Ενημερωμένος για τα Δικαιώματά του ο Έλληνας Καταναλωτής

Ενημερωμένο βρίσκει τον Έλληνα καταναλωτή ο εφετινός εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Καταναλωτή, που εορτάζεται σήμερα, σε ένα διαρκή αγώνα διεκδίκησης των δικαιωμάτων του.

«Ο καταναλωτής δεν είναι μόνο ένα υποκείμενο δικαιωμάτων, ούτε απλά ένα πρόσωπο που χρήζει προστασίας. Είναι πάνω απ' όλα ένας ενεργός πολίτης, ο οποίος διεκδικεί τα δικαιώματά του και δρα με κοινωνική συνείδηση» επισημαίνει ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, Δημήτρης Αυλωνίτης με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Καταναλωτή.

Σύμφωνα με τον κ. Αυλωνίτη, περισσότεροι από 6000 έλεγχοι έχουν γίνει μέσα στα δύο τελευταία χρόνια για την πάταξη του παραεμπορίου και την προστασία του καταναλωτή. Όπως τονίζει, η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή ολοκλήρωσε πρόσφατα (ΦΕΚ Β ́40/2018) την κωδικοποίηση του ν. 2251/1994, ώστε να ενισχυθεί η ασφάλεια δικαίου και να αποσαφηνιστούν τα δικαιώματα του καταναλωτή.

Επίσης, κατά το έτος 2017 η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή επέβαλε συνολικά 26 χρηματικά πρόστιμα συνολικού ύψους 269.000 ευρώ και έγιναν 3 συστάσεις για συμμόρφωση με την κείμενη νομοθεσία. Αντίστοιχη ενεργοποίηση παρατηρήθηκε και σε περιπτώσεις παραβίασης αγορανομικών κανόνων (επιβολή προστίμων ύψους 747.000), αλλά και για την καταπολέμηση του παραεμπορίου, με το αρμόδιο Συντονιστικό Κέντρο να διενεργεί πάνω από 6.000 ελέγχους μέσα σε δύο χρόνια.

Παράλληλα, η ουσιαστική ενεργοποίηση του Εθνικού Συμβουλίου Καταναλωτή και Αγοράς, καθώς και η θεσμική συμμετοχή καταναλωτικών οργανώσεων στη σύνταξη του Κώδικα Δεοντολογίας για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, αποτελούν, σύμφωνα με τον κ. Αυλωνίτη, δύο μόνο παραδείγματα της προσπάθειας ενεργοποίησης του καταναλωτικού κινήματος.

«Σε κάθε περίπτωση, η 15η Μαρτίου δεν ανήκει μόνο στους καταναλωτές. Στον συγκεκριμένο εορτασμό συμμετέχει σύσσωμη η υγιής επιχειρηματικότητα, που αναγνωρίζει ότι η διάχυση της πληροφορίας στην ψηφιακή εποχή έχει αναδείξει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών σε βασικό στοιχείο της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς. Συμμετέχουν επίσης τα αρμόδια όργανα της χώρας, προεξάρχοντος του Συνηγόρου του Καταναλωτή, με σημαντικό έργο στην εξωδικαστική επίλυση διαφορών. Και φυσικά συμμετέχουν οι υπάλληλοι της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή, οι οποίοι υποστηρίζουν καθημερινά τους πολίτες στην τηλεφωνική γραμμή καταναλωτή (1520), σε αγορανομικούς ελέγχους και σε κάθε δράση η οποία αναδεικνύει τον κοινωνικά πολυσήμαντο ρόλο των καταναλωτών» αναφέρει ο κ. Αυλωνίτης.

Ενισχύεται η προστασία του καταναλωτή

Το 2017 οι αναφορές των καταναλωτών στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή ήταν αυξημένες κατά 43,4% σε σχέση με το 2016 και 215% την τριετία 2013-2017. Αντίστοιχα, στον «Συνήγορο του Καταναλωτή» ήταν αυξημένες 123% ανάμεσα στα έτη 2013-2017.

Παράλληλα, η εξωδικαστική επίλυση διαφορών κερδίζει έδαφος, καθώς τα αιτήματα διαμεσολάβησης προς τον Συνήγορο του Καταναλωτή και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Καταναλωτή μεταξύ 2016 - 2017 ήταν αυξημένα κατά 28,2%, ενώ κατά τη χρονική περίοδο μεταξύ 2013-2017, η αύξηση των αιτημάτων διαμεσολάβησης ήταν της τάξεως του 123%.

«Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Καταναλωτή, με δεδομένη την οικονομική συγκυρία στη χώρα μας, είναι μια ευκαιρία για την ενίσχυση της προστασίας του καταναλωτή και των δικαιωμάτων του και την ενδυνάμωση των ενεργειών και δράσεων ενημέρωσης για τη διεκδίκησή τους» επισημαίνει ο Συνήγορος του Καταναλωτή Λευτέρης Ζαγορίτης.

Από την πλευρά της η αναπληρώτρια Συνήγορος Καταναλωτή και διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας Αθηνά Κοντογιάννη, υπογραμμίζει:

«Οι Έλληνες καταναλωτές έχουν βελτιώσει τις επιδόσεις τους στη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και γνωρίζουν περισσότερα για τους μηχανισμούς εξωδικαστικής επίλυσης των καταναλωτικών διαφορών, εγχώριους και διασυνοριακούς, στους οποίους μπορούν να απευθυνθούν για αντικειμενική λύση στο πρόβλημά τους, χωρίς οικονομική επιβάρυνση».

Οι καταναλωτές διεκδικούν δικαιότερες ψηφιακές αγορές

Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Καταναλωτή πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 15 Μαρτίου. Εφέτος, το θέμα που έχει επιλέξει η Παγκόσμια Ομοσπονδία των καταναλωτικών οργανώσεων (Διεθνής Καταναλωτών) στοχεύει στην δημιουργία ενός καλύτερου ψηφιακού κόσμου προωθώντας την πρόσβαση σε δίκαιες και ασφαλείς υπηρεσίες διαδικτύου, μέτρα κατά των υποκλοπών και της απάτης και καλύτερη προστασία στο διαδίκτυο.

Η ΕΚΠΟΙΖΩ, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή, τονίζει την αναγκαιότητα μεγαλύτερης πρόσβασης σε συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου, αλλά και σε αξιόπιστα συστήματα ηλεκτρονικού εμπορίου εξασφαλίζοντας ότι οι πληρωμές είναι προστατευμένες και τα προϊόντα που αγοράζουμε ασφαλή.

Η ισχυρή, ασφαλής και προστατευμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι απαραίτητη, σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να πραγματοποιούν τις αγορές τους με σιγουριά.
Στην φετινή Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτή, πολλές οργανώσεις καταναλωτών θα διεκδικήσουν καλύτερη πρόσβαση στο διαδίκτυο. Προς το παρόν, μόνο το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, γεγονός που καθιστά αδύνατη την πρόσβαση στις ψηφιακές αγορές. Τα μισά από τα άτομα με πρόσβαση στο διαδίκτυο επιλέγουν να μην πραγματοποιήσουν τις αγορές τους ηλεκτρονικά εξαιτίας της έλλειψης εμπιστοσύνης.

Σημαντικό παράγοντα της έλλειψης εμπιστοσύνης των καταναλωτών αποτελεί ο φόβος μην υποστούν απρόβλεπτες και αθέμιτες χρεώσεις. Αυτές μπορούν να προκύψουν από παράνομες και δόλιες υποκλοπές ή από καταχρηστικές, ασαφείς και πολύπλοκες επιχειρηματικές πρακτικές.
Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, για να αντιμετωπιστεί αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης, είναι ζωτικής σημασίας οι Αρχές να αναλάβουν δράση με στόχο να αποτρέψουν τις απάτες και οι εταιρίες να διαθέτουν σαφείς όρους και προϋποθέσεις, δίκαιη τιμολόγηση και καλές διαδικασίες αποζημίωσης.
Προτεραιότητα η ασφάλεια τροφίμων

Η κατανάλωση αγαθών είναι όχι μόνο ανθρώπινο δικαίωμα αλλά και ο βασικότερος κρίκος στην οικονομική δραστηριότητα κάθε χώρας, τονίζει ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα.

Παράλληλα, καλεί τους καταναλωτές να αναπτύξουν συνειδητή συμπεριφορά σε θέματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των τροφίμων, τη διαμόρφωση διατροφικών επιλογών, βασισμένων σε ορθή ενημέρωση για την υγιεινή, τη σύνθεση και τις κύριες θρεπτικές ιδιότητες των τροφίμων.
«Η τήρηση κανόνων σεβασμού προς τον καταναλωτή και τις πολύπλευρες απαιτήσεις του είναι προϋπόθεση για μία υγιή οικονομία μέσα από το συναίσθημα της εμπιστοσύνης. Συνεπώς, αφενός η πολιτεία οφείλει να εξασφαλίζει την υγεία, την ασφάλεια και τα οικονομικά συμφέροντα των καταναλωτών και αφετέρου οι καταναλωτές οφείλουν να διεκδικούν τα δικαιώματά τους, να παρεμβαίνουν με τις επιλογές τους στην παραγωγή και κατανάλωση των τροφίμων, να ενημερώνονται υπεύθυνα και να εκπαιδεύονται ορθά για τις τρέχουσες εξελίξεις που τους επηρεάζουν» επισημαίνει ο ΕΦΕΤ.

Ο ΕΦΕΤ μέσω των επίσημων ελέγχων στον τομέα των τροφίμων και των υλικών σε επαφή με τρόφιμα και της συμμετοχής του σε διεθνή δίκτυα πληροφόρησης στοχεύει στην πρόληψη, την εξάλειψη ή τη μείωση σε αποδεκτό επίπεδο των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία, τη διασφάλιση θεμιτών πρακτικών κατά το εμπόριο των τροφίμων με σημαντικά όπλα την κατάλληλη επισήμανση, την προώθηση ορθών διατροφικών συνηθειών, την εκπαίδευση όλων των εμπλεκομένων στο χειρισμό τροφίμων και την ενημέρωση των καταναλωτών.