Πρόβλημα βιωσιμότητας παρουσιάζουν σαράντα εννέα τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ, σύμφωνα με την τελευταία Εκθεση της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ΑΔΙΠ). Πρόκειται για 8 ΑΕΙ και 41 ΤΕΙ, τη λίστα των οποίων παρουσιάζει σήμερα το «Εθνος της Κυριακής».
Οι σχολές αυτές, που χαρακτηρίζονται από τους αξιολογητές ως «μη αυτοδύναμες», λειτουργούν αυτήν τη στιγμή με λιγότερα από εννέα μέλη ΔΕΠ, κάτι που δεν συνιστά πανεπιστήμιο ή τεχνολογικό ίδρυμα. Αυτά τα τμήματα έχουν μπει ήδη στην «black list», με πιθανότερη συνέπεια να μην υπάρχουν στο μηχανογραφικό του 2015.
Στην Εκθεση αναφέρεται ότι « παρά την εφαρμογή του σχεδίου Αθηνά, σημαντικός αριθμός τμημάτων ΑΕΙ εξακολουθεί να μην πληροί το κριτήριο της αυτοδυναμίας, δηλαδή ο αριθμός των μελών ΔΕΠ/ΕΠ να είναι μεγαλύτερος του 9 ». Ετσι η ΑΔΙΠ παρακινεί τα ΑΕΙ και το υπουργείο Παιδείας να πάρουν ουσιαστικές αποφάσεις, ζητώντας μια νέα «Αθηνά».
Δεν προσελκύουν το ενδιαφέρον
Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, τα τμήματα της Ισπανικής Γλώσσας, των Τουρκικών σπουδών καθώς και των Σλαβικών σπουδών, βρίσκονται στο κόκκινο! Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου το τμήμα Επιστήμης τροφίμων και διατροφής, στο Δυτικής Μακεδονίας το Εικαστικών τεχνών και το Μηχανικών Πληροφορικής, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας το τμήμα Πληροφορικής, και στο Πελοποννήσου η σχολή Οικονομικών Επιστημών.
Ολα θα περάσουν ξανά από την κρησάρα της Αρχής Αξιολόγησης, και το υπουργείο θα αποφασίσει το μέλλον τους. Η ΑΔΙΠ με λίγα λόγια θα κληθεί να γνωμοδοτήσει για ένα προς ένα, από αυτά τα τμήματα που πάσχουν σε προσωπικό και υποδομές, και δεν μπορούν να λειτουργήσουν. Πολλές από τις σχολές των ΤΕΙ που υπάρχουν στη λίστα έχουν πάψει από καιρό να προσελκύουν το ενδιαφέρον και των φοιτητών. Το «σχέδιο Αθηνά», για το οποίο χύθηκε πολύ μελάνι το προηγούμενο διάστημα, σύμφωνα με την Αρχή Αξιολόγησης αλλά και το υπ. Οικονομικών, δεν απέφερε κανένα οικονομικό αποτέλεσμα. Ο θησαυρός αποδείχθηκε... άνθρακας, όπως λένε οι ίδιοι οι αξιολογητές, κι αυτό γιατί έγιναν κυρίως συγχωνεύσεις και όχι καταργήσεις.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είχε δεσμευθεί για εξοικονόμηση 50 εκατ. ευρώ για το 2014 από την «Αθηνά», αλλά τελικώς ούτε ένα ευρώ δεν εξοικονομήθηκε.
Ο ρόλος της πολιτείας
Συγχωνεύτηκαν 76 τμήματα ΑΕΙ-ΤΕΙ και ο συνολικός αριθμός (εξαιρουμένων των στρατιωτικών κ.ά.) μειώθηκε σε 410. Ομως, οι συγχωνεύσεις δεν οδήγησαν σε αναβάθμιση πολλών εκ των νέων τμημάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μεταξύ των 121 τμημάτων με φετινή βάση εισαγωγής κάτω από 10.000 μόρια και αρκετές κενές θέσεις βρίσκονται τμήματα που συγχωνεύτηκαν στο πλαίσιο της «Αθηνάς».
Το πιο ενδεικτικό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη σε τμήμα του ΤΕΙ Ιονίων Νήσων.
Η κατεύθυνση Συντήρησης Πολιτισμικής Κληρονομιάς στο τμήμα Τεχνολόγων Περιβάλλοντος, που έχει έδρα στη Ζάκυνθο, είχε 69 θέσεις και μόνο έναν επιτυχόντα. Στο ίδιο τμήμα (Τεχνολογίας Περιβάλλοντος) υπάρχει και η κατεύθυνση Τεχνολογιών Φυσικού Περιβάλλοντος. Δύο κατευθύνσεις που έως πέρυσι ήταν αυτοτελή τμήματα και πλέον συγχωνεύτηκαν σε ένα τμήμα.
Μία εβδομάδα μετά τη συζήτηση στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής του πορίσματος της αξιολόγησης της ΑΔΙΠ, ο υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος είχε σύσκεψη εργασίας με τη διοίκηση της ΑΔΙΠ.
Ο ίδιος δήλωσε: «Συνεργαστήκαμε άψογα με τη διοίκηση της Αρχής Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Καθοδηγητική μας αρχή είναι ότι για την τριτοβάθμια εκπαίδευση η Πολιτεία πρέπει να περιορίζεται στην αξιολόγηση και τη χρηματοδότηση».