Τον Αλωνάρη δούλευε καλό χειμώνα νάχεις...

Ο Ιούλιος έκανε σήμερα την εμφάνιση του με τον ήλιο να λάμπει και να γεμίζει διάθεση φωτεινή τους ανθρώπους. Ο έβδομος μήνας -κατά το Γρηγοριανό ημερολόγιο- ονομάστηκε Ιούλιος από τους Ρωμαίους προς τιμήν του Ιούλιου Καίσαρα. 

Ο πρώην Κουϊντιλις (όπως ονομαζόταν παλαιότερα) έχει συνδεθεί με αρκετές αγροτικές έργασίες που γίνονται σε κάθε τόπο. Τα "παρατσούκλια" που του έχουν δώσει είναι αρκετά και υποδηλώνουν αυτές τις συνήθειες που έχει το κάθε μέρος για αυτό το μήνα.  

Ιούλιος ο Αλωνάρης ή Αλωνιστής, Δευτερόλης ή Δευτερογιούλης, Γυαλιστής ή Γυαλινός (Νάξος), Αηλιάς ή Αηλιάτης, Φουσκομηνάς ή Χασκόμηνας (Ρόδος). 

Το Αλώνισμα που γίνεται αυτό το μήνα αποτελεί έθιμο σε αρκετές περιοχές και υπάρχει "τελεκουργικό" που δε θυμίζει σε τίποτα τις σημερινές ευκολίες μέσα από τα σύγχρονα μηχανήματα. Ο «αλωνιστής» δεν επιτρέπεται να είναι μόνο ένας, εναλλάσεται με τη γυναίκα ή το παιδί του ενώ αυτός ξεκουράζεται "στ' αμπλήκι" (ένα δέντρο που υπάρχει γι' αυτό το σκοπό και είναι φυτεμένο κοντά στο αλώνι).

Αλώνι λέγεται η περιοχη όπου φυσάνε οι περισσότεροι άνεμοι, είναι στρωμένο με πέτρα και είναι κυκλικό για να μη μπορεί να φύγει ο καρπός. Όρθιες πέτρες περιορίζουν το κυκλικό μέρος και στη μέση υπάρχει το "στέντζερο", ένα ξύλινο στέλεχος από το οποίο εξαρτώνται τα ζώα που γυρίζουν γύρω από τον καρπό. Αν τύχαινε να περάσει κάποιος ξένος από το σημείο αυτό έπρεπε να πει «Ώρα καλή, χίλια μόδια» ή «Χίλια μόδια και το «αγώι» χώρια». Τέλος, αφού μάζευαν το καθαρό σιτάρι, δηλαδή το "λειώμα" ή "μάλαμα" και το έκαναν σωρό, ράντιζαν και "νίβονταν" όλοι.

Γυαλιστής ή Γυαλινός τον συναντάμε στη Νάξο και στη Χίο διότι κατά τον Ιούλιο τα σταφύλλια "γυαλίζουν" δηλαδή ωριμάζουν.

Στις 20 του "Αηλιά" γιορτάζει ο Προφήτης Ηλία γι' αυτό και παίρνει αυτό το όνομα ενώ Δευτερόλης λέγεται επειδή είναι ο δεύτερος μήνας του καλοκαιριού. Σαν Φουσκόμηνα ή Χασκόμηνα τον συναντάμε στη Ρόδο γιατί την εποχή αυτή φουσκώνουν και "χάσκουν", δηλαδή ωριμάζουν τα σύκα.

Εκτός από τον Προφήτη Ηλία, ο Ιούλιος συνδέεται και με άλλους αγίους που γιορτάζουν μέσα στις 31 ημέρες που του ανήκουν. “Ο Αηλιάς κόβει σταφύλια κι’ η Αγιά Μαρίνα σύκα” λέει μία λαϊκή ρήση υποδηλώνοντας ότι από την γιορτή της Αγίας Μαρίνας (στις 17) έχουν αρχίσει να ωριμάζουν τα σύκα ενώ από την ημέρα του Προφήτη Ηλία αρχίζει ο τρύγος.

Έχουν ειπωθεί παροιμίες για το μήνα και τις εργασίες του ενώ το τελετουργικό που ακολουθείται έχει αφήσει μέχρι και σήμερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα για τον έβδομο μήνα του χρόνου. 

Καλό μήνα !!