Η ασφυκτική πίεση προς την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί τη συμφωνία κρύβει μία λιγότερο εμφανή πίεση προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) να υποχωρήσει σε όλα τα σημεία που θεωρεί σημαντικά για την επίτευξή της: τις αξιόπιστες μεταρρυθμίσεις, την επαρκή χρηματοδότηση του προγράμματος και τη βιωσιμότητα του χρέους. Και όλα αυτά, υπό την απειλή της έμπρακτης αμφισβήτησης του ρόλου του ΔΝΤ ως προτιμητέου πιστωτή, καθώς σε περίπτωση μη συμφωνίας η πρώτη πληρωμή που η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να ικανοποιήσει θα είναι προς το ΔΝΤ, στις 30 Ιουνίου.
Οπως εκτιμούν στελέχη του ΔΝΤ, αυτός είναι ο λόγος που η διευθύντρια του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ εμφανίσθηκε τόσο σκληρή δημοσίως την περασμένη εβδομάδα, τονίζοντας ότι δεν θα υπάρξει περίοδος χάριτος ούτε μιας ημέρας για την Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι το σχετικό χρονοδιάγραμμα προβλέπει μία περίοδο δύο μηνών προτού το Εκτελεστικό Συμβούλιο κηρύξει επισήμως τη χώρα σε καθυστέρηση πληρωμών. Η κ. Λαγκάρντ αναμένεται να θέσει αμέσως το θέμα στο Συμβούλιο, λόγω της σημασίας και του μεγέθους του ελληνικού προγράμματος.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, από την επόμενη ημέρα της μη πληρωμής, το πρόγραμμα θα μπει «στον πάγο» μέχρι να αποπληρωθεί η δόση.
Καθώς οι εξελίξεις θέτουν σε αμφισβήτηση την αξιοπιστία του, η διοίκηση του Ταμείου καλείται να διαχειρισθεί την πίεση και στο εσωτερικό. Οπως λέει ανωνύμως στην «Κ» στέλεχος του ΔΝΤ, «μεταξύ του προσωπικού η κριτική είναι ότι το Ταμείο δεν έχει κάνει ό,τι θα μπορούσε για την Ελλάδα, ενώ το συμβούλιο είναι μοιρασμένο: κάποιοι δυσανασχετούν γιατί θεωρούν ότι γίνονται συνεχώς εξαιρέσεις για την Ελλάδα λόγω του ενδιαφέροντος της Ευρώπης, ενώ άλλα μέλη για τα πενιχρά αποτελέσματα του ελληνικού προγράμματος». Είναι χαρακτηριστική η στάση του Βραζιλιάνου εκπροσώπου Πάουλο Νογκέιρο Μπατίστα, ο οποίος είπε στο συμβούλιο τη Δευτέρα ότι οι ευθύνες για το τι θα ακολουθήσει βαρύνουν αποκλειστικά τη διεύθυνση του Ταμείου και το υπεύθυνο προσωπικό. Οπως δήλωσε σε αυτό, «το συμβούλιο δεν έχει ενημερωθεί επαρκώς για το θέμα – όχι αρκετά για να μπορέσουμε να αξιολογήσουμε την κατάσταση. Ως συνήθως, μας κρατούν στο σκοτάδι. Αυτό δίνει περιθώρια κινήσεων στη διεύθυνση και στο προσωπικό, αλλά και την πλήρη ευθύνη για τις αποτυχίες που μπορεί να προκύψουν και για το όποιο νέο πλήγμα στην αξιοπιστία και στην οικονομική ακεραιότητα του Ταμείου».
Η διοίκηση του Ταμείου έχει κίνητρο να κλείσει η συμφωνία το συντομότερο για να περιορίσει τις ζημίες της. Ετσι, αυξάνει την πίεση στους Ευρωπαίους να συμφωνήσουν σε μία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, ενώ αποφάσισε να αποσύρει από την ατζέντα του συμβουλίου το ζήτημα της συστημικής εξαίρεσης, που χρησιμοποιήθηκε στην περίπτωση της Ελλάδας και θα συζητούνταν αυτές τις ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση των στελεχών του Ταμείου είναι να αρθεί η συστημική εξαίρεση, ωστόσο οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν κάτι τέτοιο σε αυτή τη φάση. Πιεζόμενος για το γιατί, ο υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιου δήλωσε ότι δίνει ευελιξία στο Ταμείο να αντιμετωπίσει περιστατικά όπως της Ελλάδας – που επέμεινε ότι καλώς αποφασίστηκε να πάρει όσα χρήματα έλαβε από το ΔΝΤ.
Η αμερικανική κυβέρνηση συμφωνεί με τη θέση του ΔΝΤ για την ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, αν αυτό δεν είναι βιώσιμο. Ωστόσο, αυτό που επιθυμούν περισσότερο οι ΗΠΑ είναι να αποτραπεί η χρεοκοπία της Ελλάδας, πόσο μάλλον η έξοδος από την Ευρωζώνη. Ετσι, όπως το θέτει χαρακτηριστικά ο αναλυτής του Eurasia Group Μουτζντάμπα Ράχμαν, «οι Αμερικανοί θέλουν μία συμφωνία και αν αυτή θα έρθει μόνο αν το ΔΝΤ κάνει πίσω, τότε το ΔΝΤ θα πρέπει να κάνει πίσω». Ο κ. Ράχμαν εκτιμά ότι χωρίς το ΔΝΤ, το γερμανικό, το φινλανδικό και το ολλανδικό κοινοβούλιο δεν θα εγκρίνουν την όποια συμφωνία.
Ετσι, προβλέπει ότι τελικά το ΔΝΤ θα συμμετέχει στο νέο πρόγραμμα, ακόμη και αν δεν αποδεσμεύσει χρήματα παρά αρκετά αργότερα, εφόσον έχουν γίνει πολλά από τα προαπαιτούμενα.
Παράλληλα, βέβαια, οι ΗΠΑ πιέζουν την ελληνική κυβέρνηση. Το θέμα συζήτησε από κοντά με τα στελέχη της κυβέρνησης η αρμόδια για την Ευρώπη υφυπουργός Εξωτερικών Αμάντα Σλόουτ, που ζήτησε μία ρεαλιστική συμφωνία το ταχύτερο δυνατόν. Καθώς δε το ταξίδι του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Ρωσία προκάλεσε ανησυχία για ενδεχόμενη προσπάθεια της Ρωσίας να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα ως «Δούρειο Ιππο» για να διχάσει την Ευρώπη στο θέμα της Ουκρανίας, ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών το αρνήθηκε μεν, ωστόσο τόνισε ότι η κατάλληλη πλατφόρμα για να λυθεί το ελληνικό ζήτημα είναι οι διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ.
Πάντως, η πιο αρνητική για μία άμεση επίτευξη συμφωνίας εξέλιξη είναι μία τάση που αναπτύσσεται τελευταία και στην Ουάσιγκτον, ότι οι πιθανότητες συνεργασίας με αυτήν την κυβέρνηση είναι μικρές και πως θα χρειαστούν πολλές εγγυήσεις για να χτίσει την αξιοπιστία της...
Πηγή: kathimerini.gr
