Αντί μνημοσύνου για τους Ανωγειανούς - Τη λύση να δώσουν οι γυναίκες. Του Ηρακλή Πυργιανάκη*

Πέρασαν σαράντα ημέρες από το θάνατο δύο ανδρών στα Ανώγεια. Η κοινωνία της Κρήτης σοκαρίστηκε από το γεγονός ότι δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν και μάλιστα άδικα παράλογα θα έλεγα. Γεγονότα όπως το συγκεκριμένο γίνονταν, γίνονται και θα γίνονται πάντα σ όλη την Κρήτη, όσο δεν αλλάζει η νοοτροπία μεγάλης μερίδας Κρητικών για την οπλοκατοχή και οπλοχρησία.

Η κοινωνία των Ανωγείων σε πάρα πολλούς τομείς της ζωής ήταν και είναι ένας πρωτοπόρος λαός και πολλές φορές γίνεται σημείο αναφοράς για την ανάπτυξη και προκοπή ενός τόπου. Κυρίαρχο στοιχείο η υπέρμετρη αγάπη για τον τόπο τους , η φιλοπατρία, η φιλιστορία με καταγραφή και ανάδειξη γεγονότων που συνέβηκαν στην περιοχή των Ανωγείων.

Υπέρμετρη αγάπη στη μουσική, στο χορό, στις τέχνες , στην διατήρηση εθίμων. Τα χαρακτηριστικά αυτά των Ανωγειανών σε μικρότερο ίσως βαθμό τα βρίσκουμε σε όλους τους Κρητικούς. Ανάμεσα όμως σε όλα τα καλά υπάρχουν δυστυχώς και αρνητικές συμπεριφορές που γεννούν πόνο και στενοχώρια όπως η χρήση των όπλων. Η αγάπη αυτή των Κρητικών για τα όπλα ιστορικά πάντα υπήρχε αλλά μελετώντας την ιστορία βλέπουμε ότι η Κρήτη ήταν σε συνεχή σκλαβιά και οι Κρητικοί σε συνεχείς αγώνες για την ελευθερία του τόπου τους. Ιστορικά λοιπόν υπάρχει δικαιολογία για την οπλοφορία και οπλοχρησία σε δύσκολες στιγμές. Αυτό όμως που γίνεται σήμερα όπου και τα μικρά ανήλικα κοπέλια οπλοφορούν και επιδεικνύουν άμετρα την χρήση των όπλων έχει επιφέρει μεγάλο πόνο από νεκρούς συμπολίτες

Το φαινόμενο πλέον έχει πάρει ανησυχητικές διαστάσεις σε όλη την Κρήτη και όχι μόνο στην περιοχή των Ανωγείων ή τον Μυλοπόταμο.

Το γεγονός αυτό μου φέρνει στο νου τον Πελοποννησιακό πόλεμο (431-404 π.Χ.) που αποδεκάτισε οικονομικά, κοινωνικά, πληθυσμιακά τις αρχαίες πόλεις Αθήνα και Σπάρτη και είχε ως αποτέλεσμα την εύκολη κατάκτηση της Ελλάδας από τους ξένους εισβολείς.

Στα χρόνια εκείνα ο σατιρικός ποιητής Αριστοφάνης αναζητώντας λύση στο πρόβλημα του εμφυλίου πολέμου έγραψε την Λυσιστράτη (411 π.Χ.) ως πρόταση για τη λύση του πολύχρονου Πελοποννησιακού πολέμου.

Στην Κρήτη όπως όλοι γνωρίζουμε σημαντικό ρόλο στην κοινωνική ζωή έπαιξαν και παίζουν οι γυναίκες με οποιαδήποτε ιδιότητα, της μάνας, της αδερφής, της συζύγου. Η γυναίκα είναι κυρίαρχη και επηρεάζει τον άνδρα είτε είναι σύζυγος, είτε αδελφός ή παιδί. Αυτό συνέβαινε πάντα και θα συνεχίσει, πιστεύω, να συμβαίνει.

Εκτός όμως από τα παραπάνω χαρακτηριστικά των γυναικών φαίνεται να είναι τις περισσότερες φορές πιο σοφές και περισσότερο σκεπτόμενες, με ορθή κρίση, σε σύγκριση με τους άνδρες. Παράδειγμα αποτελούν οι γυναίκες των Ανωγείων, οι οποίες τη βραδιά του σκοτωμού και ενώ ακόμα θρηνούσαν τον νεκρό της η κάθε οικογένεια, θρηνούσαν και για το χαμό της άλλη οικογένειας. Το ίδιο έγινε και στους επικήδειους που εκφώνησαν τις ημέρες των δύο κηδειών και των μνημόσυνων, προτείνοντας, μάλιστα, μέσα στον πόνο τους να σιγήσουν τα όπλα και να ακουστεί το τραγούδι του Ψηλορείτη που διαλαλεί τη χαρά και το μεγαλείο της ζωής.

Σε διάστημα μόνο λίγων ημερών είχαμε αρκετά περιστατικά στην ευρύτερη περιοχή του Μυλοποτάμου. Το αντριλίκι και η ψευτοπαλικαριά που ως νοοτροπία έχουν κυριαρχήσει στην κοινωνία της Κρήτης, παίζοντας μπαλωθιές με την πρώτη ευκαιρία και με τον πρώτο εκνευρισμό βγάζουν τα πιστόλια και σκοτώνουν ανθρώπους λες και είναι ζώα. Αυτό το φαινόμενο πρέπει να σταματήσει.

Προτείνω, λοιπόν, οι γυναίκες της Κρήτης να πάρουν την πρωτοβουλία και να βρουν τον τρόπο, αυτές γνωρίζουν, να οργανωθούν με στόχο και σκοπό να σταματήσει η οπλοχρησία που τόσα σπίτια έχει μαυροντίσει στις ειρηνικές μέρες που περνούμε.

Δεν υπονοώ με την πρότασή μου ότι οι προσπάθειες της πολιτείας με εφαρμογή αστυνομικών μέτρων είναι άκαιρες αλλά νομίζω ότι αυτού του τύπου οι πρακτικές έχουν ξαναεφαρμοστεί στην Κρήτη χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Μακάρι και το εύχομαι οι γυναίκες της Κρήτης να οργανωθούν, να βρουν και να εφαρμόσουν λύση στο απαράδεχτο έθιμο της οπλοχρησίας.

Ηρακλής Πυργιανάκης, Αρχιτέκτονας Μηχανικός