Τη θέση τους για το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων ξεκαθαρίζουν με ανακοίνωση τους οι Ενεργοί Πολίτες Ηρακλείου. Συγκεκριμένα αναφέρουν:
Στην σημερινή του συνεδρίαση, το Δ.Σ., με αφετηρία την προηγούμενη απόφαση (831 / 26.11.2014) καλείται να επιλέξει, ανάμεσα:
• είτε από τις προτεινόμενες από την μελέτη σκοπιμότητας λύσεις ( 7 )
• είτε την πρόσθετη λύση (που στην ουσία είναι συνδυασμός της 3 και 4) που προτείνεται από την σημερινή εισήγηση.
Πριν όμως, από την επιλογή της μιας ή της άλλης μορφής διαχείρισης, πιστεύομε ότι είναι απαραίτητο να σημειωθούν (συνοπτικά) οι στόχοι που θέτει ο νέος Εθνικός Σχεδιασμός μέσα στα πλαίσια του οποίου θα πρέπει να κινείται και η οποία λύση επιλεγεί.
Στους στόχους του, ο Εθνικός σχεδιασμός μεταξύ άλλων σημειώνει ότι:
1 κατοχύρωση του δημόσιου χαρακτήρα σε όλο το κύκλωμα της διαχείρισης στερεών (βασική προτεραιότητα)
2 Ύπαρξη ολοκληρωμένου σχεδιασμού για το σύνολο των ρευμάτων αποβλήτων στο σύνολο της επικράτειας
3 Προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας
4 Προτεραιότητα στην ανακύκλωση, την επαναχρησιμοποίηση, την διαλογή στην πηγή ανακυκλώσιμων και βιοαποβλήτων
5 Αναβάθμιση των δημόσιων και δημοτικών υπηρεσιών διαχείρισης προς τους πολίτες, ευαισθητοποίηση και ενθάρρυνση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών
6 Εξορθολογισμός κόστους υπηρεσιών με προώθηση οικονομικά βιώσιμων και περιβαλλοντικά αποδεκτών επενδύσεων , τεχνολογιών και καινοτομίας ώστε η συνολική επιβάρυνση των δημοτών να είναι η μικρότερη δυνατή .
Η επιλογή του ΔΣ, (επιλογή 20ετίας) οφείλει να προκρίνει λύση η οποία μαζί με το απαραίτητο τοπικό σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων που πρέπει άμεσα να συνταχθεί να:
1 Να είναι προσανατολισμένη στην μείωση του συνολικού όγκου των απορριμμάτων (τόσο συνολικά, όσο και στον τελικό όγκο που θα οδηγείται για ταφή - μικρότερο από 30%)
2 Η ανακύκλωση (οργανωμένα) με χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων – βιοαποβλήτων να εφαρμόζεται στο 50% του συνόλου ΑΣΑ (χωριστή διαλογή για χαρτί, γυαλί, πλαστικό, μέταλλο και βιοαπόβλητα - Δηλαδή εφαρμογή των 5 κάδων)
3 Να υπάρχουν στοχευμένες δράσεις στα ζητήματα της ανακύκλωσης
Ποια είναι η κατάσταση σήμερα, στη πόλη μας , στο θέμα της διαχείρισης των συμμίκτων απορριμμάτων;
- Η ανακύκλωση κυμαίνεται σε ποσοστό 8 – 11 % των συνολικά παραγόμενων απορριμμάτων – πολύ μακριά και από τον παλαιό στόχο του 20%
- Δεν γίνεται καμία οργανωμένη συλλογή και αποκομιδή βιοαποβλήτων
- Δεν έχει συνταχθεί κανένα τοπικό σχέδιο , πράσινα σημεία κλπ
- Τα συνολικό κόστος διαχείρισης με τις εφαρμοζόμενες μέχρι σήμερα μεθόδους κοστίζει περισσότερο από 60 €/tn
- Η καθαριότητα (επίπεδο συλλογής και καθαριότητας της πόλης) είναι σε χαμηλό επίπεδο
- Οι μέθοδοι διαχείρισης που εφαρμόζονται στη πόλη μας παρουσιάζουν χαρακτηριστικά που νομίζω ότι πρέπει να τα αναδείξομε στην σημερινή μας συζήτηση.
1. για το τι θα εφαρμοστεί στο Δήμο Ηρακλείου αποφασίζουν όλοι οι άλλοι εκτός από το Δήμο – θεσμικά - .(ΕΣΔΑΚ, περιφέρεια κλπ)
2. οι παραπάνω φορείς έχουν επιλέξει μεθόδους - βιοξήρανση (έχει απομείνει από τον παλαιό ΠΕΣΔΑΚ – καύση κλπ) και για τις οποίες και η μελέτη σκοπιμότητας έρχεται με ουσιαστικά μονοσήμαντη υπόδειξη να την αναδείξει σαν την μοναδικά ουσιαστικά εφαρμόσιμη λύση
Ας δούμε όμως και τα αποτελέσματα στην λειτουργία της μονάδας βιοξήρανσης το προηγούμενο διάστημα
Σχεδιάστηκε για 75.000 τόνους ΜΕ ΣΤΌΧΟ 30 % λιγότερος όγκος, 25 % υγρασία
Το 2011 εισήχθησαν στη ΜΠΑ 72.000 τόνοι απορρίμματα και οδηγήθηκαν στο ΧΥΤΑ 66.431.
Το 2012 εισήχθησαν 64.892 και κατέληξαν στο ΧΥΤΑ 61.142
Το 2013 68.564 εισήχθησαν στη μονάδα 55.616 κατέληξαν στο ΧΥΤΑ
Όλα αυτά τα χρόνια δηλαδή η συνολική απόδοση του εργοστασίου ήταν μακριά από την πραγματική και σχεδιασμένη απόδοση του
Που σημαίνει περισσότερα απορρίμματα στους ΠΕΡΑ ΓΑΛΗΝΟΥΣ
Μεγαλύτερο συνολικό, ανά τόνο, κόστος διαχείρισης
Και προκύπτει και ένα ερώτημα μετά από αυτά. Η πιστοποίηση γινόταν πάντα με τους 75000 ανά έτος ή με βάση τα πραγματικά μεγέθη;
Σήμερα η πρόταση για την συνέχιση αυτού του μοντέλου διαχείρισης πρέπει να απαντήσει:
Για το κόστος και την αποτελεσματικότητα
Πρώτη επένδυση 24.910.000
Κόστος βελτίωσης για παραγωγή srf 21.400.000
Σύνολο δηλαδή 45.000.000 εκ
Οι υποστηρικτές αυτής της επιλογής ΔΕΝ θα πρέπει να αξιολογήσουν κάποτε και την αποδοτικότητα μιας τέτοιας επένδυσης ;
Οι ενεργοί πολίτες θεωρούν ότι απαιτείται
Αναθεώρηση στην πολιτική διαχείρισης
Η αρχικά προτεινόμενη λύση ήταν η Γ3 (δηλαδή μηχανική διαλογή – και αξιοποίηση οργανικού κλάσματος με αερόβια κομποστοποίηση)
Πυρήνας της φιλοσοφίας σε αυτή την λύση είναι:
Περιβαλλοντικά αποδεκτοί τρόποι διαχείρισης
Αύξηση της ανακυκλώσιμων ποσοτήτων
Μείωση των τελικών προς ταφή ποσοτήτων
Η σημερινή τελική μορφή που προτείνεται εισηγητικά μας βρίσκει κατά αρχάς σύμφωνους διότι
Οι προτεινόμενες μέθοδοι διαχείρισης είναι περιβαλλοντικά ορθοί , το τελικό αποτέλεσμα αξιοποιεί άμεσα και συνεχώς (χρονικά) ένα παραγόμενο προϊόν (βιοαέριο) και κομποστ.
Και κυρίως επιβάλλει την υιοθέτηση πολιτικών στοχευμένων δράσεων στο τομέα των βιοαποβλήτων που είναι απαραίτητες.
Τι πρέπει να σημειωθεί και να προσεχθεί - και αυτές είναι παρατηρήσεις μας που πρέπει κατά την γνώμη μας να ενσωματωθούν στην τελική απόφαση.
1. Το σημερινό περίγραμμα της λύσης , για την διαχείριση απαιτείται άμεσα να τεθεί πιο ολοκληρωμένα (από άποψη τεχνικής ανάλυσης λύσης και οικονομικού κόστους)
σε διαβούλευση και ενημέρωση για την απόκτηση και της απαραίτητης κοινωνικής συναίνεσης
2. Να δρομολογηθούν άμεσα διαδικασίες διαγωνιστικής διαδικασίας για την μελέτη εφαρμογής - με τεύχη δημοπράτησης - και ανοικτή δημοπρασία κατασκευής . Η όλη αυτή διαδικασία πρέπει να
είναι χρονικά σύντομη .
3. Σε καμιά περίπτωση να μην προδιαγραφούν εξοπλισμοί ή διαδικασίες μονοσήμαντες, ώστε να είναι ανοικτός ο ανταγωνισμός
4. Να γίνεται καθαρός ότι ο δημόσιος χαρακτήρας - σε όλο το κύκλωμα – θα διαφυλαχθεί και θα είναι στα χέρια του δήμου με προσωπικό που θα εξειδικευτεί κατά την κατασκευή και
υποχρεωτική συντήρηση του έργου
5. Να δεσμευτεί η περιφέρεια στην ένταξη και χρηματοδότηση , του σύνολο των έργων (μελέτες – άδειες - κατασκευή) κάνοντας τις απαραίτητες ενέργειες που απαιτούνται.
6. Η λύση μπορεί να περιλαμβάνει τμήμα έργου και επένδυση, που γίνεται σε χώρο που δεν είναι ιδιοκτησία του δήμου (αυτό με κάποιο τρόπο πρέπει να λυθεί)
Μετά και από την δέσμευση (έντυπα) θα πρέπει σύμφωνα με την ουσία και της πρώτης μας απόφασης (831/2014) να δούμε την μεταβατική λειτουργία της βιοξήρανσης
Επίσης θα πρέπει να προσεχθεί ιδιαίτερα και το γεγονός ότι ο δήμος Ηρακλείου δεν μπορεί να είναι έξω από την ευθύνη διαχείρισης (και σαν τέτοιο θέμα πρέπει να αντιμετωπισθεί η σύνθεση του νέου ΦΟΣΔΑ)
Απαραίτητα Παράλληλα μέτρα που πρέπει να συνοδεύουν μία ορθή μέθοδο διαχείρισης
1. Απαιτείται άμεση εφαρμογή στοχευμένου προγράμματος συλλογής και αποκομιδής βιοαποβλήτων (αυτό σε πρώτη φάση θα μπορούσε να περιλαμβάνει, χώρους μαζικής εστίασης (αει, τει, ιτε, νοσοκομεία ,στρατιωτικές εγκαταστάσεις, αεροδρόμιο κλπ). Σε δεύτερη φάση καταστήματα εστίασης , ξενοδοχεία με συγκεκριμένο ωράριο και πρόγραμμα αποκομιδής. Και τέλος εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος σε κάποια συνοικία ή προάστιο . ΚΑΦΕ ΚΑΔΟΙ
2. οργανωμένο πρόγραμμα στοχευμένης ανακύκλωσης σε σχολεία , πανεπιστήμια , δημόσιες υπηρεσίες κλπ για χαρτί , αλουμίνιο κλπ
3. επέκταση του συστήματος των πολλαπλών κάδων παντού.
4. μελέτη και προσδιορισμός πράσινων σημείων στο σύνολο των ορίων του δήμου
5. οργανωμένο σχέδιο συλλογής και καθαριότητας της πόλης
Στο θέμα αυτό δίνομε όλοι εξετάσεις . Η ποιότητα , η επάρκεια στην διαχείριση είναι δείγμα ποιότητας ζωής και καθημερινότητας των δημοτών και επισκεπτών
