Θ. Τσουκάτος: Ο αίρων τον σταυρό του μαρτυρίου άλλων. Του Γιώργου Λακόπουλου

Ο Θ. Τσουκάτος μπήκε στην κεντρική πολιτική σκηνή από ένα μικρό πορτάκι που υπήρχε πάντα στην πλευρά της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς. Από το ΕΚΚΕ βρέθηκε στο ΠΑΣΟΚ και σταδιοδρόμησε σαν μεσαίο στέλεχος της  Κεντρικής Επιτροπής. Ως τη στιγμή που βρέθηκε στο δρόμο του ο «κλειστοφοβικός» Σημίτης.
Περισσότερο επειδή πίστευε ότι είναι ιδανική  μεταπαπανδρεϊκή λύση, ανάλαβε να οργανώσει την επέλασή του  προς την ηγεσία. Πρώτα προς την πρωθυπουργία και μετά προ της προεδρία του ΠΑΣΟΚ. Ήταν ένα  σχεδόν προσωπικό στοίχημα.
Έβγαλε  τον Σημίτη από το αραχνιασμένο γραφείο της οδού Ακαδημίας από όπου συνωμοτούσε κατά του Ανδρέα Παπανδρέου,  τον πήγε στο οργανωμένο ΠΑΣΟΚ  ανά την επικράτεια- ενίοτε μυστικά – και του διαμόρφωσε στρατηγική ενίοτε με πρωτοβουλίες ερήμην του. Όπως τότε που κοινοποίησε την συγκρότηση της «Κίνησης των Τεσσάρων», που έδωσε  δυναμική στην υποψηφιότητα Σημίτη για τη διαδοχή Παπανδρέου.
Ήταν ο «στρατηγός» του. Ωστόσο πολλοί  δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι μπορεί να συνδέει  τον αστό της οδού Αναγνωστοπούλου με τον  γιο του μπακάλη από το Λεωνίδι. Είχαν δίκιο: τίποτε. Παρά την συνεργία τους στο ΠΑΣΟΚ  δεν απέκτησαν ποτέ προσωπικές σχέσεις.
Ο Σημίτης εξόφλησε όσα όφειλε στον Τσουκάτο με μια θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Ήταν η αρχή του τέλους της σχέσης τους.  Υπό την πίεση  προσώπων που το περιέβαλαν και μεγαλο-υπουργών της εποχής, αλλά και συγκεκριμένου -διάττοντα όπως αποδείχθηκε- οικονομικού παράγοντα τον απομάκρυνε από τα κομματικά του αξιώματα.
Ο Τσουκάτος τον επισκέφθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου και κανείς δεν έμαθε τι είπαν. Ωστόσο βγαίνοντάς εξομολογήθηκε στους δικούς τους: «Αυτός ο άνθρωπος δεν έχει αίμα στις φλέβες τους».
Εκεί τέλειωσε μια σχέση που κράτησε μόλις οκτώ χρόνια και όρισε τις  όρισε τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ -και συνακόλουθα στη χώρα. Σ’ αυτό το διάστημα και ειδικά μετά την επικράτησή του το 1996 ο Τσουκάτος ήταν πανίσχυρος παράγων. «Θόδωρος Τσουκάτος στο κόμμα και στο κράτος», έλεγαν στο ΠΑΣΟΚ.
Δεν ανέλαβε ποτέ κρατικό η κυβερνητικό αξίωμα, αλλά όλοι τον αντιμετώπιζαν σαν την πιο αξιόπιστη πρόσβαση στον Σημίτη. Χωρίς  έπαρση  συνέχισε να εργάζεται πυρετωδώς σ’ ένα κακόγουστο γραφειάκι στη Χαρ. Τρικούπη, από όπου κινούσε τα νήματα του κομματικού μηχανισμού- προκαλώντας τη μήνι του γραμματέα του κόμματος Κ. Σκανδαλίδη.
Με φόντο εκείνο το γραφείο  συνέβησαν τα δυο περιστατικά που θα τον οδηγούσαν τελικά εκτός πολιτικής, υπό την  αδιαφορία του Σημίτη.  Έδειξαν όμως ότι ο Τσουκάτος  παρέμεινε «ο Καλός Στρατιώτης Σβέικ» και δεν θέλησε να τον βλάψει.
Το πρώτο ήταν όταν ο Θ. Πάγκαλος ανέφερε στο ΕΓ του ΠΑΣΟΚ την παρουσία του Τσουκάτου σε κότερο οικονομικού  παράγοντα-  με τον οποίο τον συνέδεε το άλλο πάθος του μετά τον Σημίτη: ο Ολυμπιακός . Έτσι ο  Τσουκάτος έγινε στόχος,  αλλά  αυτό που θα τίναζε στον αέρα και τον Πάγκαλο και το Σημίτη  δεν το είπε. Ότι στο ίδιο  σκάφος ήταν και ο … Πάγκαλος.
Το δεύτερο αποκαλύφθηκε αργότερα και τον αποτελείωσε.  Ήταν η αποκάλυψη  το 2008 για το ένα εκατομμύριο μάρκα του Χριστοφοράκου που έφτασαν στα χέρια  του. Ο Τσουκάτος δεν οχυρώθηκε πίσω από τα συνήθεις αντιδράσεις των πολιτικών για «σκευωρία». Παραδέχθηκε ότι τα χρήματα  πέρασαν από αυτόν ως χορηγία του Χριστοφοράκου προς το  ΠΑΣΟΚ-  στα ταμεία του οποίου κατατέθηκαν.
Ο Σημίτης  έκανε πως δεν κατάλαβε και περιορίσθηκε σε μια δήλωση του τύπου: συνέβαιναν τέτοια πράγματα επί εκσυγχρονισμού; Ο Σκανδαλίδης δήλωσε απλώς αναρμόδιος.
Ο Τσουκάτος όμως δεν είπε μόνο αυτό. Άνοιξε μια πολύ εκρηκτική συζήτηση  για το πολιτικό σύστημα και τη χρηματοδότησή του: δεν ήταν τα μόνα λεφτά που έφτασαν το ΠΑΣΟΚ και δεν ήταν μόνο το ΠΑΣΟΚ το κόμμα στο οποίο έφταναν τέτοια λεφτά. Όλοι   συντονίστηκαν σε μια αόρατη συνωμοσία μην γίνει αυτή η συζήτηση- όπως θα συνέβαιναν και αργότερα με τα πορίσματα για τη διαχείριση Γ. Παπανδρέου.
Το αποτέλεσμα ήταν να σηκώσει μόνος  για μια δεκαετία το σταυρό του μαρτυρίου του- ενώ  ήταν σταυρός για τις πλάτες όλων.  Μια εποχή σχεδόν δεν μπορούσε να κυκλοφορεί στο δρόμο. Στη Βουλή τον ανέφεραν σαν παράδειγμα διαφθοράς  και το όνομα το έχει συνώνυμο της μίζας.
Άντεξε κυρίως  στην προσωπική στήριξη που που είχε από ένα κύκλο προσώπων που  αναγνώρισαν  ότι -λόγω χαρακτήρα -δεν καβάλησε το καλάμι τον καιρό της παντοδυναμίας του.  Έκανε υπομονή  και  περίμενέ τη δίκη του, σχεδόν αποσυνάγωγος  από το πολιτικό σύστημα.
Η Τρίτη και 13  δεν ήταν καθόλου κακή μέρα για τον Θ. Τσουκάτο. Ο κεντρικός μάρτυρας  της υπόθεσης,  τότε υπεύθυνος οικονομικών του ΠΑΣΟΚ,  Σπύρος Αυγερινός κατέθεσε στο δικαστήριο ότι «τα χρήματα που πήρε ο Τσουκάτος από την Siemens το 1999 κατέληξαν πράγματι στα ταμεία του ΠΑΣΟΚ». Το μαρτύριο του Τσουκάτου φαίνεται να παίρνει τέλος.
Έτσι  όμως αρχίζει το  μαρτύριο του Κ. Σημίτη. Ο Αυγερινός συμπλήρωσε ότι το να φτάνουν λεφτά στο κομματικό ταμείο εκείνη την περίοδο ήταν «συνήθης διαδικασία».  Συνεπώς εφόσον τα λεφτά δεν ήταν για τον Τσουκάτο, αλλά για το  ΠΑΣΟΚ, κάποιος από το ΠΑΣΟΚ πρέπει να εξηγήσει γιατί ο Χριστοφοράκος τους έστειλε  λεφτά. Ποιος άλλος από τον πρόεδρό του -και ενδεχομένως τον γραμματέα του- μπορεί να είναι;
Έτσι κι αλλιώς μένει πάντα ανοικτό το θέμα που έθεσε τότε -χωρίς να ακούγεται-  ο παλιός φαρμακοποιός που ξεστράτισε προς την πολιτική Θ. Τσουκάτος: η κυκλοφορία χρήματος ανάμεσα στα κόμματα και την επιχειρηματική τάξη.  Μήπως αυτό δεν βρίσκεται και στον πυρήνα και του σκανδάλου Novartis;

Γιώργος Λακόπουλος