Παρουσιάζεται το προσχέδιο του προϋπολογισμού το πρωί της Δευτέρας στο υπουργείο Οικονομικών από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα.
Το προσχέδιο του νέου Προϋπολογισμού που κατατίθεται τη Δευτέρα στη Βουλή περιλαμβάνει «πακέτο» με 8 φορο-ανάσες για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις, οι οποίες θα υλοποιηθούν σταδιακά από το 2015.
Οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν «κούρεμα» σε φόρους εισοδήματος και πρόστιμα στην Εφορία, διευκολύνσεις για την εξόφληση οφειλών στο Δημόσιο, κατάργηση πλασματικών φόρων στις αγοραπωλησίες ακινήτων καθώς και στην κατοχή αυτοκινήτων και περιουσιακών στοιχείων, απαλλαγές από «χαράτσια» ανενεργών επιτηδευματιών και κίνητρα για διαγραφές οφειλών από τραπεζικά δάνεια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ενσωμάτωση των φοροελαφρύνσεων στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού γίνεται με πρωτοβουλία της κυβέρνησης και με ανοχή της τρόικας, καθώς οι δανειστές έδωσαν μεν το πράσινο φως, αλλά διατηρούν επιφυλάξεις για το ακριβές δημοσιονομικό κόστος των ρυθμίσεων.
Οπως έλεγε στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, στο προσχέδιο θα περιγράφονται οι βασικοί άξονες των μέτρων χωρίς να προσδιορίζονται ο τρόπος και ο ακριβής χρόνος εφαρμογής τους και χωρίς να υπάρχει αναλυτική κοστολόγηση. Ολα αυτά θα ξεκαθαρίσουν και θα εξειδικευτούν στο τελικό σχέδιο του Προϋπολογισμού που θα κατατεθεί στη Βουλή τον Νοέμβριο.
Το πρώτο βήμα στην υλοποίηση του πακέτου με τις μειώσεις στη φορολογία έγινε με την τροπολογία για τη μείωση κατά 30% του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης. Και τώρα σειρά παίρνουν οι υπόλοιπες φοροελαφρύνσεις που έχει εξαγγείλει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
1. ΓΙΑ 2,5 ΕΚ. ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥΣ
Ρύθμιση για χρέη σε Εφορία και Ταμεία
Οφειλές μέχρι 15.000 ευρώ θα εξοφλούνται έως σε 100 μηνιαίες δόσεις, ενώ για μεγαλύτερα ποσά θα φθάνουν τις 72 δόσεις. Ταυτόχρονα θα παρέχεται κλιμακωτή έκπτωση μέχρι 90% στις προσαυξήσεις και μείωση του ετήσιου επιτοκίου στο 4,5% από 8,76%.
Η μείωση των προσαυξήσεων θα είναι 90% εφόσον τα χρέη καταβληθούν σε 12 δόσεις, 85% για 24 δόσεις, 80% για 36 δόσεις, 75% για 48 δόσεις, 70% για 60 δόσεις και 65% για αποπληρωμή των χρεών σε 72 δόσεις. Δεν θα δίνεται καμία έκπτωση στις προσαυξήσεις σε περίπτωση εξόφλησης των οφειλών μέχρι 15.000 ευρώ σε 100 δόσεις.
Το ύψος των μηνιαίων δόσεων θα καθορίζεται ως ποσοστό της συνολικής κεφαλαιοποιημένης οφειλής, όπως αυτή θα έχει διαμορφωθεί μέχρι την ημερομηνία ισχύος της νέας ρύθμισης, και θα αφορά το σύνολο των χρεών ανεξάρτητα από το είδος και τον χρόνο που κατέστησαν ληξιπρόθεσμα. Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν με απλή αίτηση όσοι έχουν υπαχθεί και σε προηγούμενες ρυθμίσεις που «τρέχουν», με την προϋπόθεση ότι πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους. Στην περίπτωση καθυστέρησης μίας δόσης, αυτή πρέπει να καταβληθεί με προσαύξηση 15% εντός της προθεσμίας καταβολής της επόμενης δόσης.
Το μέτρο θα δώσει ανάσα σε πάνω από 2,5 εκατομμύρια φορολογούμενους που έχουν χρέη στο Δημόσιο και η συντριπτική πλειονότητα των οποίων δεν μπορεί να ενταχθεί στις ισχύουσες ρυθμίσεις, καθώς δεν μπορεί λόγω οικονομικής στενότητας να ανταποκριθεί στις υψηλές δόσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΓΔΕ, μόνο το 13% από το σύνολο των οφειλετών στην Εφορία έχει ενταχθεί σε ρύθμιση, ενώ με βάση το ύψος του χρέους οι περισσότεροι χρωστούν μέχρι 10.000 ευρώ (1.763.506 φορολογούμενοι έχουν οφειλές έως 3.000 ευρώ, 126.613 χρωστούν από 3.001 έως 5.000 ευρώ και 114.640 από 5.001 έως 10.000 ευρώ).
2. ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΚΑΤΑ 30%
«Ψαλίδι» στην έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης
Η ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1%-4% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος θα διατηρηθεί μέχρι και το 2016, αλλά την 1η Ιανουαρίου του 2015 θα είναι ψαλιδισμένη τουλάχιστον κατά 30%. Τα οφέλη που θα έχουν οι φορολογούμενοι σε ετήσια βάση θα κυμανθούν από 39 έως 60 ευρώ για εισοδήματα από 13.000 έως και 20.000 ευρώ, από 138 έως και 300 ευρώ για εισοδήματα πάνω από 20.000 και μέχρι 50.000 ευρώ, από 495 έως και 900 ευρώ για εισοδήματα πάνω από 50.000 και μέχρι 100.000 ευρώ, ενώ η ελάφρυνση θα ξεκινά από 1.440 ευρώ για όσους έχουν εισοδήματα υψηλότερα των 100.000 ευρώ.
Οι μειώσεις και κατά συνέπεια η αύξηση των καθαρών αποδοχών για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους θα γίνουν αισθητές από τον Ιανουάριο του 2015, καθώς θα μειωθούν οι κρατήσεις για την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Για τους υπόλοιπους φορολογούμενους τα οφέλη θα γίνουν αισθητά το 2016, όταν θα γίνει ο τελικός υπολογισμός των φορολογικών επιβαρύνσεων για τα εισοδήματα του 2015.
3. ΑΓΟΡΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ
Αποσύνδεση του 'πόθεν έσχες' από την αντικειμενική αξία
Με τη νέα ρύθμιση θα αποσυνδέεται το τεκμήριο απόκτησης ενός ακινήτου από την αντικειμενική αξία, η οποία στις περισσότερες περιπτώσεις είναι πολύ υψηλότερη, ακόμη και διπλάσια ή τριπλάσια από την εμπορική αξία του ακινήτου. Δηλαδή το «πόθεν έσχες» θα εφαρμόζεται όχι στην αντικειμενική αξία του ακινήτου, όπως ισχύει σήμερα, αλλά στην πραγματική τιμή πώλησης του ακινήτου, όπως αναγράφεται στο συμβόλαιο μεταβίβασης. Το μέτρο θα ξεμπλοκάρει χιλιάδες αγοραπωλησίες που έχουν «παγώσει», καθώς οι αγοραστές λόγω των υψηλών αντικειμενικών τιμών δεν μπορούν να δικαιολογήσουν με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματά τους τη δαπάνη απόκτησης του ακινήτου και έτσι θα κληθούν από την Εφορία να πληρώσουν φόρο για «ανύπαρκτη» δαπάνη.
Την ίδια ώρα εξετάζεται το σενάριο μεσοσταθμικής μείωσης κατά 15% στις αντικειμενικές αξίες σε επίπεδο χώρας, με στόχο να μειωθούν μια σειρά φόρων που έχουν ως βάση υπολογισμού τις αντικειμενικές αξίες, όπως ο ΕΝΦΙΑ. Ωστόσο το μέτρο συναντά ισχυρές αντιρρήσεις από την τρόικα, η οποία δεν είναι διατεθειμένη «να βάλει νερό στο κρασί της».
4. ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ - ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Μείωση των συντελεστών κατά 10 μονάδες
Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, από το 2015 θα υπάρξει σταδιακή μείωση των συντελεστών φορολογίας για φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις. Ειδικότερα, ο ανώτατος συντελεστής φορολογίας των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων θα υποχωρήσει σταδιακά από το 42% στο 32% και ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών των επιχειρήσεων θα περιοριστεί σταδιακά από το 26% στο 15%. Στόχος είναι η αποκλιμάκωση των φορολογικών συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα να γίνει σε βάθος πενταετίας με ρυθμό δύο ποσοστιαίων μονάδων ανά έτος.
Το χρονοδιάγραμμα προβλέπει ότι οι συντελεστές φορολόγησης των εισοδημάτων θα μειωθούν από τα επίπεδα του 22%, του 32% και του 42%, στα επίπεδα του 20%, του 30% και του 40%. Με βάση το σενάριο της μείωσης των συντελεστών από το επόμενο έτος μισθοί και συντάξεις που θα καταβάλλονται από τον Ιανουάριο θα έχουν μειωμένη παρακράτηση φόρου.
5. ΔΙΑΤΗΡΕΙΤΑΙ
Στο 13% ο ΦΠΑ στην εστίαση
Για τουλάχιστον ακόμα έναν χρόνο, μέχρι το τέλος του 2015, θα διατηρηθεί ο μειωμένος στο 13% συντελεστής ΦΠΑ για τον κλάδο της εστίασης, καθώς το μέτρο είχε θετική επίπτωση στα δημόσια έσοδα και ασκεί πτωτικές πιέσεις στις τιμές σε καφετέριες, ταβέρνες, εστιατόρια και άλλα καταστήματα με θετική συνεισφορά και στον τομέα του τουρισμού.
Πάντως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την τρόικα βρίσκεται και η συνολική αλλαγή του καθεστώτος ΦΠΑ, με ανακατατάξεις στους συντελεστές και με πιθανότερο ενδεχόμενο την καθιέρωση ενιαίου συντελεστή 19%-20% για όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Η ελληνική πλευρά επιδιώκει να παραμείνουν σε ειδικό χαμηλό συντελεστή τα τρόφιμα και να διατηρηθούν οι μειωμένοι κατά 30% συντελεστές που ισχύουν στα νησιά.
6. ΑΠΟ ΤΟ 2015
Περιουσιολόγιο με κατάργηση τεκμηρίων
Τα τεκμήρια διαβίωσης για ΙΧ αυτοκίνητα, κατοικίες, δαπάνες για ενοίκια, τοκοχρεολυτικές δόσεις δανείων, φροντιστήρια, ασφάλιστρα κ.λπ. αναμένεται να καταργηθούν από το νέο έτος και να αντικατασταθούν από το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο. Υπάρχει και το ενδεχόμενο μείωσης των τεκμηρίων διαβίωσης κατά 30%-50% αναδρομικά για τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν το 2015.
Η κατάργηση των τεκμηρίων θα έχει ως αποτέλεσμα να απαλλαγούν από τον τεκμαρτό φόρο εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι κυρίως με χαμηλά εισοδήματα που σήμερα καλούνται να πληρώσουν φόρο όχι με βάση το πραγματικό τους εισόδημα, αλλά με βάση το εισόδημα που προκύπτει από την κατοχή αυτοκινήτου ή κατοικίας ή άλλων περιουσιακών στοιχείων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα επιτηδευματιών που αντί για κέρδη είχαν ζημιές, καθώς και ιδιοκτητών ακινήτων που ενώ το πραγματικό τους εισόδημα από μισθώματα είναι πολύ χαμηλό, καλούνται να πληρώσουν φόρους για το κατά πολύ υψηλότερο τεκμαρτό τους εισόδημα.
7. ΕΦΟΡΙΑ
Μείωση έως 50% στα πρόστιμα για οφειλές
Θα μειωθούν μέχρι και 50% τα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις που επιβάλλονται σήμερα για ληξιπρόθεσμες οφειλές και καθυστερήσεις στην απόδοση φόρων στο Δημόσιο. Ετσι θα δοθεί ανάσα στους πολίτες που με βάση το ισχύον καθεστώς αν καθυστερήσουν έστω και μία μέρα την καταβολή παρακρατούμενων φόρων χρεώνονται με προσαύξηση 100% του αρχικού ποσού. Ενδεικτικό των υπέρογκων προσαυξήσεων που εφαρμόζονται είναι το γεγονός ότι αν δεν πληρωθεί μια οφειλή για πάνω από δύο χρόνια, το αρχικό ποσό προσαυξάνεται μέχρι και 49%.
Κι αυτό γιατί πέραν του ετήσιου τόκου που είναι 8,76% και χρεώνεται επιμεριστικά για κάθε μήνα καθυστέρησης μετά τον τρίτο μήνα επιβάλλεται και πρόστιμο 10%, που αυξάνεται στο 20% για τον πρώτο χρόνο και στο 30% για τον δεύτερο χρόνο καθυστέρησης. Για παράδειγμα, οφειλή 1.000 ευρώ αν καταβληθεί με έναν χρόνο καθυστέρησης θα έχει αυξηθεί στα 1.287 ευρώ.
8. ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΕΣ
Απαλλαγή τέλους στα ανενεργά «μπλοκάκια»
Απαλλαγή από την καταβολή του τέλους επιτηδεύματος για ανενεργά «μπλοκάκια» και αδρανείς εμπορικές επιχειρήσεις προωθεί η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων.
Το μέτρο θα δώσει «ανάσα» σε χιλιάδες επιτηδευματίες που κάθε χρόνο υποχρεώνονται να πληρώνουν το τέλος ακόμη και αν δεν έχουν αποκτήσει ούτε ένα ευρώ εισοδήματος, με μοναδικό κριτήριο ότι εμφανίζονται «ενεργοί» στην Εφορία και έχουν «ανοικτά» βιβλία.
Σύμφωνα με το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος θα ισχύει από το 2015 και θα αφορά επιτηδευματίες και επιχειρήσεις που φέτος δεν είχαν ούτε ένα ευρώ εισόδημα ή έσοδα.
Επισημαίνεται ότι το τέλος επιτηδεύματος ανέρχεται σε 650 ευρώ ετησίως για τους ελεύθερους επαγγελματίες και σε 600 ευρώ για κάθε υποκατάστημα. Για τους φορολογούμενους που αμείβονται με «μπλοκάκι» και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών - συνταξιούχων το τέλος επιτηδεύματος ανέρχεται στα 500 ευρώ.
