Νέες ενδείξεις για "ωκεανούς" νερού στα βάθη της Γης

Υπάρχει πάρα πολύ νερό βαθιά κάτω από τα πόδια μας, αν και όχι στις γνώριμες μορφές του (υγρό νερό, πάγος, υδρατμοί), αλλά το θέμα είναι πώς το φτάνει κανείς. Μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι στα βάθη της Γης, στο στρώμα του μανδύα που βρίσκεται ανάμεσα στον φλοιό και στον πυρήνα, υπάρχουν τεράστια αποθέματα νερού, πιθανώς τριπλάσια από τον συνολικό όγκο νερού που διαθέτουν όλοι μαζί οι ωκεανοί στην επιφάνεια του πλανήτη μας. Αυτό το «ρεζερβουάρ» του νερού, που φαίνεται διαχρονικά σταθερό, βρίσκεται σε βάθος έως 700 χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια, στην ενδιάμεση ζώνη ανάμεσα στον ανώτερο και στον κατώτερο μανδύα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αναπληρωτή καθηγητή γεωφυσικής Στίβεν Τζέικομπσεν του Τμήματος Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου Northwestern του Ιλινόις, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με το "New Scientist", εκτιμούν ότι το νερό βρίσκεται ‘κλειδωμένο' (μοριακά παγιδευμένο) μέσα σε γαλαζωπά πετρώματα, τους ρινγκουδίτες. Πρόκειται για ένα σχετικά σπάνιο πέτρωμα με κρυσταλλική δομή, που σχηματίζεται από ολιβίνη κάτω από πολύ υψηλές πιέσεις και θερμοκρασίες.

Η ύπαρξη τόσο μεγάλων ποσοτήτων υπόγειου νερού, ρίχνει πιθανώς νέο φως στον αέναο υδρολογικό κύκλο της Γης, στην προέλευση των θαλασσών και στο γιατί οι ωκεανοί έχουν λίγο- πολύ διατηρήσει το μέγεθός τους εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Μερικοί γεωλόγοι πιστεύουν ότι το νερό έφτασε στη Γη εξ ουρανού, από παγωμένους κομήτες που έπεσαν στον πλανήτη μας. Όμως η νέα ανακάλυψη ενισχύει μια εναλλακτική πιθανότητα, να «αναδύθηκαν» σταδιακά οι ωκεανοί από τα έγκατα της πρώιμης Γης, χάρη και στη συνεχή ανακύκλωση των τεκτονικών πλακών. «Οι ενδείξεις είναι καλές ότι το νερό της Γης προήλθε από το εσωτερικό της», δήλωσε ο Τζέικομπσεν.

Οι Αμερικανοί ερευνητές χρησιμοποίησαν πάνω από 2.000 σεισμογράφους για να μελετήσουν τα σεισμικά κύματα που γέννησαν πάνω από 500 σεισμοί στις ΗΠΑ. Αυτά τα κύματα διαπερνούν το εσωτερικό του πλανήτη μας (ακόμη και τον πυρήνα) και έτσι αποτελούν στην ουσία το καλύτερο μέχρι σήμερα τρόπο που διαθέτουν οι γεωλόγοι για να «ακτινογραφούν» -αν και έμμεσα- τι συμβαίνει στα έγκατα της Γης. 

Μετρώντας την ταχύτητα διάδοσης των υπόγειων σεισμικών κυμάτων σε διαφορετικά βάθη, οι επιστήμονες συμπέραναν την πυκνότητα και συνεπώς το είδος των πετρωμάτων που τα κύματα διέσχιζαν. Το καλά κρυμμένο νερό αποκαλύφτηκε, επειδή λόγω της παρουσίας του τα σεισμικά κύματα επιβραδύνθηκαν στο αντίστοιχο γεωλογικό στρώμα (ένα σεισμικό κύμα χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να διαπεράσει ένα ένυδρο πέτρωμα από ό,τι ένα άνυδρο).

Οι σεισμικές αυτές παρατηρήσεις συμπληρώθηκαν από πειράματα στο εργαστήριο, από τα οποία οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ένυδροι ρινγκουδίτες σε βάθη της τάξης των 700 χλμ. είναι σαν «σφουγγάρια» που, υπό υψηλή πίεση και θερμοκρασία, λιώνουν σταδιακά και έτσι «ζουλάνε» το νερό που έχουν προηγουμένως απορροφήσει, ωθώντας το έξω από το πέτρωμα. «Είναι ένα πέτρωμα με νερό μέσα και γύρω του, σχεδόν σαν να ιδρώνει», είπε χαρακτηριστικά ο Τζέικομπσον.

Αν και η μελέτη των σεισμικών κυμάτων από τον αμερικανό επιστήμονα αφορά το υπέδαφος μόνο των ΗΠΑ, πιστεύει ότι κάτι ανάλογο συμβαίνει σε όλο τον πλανήτη και ήδη σκοπεύει να επεκτείνει τη σεισμική μελέτη του σε άλλες χώρες επίσης. Όπως είπε, «θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες γι' αυτό το βαθύ απόθεμα νερού. Αν δεν βρισκόταν εκεί, θα ήταν στην επιφάνεια της Γης και τότε μόνο οι κορυφές των βουνών θα βρίσκονταν πάνω από το νερό».

Πηγή: ΑΜΠΕ