Η «διπλωματία του «ΟΠΕΚ+», της Exxon Mobil και οι εξελίξεις… Του Πέτρου Μηλιαράκη

Μόλις την 20η Απριλίου 2020,  ένα εντυπωσιακό κραχ σημειώθηκε στην αγορά ενέργειας και ειδικότερα στην αγορά πετρελαίου!

Πρίν την εκπνοή των συμβολαίων του  Μαΐου, η τιμή του αμερικανικού αργού WTI (West Texas Intermediate) έγινε αρνητική! Η διαπραγμάτευση ήταν αρνητική!! Διαπραγματευόταν στα (μείον) -54,28 δολάρια το βαρέλι, με ημερήσιες απώλειες  της τάξης του 397,1%!

Τι σημαίνει αυτό το κρακ; Αυτό σημαίνει ότι όποιος προτίθεται να αγοράσει αμερικανικό πετρέλαιο, επιδοτείται από τον πολίτη ανά βαρέλι (!)  με 54,28 δολάρια! Δηλαδή οι Αμερικανοί αγοράζουν το πετρέλαιό τους! 

Εκεί οδήγησε ο πόλεμος τιμών «Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας» , που έληξε με τη συμφωνία του OPEC+ μόλις την προηγούμενη εβδομάδα,  καθόσον υπήρξε υπερπροσφορά πετρελαίου. Έτσι το ακριβό σχιστολιθικό πετρέλαιο των ΗΠΑ έμεινε εκτός αγοράς!

Αναγκαίες παρατηρήσεις για την κατανόηση του ζητήματος

Η ενεστώσα ύφεση της παγκόσμιας  οικονομίας λόγω της πανδημίας , οι προσεχείς εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και η ασαφής πολιτική κατάσταση στο Ισραήλ, εγείρουν  προβληματισμούς στις μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες ,σε σχέση με τις συμβατικές υποχρεώσεις τους στην Ανατολική  Μεσόγειο , λόγω της πτώσης της  τιμής του πετρελαίου, και εν γένει  της ενέργειας. Ήδη δε,  η Exxon Mobil «πάγωσε»  τις δραστηριότητές της στην κυπριακή ΑΟΖ μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021!  
Η κρίση του κορωναϊού φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα της ενέργειας,  ως προς τις μετακινήσεις  προσώπων και υπηρεσιών μέσω των μεταφορών, καθόσον τα κεφάλαια μπορούν να διακινηθούν με «άυλο» τρόπο.

Ως εκ τούτου το ζήτημα «της τιμής του πετρελαίου» , είναι πάντοτε ζητούμενο, ως κρίσιμο αντικείμενο  όχι  μόνο για την παγκόσμια οικονομία, αλλά και για τις επιμέρους οικονομίες. Με βάση αυτή την προδιάθεση χρήσιμο είναι να επισημειωθούν τα παρακάτω:

Η παγκόσμια κατάσταση που έχει δημιουργηθεί λόγω της πανδημίας, έχει στην κυριολεξία καθηλώσει μεταφορές κάθε είδους , ενώ πλήττονται και διαδικασίες παραγωγής  βιομηχανικών προϊόντων σε βάρος  της ενέργειας. 

Αυτή τη φορά το πετρέλαιο δημιουργεί μία άλλου είδους κρίση. Η κρίση του 1971, που αφορούσε στασιμοπληθωρισμό, αιτία της είχε την αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Στην παρούσα φάση όμως υφίσταται κατάρρευση της τιμής του πετρελαίου. Αυτή δε η κατάρρευση, δεν είναι  φαινόμενο του παρόντος μόνο χρόνου. Και τούτο διότι «βάση» της έχει το έτος 2014, λόγω της αύξησης  της προσφοράς.

Ο ΟΠΕΚ+ και η  «διπλωματία του πετρελαίου» 

 Αυτή όμως η «διαδικασία» της κατάρρευσης  λόγω αύξησης της προσφοράς έληξε το έτος 2016 με την εμφάνιση πραγματικά μίας «νέας τάξης», μιας νέας συμφωνίας  όσον αφορά στο πετρέλαιο. Είναι η συγκρότηση του λεγόμενου «ΟΠΕΚ +» , ή άλλως  του  «ΟΠΕΚ plus».  Τί αφορά άραγε αυτή η συμφωνία;

Η συμφωνία αυτή αφορά: α) σύμπραξη μεταξύ των ένδεκα κρατών μελών του ΟΠΕΚ και άλλων δέκα εκτός ΟΠΕΚ κρατών και β) συναπόφαση για μείωση της παραγωγής.

Η μείωση όμως παραγωγής, συνεπάγεται στενότητα της προσφοράς του προϊόντος και συνεπώς συνιστά αποφασιστική παρέμβαση ώστε οι τιμές τουλάχιστον να παραμείνουν σταθερές, και πάντως όχι πτωτικές.

 Πέραν όμως των προαναφερόμενων συμβάντων και συμφωνιών ,στο «παιχνίδι» αυτό έλαβε χώρα  και η λεγόμενη «διπλωματία του πετρελαίου». Σε «τι»  άραγε συνίσταται αυτή η διπλωματία; 

Η διαδικασία  αυτής της διπλωματίας , έφερε πολύ κοντά μέσω του ΟΠΕΚ + την Ρωσία με την Σαουδική Αραβία, τον σημαντικότερο σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής στον κρίσιμο χώρο της Απω Ανατολής. Υπ´όψιν δε ότι  με τον ΟΠΕΚ+ και η Σαουδική Αραβία έρχεται πιο κοντά στο να δημιουργήσει «αντίβαρα» των σχέσεων της με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. 

Μέσω όμως αυτής της  διπλωματίας, υποκρύπτονται και άλλα συμφέροντα, καθόσον η Ρωσία διεκδίκησε και διεκδικεί σαουδαραβικές επενδύσεις.  Βέβαιον όμως είναι ότι  η επέκταση οικονομικών δραστηριοτήτων μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας, δημιουργούν ένα περαιτέρω «κλίμα» στο πλαίσιο της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας, με επιπτώσεις  και στο γεωπολιτικό περιβάλλον. Συνεπώς, η συνεργασία αυτή αφορά  και σε προεκτάσεις με ευρύτερη έννοια. 

Η πρόσφατη προ εβδομάδος συμφωνία Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας ακύρωσε την αρχική πολιτική του 2016 για μείωση παραγωγής και προσφοράς και δημιούργησε υπερπροσφορά του πετρελαίου. 

Ετσι η νέα αυτή πολιτική καθήλωσε την αμερικανική αγορά, με απρόβλεπτες συνέπειες!

 Τα προεκτεθέντα αναφορικώς: α) με την τιμή του πετρελαίου, β) το μέλλον του ΟΠΕΚ +, γ) τις νέες γεωπολιτικές εξελίξεις, σε συνδυασμό, δ) και με την μη δυνάμενη ακόμη να εκτιμηθεί ,στον παρόντα χρόνο, αντίδραση των ΗΠΑ, οποιαδήποτε πρόβλεψη για τις εν γένει εξελίξεις  είναι παρακινδυνευμένη…

Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Χώρας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC – EU).