Φρίντα Κάλο: 114 χρόνια από τη γέννηση της διάσημης μεξικανής ζωγράφου
Η Φρίντα Κάλο έγινε γνωστή σε όλον τον κόσμο για τα μοναδικά έργα της, αλλά και για την προσωπική της ζωή που σημαδεύτηκε από ατυχήματα, θυελλώδεις έρωτες και φρικτούς πόνους που προκλήθηκαν και από τα δυο.
Ακριβώς 114 χρόνια μετά τη γέννηση της διάσημης μεξικανής ζωγράφου, η πολύχρωμη κι γεμάτη πάθος και πόνο ζωή της, εξακολουθεί να αποτελεί αστείρευτη πηγή έμπνευσης, φάρο γυναικείας δύναμης και μια μοναδική ευκαιρία για να μπει κανείς έστω και για λίγο στον κόσμο της.
Η Φρίντα και ο πόνος
Η Φρίντα Κάλο γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου 1907 στην πόλη Κογιοακάν στο Μεξικό κι από πολύ νεαρή ηλικία ήρθε αντιμέτωπη με δραματικά γεγονότα.
Όταν ήταν μόλις έξι ετών αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να είναι μικρότερο από το άλλο και σχεδόν παράλυτο, ενώ στα 18 της ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε.
Τραυματίστηκε στην κοιλιά, έπαθε πολλαπλά κατάγματα στη λεκάνη και στη σπονδυλική στήλη και το πόδι της σχεδόν διαλύθηκε. Από τότε υποβλήθηκε συνολικά σε 35 εγχειρήσεις.
Για μεγάλα χρονικά διαστήματα, η Κάλο καθηλωνόταν στο κρεβάτι, όμως, αυτό που της στοίχισε περισσότερο ήταν ότι το ατύχημα της στέρησε την ικανότητά της να κάνει παιδιά.
Το 1926, ενώ ανάρρωνε από το ατύχημα, ξεκινά μαθήματα ζωγραφικής.
Η οικογένειά της δε μπορούσε να υποστηρίξει την καλλιτεχνική της δραστηριότητα οικονομικά, για αυτό και την προέτρεψαν να εικονογραφεί βιβλία ιατρικής.
Το 1929 έδειξε τη δουλειά της στον Ντιέγκο Ριβέρα, τον οποίο είχε γνωρίσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Μεξικού που σύχναζε και την ίδια χρονιά παντρεύτηκαν.
Η πολύχρωμη Φρίντα
Πρόσεχε πολύ την εμφάνισή της και αγαπούσε πολύ τις χαρακτηριστικές μακριές φούστες της. Ακόμα και κατάκοιτη, κάτω από τον γύψινο κορσέ της, φορούσε πλουμιστές φούστες σε έντονα χρώματα.
Εξαιρετικά περήφανη για την μεξικάνικη καταγωγή της ντυνόταν με παραδοσιακές φορεσιές, πολύχρωμες φούστες και περίτεχνα χτενίσματα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, που υπέφερε από αφόρητους πόνους, έπινε πολύ και ήταν βαριά καπνίστρια ωστόσο φρόντιζε την εμφάνισή της όσο ποτέ άλλοτε.
Το 1953, το δεξί της πόδι ακρωτηριάστηκε και η Κάλο φορούσε τεχνητό μέλος.
Όπως όλα τα ρούχα της, έτσι και για το πόδι της, επέλεξε ένα εντυπωσιακό «περιτύλιγμα». Το τεχνητό μέλος κατέληγε σε μία κατακόκκινη μπότα, με ασημένια κουδουνάκια και περίτεχνα σχέδια.
Η ζωγράφος Φρίντα
Τα περισσότερα έργα της είναι αυτοπροσωπογραφίες με έντονα χρώματα, μέσα από τις οποίες εκφράζεται ο προσωπικός πόνος και η σεξουαλικότητά της.
Το στυλ που χρησιμοποιεί φαίνεται επηρεασμένο από τους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν στο Μεξικό, αλλά φαίνεται να έχει δεχτεί και επίδραση ευρωπαϊκών ρευμάτων όπως ο ρεαλισμός και ο υπερρεαλισμός, αλλά και ο συμβολισμός.
Οι πίνακές της είναι αντιδιαμετρικοί από τους πίνακες του Ριβέρα. Eνώ ο Ριβέρα αντλούσε τα θέματά του από το Μεξικό της προκολομβιανής εποχής, η Φρίντα παρέμεινε πιστή στην τάση της mexicanidad, τη μεξικανική κουλτούρα που ανθούσε εκείνη την περίοδο.
Συχνά οι πίνακές της επηρεάζονται από τα δημοφιλή λαϊκά χριστιανικά τάματα (retablos) και αποτελούν ευχαριστία στην Παρθένο Μαρία για την πραγματοποίηση μιας ευχής.
Η Φρίντα και ο έρωτας
Η σχέση της με τον εν ζωή αναγνωρισμένο ζωγράφο Ντίεγκο Ριβέρα ήταν επεισοδιακή. Παντρεύτηκαν δυο φορές και αν και οι δυο ήταν άπιστοι, είχαν μια σχέση ζωής.
Οι δυο τους διατηρούσαν πολλές εξωσυζυγικές σχέσεις κατά τη διάρκεια του γάμου τους.
Η Κάλο το έκανε περισσότερο για να τον εκνευρίσει, ενώ εκείνος ενθάρρυνε τις σχέσεις της με γυναίκες, αλλά γινόταν θηρίο όταν είχε σεξουαλική σχέση με άλλον άντρα.
Ο ρώσος Λέον Τρότσκι, ο αμερικανός φωτογράφος Νίκολας Μάρεϊ, η αμερικανίδα ζωγράφος Τζόρτζια Ο’ Κιφ, η γαλλίδα ακτιβίστρια πολιτικών δικαιωμάτων Ζοζεφίν Μπέικερ, ο ιαπωνοαμερικανός γλύπτης Ισάμου Νογκούτσι και η τραγουδίστρια από την Κόστα Ρίκα, Τσαβέλα Βάργας, ήταν μερικοί από τους θυελλώδεις έρωτες που η Κάλο έζησε, ενώ ο Ριβέρα μπαινόβγαινε στην ζωή της.
Το τέλος
Η Φρίντα Κάλο πέθανε στις 13 Ιουλίου του 1954, σε ηλικία μόλις 47 ετών. Ο Ντιέγκο Ριβέρα της κρατάει το χέρι όταν αφήνει την τελευταία της πνοή, ενώ τρία χρόνια αργότερα φεύγει από τη ζωή και εκείνος.
Πριν πεθάνει ο Ριβέρα συγκέντρωσε τα προσωπικά της αντικείμενα, τα κλείδωσε σε ένα δωμάτιο του σπιτιού τους και έδωσε εντολή να ανοιχτεί το δωμάτιο 15 χρόνια μετά τον θάνατό του.
Το σπίτι έγινε το μουσείο Φρίντα Κάλο, αλλά το δωμάτιο παρέμεινε ερμητικά κλειστό μέχρι και το 2004.
Πέρα από τα έργα της, η Φρίντα έχει αφήσει πλούσια αποφθέγματα που αποτύπωναν τον ψυχισμό της, αλλά και διάφορες φάσεις της ζωής της.
«Στο τέλος της ημέρας, μπορούμε να αντέξουμε πολλά περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε»
«Πόδια. Τι τα χρειάζομαι από τη στιγμή που έχω φτερά για να πετάξω;»
«Τίποτε δεν αξίζει περισσότερο από το γέλιο. Είναι δύναμη το να μπορείς να γελάς, να αφήνεις τον εαυτό σου να νιώθει ελαφρύς. Η τραγωδία είναι το πιο γελοίο πράγμα».
«Τίποτα δεν είναι απόλυτο. Όλα αλλάζουν, κινούνται, τα πάντα περιστρέφονται, τα πάντα πετούν και φεύγουν μακριά».
«Αυτό που δεν με σκοτώνει, με θρέφει».
«Έπινα για να πνίξω τη θλίψη μου, αλλά η καταραμένη βρήκε τρόπο να κολυμπά».
«Πιστεύω ότι λίγο λίγο θα καταφέρω να λύσω τα προβλήματά μου και θα επιβιώσω».
«Συνήθιζα να πιστεύω ότι ήμουν ο πιο παράξενος άνθρωπος στον κόσμο, αλλά ύστερα σκέφτηκα ότι υπάρχουν τόσοι άνθρωποι στον κόσμο, πρέπει να υπάρχει κάποιος σαν κι εμένα που να νιώθει περίεργος και ατελής με τους ίδιους τρόπους που το νιώθω κι εγώ.
Φανταζόμουν εκείνη τη γυναίκα και φαντάζομαι ότι πρέπει να είναι εκεί έξω, σκεπτόμενη εμένα επίσης. Ελπίζω αν είσαι εκεί έξω και διαβάζεις αυτό, να ξέρεις ότι ναι, είναι αλήθεια πως είμαι εδώ και είμαι το ίδιο περίεργη με εσένα»…
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Υπάρχει κι άλλη Μόνα Λίζα, όχι μόνο αυτή στον Λούβρο
Σχεδιαστής μόδας «ζωντάνεψε» το φόρεμα του πίνακα του Μποτιτσέλι «Η Γέννηση της Αφροδίτης»