Ασύλληπτες διαστάσεις λαμβάνει η καθυστέρηση στην έκδοση των συντάξεων, γεγονός που έχει προκαλέσει ακόμη και την αντίδραση της τρόικας. Όχι γιατί οι συνταξιούχοι μένουν ακόμη και για 4 χρόνια χωρίς παροχές, αλλά γιατί υπάρχουν γεννημένες υποχρεώσεις που απειλούν να τινάξουν στον αέρα τα ασφαλιστικά ταμεία.
Το Capital.gr έχει αποκαλύψει ότι πρόκειται για ένα κρυφό χρέος που απειλεί το πρωτογενές πλεόνασμα, ενώ δημιουργεί τεράστια προβλήματα στην λειτουργία των ασφαλιστικών ταμείων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καθυστέρηση στην έκδοση της επικουρικής σύνταξης από το Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορικών Καταστημάτων. Περίπου 20.000 συνταξιούχοι παραμένουν στην αναμονή, καθώς οι διευθύνσεις του ταμείου τώρα ξεκινούν τις αιτήσεις του 2010.
Πρόκειται για ένα ταμείο με 294.000 ασφαλισμένους και 24.000 συνταξιούχους, το οποίο έχει ενταχθεί πλέον στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) αφού πέρασε για λίγο και από το ΤΕΑΙΤ.
Οι συνεχείς συγχωνεύσεις βέβαια δεν βοήθησαν στον εκσυγχρονισμό του ταμείου. Πρόκειται για το επικουρικό που πριν από μερικούς μήνες «αποκαλύφθηκε» ότι χορηγούσε συντάξεις με μοναδικά στοιχεία τις υπεύθυνες δηλώσεις των εργοδοτών.
Η... αποκάλυψη είχε γίνει από τον υπουργό Εργασίας Γιάννη Βρούτση, ο οποίος διέταξε διαχειριστικό έλεγχο αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπάρχει οσμή σκανδάλου στον τρόπου που το ταμείο εξέδιδε τις αποφάσεις συνταξιοδότησης.
Σύμφωνα με όσα διαπιστώθηκαν το Ταμείο χορηγούσε συντάξεις με μοναδικό στοιχεία τις υπεύθυνες δηλώσεις των εργοδοτών ακόμη και λογιστών χωρίς να προηγηθεί η απόλυτη διασταύρωση με τις καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές.
Στο ΤΕΑΥΕΚ από το 1999 και μετά η καταχώριση του χρόνου ασφάλισης γίνεται με υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη, ενώ η έλλειψη καταχωρισμένου-ταξινομημένου αρχείου δεν επιτρέπει τη διασταύρωση των στοιχείων.
Αυτό βέβαια είναι γνωστό σε όλες τις διοικήσεις, και σε όλους τους υπουργούς, καθώς στο ΔΣ του ταμείου συμμετέχουν διορισμένοι κυβερνητικοί επίτροποι, ενώ υπάρχουν και επιστολές προς τις διοικήσεις του ΕΤΕΑ, στις οποίες καταγράφεται η συγκεκριμένη, έωλη και εκ των πραγμάτων αμφιλεγόμενη διαδικασία.
Είναι ενδεικτικό ότι οι εργαζόμενοι στο ταμείο καταγγέλλουν την διαδικασία αυτή από το 2005, επισημαίνοντας ότι το Ταμείο δεν μπορεί να εξυπηρετήσει τους 294.000 ασφαλισμένους και τους 24.000 συνταξιούχους, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι εμποροϋπάλληλοι να περιμένουν 3 με 4 χρόνια για την έκδοση της σύνταξής τους.
Οι εργαζόμενοι στο ταμείο καταγγέλλουν επίσης, έλλειψη προσωπικού υποστηρίζοντας ότι ένας υπάλληλος του ΤΕΑΥΕΚ αντιστοιχεί σε 5.579 δικαιούχους.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Εμποροϋπαλλήλων, το ΤΕΑΥΕΚ προκειμένου να χορηγήσει τη σύνταξη, εκτός από τη βεβαίωση του εργοδότη, ελέγχει τα δελτία ασφάλισης του ΙΚΑ, ώστε να διασφαλίζεται ότι δε δίνεται σύνταξη χωρίς καταβολή εισφορών. Συνεπώς, οποιαδήποτε οσμή σκανδάλου, εμπλέκει και το ΙΚΑ, αφού απαιτείται απόφαση για τη χορήγηση της κύριας σύνταξης του ΙΚΑ και ελέγχονται οι τελευταίες αποδοχές του εργαζόμενου για να καθοριστεί το ύψος της σύνταξης.
Οι εκπρόσωποι των ασφαλισμένων κάνουν λόγο για στοιβαγμένες κούτες δικαιολογητικών και καταγγέλλουν ότι το ΤΕΑΥΕΚ έχει αδυναμία πλήρους και εξονυχιστικού ελέγχου των δικαιολογητικών λόγω έλλειψης προσωπικού και, εκφράζουν φόβους ότι εάν το υπουργείο Εργασίας δεν ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα, οι συντάξεις θα χορηγούνται μετά θάνατον στους δικαιούχους.
Όπως άλλωστε συμβαίνει και για αρκετούς από τους δικαιούχους 360.000 συντάξεων που παραμένουν στην αναμονή για να απονεμηθούν στους δικαιούχους τους μέχρι και 4 χρόνια. Η μείωση προσωπικού λόγω συνταξιοδότησης των δημοσίων υπαλλήλων αλλά και η διαθεσιμότητες στο πλαίσιο εφαρμογής των μνημονιακών υποχρεώσεων έχουν μεγεθύνει ένα ήδη γνωστό πρόβλημα, αυτό της καθυστέρησης στην έκδοση των συντάξεων και δη στις περιπτώσεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Στην περίπτωση μάλιστα των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ, η καθυστέρηση είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς τους τελευταίους μήνες και εν αναμονή των νέων περικοπών, έχει ανασταλεί κάθε διαδικασία έκδοσης συντάξεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Ταμείο Πρόνοιας των Δημοσίων Υπαλλήλων, μόλις προχθές έδωσε εφάπαξ σε περίπου 2.000 δημοσίους υπαλλήλους, μετά από μήνες «παγώματος» κάθε διαδικασίας…
Στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, κάθε μήνα η λίστα μεγαλώνει επικίνδυνα, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να βρίσκονται σωρευμένοι περίπου 65.000 φάκελοι ασφαλισμένων που περιμένουν κύρια σύνταξη, 55.000 για επικουρική, και άλλοι 70.000 φάκελοι με υποθέσεις όπως διαδοχική ασφάλιση, έκδοση αναπηρικών συντάξεων ή θανάτου. Υπολογίζεται ότι συνολικά εκκρεμούν πάνω από 190.000 αιτήματα για απονομή συντάξεων (κύριων και επικουρικών) και πάνω από 53.000 αιτήματα για καταβολή εφάπαξ . Σχεδόν οι μισοί περιμένουν για περισσότερους από 15 μήνες προκειμένου να εκδοθεί η απόφαση συνταξιοδότησης.
Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για ασφαλισμένο μόνο στο ΙΚΑ χορηγεί σύνταξη με καθυστέρηση από 10 έως και 24 μήνες.
Ο ΟΑΕΕ χορηγεί σύνταξη, όταν υπάρχει ασφάλιση μόνο στον ΟΑΕΕ, σε 7 έως και 10 μήνες, ενώ όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση η καθυστέρηση είναι από 12 έως και 15 μήνες.
Στο ΕΤΑΑ, οι χρόνοι απονομής των συντάξεων είναι διαφορετικοί για κάθε τομέα. Η απόφαση συνταξιοδότησης του Ταμείου Νομικών γίνεται σε 3 με 5 μήνες, στο ΤΣΜΕΔΕ σε 10 μήνες, όταν υπάρχει ασφάλιση στο φορέα, και πάνω από 15 μήνες όταν υπάρχει διαδοχική, ενώ στο ΤΣΑΥ σε 12 μήνες, όταν υπάρχει ασφάλιση στο φορέα, και από 12 έως και 15 μήνες όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση.
Ο ΟΓΑ χορηγεί σύνταξη, όταν υπάρχει ασφάλιση μόνο στον ΟΓΑ, με καθυστέρηση που φτάνει τον 1 χρόνο ενώ όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση η καθυστέρηση είναι πάνω από 12 έως και 15 μήνες.
Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ενώ η προθεσμία για απονομή σύνταξης είναι τρίμηνη, ο πραγματικός χρόνος αναμονής φτάνει το 1 έτος. καθυστέρηση κατά την ανακεφαλαίωση και απονομή σύνταξης στα Επικουρικά Ταμεία είναι ακόμα χειρότερη.
Στο ΕΤΕΑΜ ο χρόνος απονομής είναι από ενάμιση έως και πάνω από 2 χρόνια. Ενώ στο ΤΕΑΙΤ ο χρόνος αναμονής όταν υπάρχει ασφάλιση σε ένα Τομέα είναι: για το ΤΕΑΥΦΕ 18 μήνες ενώ όταν υπάρχει διαδοχική είναι πάνω από 24 μήνες. Δραματική είναι η κατάσταση που επικρατεί για όσους αναμένουν απόφαση συνταξιοδότησης από το ΤΕΑΥΕΚ που όπως είδαμε οι καθυστερήσεις στην απονομή των συντάξεων φτάνουν σήμερα τα 3 με 4 χρόνια.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι για να πάρουν σύνταξη από τα επικουρικά τους ταμεία χρειάζονται από 15 μέχρι 18 μήνες, και όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση μπορεί η καθυστέρηση να φτάσει τα 2,5 χρόνια.
Στο ΤΕΑΔΥ εκκρεμούν σήμερα 39.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη, για να πάρει ένας δημόσιος υπάλληλος τη σύνταξή του, θα χρειαστούν πάνω από 2,5 χρόνια, ενώ όταν υπάρχει διαδοχική ασφάλιση η καθυστέρηση θα ξεπεράσει τα 3 χρόνια.