Αυστηρότερο γίνεται το καθεστώς χορήγησης φορολογικής ενημερότητας, ενώ μειώνεται και η διάρκειά του από 4 σε δύο μήνες για όσους δεν έχουν καθόλου οφειλές προς το Δημόσιο και σε ένα μήνα για όσους έχουν οφειλές ακόμη κι αν δεν είναι ληξιπρόθεσμες. Στο εξής, προτού χορηγηθεί το πιστοποιητικό θα γίνεται έλεγχος στους φορολογούμενους για το αν έχουν υποβάλει όλες τις δηλώσεις που έχουν υποχρέωση (π.χ. Ε9, δηλώσεις ΦΠΑ κ.λπ.) την τελευταία πενταετία.
Αναλυτικά:
«Μπλόκο» στη δυνατότητα χιλιάδων φορολογουμένων να εισπράξουν χρήματα από το Δημόσιο ή να μεταβιβάσουν ακίνητα περιουσιακά στοιχεία τους στήνει το υπουργείο Οικονομικών, εφαρμόζοντας από την 1η-1-2014 νέες αυστηρότερες προϋποθέσεις για τη χορήγηση αποδεικτικών ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο και καταργώντας, από την ίδια ημερομηνία, μεγάλο αριθμό εξαιρέσεων από την υποχρέωση προσκόμισης των συγκεκριμένων αποδεικτικών.
Στους φορολογούμενους οι οποίοι θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με το νέο νομοθετικό καθεστώς περιλαμβάνονται οι αγρότες, οι οποίοι θα πρέπει πλέον να μην οφείλουν στο Δημόσιο ληξιπρόθεσμες οφειλές για να μπορούν να εισπράξουν αποζημιώσεις για ζημιές που υπέστη η παραγωγή τους ή επιδοτήσεις-επιχορηγήσεις επί της παραγωγής από τον ΟΠΕΚΕΠΕ.
Με το νέο καθεστώς που τέθηκε σε ισχύ από την 1η-1-2014, αποδεικτικό ενημερότητας θα απαιτείται ακόμη και για την επιστροφή χρημάτων από τη ΔΕΗ λόγω υπερβολικής και άδικης χρέωσης στο λογαριασμό ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, οι φορολογικές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να αρνούνται τη χορήγηση αποδεικτικών ενημερότητας ακόμη και σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν οφείλουν τίποτα στο Δημόσιο, εφόσον κρίνουν ότι υπάρχει κίνδυνος να μην εισπραχθούν οφειλές προς το Δημόσιο που δεν έχουν γίνει ακόμη ληξιπρόθεσμες ή σε περιπτώσεις που έχει διαπιστωθεί η διάπραξη οικονομικών εγκλημάτων ή μεγάλης φοροδιαφυγής.
Προϋπόθεση χορήγησης του αποδεικτικού αποτελεί πλέον η υποβολή όλων των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος και ακινήτων της τελευταίας πενταετίας, ενώ εάν ο αιτών το αποδεικτικό ασκεί επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα θα πρέπει επιπλέον να έχει υποβάλει και όλες τις περιοδικές και εκκαθαριστικές δηλώσεις ΦΠΑ της τελευταίας πενταετίας, καθώς και όλες τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής, καθώς και όλες τις δηλώσεις απόδοσης Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών της τελευταίας πενταετίας.
Όλες αυτές οι σημαντικές αλλαγές στο καθεστώς χορήγησης αποδεικτικών ενημερότητας επήλθαν με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Χ. Θεοχάρη, η οποία τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2014.
Σχετικά με τις περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται η προσκόμιση του αποδεικτικού ενημερότητας, η απόφαση του Γενικού Γραμματέα Εσόδων δεν αλλάζει τίποτα σε σχέση με τα όσα ίσχυαν μέχρι 31-12-2013. Δηλαδή, η προσκόμιση του αποδεικτικού εξακολουθεί να απαιτείται, κατά κύριο λόγο, για την είσπραξη χρηματικών ποσών άνω των 1.500 ευρώ από υπηρεσίες και φορείς του στενού και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, για την πώληση ακινήτων, για τη μεταβίβαση ακινήτων με δωρεές ή γονικές παροχές, για τη λήψη δανείων με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς του Δημοσίου.
Αναλυτικά, με την απόφαση του κ. Θεοχάρη αλλάζουν τα ακόλουθα στις ρυθμίσεις για τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας:
1) Μειώνεται η διάρκεια ισχύος του αποδεικτικού ενημερότητας από τους 4 στους 2 μήνες, για όσους δεν οφείλουν στο Δημόσιο. Για όσους οφείλουν μη ληξιπρόθεσμα χρέη και για όσους έχουν ρυθμίσει σε δόσεις τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους η διάρκεια του αποδεικτικού παραμένει στον 1 μήνα.
Άρση εξαιρέσεων
2) Παύουν να εξαιρούνται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού ενημερότητας, οι παρακάτω κατηγορίες φυσικών και νομικών προσώπων:
- Οι αγρότες για την είσπραξη αποζημιώσεων, λόγω καταστροφής της εσοδείας τους και οι παραγωγοί φυτικών ή ζωικών προϊόντων για την είσπραξη επιδοτήσεων ή επιχορηγήσεων επί της παραγωγής που καταβάλλονται από τον Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) δυνάμει καθεστώτων στήριξης και οι οποίες βαρύνουν τον Ειδικό Λογαριασμό Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΕΠ).
- Οι αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες, η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος, ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδος και ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς.
- Οι δικαιούχοι στεγαστικών δανείων, για την παροχή υποθήκης προς εξασφάλιση των δανείων αυτών.
- Οι συμβαλλόμενοι κατά την κατάρτιση των πράξεων πληρώσεως ή ματαιώσεως αιρέσεων ή προθεσμιών.
- Οι δικαιούχοι εκτάκτων επιχορηγήσεων και δανείων από τον ΕΟΜΜΕΧ, που πλήττονται από έκτακτα καταστροφικά φαινόμενα.
- Οι δικαιούχοι τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών κατά την εξόφληση λογαριασμών παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.
- Η «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΟΧΗΜΑΤΩΝ Α.Β.Ε.», κατά τη σύναψη και ανανέωση συμβάσεων δανείων, πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων γενικά με τις αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον χορηγούνται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
- ΤΑ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α.Β.Ε.Ε.» (ΕΒΟ – ΠΥΡΚΑΛ) κατά τη σύναψη και ανανέωση συμβάσεων δανείων, πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων γενικά με τις αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον χορηγούνται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
- Η εταιρεία «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε.» (ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ) για την είσπραξη χρηματικών ποσών άνω των 1.500 ευρώ από το Δημόσιο.
Οι δηλώσεις
3) Προβλέπει επιπλέον ότι για να λάβει το αποδεικτικό ενημερότητας ο αιτών φορολογούμενος θα πρέπει να έχει υποβάλει την τελευταία πενταετία:
- όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος,
- όλες τις εκκαθαριστικές φόρου προστιθέμενης αξίας και τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής και που η προθεσμία υποβολής τους έχει λήξει ένα μήνα πριν την ημερομηνία αίτησης έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας, εφόσον είναι επιχειρηματίας ή ελεύθερος επαγγελματίας,
- όλες τις δηλώσεις παρακρατούμενου φόρου μισθωτών υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.) και τις δηλώσεις Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων, (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.), και Στοιχείων Ακινήτων, εφόσον υπήρχε υποχρέωση υποβολής.
Για τη μη υποβολή των δηλώσεων Φ.Μ.Υ., Ε.Ν.Φ.Ι.Α., Φ.Α.Π. και Στοιχείων Ακινήτων, εφόσον διαπιστωθεί, καταχωρείται εντολή δέσμευσης του αποδεικτικού ενημερότητας στο πληροφοριακό σύστημα TAXIS.
Πότε μπορεί να αρνηθεί η εφορία
4) Παρέχεται η δυνατότητα στις φορολογικές αρχές να αρνούνται τη χορήγηση αποδεικτικών ενημερότητας ακόμη και σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν οφείλουν στο Δημόσιο, σε ειδικές περιπτώσεις διασφάλισης σοβαρών συμφερόντων του Δημοσίου ή σε περιπτώσεις που έχει διαπιστωθεί ότι έχουν διαπραχθεί οικονομικά εγκλήματα και μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή. Η άρνηση χορήγησης του αποδεικτικού προϋποθέτει γραπτή συναίνεση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων. Αναλυτικά, οι περιπτώσεις στις οποίες η αρμόδια φορολογική αρχή θα έχει το δικαίωμα να αρνηθεί τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που δεν οφείλει στο Δημόσιο είναι οι ακόλουθες:
α. Η διαπίστωση οικονομικού εγκλήματος ή μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή, όπως αυτά ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία.
β. Η ύπαρξη μη ληξιπρόθεσμων οφειλών μεγαλύτερων των 10.000 ευρώ για φυσικά πρόσωπα και των 50.000 ευρώ για νομικά, η είσπραξη των οποίων δεν διασφαλίζεται, εφόσον το αποδεικτικό ζητείται για μεταβίβαση ακινήτου.
γ. Η ύπαρξη οφειλών σε αναστολή, μεγαλύτερων των 50.000 ευρώ, εάν το αποδεικτικό ζητείται για είσπραξη χρημάτων, στην περίπτωση που το εισπραττόμενο ποσό υπερβαίνει το ύψος των οφειλών.
δ. Η διαγραφή οφειλών, λόγω ακύρωσης προηγούμενης βεβαίωσης για τυπικούς λόγους, για το χρονικό διάστημα μέχρι τη νέα βεβαίωση.
ε. Στην περίπτωση που υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής φοροδιαφυγής ή απάτης ή οικονομικού εγκλήματος πριν την έκδοση του νόμιμου τίτλου.
στ. Περιπτώσεις κατά τις οποίες κατόπιν χρήσης μεθόδων ανάλυσης κινδύνου πιθανολογείται κίνδυνος για την είσπραξη της οφειλής.
ζ. Λοιπές περιπτώσεις που πληροφορείται η φορολογική διοίκηση με οποιοδήποτε τρόπο την επικείμενη βεβαίωση μεγάλων οφειλών.
