Κι όμως το τραγούδι ξέρει που πονάς!!
Πόσοι γνωρίζουν τον κύριο της φωτογραφίας; Λίγοι.
Πόσοι τον διάβασαν; Ελάχιστοι.
Πόσοι τον τραγούδησαν; Οι περισσότεροι.
Έχει και το τραγούδι τις "δικτατορίες" του. Εξορίζει τους στιχουργούς στην αφάνεια και προωθεί τους ερμηνευτές στην εξουσία.
Ο Μιχάλης Γκανάς έτσι κι αλλιώς δεν πολυνοιάζεται.
Οι στίχοι του είναι πάντα συμβόλαια επιτυχίας.
Δεν τραγουδούσα-μίλαγα
δεν έκλαιγα-κοιτούσα
"Μισθοφόρος" στις μελωδίες για τρεις δεκαετίες. Άλλοτε πλάι στον Θεοδωράκη, άλλοτε στον Μπρέγκοβιτς, στον Ξυδάκη, στην Αρβανιτάκη, στον Νταλάρα, στον Θαλασσινό, στον Μαχαιρίτσα, στους παλιούς και στους νέους. Πάντα με στίχο σκεπτόμενο. Να αφήνει γεύσεις γλυκόπικρες και ταξιδιάρικες.
Κι αν σου μιλώ με μια φωνή
που δεν ακούν οι ουρανοί
είναι που 'χεις γίνει
γελαστή φωτογραφία
έχρωμη απουσία, όλο νερά.
Θυμάμαι μία εποχή που κοιτώντας ένα καινούριο CD -χωρίς να ξέρω ακόμη το περιεχόμενό του- άκουγα φίλο καλό που οι κατέχοντες στο Ηράκλειο αποκαλούν "μουσική βιβλιοθήκη" (μέγα μουσικό εργάτη και γνώστη του όμορφου ελληνικού τραγουδιού) να ρωτάει:
- Γκανά έχει; Αν έχει Γκανά είναι εγγύηση! Και πολλά ανέλπιστα είχαν. Στην πολύ παραγωγική του περίοδο.
Άλλοτε ρομαντικό Γκανά:
Απόψε κράτα με
απ' το σπασμένο μου φτερό
στον τελευταίο μας χορό
μέσα απ' τους κύκλους του σαν κόμπος να λυθώ
γλυκά να ζαλιστώ
Άλλοτε νοσταλγικό:
Είδα στο όνειρό μου πάλι τ'Αϊβαλί
και ανάμεσά μας θάλασσα γυαλί,
που την περπατούσα όπως ο Χριστός
κι έφτασα στο σπίτι μου γονατιστός.
Άλλοτε στοχαστικό:
Σ' αυτό τον τόπο πιάνεις πιο εύκολα το λόττο
από τη σκέψη του πλησίον
γιατί ο άλλος
έγινε πρόσφατα μεγάλος
Ποιητικό:
Χάρτινος ο κόσμος, ψεύτικος ντουνιάς,
όμως το τραγούδι ξέρει πού πονάς.
Μόνο στο ρυθμό του είναι νόμιμο
το ανυπότακτο που κρύβω και το φρόνιμο.
Εικονοπλάστη:
Με τα χέρια σηκωμένα κάπου θες να φτάσεις
μιαν αόρατη κορδέλα προσπαθείς να πιάσεις
με τα μάτια σου κλεισμένα μέσα μου κοιτάζεις
σαν ολάνοιχτο βιβλίο πάλι με διαβάζεις
Ασυνήθιστο:
Δεν είναι αγάπη αυτό που ζούμε,
εγώ το λέω φονικό
μην πάει ο νους σου στο κακό
με το μπαμπάκι θα σφαχτούμε
Καυστικό:
Με άλλα λόγια θα στο πω
κι έναν ανάπηρο σκοπό
απ' το ογδόντα και μετά
να δεις τι σου 'ρχεται μετά,
να δεις τι σου 'χω για μετά
Ταξιδευτή:
Η νύχτα θέλει να πετάξει
και μπαίνω στο Ελληνικό
μ' ένα προαίσθημα κακό
σαν τον αδιάβαστο στην τάξη
Ονειροπόλο:
Χρυσά φτερά, βυζαντινό μου βλέμμα,
αρχάγγελοι χορεύανε στο αίμα,
κι ένα τραγούδι μέσα στη φωνή μου,
μου γύρευε μιαν έξοδο κινδύνου.
Ερωτικό:
Άγγιξέ με, φίλα με, μύρισέ με
κρύψου μέσα μου, κατοίκησε με,
σαν παλιό κρασάκι φύλαξέ με
ένα κορμί δεν είναι μόνο αγκαλιά,
αχ! ένα κορμί δεν είναι μόνο αγκαλιά
είναι μια πατρίδα που θα γίνει ξενιτιά
Ανθρώπινο:
Έμαθα να σ' έχω να σε χάνω να σε βρίσκω
και να ζω με της αγάπης σου το ρίσκο
έμαθα να παίζω να κερδίζω και να χάνω
και να ζω σαν να μην είναι να πεθάνω
Συγκινητικό:
Κι αν άλλάξαν οι φίλοι μας λιγάκι
αλλάξαμε κι εμείς με τη σειρά μας
χαθήκαμε μια νύχτα στο Παγκράτι
αλλά βλεπόμαστε στα όνειρά μας
Ρεαλιστή:
Αν μ' αγαπάς, μη μου το πεις
αφού το ξέρω τρεις φορές θα μ' αρνηθείς.
Απλά ... υπέροχο:
Αχ! Κορμί μου πήλινο
κι εσύ κλαρίνο ξύλινο
ποιος μας κρατάει σε τούτο το χορό.
Κάποιος που μας σκέφτεται
ή μας ονειρεύεται
κι όταν ξυπνήσει θα μας γνωρίσει
ή θα γυρίσει στο άλλο του πλευρό.
Οι συνήθειες είναι παράξενο κουσούρι. Ακόμη, σε κάθε νέα μουσική συλλογή ψάχνω ασυναίσθητα αν έχει Γκανά. Και τον συναντώ όλο και πιο σπάνια. Και έπειτα θυμάμαι εκείνη την κουβέντα του. Λίγο μετά το Σουμιτζού: "Σήμερα ο κανόνας είναι να γράφονται οι στίχοι πάνω στη μελωδία. Καμιά φορά έρχονται και κάθονται σαν .. το πουλί πάνω στο σύρμα. Άλλοτε παιδεύεσαι. Πρέπει να είναι ανοιχτοί οι ουρανοί για να γραφτεί ένα τραγούδι".
Μ.Κορνάρου
Το παρόν άρθρο δημοσιεύεται στο ekriti και υπόκειται στους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή του καθ’ οιονδήποτε τρόπο χωρίς την απαραίτητη παραπομπή (link) στην ιστοσελίδα που το δημοσίευσε.