Αρκετά πληρώσαμε. Δεν θα πληρώσουμε ξανά! Του Σάββα Βασιλειάδη*

Τα δεδομένα της πανδημίας λειτούργησαν ως καταλύτης και έφεραν πιο κοντά και γρήγορα την νέα καπιταλιστική κρίση, για την οποία οι διεθνείς οικονομικοί οίκοι εκτιμούν ότι θα είναι πιο βαθιά και ενδεχόμενα με μεγαλύτερη διάρκεια.

Σε αυτό το έδαφος οξύνονται  οι ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις καπιταλιστικών κρατών σε διεθνές επίπεδο και μέσα στην ΕΕ, που όπως αποδείχτηκε ξανά κάθε άλλο από «ένωση αλληλεγγύης» αποτελεί. Κάθε κράτος ενδιαφέρεται για το πως θα  σωθούν οι δικοί του μονοπωλιακοί όμιλοι, τα κέρδη τους και όλοι μαζί παίρνουν μέτρα απέναντι στους λαούς και τις ανάγκες τους. Το πλαίσιο λειτουργίας της Ευρωζώνης αποδείχτηκε θηλιά για τα πιο αδύναμα κράτη μέλη στην ευρωπαϊκή και διεθνή αγορά. Η πολιτική της ΕΕ, την οποία εφάρμοσαν παντού με τον ίδιο ζήλο νεοφιλελεύθερες, σοσιαλδημοκρατικές και «αριστερής συνεργασίας» κυβερνήσεις, όξυνε την κρίση και τις συνέπειες της για τις λαϊκές δυνάμεις, με οδηγό τα λεγόμενα μνημόνια διαρκείας.

Την ίδια στιγμή  οξύνονται οι ανταγωνισμοί μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα. Μέσα σε αυτούς τους ανταγωνισμούς είναι και η ΕΕ, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ρωσία, καθώς και τα υπόλοιπα καπιταλιστικά κράτη ανάλογα με την ισχύ τους. Ειδικά στην περιοχή μας, στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, διάφορες πολεμικές επιχειρήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη καθώς και μεγάλος “συνωστισμός” πολεμικών πλοίων πολλών κρατών, του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, της Ρωσίας, της Τουρκίας.  Διαμορφώνονται συνεχώς προσωρινές και πιο μόνιμες συμμαχίες, αμφισβητούνται σύνορα και κυριαρχικά δικαιώματα, γίνεται μάχη  για το ποιος θα έχει το πάνω χέρι στους δρόμους μεταφοράς εμπορευμάτων, ενεργειακών πόρων, αλλά και στα πλούσια κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Μέσα εκεί εντάσσεται και η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με το νησί μας, λόγω της στρατηγικής θέσης του και της ύπαρξης της  ΑμερικανοΝΑΤΟϊκής βάσης της Σούδας, να παίζει ρόλο προκεχωρημένου φυλακίου του ΝΑΤΟ, με ότι αυτό συνεπάγεται σε κινδύνους για την ασφάλεια των κατοίκων.

Ήδη για την αντιμετώπιση της καπιταλιστικής κρίσης παίρνονται ειδικά μέτρα από όλες τις κυβερνήσεις και ειδικά από την ελληνική της ΝΔ με αλλεπάλληλες ΠΝΠ και νόμους που πλήττουν πρώτα από όλα την εργατική τάξη και τους αυτοαπασχολούμενους επαγγελματοβιοτέχνες, εμπόρους και αγρότες. Κατοχυρώνουν την πλήρη εργοδοτική αυθαιρεσία, την μόνιμη ανεργία και διευκολύνουν την υφαρπαγή κάθε περιουσιακού στοιχείου των φτωχών λαϊκών στρωμάτων από τράπεζες και κάθε λογής φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς. Η Υγεία του λαού θεωρείται κόστος και θυσιάζεται στο βωμό του κέρδους, όπως και άλλες βασικές ανάγκες.

Στην Ελλάδα τα περιοριστικά μέτρα πάρθηκαν γρήγορα με κριτήριο ότι δεν θα αντέξει το σύστημα Υγείας, θα κατέρρεε αργά ή γρήγορα (η εκτίμηση ήταν σε 2-3 μέρες) και αυτό θα είχε μεγαλύτερες επιπτώσεις στην καπιταλιστική οικονομία και κυρίως στην λεγόμενη “κοινωνική συνοχή”. Φοβούνται δηλαδή  την “οργή λαού”. Γι’ αυτό στο χρόνο που κερδήθηκε από την ατομική ευθύνη των εργαζομένων, δεν πάρθηκε σχεδόν κανένα μέτρο από το κράτος για την θωράκιση του, όπως απαιτούν οι υγειονομικοί και συνολικά το λαϊκό κίνημα.

Η «επόμενη μέρα», η νέα κρίση του καπιταλισμού, κρίση υπερσυσώρευσης κεφαλαίων είναι ήδη εδώ. Το ΚΚΕ είχε μιλήσει έγκαιρα για αυτήν, ήδη από το 2017. Από τότε οι διάφορες μελέτες έλεγαν ότι επιβραδύνεται η οικονομία σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπήρχαν τεράστια κεφάλαια στα θησαυροφυλάκια των διεθνών και εγχώριων μονοπωλιακών χρηματοπιστωτικών ομίλων, βγαλμένα από την στυγνή εκμετάλλευση των εργαζομένων. Δεν επενδύονταν γιατί δεν μπορούσαν να βρουν νέα πεδία ικανοποιητικού ποσοστού κέρδους. Ο όγκος υπερχρέωσης των κρατών, από το «μπούκωμα» του κεφαλαίου, συνεχώς αυξανόταν. Το ίδιο και τα κόκκινα δάνεια στο χαρτοφυλάκιο των τραπεζών. Η Ελλάδα ήταν και είναι στην πρώτη γραμμή των χωρών με τέτοια προβλήματα. Το ΚΚΕ είχε εκτιμήσει έγκαιρα ότι η ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας στην Ελλάδα ( και όχι των οικονομικών της λαϊκής οικογένειας) θα είναι αναιμική και πολύ ευαίσθητη στις διεθνείς μεταβολές. Είχε καταγγείλει το εξωστρεφές μοντέλο της ανάπτυξης με ατμομηχανή τον τουρισμό, τις μεταφορές και την πράσινη ενέργεια, στο οποίο συμπίπτουν με παραλλαγές ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ. Ότι εξασφαλίζει μόνο την γρήγορη κερδοφορία των λίγων. Ούτε ανάπτυξη δίκαιη ή για όλους και ούτε διαρκής  ήταν, όπως προπαγάνδιζαν.

Η κρίση οδηγεί στην ανάγκη τα κράτη, μέσω των κρατικών προϋπολογισμών να στηρίξουν με νέο και άφθονο ζεστό χρήμα, φοροαπαλλαγές και κίνητρα τις μεγάλες επιχειρήσεις, ένα «νέο σχέδιο Μάρσαλ» όπως το ονόμασαν στην ΕΕ.

Ο πακτωλός χρημάτων και διευκολύνσεων που κατευθύνουν στο κεφάλαιο, για παράδειγμα στην Ελλάδα θα ξεπεράσει τα 25 δις €, είναι λεφτά των εργαζομένων και των φτωχών μεροκαματιάρηδων. Αποδείχτηκε και μέσα στην πανδημία ότι χωρίς εργάτες και υπαλλήλους  δεν κινείται η παραγωγή, σε αντίθεση με τους μεγαλομετόχους, οι οποίοι κατά βάση «αποσύρθηκαν» στις ιδιαίτερες κατοικίες τους και  ορισμένοι σε εξωτικούς παραδείσους. Οι εργάτες παράγουν τον πλούτο και από την εξοντωτική φορολογία αυτών, των συνταξιούχων και των αυτοαπασχολούμενων μικροεπιχειρηματιών και αγροτών προέρχεται το 95% των φορολογικών εσόδων του προϋπολογισμού του κράτους καθώς και το λεγόμενο μαξιλάρι των 35 δις €.  Είναι προκλητική η κατεύθυνση όλο σχεδόν το «κλεμμένο» χρήμα να επιδοτεί το κεφάλαιό,  να επιδοτείται με τζάμπα  εργασία , να αυξάνεται η εκμετάλλευση με νέα αντεργατικά μέτρα που ήρθαν για να μείνουν και την επόμενη ο λογαριασμός της αύξησης του χρέους  να πηγαίνει στο λαό με νέα μνημόνια.

Επομένως σήμερα είναι πέρα για πέρα επίκαιρο το σύνθημα του ταξικού κινήματος πληρώσαμε αρκετά – δεν θα πληρώσουμε ξανά. Να πληρώσει το κεφάλαιο με αύξηση της φορολογίας του, αυτός είναι ο μόνος «δίκαιος επιμερισμός βαρών». Βέβαια έχουν αντίθετη άποψη οι «λεγόμενοι ειδικοί» της κυβέρνησης, του ΣΕΒ, με την συναίνεση της αντιπολίτευσης και του ΣΥΡΙΖΑ που ζητά περισσότερο χρήμα για επιδότηση στο κεφάλαιο. Χρειάζεται μαζικός οργανωμένος αγώνας για να επιβάλλουν οι εργαζόμενοι τα δικά τους συμφέροντα.

Το ΚΚΕ, όπως και πριν θα πρωτοστατήσει στην πάλη για την υπεράσπιση της Υγείας και του εισοδήματος τους λαού μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Το κρίσιμο ζήτημα είναι οι εργαζόμενοι να μαζικοποιήσουν τα συνδικάτα, την οργάνωση τους, βάζοντας στο στόχαστρο τον πραγματικό αντίπαλο, όλο το αστικό πολιτικό σύστημα, την ΕΕ και κυρίως τα αφεντικά τους, τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα που όσο υπάρχει θα παράγει συνεχώς εκμετάλλευση, φτώχεια, πολέμους και προσφυγιά. Αυτό έδειξε καθαρά και η εμπειρία της πανδημίας.

Υπάρχει άλλος δρόμος; Απαντάμε κατηγορηματικά ναι! Μπορούμε να ζήσουμε σε μια κοινωνία όπου ο τεράστιος πλούτος που παράγεται σήμερα θα καλύπτει τις λαϊκές ανάγκες και την ευημερία του λαού.  Μπορούμε να βαδίσουμε αυτόν τον δρόμο αν ο λαός το αποφασίσει και επιβάλλει η διακυβέρνηση της χώρας να περάσει στα χέρια των πραγματικών παραγωγών του πλούτου, δηλαδή των εργαζομένων.

Μόνο αυτή η διακυβέρνηση, έχοντας απαλλαγεί από τους «κηφήνες» - μεγαλομετόχους και επενδυτές, μπορεί να εξασφαλίσει την αξιοποίηση των τεράστιων παραγωγικών δυνατοτήτων της χώρας για την κάλυψη των λαϊκών αναγκών. Να εξασφαλίσει ανθρώπινες συνθήκες δουλειάς, σίγουρο εισόδημα και στέγη στην λαϊκή οικογένεια. Δωρεάν Υγεία υψηλού επιπέδου, όπως το παράδειγμα της «μικρής» Κούβας, με έμφαση στην πρόληψη των ασθενειών. Υψηλό επίπεδο λαϊκής Παιδείας, υποδομές μαζικού αθλητισμού, πολιτισμού, με πρόσβαση σε όλους, ακόμα και φτηνές διακοπές. Σε αυτή την κατεύθυνση παλεύει το ΚΚΕ μαζί με το συνεπές διεθνές κομμουνιστικό κίνημα.

*Ο Σάββας Βασιλειάδης είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ