Αναζητώντας το σωματίδιο του ... Θεού!!!
«Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην. Η δε γη ην αόρατος και ακατασκεύαστος. Και σκότος επάνω της αβύσσου. Και πνεύμα Θεού επεφέρετο επάνω του ύδατος. Και είπεν ο Θεός: γεννηθήτω φως, και εγένετο φως...».
Στις αρχές του αιώνα –αμέσως μετά το μιλλένιουμ- φιλόσοφοι και αστρολόγοι συμφώνησαν (με διαφορετικές προσεγγίσεις) σε ένα κοινό συμπέρασμα: ο 21ος αιώνας έμελλε να λύσει προαιώνια μυστήρια και να αποτελέσει το «τέλος της αβεβαιότητας». Ως τώρα γραφές, θρησκείες και επιστήμες δέχονται ως θέσφατο πως «εγένετο φως» στο ξεκίνημα του κόσμου μας, εικάζοντας ίσως αλλά όχι εξηγώντας το πώς.
Κι το Φθινόπωρο του 2008 ίσως μείνει στην ιστορία της ανθρωπότητας ως η χρονική στιγμή, που άρχισε η προσπάθεια να λυθούν οι γρίφοι. Για τους περισσότερους από μας το περιβόητο πείραμα CERN που ξεκίνησε στα Γαλλοελβετικά σύνορα μοιάζει απλώς δυσνόητο: οι επιστήμονες επιχειρούν να αναπαραστήσουν ένα απειροστό κλάσμα του δευτερολέπτου από τις πρώτες στιγμές, αμέσως μετά την Μεγάλη έκρηξη, που εικάζουν πως δημιούργησε το συμπάν, πριν περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια. Κι αν όλα αυτά μοιάζουν σενάριο επιστημονικής φαντασίας που ξεπερνά τις δυνατότητες αντίληψης του κοινού νου, ίσως πιο απλά και πιο εύληπτα να διατυπώνει τις απορίες μας ο ντόπιος πανεπιστημιακός δάσκαλος Γιώργος Γραμματικάκης στο βιβλίου του με τίτλο «Η αυτοβιογραφία του φωτός». Το απόσπασμα προέρχεται από την προ ετών ομιλία του για την σχετική παρουσίαση:
«Σκόπευα να μιλήσω απόψε για γήινα και ίσως πικρά πράγματα αλλά ένα φως αρχέγονο και συμπαντικό, έδειξε φοβερή αδημονία να προηγηθεί. Εσκόπευε, όπως είπε, να αποσυρθεί στη σιωπή του, και ήθελε πριν να πει λίγα πράγματα για τον εαυτό του. Από την εξομολόγηση του, κράτησα με κόπο σημειώσεις. Και αν αυτό ηχεί παράδοξο και ίσως ως παραλήρημα ενός πρώην πρύτανη και ανορθόδοξου Ηρακλειώτη, η απόδειξη βρίσκεται εδώ, στην αίθουσα: Σε κάθε κυβικό της εκατοστό, υπάρχουν αυτή τη στιγμή μερικές εκατοντάδες αρχέγονα φωτόνια. Σωματίδια δηλαδή φωτός, που υπήρξαν μάρτυρες της δημιουργίας του Σύμπαντος, και φθάνουν σήμερα στη γη από όλες τις κατευθύνσεις του ουρανού. Είναι ένα απολίθωμα φωτός, διαθέσιμο ωστόσο στο ρίγος και στο άγγιγμα σας, στο άγγιγμα του κάθε ανθρώπου. Όπως όλα τα απολιθώματα, δίδει στοιχεία για ένα απώτατο παρελθόν, που αυτή τη φορά συμπίπτει και με την αρχή του Κόσμου.
Η ανακάλυψη του αρχέγονου φωτός, που υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες στην ιστορία της επιστήμης, έγινε τυχαία. Δύο φυσικοί των εργαστηρίων Bell της Αμερικής, ο Arno Penzias και Robert Wilson, προσπαθούσαν το 1965 να συλλάβουν με μια κεραία σαν χοάνη τα σήματα ενός τεχνητού δορυφόρου. Την λήψη όμως δυσχέραινε η παρουσία μιας παράδοξης ακτινοβολίας, που έφτανε στην κεραία με τη μορφή μικροκυμάτων. Όπως διαπιστώθηκε, η ακτινοβολία αυτή ήταν ο απόηχος της αδιανόητης, Μεγάλης Έκρηξης, που πριν από 15 δισεκατομμύρια χρόνια δημιούργησε το ίδιο το Σύμπαν.
Όπως η ζέστη σε ένα σβησμένο τζάκι, πιστοποιούσε την ύπαρξη μιας λαμπρότατης φωτιάς στο παρελθόν. Η παρουσία της είχε μάλιστα προβλεφθεί από παλιά. Οι τολμηρές όμως ιδέες, τόσο στην επιστήμη όσο και στη ζωή, περνούν συχνά απαρατήρητες. Είναι λοιπόν αυτό, το αρχέγονο φως, που διηγείται απόψε την ιστορία του….
"Γεννήθηκα πριν από αιώνες αιώνων, σε ένα Χώρο όπου δεν υπήρχε χώρος, και σε ένα Χρόνο όπου δεν υπήρχε χρόνος. Με ένα περίεργο ωστόσο τρόπο, αισθάνομαι ότι προϋπήρχα της γενέσεως μου. Κι ενώ από τότε όλα έχουν αλλάξει, εγώ αισθάνομαι ότι τίποτε δεν αλλάζει. Η παρουσία μου μετρά το αιώνιο.
Δεν αξίζει άλλωστε να συζητά κανείς για πράγματα - την γένεση μου και την γένεση του Κόσμου - που προκαλούσαν ανέκαθεν διαμάχες. Αυτό που ενισχύει την αυτοπεποίθηση μου, είναι ότι η παρουσία μου έμοιαζε πάντοτε πρωταρχική: Στους μύθους ή σε ό,τι ονομάζεται επιστήμη, στα έργα των θνητών αλλά και στις θρησκείες, το φως έπαιζε πάντοτε ρόλο ιδιαίτερο. Κατά καιρούς πολλοί διερωτήθηκαν για την φύση του, και άλλοι πάλι έμειναν απλώς στον θαυμασμό και την αποδοχή. Δεν είναι άλλωστε χωρίς σημασία το γεγονός, ότι το φως υμνήθηκε όσο τίποτε άλλο από καλλιτέχνες και ποιητές. Εγώ λοιπόν, που είμαι το παλαιότερο, το αρχέγονο φως, ήρθε η ώρα να μιλήσω λίγο για τον εαυτό μου.
"Έθιξα άθελα μου μια κρίσιμη καμπή της αιώνιας διαδρομής μου, που θεωρείται δίκαια μεγάλης σημασίας. Πράγματι, 400.000 χρόνια από τη γένεση του Σύμπαντος, παύει η αλληλοεπίδραση μου με την ύλη. Αρχίζει τότε, όπως λένε, η εποχή της διαφάνειας. Σπεύδω βέβαια να τονίσω, ότι οσάκις αναφέρονται χρόνια οι χρονικές περίοδοι στην διήγηση μου, δεν έχει πολύ νόημα για μένα -διευκολύνει απλώς όσους ακούν. Από τότε πάντως που απελευθερώνομαι από τους υλικούς δεσμούς μου, είμαι σε θέση να μεταφέρω εικόνες και γεγονότα του απώτατου παρελθόντος. Η εποχή της διαφάνειας, σημαίνει για τους μεταγενέστερους την αρχή της γνωριμίας τους με το πρώιμο Σύμπαν.
Ας βάλομε όμως τα πράγματα σε κάποια σειρά. Λέγεται ότι το Σύμπαν δημιουργήθηκε από μια υπέρθερμη, μεγάλη Έκρηξη, πριν από 15 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια. Λέγεται ακόμα ότι εγώ, το αρχέγονο φως, αποτελούσα τότε το κυρίαρχο συστατικό του Σύμπαντος, ενώ η αρχική ύλη συνιστούσε μια αμελητέα πρόσμειξη. Δεν ξέρω σε ποιόν οφείλεται η φράση "Εν αρχή ην το Φως". Να δηλώσω όμως, με κάθε ταπεινότητα, ότι δεν κρύβει και μεγάλη δόση υπερβολής.
Με κυρίευσε όμως η φλυαρία, και λησμόνησα να αναφερθώ σε ένα καθοριστικό γεγονός: Ότι η Μεγάλη Έκρηξη, που δημιούργησε το Σύμπαν είχε σαν συνέπεια τη συνεχή και φρενιτιώδη διαστολή του. Από το αρχικό του λοιπόν μέγεθος, που ήταν απειροελάχιστο, το Σύμπαν θα αποκτήσει γρήγορα ιλιγγιώδεις διαστάσεις. Μαζί, εξάλλου, με τη διαστολή, αρχίζει και η πτώση της θερμοκρασίας του. Κάθε φορά που το μέγεθος του Σύμπαντος διπλασιάζεται, η θερμοκρασία του πέφτει στο μισό. Εκατό μόλις δευτερόλεπτα μετά την Μεγάλη Έκρηξη, δεν υπερβαίνει το ένα δισεκατομμύριο βαθμούς, όση περίπου είναι και στο εσωτερικό των άστρων. Η συνεχής αυτή ψύξη επηρεάζει άμεσα και την δική μου ενέργεια και η ακτινοβολία μου, από την ορατή περιοχή του φάσματος, έχει σήμερα μετατοπισθεί στα ραδιοκύματα. Άλλο ωστόσο θέλω να τονίσω: Ότι ακόμη και σήμερα, κι ενώ έχουν περάσει 15 δισεκατομμύρια χρόνια από την εκρηκτική Αρχή του, το Σύμπαν εξακολουθεί πάντα να διαστέλλεται. Οι γαλαξίες υπερνικούν την βαρυτική έλξη, και απομακρύνονται ο ένας από τον άλλο με τεράστια ταχύτητα.
Η απομάκρυνση αυτή προδίδεται από το ίδιο το φως των γαλαξιών -πόσο αποκαλυπτικός είναι πάντα ο ρόλος του φωτός!- και επιβεβαιώνει εκείνα που έζησα από πρώτο χέρι: Ότι μια αδιανόητη Μεγάλη Έκρηξη υπήρξε η αρχή του παντός, και έπλασε με περίτεχνες διαδικασίες στον χώρο και στον χρόνο όσα ορατά και αόρατα μας περιβάλλουν.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι όσοι με ακούν θα έχουν ήδη σοβαρές αμφιβολίες για την ειλικρίνεια -η έστω την ακρίβεια της μνήμης μου. Έχω κι εγώ συνείδηση ότι η αφήγηση μου φαίνεται απίστευτη, και ότι θυμίζει λίγο παραμύθι. Το ίδιο δεν ισχύει μήπως με ορισμένες ιστορίες της ζωής, η τουλάχιστον κάποιες κρυφές διαδρομές της; Όσο πάντως με αφορά, θέλω να διαβεβαιώσω, ότι η αυτοβιογραφία μου στηρίζεται σε γεγονότα. Σε κάθε όμως αυτοβιογραφία -και μάλιστα συνοπτική - πολλά δεν είναι δυνατόν να αναφερθούν, ενώ άλλα δεν επιτρέπεται εγώ να θίξω. Στη λογική λοιπόν απορία, τι υπήρχε ή τι έγινε πριν από την Μεγάλη Έκρηξη, θα περιορισθώ σε ό,τι απαντά η επιστήμη. Είναι, ισχυρίζεται εκείνη, μια απορία χωρίς νόημα. Ο χώρος και ο χρόνος δημιουργούνται ταυτόχρονα με την Μεγάλη Έκρηξη, και δεν νοούνται ως αυθύπαρκτες οντότητες. Ούτε λοιπόν το "πριν" υπάρχει. Στο ακόμα όμως βαθύτερο ερώτημα, τι προκάλεσε την Μεγάλη Έκρηξη, και ποιος υπήρξε ο σκοπός της, να μου επιτρέψετε να σιωπήσω. Όχι ότι δεν ξέρω. Η θέση μου ωστόσο είναι δύσκολη, και μερικά πράγματα δεν επιδέχονται καν μια υπαινικτική απάντηση".
Μ.Κορνάρου
Το παρόν άρθρο δημοσιεύεται στο ekriti και υπόκειται στους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή του καθ’ οιονδήποτε τρόπο χωρίς την απαραίτητη παραπομπή (link) στην ιστοσελίδα που το δημοσίευσε.