Το τεστ της αλήθειας... τώρα σε βιβλίο
Πόσα ψέματα μπορεί να ακούσει ένας άνθρωπος την ημέρα; Αν πιστέψουμε την Αμερικανίδα συγγραφέα Παμέλα Μέγιερ, μπορεί και … διακόσια, πάσης φύσεως! Από όλους: Από φίλους, εχθρούς και διάφορους τρίτους… Αυτά ισχυρίζεται στο βιβλίο της «Ανίχνευση ψεύδους» ,που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος. Πρόκειται για μια αφηγηματική μελέτη 332 σελίδων όπου κωδικοποιεί αποτελεσματικές τεχνικές για να ανακαλύψει κανείς τα ψέματα. Σε όλους τους τομείς. Από τα αθώα και πονηρά της καθημερινής ζωής έως τα πολιτικά. Κυρίως όμως τα επιχειρηματικά ψεύδη. Ουσιαστικά πρόκειται για οδηγίες προς μάνατζερς για τον εντοπισμό της εξαπάτησης και της προδοσίας στις επιχειρήσεις.
Το βιβλίο βασίζεται σε τριετή έρευνα της συγγραφέως πάνω σε αληθινές ιστορίες, αφού η ίδια είναι ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της εταιρείας Simpatico Networks, που ασχολείται με την κοινωνική δικτύωση. Έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο Χάρβαρντ. Έχει εκπαιδευτεί στην χρήση οπτικών ενδείξεων και ψυχολογικών μεθόδων για την αναγνώριση της απάτης. Η συγγραφέας αξιοποίησε τη μεγάλη εμπειρία των ανακριτών του FBI που έχουν εκπαιδευτεί στην ανάγνωση των εκφράσεων του προσώπου, καθώς και σε έξυπνες ανακριτικές τεχνικές τις οποίες μεταφέρει στον κόσμο των επιχειρήσεων. Εκεί όπου το ψεύδος κυκλοφορεί… εν αφθονία: Στα διοικητικά συμβούλια, στις συσκέψεις στελεχών, στις συνεντεύξεις για πρόσληψη προσωπικού, στις νομικές διενέξεις και στις εμπορικές διαπραγματεύσεις.
«Όταν ξεκινούσα την σταδιοδρομία μου, στον κόσμο των επιχειρήσεων, ως φρέσκια απόφοιτη της Σχολής Επιχειρήσεων του Χάρβαρντ, δεν περίμενα ότι θα έβλεπα την ανεντιμότητα να κάνει θραύση» λέει στην εισαγωγή της. Και συνεχίζει: «Η δόλια συμπεριφορά ήταν τόσο συνηθισμένη στις εταιρείες, ώστε οι περισσότεροι άνθρωποι έμοιαζαν να είναι σχεδόν εξοικειωμένοι, σαν να ήταν το τίμημα που έπρεπε να πληρώσουν για να δουλεύουν σε ένα συναρπαστικό εργασιακό τομέα». Και αρχίζει μετά να διηγείται την πρώτη της εμπειρία, όταν δέχτηκε μια θέση στην τηλεοπτική εταιρεία National Geographic Television. Παρακολουθώντας τόσα πολλά ντοκιμαντέρ σχετικά με τη φύση, παρατήρησε ότι η εξαπάτηση ήταν εγγενές κομμάτι της φύσης. Τα αρπακτικά ζώα χρησιμοποιούσαν την εξαπάτηση με τη μέθοδο της παραλλαγής, οι αράχνες παραπλανούσαν κατασκευάζοντας ομοιώματά τους για να αποφύγουν τον εντοπισμό, τα πουλιά προσποιούνταν ότι ήταν τραυματισμένα αποσκοπώντας να παρασύρουν τους εχθρούς μακριά από τη φωλιά τους. Μελετώντας τα βίντεο, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι δημιουργικές μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν αυτά τα θηλαστικά για να ξεγελάσουν, δεν διέφεραν και πολύ από τις ανθρώπινες τακτικές. Γι΄ αυτό και υπογραμμίζει ότι «η απάτη και το ψέμα εμπεριέχονται στα ανθρώπινα γονίδια»!..
Το 1994 απογοητευμένη έφυγε από την παραπάνω εταιρεία και ίδρυσε τη δική της με το όνομα Manhattan Studios. Πήρε συνεντεύξεις από πολλούς υποψήφιους, αναζητώντας βοηθό. Και πράγματι βρήκε μία λαμπρή, εμφανίσιμη απόφοιτο πανεπιστημίου η οποία γρήγορα ξεπέρασε τις προσδοκίες της, χειριζόμενη όλες τις εργασίες που της ανέθετε, ειδικά στο χώρο του διαδικτύου. Η εταιρεία πήγαινε πολύ καλά και η Πάμελα μπόρεσε να ασχοληθεί με μία ειδική σχέση εργασίας στο Ίδρυμα Φόρντ εμπιστευόμενη στη συνεργάτιδά της όλη τη διαχείριση της εταιρείας της. Όμως, ένα Σάββατο βράδυ, κάνοντας έλεγχο στα βιβλία της εταιρείας, διαπίστωσε έκπληκτη ότι η θαυμάσια εκείνη γυναίκα είχε υπεξαιρέσει ένα τεράστιο χρηματικό ποσό, πλαστογραφώντας επιταγές στο όνομά της.
Από τότε η συγγραφέας μας ακολούθησε την εκπαίδευση στο Σύστημα Κωδικοποίησης Κινήσεων του Προσώπου και έμαθε από τον ειδικό ερευνητή Πολ Έκμαν τους συνδυασμούς των φευγαλέων- εκούσιων και ακούσιων - εκφράσεων του προσώπου που αποκαλύπτουν τα συναισθήματα. Παρακολούθησε επίσης μαθήματα στην τεχνική Reid για προχωρημένες ανακρίσεις που χρησιμοποιείται από τους ανακριτές της αμερικανικής ομοσπονδιακής αστυνομίας και του στρατού. Συνέλεξε στοιχεία από υπηρεσίες ασφαλείας, αστυνομικά τμήματα, δικαστικούς ανακριτές και ακαδημαϊκούς, δημιουργώντας ένα συνδυαστικό χάρτη ανίχνευσης. Ένα εργαλείο πρόληψης για την εξάλειψη της ανεντιμότητας μέσα στις εταιρείες αλλά και στην κοινωνική ζωή.
«Το κέρδος από την εξάλειψη του εταιρικού ψεύδους θα ήταν μεγάλο» υποστηρίζει. Και εξηγεί: Αν μια τράπεζα αποφάσιζε να εκπαιδεύσει όλα τα στελέχη της στις μεθόδους ανίχνευσης, θα μπορούσε να εξοικονομούσε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια προλαβαίνοντας επισφαλή δάνεια ψευδόμενων δανειοληπτών. Κι αν το 1938 ο άγγλος πρωθυπουργός Τσάμπερλεν, πριν τη συμφωνία του Μονάχου, μπορούσε να διαβάσει στο πρόσωπο του Χίτλερ ότι είχε την πρόθεση να εισβάλει στην Τσεχοσλοβακία, ίσως να προλαμβανόταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Στο τέλος του βιβλίου, η συγγραφέας παραθέτει ένα σύστημα μελέτης για να αποκαλύψει κανείς την ψυχολογική κατάσταση του άλλου, συνθέτοντας στοιχεία από την έκφραση του προσώπου, την εν γένει γλώσσα του σώματος και την εκφορά του λόγου. Ιδού λοιπόν οι πιθανές ενδείξεις μια απατηλής συμπεριφοράς, όσον αφορά μη λεκτικά στοιχεία: Χειρονομίες καλλωπισμού, τρίψιμο των ματιών (όταν πρόκειται για άνδρες), άγγιγμα κάτω από τα μάτια (όταν πρόκειται για γυναίκες), σφίξιμο των χεριών, πόδια στραμμένα προς τα μέσα, ψεύτικο χαμόγελο, αλλαγή του ρυθμού βλεφαρισμού, άκαμπτος κορμός, σφιγμένα χείλη, έκφραση ανακούφισης μετά το τέλος συνομιλίας, εφίδρωση, ανασήκωμα των ώμων, σφιγμένες γροθιές, μετακίνηση αντικειμένων πάνω στο τραπέζι.
«Το στόμα μπορεί να ψεύδεται, αλλά το πρόσωπο στο οποίο ανήκει λέει πάντα την αλήθεια». Με αυτό το απόφθεγμα του Φρειδερίκου Νίτσε συμπυκνώνει η συγγραφέας το κεφάλαιο με βασικό τίτλο «Διαβάστε το Πρόσωπο»…
πηγή: ΑΠΕ