Τα θαύματα της Παναγιάς κι οι ξακουστές εικόνες της
Το όνομα Μαρία που δόθηκε στην Θεοτόκο ερμηνεύεται ως “Κυρία”. Τα "σπίτια" της στην Κρήτη, είναι τόσα πολλά όσες σχεδόν κι οι γωνιές του νησιού μας. Και στην Ελλάδα ολόκληρη το ίδιο ακριβώς συμβαίνει.
Παναγία η Πορταΐτισσα
Την εποχή της εικονομαχίας στην Κωνσταντινούπολη, οι ασεβείς εικονομάχοι κατέστρεφαν τις εικόνες στους Ναούς και τα σπίτια των Χριστιανών. Μία ευσεβής χήρα, προτίμησε να πετάξει την σημερινή εικόνα της Πορταΐτισσας στην θάλασσα, παρά να την καταστρέψουν οι εικονομάχοι. Έκλαιγε και θρηνούσε για την απώλεια της αγαπημένης της εικόνας, αλλά η Θεοτόκος την παρηγόρησε στον ύπνο της λέγοντάς της, ότι την εικόνα της θα την στείλει σ’ ένα τόπο, όπου θα την προσκυνούν εις τους αιώνες πολλές φυλές και γλώσσες.
Μετά από αρκετά χρόνια το 1004μχ. η εικόνα εμφανίστηκε μέσα στην θάλασσα μπροστά στην Μονή Ιβήρων στο Άγιο Όρος, να στέκεται όρθια πάνω στα νερά. Οι μοναχοί θαύμασαν το γεγονός και προσπαθούσαν να βγάλουν την εικόνα από την θάλασσα αλλά μία αόρατος δύναμη τους εμπόδιζε.
Λίγο πιο ψηλά από την Μονή ασκήτευε ένας μοναχός με το όνομα Γαβριήλ. Σ’ αυτόν παρουσιάστηκε η Παναγία και του είπε τα εξής:
“Θέλω εσύ να έρθεις να παραλάβεις την εικόνα μου από την θάλασσα, διότι εσένα βρίσκω άξιο για να την μεταφέρεις στην Μονή ”. Ο ασκητής υπάκουσε και κατέβηκε να παραλάβει την εικόνα. Όταν μπήκε στην θάλασσα όμως, προς έκπληξη όλων, δεν βούλιαζε αλλά περπατούσε επάνω στα νερά, μέχρι που έβγαλε την εικόνα στην ξηρά. Στο σημείο που ακούμπησε η εικόνα μόλις βγήκε από την θάλασσα, ανέβλυσε αγίασμα, το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα. Ο ασκητής Γαβριήλ μαζί με τον ηγούμενο και τους μοναχούς, μετέφεραν την εικόνα στο καθολικό της Μονής και την εγκατέστησαν σε περίοπτη θέση. Την επόμενη ημέρα όμως δεν την βρήκαν μέσα στην εκκλησία, αλλά πάνω από την πύλη. Αυτό έγινε πολλές φορές ακόμη και οι μοναχοί κατάλαβαν ότι η Παναγία θέλει να μείνει πλησίον της πύλης. Μάλιστα εμφανίστηκε και στον ηγούμενο και του είπε τα εξής: “Εγώ ήρθα εδώ για να σας φυλάω κι όχι να με φυλάτε”. Μετά κι απ’ αυτό, έχτισαν ωραίο παρεκκλήσιο δίπλα στην πύλη της Μονής και η εικόνα εγκαταστάθηκε εκεί, όπου υπάρχει μέχρι σήμερα.
Η παράδοση στο Άγιο Όρος λέει, ότι αν φύγει η εικόνα της Πορταΐτισσας, πρέπει να φύγουν και οι μοναχοί από το Άγιο Όρος.
Παναγία Ιεροσολυμίτισσα (Ιεροσόλυμα)
Η εικόνα της Παναγίας της Ιεροσολυμίτισσας χρονολογείται από το 1870 μ.Χ.
Στους πρόποδες του Όρους των Ελαίων υπήρχε μια αγιογράφος Μοναχή η Τατιανή. Ήταν της Ρώσικης Ιεράς Μονής της Μυροφόρου Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής.
Ένα βράδυ, καθώς κοιμόταν, είδε σε όραμα ότι την επισκέφθηκε στο κελλί της μία άγνωστη μοναχή, η οποία της είπε: «Αδελφή Τατιανή, ήλθα να με ζωγραφίσεις». Η Τατιανή απάντησε: «Ευλόγησον, αδελφή, αλλά εγώ είμαι αγιογράφος και όχι ζωγράφος». Και η επισκέπτρια της λέγει: «Τότε να με αγιογραφήσεις».
Η Τατιανή εξεπλάγη με το θάρρος της ξένης και αποκρίθηκε: «Δεν έχω ξύλο (σανίδι), πού να σε ζωγραφίσω;». Τότε η επισκέπτρια μοναχή της δίδει ένα σανίδι αγιογραφήσεως και λέγει: «Ζωγράφισε!!!» Αλλά ενώ ζωγράφιζε η Τατιανή την άγνωστη μοναχή, είδε τα άμφιά της να γίνονται χρυσά, το πρόσωπό της να λάμπει πολύ, και την άκουσε να λέγει: «Ω μακαρία Τατιανή, μετά τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά, θα με αγιογραφήσεις πάλι εσύ».
Η Τατιανή αντελήφθη ότι αγιογραφούσε την Παναγία! Ταράχθηκε και ξύπνησε. Αμέσως, έσπευσε στην Ηγουμένη και της διηγήθηκε το όραμα που είδε. Η Ηγουμένη δυσπίστησε και της είπε να πάει να κοιμηθεί και αύριο να αγιογραφήσει μία εικόνα της Παναγίας. Καθώς όμως επέστρεφε, είδε να βγαίνει από το κελλί της φως και αισθάνθηκε ευωδιά! Τότε ειδοποίησε την Ηγουμένη και μαζί εισήλθαν στο φωτεινό και ευωδιάζον κελλί, όπου είδαν εκπληκτικότερο Θαύμα. Η εικόνα του οράματος βρισκόταν μέσα στο κελλί πραγματική, Αχειροποίητη! Η Αγία αυτή εικόνα της Παναγίας!
Μετά από όλα αυτά, παρουσιάζεται πάλι η Παναγία στη μοναχή και λέγει: «Να με κατεβάσετε κάτω στο σπίτι μου, στη Γεσθημανή», πράγμα που έγινε.
Από τότε η Αχειροποίητη Αγία Εικόνα της Παναγίας «Η Ιεροσολυμίτισσα», βρίσκεται στο Ιερό Προσκύνημα του Θεομητορικού Μνήματος της Γεσθημανής, που αποτελεί τον κενό τάφο της Παναγίας μας (το ονομαζόμενο Κενοτάφιο), αφού ως γνωστόν το σώμα Της ανελήφθη στους Ουρανούς. Λέγεται μάλιστα πως και και τις τρεις φορές που πλημμύρισε ο Ιερός Ναός στη Γεσθημανή, η εικόνα ανέβηκε μόνη της από τον μαρμάρινο θρόνο που βρίσκεται και στάθηκε στο σύστημα εξαερισμού, χωρίς να στηρίζεται πουθενά! Τα θαύματά της είναι αναρίθμητα, όπου και αν πήγε.
Η Παναγία Ιεροσολυμίτισσα βρίσκεται στην ψυχή κάθε ευσεβούς Χριστιανού, στέκεται αγέρωχη και δυνατή, ώστε να αντιμετωπίζει κάθε αντιξοότητα με σθένος και βαθιά πίστη στην Υπεραγία Θεοτόκο. Η θαυματουργή εικόνα έχει ταξιδέψει σε αρκετά μέρη της Ελλάδος προς προσκύνηση, ενώ πιστό αντίγραφο αυτής βρίσκεται στην κωμόπολη Γενισέα της Ξάνθης.
Παναγία η Φιδιώτισσα ή Φιδούσα (Κεφαλονιά)
Στην Κεφαλονιά στο χωριό Μαρκόπουλο υπάρχει η εικόνα της Παναγίας της Φιδιώτισσας.
Πριν από χρόνια οι χωρικοί είδαν ένα δέντρο να καίγεται και οι φλόγες του να είναι πολύ υψηλές. Σκέφτηκαν ότι το δάσος πήρε φωτιά και έτρεξαν προς τα κει. Όταν πήγαν αντίκρυσαν το δέντρο να είναι εντελώς καμμένο και στην καμμένη ρίζα του δέντρου βρισκόταν μία εικόνα της Παναγίας όπου η φωτιά δεν την είχε αγγίξει.
Έτσι, οι χωρικοί πήραν την εικόνα, την προσκύνησαν και την πήγαν στην εκκλησία του χωριού όπου βρισκόταν στην πλατεία.
Την επόμενη μέρα καθώς πήγαν και οι υπόλοιποι χωρικοί να την προσκυνήσουν δεν την βρήκαν εκεί. Κάποιος πήγε στο βουνό και την βρήκε να είναι ακουμπισμένη στο ίδιο δέντρο, στο ίδιο μέρος. Οι άνθρωποι του χωριού κλείδωσαν την εικόνα μέσα στην εκκλησία. Και αφού την κλείδωναν μέσα στην εκκλησία η εικόνα βρέθηκε πάλι στο ίδιο σημείο πάνω στο βουνό. Οι κάτοικοι θεώρησαν και πίστεψαν ότι επιθυμία της Παναγίας είναι να βρίσκεται εκεί. Έτσι έχτισαν μία εκκλησία και την τοποθέτησαν σε ένα εικονοστάσι. Αργότερα χτίστηκε ένα μοναστήρι για γυναίκες. Ένα πρωί είδαν να πλησιάζουν πειρατικά καράβια και οι πειρατές να πηγαίνουν προς το μοναστήρι. Οι μοναχές προσευχόταν και ζητούσαν προστασία από την Παναγία. Φίδια κύκλωσαν το μοναστήρι και όταν οι πειρατές έφθασαν φοβήθηκαν και έφυγαν. Οι μοναχές σώθηκαν και ευχαριστούσαν την Παναγία. Από εκείνο τον χρόνο και μέχρι σήμερα εμφανίζονται μικρά φιδάκια. Από τις 6 έως τις 16 Αυγούστου εμφανίζονται τα μικρά ακίνδυνα φιδάκια με το μαύρο σταυρό στο κεφάλι τους. Εμφανίζονται από τα βράχια του καμπαναριού της εκκλησίας και την ώρα του εσπερινού κυκλοφορούν ελεύθερα ανάμεσα στους πιστούς.
Παναγία Σουμελά (Ημαθία)
Το όνομα Σουμελά ετυμολογείται από το όρος Mελά και το ποντιακό ιδίωμα «σού», που σημαίνει «εις το», και έγινε Σουμελά «εις του Μελά». Σύμφωνα με την παράδοση της Ορθοδόξου εκκλησίας είναι έργο του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Λουκά. Μετά την αποκάλυψη της Παναγίας, το 386 μ.χ οι Αθηναίοι μοναχοί Σωφρόνιος και Βαρνάβας ίδρυσαν το μοναστήρι στο όρος Μελά στον Πόντο. Κατά καιρούς έκαναν επιδρομές στη Μονή κλέφτες και αλλόθρησκοι λόγω του πλούτου και της φήμης της. Υπάρχουν σχετικές αναφορές για θαυματουργικές επεμβάσεις της Παναγίας για τη σωτηρία του μοναστηριού. Το 1922, εποχή που οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και του Πόντου διώχτηκαν από τα εδάφη των προγόνων τους, οι μοναχοί έκρυψαν την εικόνα της Mεγαλόχαρης, τον σταυρό του αυτοκράτορα Mανουήλ Γ΄ Kομνηνού και το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστοφόρου, στο παρεκκλήσι της Αγίας Βαρβάρας. Τότε, η Ιερή Εικόνα θάφτηκε για τριάντα περίπου χρόνια στα αγιασμένα χώματα της.
Ο Πολύκαρπος Ψωμιάδης, και ο Λεωνίδας Ιασονιδης, Μητροπολίτης Ξάνθης και υπουργός αντίστοιχα επί πρωθυπουργίας Ελευθερίου Βενιζέλου, ζήτησαν τη μεσολάβηση του πρωθυπουργού για την απελευθέρωση της εικόνας.
Το αίτημα εγκρίθηκε από τον τότε Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού. Ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος, από τους τελευταίους μοναχούς της μονής, ταξίδεψε στον Πόντο και έπειτα από πολλές προσπάθειες βρήκε την εικόνα, τον πολύτιμο Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο , το χειρόγραφο Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστόφορου που είχαν ενταφιαστεί μαζί με την εικόνα.
Αμέσως τα μετέφερε στην Αθήνα ,όπου εναποτέθηκαν στο βυζαντινό μουσείο Αθηνών, έως το 1951 όπου ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το σωματείο Παναγία Σουμελά από τον γιατρό Φίλωνα Κτενίδη.
Τον Αύγουστο του 1952, η εικόνα της Παναγίας ενθρονίστηκε επίσημα στον Ιερό Ναό που χτίστηκε προς τιμήν Της στο όρος Βέρμιο.
Σαράντα περίπου χρόνια μετά, τον Αύγουστο του 1993 παραδόθηκαν από το βυζαντινό μουσείο Αθηνών ο Σταύρος και το Ευαγγέλιο του Οσίου Χριστόφορου.
Η Εικόνα της Παναγίας Σουμελά, αποτελεί το σύμβολο των Ελλήνων του Πόντου οι οποίοι καταφεύγουν σε Αυτή για να τους απαλλάξει από τα προβλήματα και τις συμφορές.
Στην Μονή της Παναγίας στο Όρος Μελά του Πόντου, τον Δεκαπενταύγουστο του 2010, ακούστηκαν για πρώτη φορά ύμνοι και ικεσίες ύστερα από 88 χρόνια. Της Θείας Λειτουργίας προεξήρχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος με ενέργειες του οποίου κατέστη δυνατή αυτή η μοναδική για τον Ελληνισμό δυνατότητα.
Κάθε χρόνο στις 15 Αυγούστου, γιορτή της Παναγίας, χιλιάδες επισκέπτες (πόντιοι και μη) από όλη την Ελλάδα, συρρέουν στην Παναγία Σουμελά για να προσκυνήσουν αλλά και να παρακολουθήσουν τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στον χώρο (π.χ. ποντιακά χορευτικά συγκροτήματα κ.α.)
Παναγία της Τήνου
Ο ναός της Παναγίας της Τήνου κτίστηκε σε σημείο όπου βρέθηκε εικόνα της Παναγίας, κατά τη θρησκευτική παράδοση μετά από σχετικά οράματα της μοναχής Πελαγίας. Η εικόνα ανακαλύφθηκε μετά από ανασκαφές στις 30 Ιανουαρίου 1823 και ενώ προηγήθηκαν ανασκαφές το 1822 που αποκάλυψαν τον αρχαίο ναό του Διονύσου και ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Η είδηση της εύρεσης της εικόνας, κατά την περίοδο της ελληνικής επανάστασης του 1821 θεωρήθηκε καλός οιωνός και το νησί επισκέφτηκαν για αυτό το λόγο οι Κολοκοτρώνης, Μιαούλης, Νικηταράς και Μακρυγιάννης, για να προσκυνήσουν.
Δυο χρόνια σχεδόν πριν την εύρεση της εικόνας, η Θεοτόκος είχε δώσει το πρώτο της μήνυμα στην Τήνο, για τον θαμμένο στη γη της ιερό θησαυρό. Ήταν στα 1821, στην αρχή της επανάστασης, όταν η Θεοτόκος Μαριάμ φάνηκε στο όνειρο ενός απλού γέροντα κηπουρού, στον περιβολάρη μπάρμπα Μιχάλη Πολυζώη, Ανδριώτη στην καταγωγή, ογδόντα ετών και του είπε να υπάγει στο χωράφι του Αντωνίου Δοξαρά, έξω από την πόλη, να σκάψει και να εύρει μια εικόνα της.
Αυτός έπεισε μερικούς Χριστιανούς, έσκαψαν λίγο και ηύραν μερικά αρχαία τούβλα, και αφού δεν βρήκαν την εικόνα που έψαχναν, δεν συνέχισαν την προσπάθειά τους αλλά απεχώρησαν. Αυτός ο γέροντας, ο μπάρμπα Μιχάλης, ήταν αγαθός στην ψυχή και απλοϊκός στους τρόπους, αλλά και ευλαβής προς τα θεία και διηγείτο το όνειρό του και σε άλλους, και στον Αρχιερέα του νησιού, τον Μητροπολίτη Γαβριήλ, ο οποίος όμως δεν έδωσε καμία συνέχεια σε αυτό. Παρά ταύτα ο μπάρμπα Μιχάλης επαναλάμβανε συνέχεια το γεγονός, αν και κανένας δεν τον πίστευε γιατί θεωρούσαν τα λεγόμενά του φλυαρίες.
Κρατούσε δε και άλλη λαϊκή παράδοση από τα αρχαία χρόνια ζωντανή, με αφηγητή της επίμονο, τον μπάρμπα Γιάννη τον Γκιουζέ από το χωριό Μουντάδος, ο οποίος είχε αγρούς στην περιοχή «Πόλες», όπου και το κτήμα του Δοξαρά. Σύμφωνα με την παράδοση αυτή, εκεί στο κτήμα του Δοξαρά παλιά βρισκόταν ένα «πριγκηπάτο» -περίοπτο οικοδόμημα- και ήταν γραφτό πάλι να ξαναγίνει κάτι παρόμοιο και να έρχονται σε αυτό χιλιάδες άνθρωποι από όλο τον κόσμο!
Δύο απλοϊκοί άνθρωποι λοιπόν -κατά θεία παραχώρηση- ο Μιχάλης Πολυζώης και ο Γιάννης Γκιουζές, δύο γεωργοί, «γεώργησαν» κατάλληλο κλίμα για τα όσα επρόκειτο να συμβούν στην Μονή Κεχροβουνίου και στο ταπεινό και αγιασμένο κελλί της Μοναχής Πελαγίας.
Παναγία Λιαουτσιάνισσα (Κύμη Εύβοιας)
Στο συνοικισμό Λιαουτσιάνισσα Κύμης, σε μια μαγευτική τοποθεσία, υψώνεται μεγαλοπρεπής ο Ναός της Παναγίας, αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Η εικόνα της θεοτόκου έφτασε στο άλλο άκρο του Αιγαίου Πελάγους, στην Κύμη, από την Ανατολή. Στην τοποθεσία της παραλίας Μαύρα Λιθάρια λόγω ναυαγίου η θάλασσα παρέσυρε προς την ξηρά αρκετή ξυλεία. Στη θέση αυτή κάθε βράδυ οι κάτοικοι έβλεπαν ένα φως να επιπλέει, αλλά όταν το πλησίαζαν αυτό έφευγε. Την ημέρα πολλοί έρχονταν στο μέρος αυτό και μάζευαν ξυλεία από το ναυάγιο. Για το σκοπό αυτό ήλθαν και δύο υπηρέτες των οικογενειών Βεναρδή και Νικολέσα με τα ζώα τους. Όταν άρχισαν να διαλέγουν ξύλα, ξαφνικά ο υπηρέτης του Νικολέσα βρήκε ένα τετράγωνο ξύλο πού με την αξίνα του το χτύπησε και ετοιμάστηκε να το ξαναχτυπήσει. Όταν όμως σήκωσε ξανά την αξίνα τα χέρια του παρέμειναν ακίνητα. Ο δεύτερος υπηρέτης βλέποντάς τον με τα χέρια ψηλά έτρεξε να δει τι συμβαίνει. Με φόβο σηκώνει το παράδοξο ξύλο και βλέπει ότι είναι εικόνα της Θεοτόκου. Αμέσως μετέφεραν την εικόνα στο ναό του Αγίου Αθανασίου της Κύμης. Τη νύχτα, κατά θαυμαστό τρόπο, η εικόνα της Παναγίας έφυγε από το ναό του Αγίου Αθανασίου και ήλθε στο μέρος όπου σήμερα είναι χτισμένος ο ναός της. Ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Καρυστίας και Σκύρου.
Πηγές: agion-oros.net, saint.gr, e-naousa.gr, el.wikipedia.org, report24.gr, users.uoa.gr, ilixtida.wordpress.com, dogma.gr, apostoliki-diakonia.gr, enakathemera.blogspot.gr