Οι φεντεραλιστές να αναστοχαστούν. του Πέτρου Μηλιαράκη*
Πράγματι η παρούσα συγκυρία, με αναφορά στις πρόσφατες εκλογές του Αμβούργου της Γερμανίας, όπου καταρρακώθηκαν οι συντηρητικοί και το κόμμα της κυρίας Merkel, αποτελεί κρίσιμο σταθμό είτε συγκλίσεων, είτε περαιτέρω διαφωνιών, για το πώς θα οικοδομηθεί και θα εξελιχθεί «το όλον εγχείρημα» για μια Ενιαία Ευρωπαϊκή Ένωση, για μια κατ’ ουσίαν Ευρωπαϊκή Συμπολιτεία. Ο Φεβρουάριος του 2020 δίδει πολλά ερεθίσματα αναστοχασμών, ακόμη και για τους πιο απόλυτους φεντεραλιστές.
η αποτυχία του Charles Michel
«Έχω πλήρη επίγνωση του γεγονότος ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές είναι από τις πλέον δύσκολες που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Αλλά είμαι επίσης πεπεισμένος ότι, με κοινή λογική και αποφασιστικότητα, μπορούμε να καταλήξουμε σε μια συμφωνία που θα ωφελήσει όλους τους Ευρωπαίους. Για να επιτευχθεί αυτό, όλα τα μέρη θα πρέπει να επιδείξουν πνεύμα συμβιβασμού.»
Με αυτή την προσκλητήρια επιστολή του προς τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Charles Michel, κάλεσε στο έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 20ης Φεβρουαρίου 2020 τους ηγέτες της ΕΕ.
Παραλλήλως και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διεμήνυσε εγκαίρως την ανάγκη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ των κρατών -μελών με ιδιαίτερη έμφαση στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό για την περίοδο 2021-2027. Υπ’ όψιν ότι ο προϋπολογισμός αυτός ήταν και είναι ιδιαιτέρως κρίσιμος, καθόσον αφορά στην «μετά Brexit εποχή».
και όμως διαφωνούν
Παρά την προαναφερόμενη «προσκλητήρια επιστολή» του Charles Michel, μετά από επίπονες και μαραθώνιες διαπραγματεύσεις 27 ωρών (σ’ αυτές περιλαμβάνονται όχι μόνο οι επίσημες αλλά και οι παρασκηνιακές), και μετά από πολυμερείς και διμερείς συναντήσεις, και συσχετισμούς δυνάμεων και προθέσεων των ηγετών των κρατών-μελών, οι 27 της ΕΕ συμφώνησαν δημοσίως και ευθέως ότι διαφωνούν. Η διαφωνία όμως αυτή αποδεικνύει την «εσωτερική» κρίση του όλου συστήματος.
τέλος εποχής των μεγάλων ηγετών;
Όσοι επί μακρό χρονικό διάστημα παρακολουθούν σε αμιγώς επιστημονική, αλλά και ευρύτερα σε πολιτική βάση τα διαλαμβανόμενα στο πλαίσιο των πάλαι ποτέ Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και νυν της ΕΕ, διαπιστώνουν ότι «το όλον εγχείρημα» για τη συγκρότηση μιας πράγματι Συμπολιτείας, οφειλόταν αποκλειστικώς και μόνον σε δύο συγκεκριμένες προϋποθέσεις: α) στα μεγέθη της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας, δηλαδή στην οντότητα και αξία των πολιτικών ηγετών της Ευρώπης και β) στους τελικούς συμβιβασμούς.
Με συμβιβασμούς κορυφαίων ηγετών οι Ευρωπαϊκές Κοινότητες προχώρησαν προς την κατεύθυνση μιας πράγματι Ενιαίας Ευρώπης.
Με τούτα τα δεδομένα, η «Σχολή του Φεντεραλισμού» είναι αναγκαίο να επανεξετάσει σοβαρά δομικά ζητήματα του όλου εγχειρήματος…
--------------------------------------------
*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC-EU).