Σαπφώ Νοταρά: Η σπουδαία ηθοποιός που "έφυγε" μόνη και χωρίς χρήματα

Ελληνίδα ηθοποιός, με σπουδαία υποκριτικά προσόντα, τα οποία δεν εξαντλούνταν στη χαρακτηριστική βραχνή φωνή της, που την καθιέρωσε στο καλλιτεχνικό στερέωμα και την έκανε γνωστό στο μεγάλο κοινό.

Η Σαπφώ Χανδάνου, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε το 1910 στο Ηράκλειο. Σπούδασε στην Επαγγελματική Σχολή Θεάτρου και αποφοίτησε με άριστα από τη Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου. Παρακολούθησε, επίσης, μαθήματα ρυθμικής και μπαλέτου. Το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Νοταρά», το πήρε από την οδό που βρισκόταν η δραματική σχολή στην οποία φοιτούσε.

Εμφανίστηκε στο θέατρο πριν από τον πόλεμο. Συνεργάστηκε με πλήθος θιάσων (Εθνικού, ΚΒΘΕ, Νέζερ, Κατερίνας, Λαμπέτη - Παπά - Χορν, Αλέξη Δαμιανού, Μίμη Φωτόπουλου, Βουγιουκλάκη - Παπαμιχαήλ κ.ά.) και ερμήνευσε αμέτρητους ρόλους: από την Αρετούσα στον «Ερωτόκριτο» και την κυρά-Γιάννενα στον «Αγαπητικό της Βοσκοπούλας», ως την Κατιούσα στην «Ανάσταση» του Τολστόι.

Το μεγάλο κοινό γνώρισε και αγάπησε τη Σαπφώ Νοταρά από την ιδιαίτερη φωνή της. Ο ρόλος της Κλημεντίνης Περπερίδου, μιας αποτυχημένης πριμαντόνας, στο ραδιοφωνικό σήριαλ «Ημερολόγιο ενός θυρωρού» του Κώστα Πρετεντέρη, ήταν ο προσωπικός της θρίαμβος στις αρχές της δεκαετίας του '60.

Επιτυχημένη ήταν και η παρουσία της στον κινηματογράφο, με πλήθος ρόλων, κυρίως δευτεραγωνιστικών: «Η λύκαινα» (1951), «Κυριακάτικο Ξύπνημα» (1954), «Συνοικία το όνειρο» (1961), «Η χαρτοπαίχτρα» (1964), «Δημήτρη μου, Δημήτρη μου» (1967) και «Αχ! αυτή η γυναίκα μου» (1967), με τις ιστορικές ατάκες «μπουρλοοότο» και «εδώ γίνονται Σόδομα και Γόμορα».

Τα τελευταία χρόνια της ζωής της, οι εμφανίσεις στο θεατρικό σανίδι αραίωσαν, αλλά ξεχώρισε για τη συμμετοχή της στις παραστάσεις: «Τρωάδες» σε σκηνοθεσία Γιάννη Τσαρούχη (1977), «Φιλουμένα Μαρτουράνο» δίπλα στην Έλλη Λαμπέτη (1978) και «Πορνογραφία» του Μάνου Χατζιδάκι, που αποτέλεσε και το κύκνειο άσμα της (1982-1983).

Η Σαπφώ Νοταρά ήταν μοναχικός άνθρωπος και δύσκολος χαρακτήρας, σύμφωνα με όσους τη γνώριζαν. Ζούσε ολομόναχη και χωρίς οικονομικούς πόρους, σ' ένα μικρό διαμέρισμα στην Πλατεία Κουμουνδούρου στην Αθήνα, το νοίκι του οποίου πλήρωνε ένας θαυμαστής της. Με πολλά προβλήματα υγείας, η σπουδαία ηθοποιός βρέθηκε νεκρή στο διαμέρισμά της από τους περιοίκους στις 13 Ιουνίου του 1985. Σύμφωνα με την ιατροδικαστική έκθεση είχε αφήσει την τελευταία της πνοή δύο ημέρες νωρίτερα, συνεπεία καρδιακής προσβολής.

Φιλμογραφία

Κινηματογραφικές Ταινίες

Η λύκαινα (1951)
Κυριακάτικο ξύπνημα (1954)
Αρπαγή της Περσεφόνης (1956)
Της νύχτας τα καμώματα (1957)
Η κυρά μας η μαμή (1958)
Όταν το μίσος κυβερνά (1959)
Έγκλημα στα παρασκήνια (1960)
Ένας Δον Ζουάν για κλάματα (1960)
Ο δολοφόνος αγαπούσε πολύ... (1960)
Στην πόρτα της κολάσεως (1960)
Αγάπη και θύελλα (1961)
Ποιά είναι η Μαργαρίτα (1961)
Συνοικία το όνειρο (1961)
Ζήτω η τρέλλα! (1962)
Θρίαμβος (1962)
Μην ερωτεύεσαι το Σάββατο (1962)
Ταξίδι (1962)
Ένας βλάκας με πατέντα (1963)
Ο διαιτητής (1963)
Ο τρελλάρας (1963)
Αν έχεις τύχη... (1964)
Εξωτικές βιταμίνες (1964)
Η χαρτοπαίχτρα (1964)
5.000 ψέμματα (1966)
Ο παρθένος (1966)
Αχ! Αυτή η γυναίκα μου (1967)
Δημήτρη μου, Δημήτρη μου (1967)
Μίνι φούστα και καράτε (1967)
Η θυρωρίνα (1968)
Το ΠΡΟΠΟ και τα μπουζούκια (1968)
Έμπαινε Μανωλιό (1970)
Να 'τανε το 13 να έπεφτε σε μας (1970)
Το παιδί της μαμάς (1970)
Γιάννης Τσαρούχης: Σπουδή για ένα πορτραίτο (1981)
Τηλεοπτικές Σειρές
Εύθυμες ιστορίες: Ένας εχθρός του γάμου (1977, ΕΡΤ)
Εύθυμες ιστορίες: Καρπαζιά με διατίμηση (1977, ΕΡΤ)
Εύθυμες ιστορίες: Τα κουμπιά (1977, ΕΡΤ)