9 Οκτωβρίου1967: Δολοφονείται ο Τσε Γκεβάρα
Ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα, είναι μια μοναδική περίπτωση ανθρώπου. Δεν μπορείς να τον βάλεις στην ίδια κατηγορία με άλλους εκπροσώπους της αριστεράς παγκοσμίως. Γιατί ο Αργεντινός γιατρός, δεν ήταν πάνω απ' όλα αριστερός. Ήταν κυρίως επαναστάτης, ένας άνθρωπος που ήθελε να αλλάξει τον τρόπο που λειτουργούσε ο κόσμος, που ενστερνίστηκε το όραμα του Σιμόν Μπολιβάρ και που γύρισε τον κόσμο προσπαθώντας να βοηθήσει με τον τρόπο του, όποιον μοιραζόταν το ίδιο όραμα με αυτόν. Ήταν με μια λέξη, ασυμβίβαστος.
Γεννήθηκε στο Ροζάριο της Αργεντινής, σε οικογένεια μεσοαστών. Η οικογένεια του είχε αριστερές τάσεις, με τις ρίζες της να κρατούν από δυο μέρη που πάντα ήταν ανήσυχα. Από την Βασκωνία και από την Ιρλανδία. Υπέφερε από κρίσεις άσθματος, αλλά από μικρός ήταν καλός στα αθλήματα. Αποφοίτησε από την σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Μπουένος Άιρες, το 1953.
Μαζί με τον φίλο του Αλμπέρτο Γρανάδο καβαλούσαν μια μηχανή τα καλοκαίρια και έκαναν βόλτες σε ολόκληρη την Λατινική Αμερική. Ο Γκεβάρα εκείνη την εποχή, είδε με τα μάτια του τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα των χωρών αυτών, αλλά είδε και κάτι άλλο. Είδε χώρες, που δεν διαφέρουν και πολύ μεταξύ τους, που έχουν την ίδια γλώσσα και, πάνω κάτω, τα ίδια έθιμα. Και που θα μπορούσαν να φτιάξουν έναν δυνατό συνασπισμό κρατών, μέσω μιας κοινωνικής επανάστασης.
Το 1954, το καθεστώς Άρμπενς, ανατράπηκε με πραξικόπημα που βρήκε βοήθεια στην CIA. Ο Γκεβάρα κατάλαβε πως οι ΗΠΑ, δεν θα άφηναν ποτέ την Λατινική Αμερική να επιλέξει αριστερές κυβερνήσεις, πως πάντα θα προσπαθούσαν να ελέγξουν ολόκληρη την ήπειρο σύμφωνα με τα συμφέροντά τους.
Ο «Τσε» έφυγε για το Μεξικό, όπου γνώρισε τα αδέρφια Κάστρο. Μοιράζονταν πολλά κοινά σημεία στις ιδεολογίες τους και ο Γκεβάρα αποφάσισε να τους βοηθήσει στην εξέγερση εναντίον του δικτάτορα της Κούβας, Φουλχένσιο Μπατίστα. Στις 25 Νοεμβρίου του 1956, μαζί με άλλους 82 αντάρτες αποβιβάστηκε στην Κούβα. Το αντάρτικο ξεκίνησε, με τον «Tσε» να έχει μεγάλο ρόλο στην οργάνωσή του. Τρία χρόνια αργότερα, οι αντάρτες κατάφεραν να ανατρέψουν τον Μπατίστα και να εγκαταστήσουν μαρξιστικό καθεστώς.
Μέχρι το 1965, ο «Τσε» είχε ισχυρά πόστα στην νέα κυβέρνηση Κάστρο. Ασχολήθηκε περισσότερο με την οικονομική πολιτική, ενώ η φήμη του μεγάλωνε στην Δύση και στην ΕΣΣΔ. Ταξίδεψε πολύ, μαθαίνοντας πως λειτουργεί ο κομμουνισμός και σε άλλες χώρες. Από το 1965, τα ίχνη του εξαφανίστηκαν. Λέγεται πως ο «Τσε», διαφώνησε ιδεολογικά με τον Κάστρο, αλλά και απογοητεύτηκε με την τρόπο λειτουργίας του καθεστώτος της ΕΣΣΔ. Σε μια επιστολή που έστειλε στον Κάστρο έγραψε πως και «άλλα έθνη έχουν ανάγκη από τις ταπεινές υπηρεσίες μου».
Τον Απρίλιο του 1965, έφτασε στο Κονγκό, για να ενισχύσει τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό. Μαζί με 100 Κουβανούς που ήρθαν να τον βοηθήσουν, συγκρότησαν μια φάλαγγα. Η αδυναμία του ιμπεριαλισμού που εντόπισε όμως ο «Τσε» στην Αφρική, φαίνεται πως δεν έφτασε για να επιτύχει η επανάσταση που ήταν ιδιαίτερα ανοργάνωτη. Στο τέλος του ίδιου έτους και μετά από μια χαμένη μάχη, ο «Τσε» μαζί με τους Κουβανούς πέρασαν στην Τανζανία όπου έμειναν για 6 μήνες.
Το 1966 έφυγε για την Βολιβία. Η χώρα βρισκόταν στο κέντρο της Λατινικής Αμερικής και ο «Τσε» θεώρησε πως από εκεί θα έπρεπε να ξεκινήσει η επανάσταση. Η Βολιβία ήταν όμως μια πάμπτωχη χώρα, με ανθρώπους που δεν είχαν έρθει ποτέ σε επαφή με ιδεολογίες και επαναστατικά κείμενα. Εκείνη την εποχή, στην Βολιβία επικρατούσε η δικτατορία του Ρενέ Μπαριέντος, που είχε την βοήθεια των Αμερικανών.
Ο Γκεβάρα έστησε το αντάρτικο και η πρώτη μάχη με τον κυβερνητικό στρατό δεν άργησε να έρθει. Ο δικτάτορας Μπαριέντος απαίτησε το κεφάλι του, ενώ τον «Τσε» θυμήθηκε και η CIA, που είχε πάψει από καιρό να ασχολείται μαζί του. Εξόπλισε λοιπόν τον βολιβιανό στρατό και τον πλαισίωσε με ειδικούς συμβούλους. Όμως εκτός από τον στρατό, ο Γκεβάρα είχε και εχθρό το Κομμουνιστικό Κόμμα Βολιβίας, που δεν έβλεπε με καλό μάτι την απομάκρυνσή του από την γραμμή της Μόσχας.
Προδόθηκε από ντόπιους χωρικούς της ζούγκλας. Ο θρύλος λέει ότι ένας βοσκός έδειξε το σημείο που κρυβόταν και το έκανε γιατί από τους πυροβολισμούς «οι κατσίκες του είχαν σταματήσει να κατεβάζουν γάλα».
Συνελήφθη στις 8 Οκτωβρίου ύστερα από σύντομή μάχη και στις 9 Οκτωβρίου εκτελέστηκε σε ένα εγκαταλελειμμένο σχολείο στο Λα Χιγκέρα. Ο Μπαριέντος είχε δώσει εντολή να πυροβοληθεί έτσι, ώστε να φαίνεται ότι πέθανε πάνω στην μάχη. Τάφηκε σε άγνωστο σημείο, με τον τάφο του να ανακαλύπτεται ακριβώς 30 χρόνια μετά τον θάνατό του. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Κούβα όπου ο Κάστρο έχτισε ένα Μαυσωλείο
Διαφορά επαναστατικά κινήματα της δεκαετίας του ’60 και του ’70, τον επέλεξαν ως σύμβολο αντίστασης. Ακόμα και μερικοί που διαφωνούσαν με τις αριστερές του ιδέες, βρήκαν σε αυτόν έναν επαναστάτη, που αρνήθηκε την καταγωγή του, τις καρέκλες στην Κούβα και πέθανε με αυτοθυσία για τα πιστεύω του. Για κάποιους άλλους πάλι παρέμεινε ένας απλός τρομοκράτης και τίποτα περισσότερο. Το πρόσωπο του σήμερα, εμφανίζεται σε σημαίες, μπλούζες και γενικά σε παντώς είδους ρουχισμό, αντιπροσωπεύοντας την αντίσταση και την επανάσταση.