων.
- Άρθρο 96 παρ. 5: Εξίσωση στρατιωτικών με τους λοιπούς δικαστές θωρακίζοντας κατά το Συμβούλιο της Ευρώπης την ανεξαρτησία τους.
Σημειώνεται ότι όλες οι παραπάνω διατάξεις χρειάζεται να ψηφιστούν από 151 βουλευτές, καθώς στη προτείνουσα Βουλή είχαν περάσει τον πήχη των 180 ψήφων.
- Άρθρο 54: Διευκόλυνση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Η αναθεωρητέα διάταξη έλαβε από τη προτείνουσα Βουλή 160 ψήφους ενώ μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στη Διακομματική Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών, το τελικό κείμενο που διαμορφώθηκε φαίνεται να έχει την ευρύτερη αποδοχή των κομμάτων καθώς ενσωματώθηκαν όλες οι παρατηρήσεις που τέθηκαν κυρίως από ΚΚΕ και ΜεΡΑ25. Μοναδική παραφωνία αποτελεί η στάση του ΣΥΡΙΖΑ που εως την τελευταία στιγμή θέτει μικροπολιτικά προσχώματα. Πάντως, με τα εως τώρα δεδομένα η νέα μορφή του άρθρου 54 συγκεντρώνει την στήριξη 214 βουλευτών.
- Άρθρο 21 παρ 1: Με πρόταση της Νέας Δημοκρατίας που αναμένεται να στηριχθεί από τα υπόλοιπα κόμματα η Βουλή προχωρά σε συνταγματοποίηση της παροχής του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
- Αρθρο 73: Η πλειοψηφία αποδέχθηκε την πρόταση του Κινήματος Αλλαγής για την εισαγωγή πρόβλεψης λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Με τον τρόπο αυτό η Βουλή θα δέχεται προτάσεις νόμου αρκεί να φέρουν υπογραφή 500 χιλ. πολιτών και να μην αφορούν σε θέματα εθνικής άμυνας και εξωτερικής πολιτικής.