Μία νέα μέρα, με ένα ξεχωριστό δώρο, ξημερώνει τη Δευτέρα για χιλιάδες Κροάτες που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και θα δουν τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους να σβήνονται από τα «τεφτέρια» τραπεζών και τηλεπικοινωνιακών εταιρειών. Στόχος του κυβερνητικού προγράμματος είναι να δοθεί σε περίπου 317.000 πολίτες η ευκαιρία σε μία «νέα αρχή» (όπως ονομάστηκε και το πρόγραμμα), αρχής γενομένης με το «ξεπάγωμα» των τραπεζικών τους λογαριασμών εξαιτίας των χρεών τους.
Η «νέα αρχή» έμοιαζε σχεδόν μονόδρομος. Στη μικρή Κροατία των μόλις 4,4 εκατομμυρίων κατοίκων, οι τόσοι πολλοί υπερχρεωμένοι πολίτες αποτελούσαν ένα σημαντικό οικονομικό βάρος για τη χώρα. Επειτα από έξι χρόνια ύφεσης, οι προβλέψεις για την ανάπτυξη της οικονομίας της Κροατίας παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα για το τρέχον έτος.
Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Κροατίας Μιλάνκα Οπασιτς εκτιμά ότι το μέτρο θα εφαρμοστεί σε περίπου 60.000 πολίτες. «Με αυτόν το τρόπο, θα δοθεί η ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα χωρίς επιβάρυνση του χρέους», είχε δηλώσει προ ημερών.
Ασφαλώς, το παράθυρο στη «νέα αρχή» ανοίγεται υπό προϋποθέσεις, σε εκείνους που το χρέος τους δεν ξεπερνά τα 4.500 ευρώ (35.000 κούνα) και το μηνιαίο εισόδημά τους δεν είναι άνω των 122 ευρώ (1.250 κούνα). Επίσης, για να δουν τα χρέη τους να σβήνονται δεν πρέπει να έχουν ακίνητη περιουσία ή αποταμιεύσεις.
Διεθνείς οικονομολόγοι συμφωνούν ότι πρόκειται για κάτι πραγματικά νέο και πρωτοφανές, εκφράζουν ωστόσο τις επιφυλάξεις τους στο κατά πόσον θα στεφθεί με επιτυχία το εγχείρημα.
«Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι το οποίο να μπορεί να συγκριθεί με τη “νέα αρχή”», σχολιάζει στην Washington Post ο Ντιν Μπέικερ, διευθυντής του Κέντρου Οικονομικής και Πολιτικής Ερευνας, με έδρα την Ουάσιγκτον. «Δεν είμαι όμως σίγουρος ότι αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθηθούν άτομα με χαμηλό εισόδημα. Εάν οι δανειστές πιστέψουν ότι αυτό μπορεί να συμβεί ξανά, θα χρεώνουν πολύ υψηλά επιτόκια σε δανειολήπτες με χαμηλό εισόδημα », επισημαίνει ο Μπέικερ.
Αν και το πρόγραμμα θα κοστίσει περί τα 27 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με αυστριακό πρακτορείο ειδήσεων ΑΡΑ, η κροατική κυβέρνηση αναμένει μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη τα οποία θα αντισταθμίσουν τις βραχυπρόθεσμες επενδύσεις. Ο πρωθυπουργός Ζόραν Μιλάνοβιτς έχει πείσει πολλές πόλεις, δημόσιες και ιδιωτικές επιχειρήσεις, μεγάλους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους της χώρας, καθώς και εννέα τράπεζες να σβήσουν τα χρέη ορισμένων πολιτών τους. Η κυβέρνηση δεν θα αποζημιώσει τις εταιρείες για τις απώλειές τους.
