Λογισμικό που χρησιμοποιείται σε όλα τα κτηνιατρεία στα Βαλκάνια
Μια καλοκαιρινή μέρα δύο χρόνια πριν, ο Ivan Vesic, ένας προγραμματιστής ο οποίος ζει στην πόλη Νις της νότιας Σερβίας, έτρεξε σε ένα τοπικό κτηνιατρείο. Αυτοκίνητο είχε χτυπήσει τον ενός έτους γάτο του, ονόματι Damian, τον οποίο είχε μαζέψει από τον δρόμο, τραυματίζοντας τον στο πόδι και την ουρά του.
Ο κτηνίατρος, Mirza Sejdinovic, έπρεπε να ακρωτηριάσει την ουρά του γάτου, αλλά κατάφερε να σώσει το πόδι του. Ο Vesic αναστέναξε με ανακούφιση, ο Damian θα γινόταν καλά. Οι δύο άντρες άρχισαν να κουβεντιάζουν κι ο Sejdinovic παραπονέθηκε για το λογισμικό των υπολογιστών της κλινικής του. Ο Vesic κοίταξε την οθόνη του υπολογιστή και κατέληξε πως πρέπει να υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος να διευθύνεις ένα κτηνιατρείο.
Τις επόμενες εβδομάδες, ο Vesic και ο Sejdinovic συναντιόντουσαν τακτικά, με σκοπό να δημιουργήσουν τον κατάλληλο κώδικα για τη κλινική. Συνειδητοποίησαν πως θα μπορούσαν να κάνουν κάτι πολύ πιο φιλόδοξο, να δημιουργήσουν δηλαδή ένα φιλικό στον χρήστη λογισμικό που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε κτηνιατρεία σε ολόκληρο τον κόσμο. Ένας Σέρβος κτηνίατρος στις ΗΠΑ ανταποκρίθηκε με ενθουσιώδη κριτική σε μια πρώιμη έκδοση του προγράμματος.
«Αποφασίσαμε πως θα έπρεπε πραγματικά να παραιτηθούμε από τις δουλειές μας και να ξεκινήσουμε να φτιάχνουμε μια νεοφυή επιχείρηση» λέει ο Vesic.
Η εταιρεία με το όνομα VetCloud, γεννήθηκε. Αυτό τον μήνα, ύστερα από πάνω από δύο χρόνια, η επιχείρηση έχει φτάσει σε μια κρίσιμη στιγμή, με την επίσημη έναρξη του λογισμικού της, κατόπιν εκτεταμένων δοκιμών στα Βαλκάνια και τη Βρετανία.
Ο Vesic, 38 ετών, και ο Sejdinovic, 29 ετών, είναι ανάμεσα σε εκατοντάδες επιχειρηματίες στα Βαλκάνια, οι οποίοι ξεκίνησαν νεοφυείς εταιρείες τεχνολογίας, με σκοπό να κατακτήσουν τις παγκόσμιες αγορές. Αυτοί, αλλά και οι άνθρωποι που χρηματοδοτούν τις ιδέες τους ελπίζουν να μετατρέψουν αυτή την πρώην κομμουνιστική, σχετικά φτωχή γωνιά της Ευρώπης, η οποία συχνά ακούγεται στο εξωτερικό για πολέμους, αστάθεια και διαφθορά, σε έναν άξονα τεχνολογίας και καινοτομίας.
«Πιστεύω πως είναι θέμα χρόνου μέχρι να έχουμε στην περιοχή μια επιτυχία ανάλογη με αυτή του Skype» μας λέει ο Lyuben Belov, διευθύνων σύμβουλος στη Launchub, ένα ταμείο με βάση την πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, Σόφια, το οποίο επενδύει σε ψηφιακές νεοφυείς εταιρείες στη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Προέβλεψε πως κάποια μέρα η βαλκανική τεχνολογία θα είναι εισηγμένη στον χρηματιστηριακό δείκτη Nasdaq στη Νέα Υόρκη. «Κάποιος θα τα καταφέρει πολύ καλά στην παγκόσμια αγορά» μας είπε.
Κάποιες βαλκανικές νεοφυείς εταιρείες έχουν ήδη μετακομίσει στη Silicon Valley, όπως η Emailio, μια εταιρεία συν-ιδρυθείσα από έναν Βούλγαρο μαθητή λυκείου που δούλευε πάνω σε μια εφαρμογή για κινητά, η οποία θα έβαζε σε τάξη τα εισερχόμενα μηνύματα, ή τη Flipps, μια εφαρμογή η οποία επιτρέπει στους χρήστες να χρησιμοποιήσουν ροή video από τις κινητές τους συσκευές στην τηλεόραση που και αυτή άφησε τη Βουλγαρία για την ίδια περιοχή του κόλπου του Σαν Φραντσίσκο.
Σε μια άλλη προωθητική ενέργεια για τις νεοφυείς επιχειρήσεις της περιοχής, το Facebook ανακοίνωσε τον Ιούλιο ότι εξαγόρασε τη LiveRail, μια εταιρεία video διαφημίσεων, συν-ιδρυθείσα από δύο Ρουμάνους, για ένα ποσό ανάμεσα στα 400 και τα 500 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ.
Εμπνευσμένοι από την παρόμοια ιστορία του δημιουργού του Facebook, Mark Zuckerberg, οι Βαλκάνιοι επιχειρηματίες είναι προικισμένοι με φιλοδοξίες, τη γνώση της τεχνολογίας, αλλά και ενθουσιασμό. Η περιοχή σφύζει από εκδηλώσεις, στις οποίες οι άνθρωποι ρίχνουν ιδέες για νεοφυείς εταιρείες, δικτυώνονται με άλλα μέλη της τεχνολογικής κοινότητας και συνδέονται με επενδυτές. Αλλά αυτοί οι επίδοξοι δισεκατομμυριούχοι αντιμετωπίζουν εμπόδια, συμπεριλαμβανομένης της γραφειοκρατίας, την έλλειψη κινήτρων από πλευράς της κυβέρνησης και τη δικιά τους απειρία.
Οι Vesic και Sejdinovic ενώθηκαν με έναν τρίτο συνέταιρο, τον προγραμματιστή Milan Djordjevic, καθώς ανέπτυσσαν το βασισμένο στη διαδικτυακή εφαρμογή cloud, το οποίο αποθηκεύει ιατρικά αρχεία, χειρίζεται ραντεβού και στέλνει ειδοποιήσεις, όταν χρειάζονται νέες προμήθειες φαρμάκων.
Για να βρουν κεφάλαια για την εταιρεία τους, δεν πήγαν στη σέρβικη πρωτεύουσα, το Βελιγράδι, αλλά στη Σόφια, όπου και υπήρχαν περισσότερες ευκαιρίες χρηματοδότησης για νεοφυείς επιχειρήσεις.
«Παρότι υπήρχε μια κοινότητα (για νεοφυείς εταιρείες) στο Βελιγράδι, υπήρχε ήδη ένα οικοσύστημα στην Σόφια» λέει ο Vesic, ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
Η εταιρεία έλαβε 200.000 ευρώ από την Eleven, ένα ταμείο το οποίο προσφέρει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης και καθοδήγησης με αντάλλαγμα ένα μερίδιο στις επιχειρήσεις που υποστηρίζει. Η ομάδα της VetCloud πέρασε τρεις μήνες στη Βουλγαρία, μαθαίνοντας όλα όσα χρειάζεται για να ξεκινήσουν και να τρέξουν μια εταιρεία τεχνολογίας.
«Βρήκαμε τα χρήματα και τις συμβουλές που χρειαζόμασταν» τόνισε ο Vesic.
Οι Launchub και Eleven διαχειρίζονται συνολικά 21 εκατομμύρια ευρώ ως μέρος μιας επιδοτούμενης πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, με την ονομασία JEREMIE. Έχουν διανεμηθεί 9.000.000 ευρώ τα τελευταία δύο χρόνια ανάμεσα σε 120 νεοφυείς εταιρείες από την περιοχή και σχεδιάζουν να έχουν χρηματοδοτήσει περίπου 200 επιχειρήσεις μέχρι το 2015.
Από τον κόμβο της εξωτερικής ανάθεσης στη σκηνή των νεοφυών εταιρειών
Για χρόνια, οι μεγάλες διεθνείς εταιρείες έχουν αναθέσει σε εξωτερικούς συνεργάτες που εργάζονται στην Ανατολική Ευρώπη όλη τη δουλειά που έχει να κάνει με την τεχνολογία πληροφοριών. Προσελκύονται από το σχετικά φθηνό εργατικό δυναμικό, καθώς και από μια δεξαμενή ειδικευμένων προγραμματιστών λογισμικού, των οποίων οι δεξιότητες αντικατοπτρίζουν μια ισχυρή εκπαιδευτική παράδοση στα μαθηματικά και τη μηχανική που πηγαίνει πίσω στην κομμουνιστική εποχή. Η χαμηλή φορολογία έχει επίσης βοηθήσει- η Βουλγαρία, για παράδειγμα, προσφέρει έναν φορολογικό συντελεστή της τάξης του 10%.
Αλλά ένας αυξανόμενος αριθμός ειδικών στα θέματα τεχνολογίας θέλει να εργαστεί για τον εαυτό του και να σκεφτεί την επόμενη απαραίτητη εφαρμογή ή να φτιάξει μια πολύ επιτυχημένη διαδικτυακή εταιρεία.
Ο Milos Milic ένας 25χρονος Σέρβος προγραμματιστής, αποτελεί μέρος της νέας γενιάς. Εργάστηκε για πέντε διαφορετικές εταιρείες, αλλά ποτέ δεν ένιωσε ότι είχε αρκετή ελευθερία. Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο ίδιος και ο συνεταίρος του, Srdjan Stupar, εγκατέλειψαν τις δουλειές τους την ίδια ημέρα για να ξεκινήσουν τη Farmia, μια online πλατφόρμα ανταλλαγής κτηνοτροφικών προϊόντων.
Ο Milic περιέγραψε την αλλαγή ως το καλύτερο πράγμα που έχει συμβεί ποτέ στη ζωή του. «Έχουμε μικρότερους μισθούς τώρα, αλλά έχουμε την ευκαιρία να φτιάξουμε τη δικιά μας εταιρεία» είπε.
Η Farmia μοιράζεται ένα γραφείο με άλλες νεοφυείς εταιρείες σε ένα χώρο εργασίας που άνοιξε πρόσφατα στο Βελιγράδι και ονομάζεται Potkrovlje («Η σοφίτα»). Κάποια μέρα αυτό το καλοκαίρι, το μέρος μύριζε ακόμα φρέσκια μπογιά και τα κουφώματα χρειάζονταν επισκευή, αλλά η ομάδα της Farmia έμοιαζαν αδιάφοροι, καθώς ήταν κολλημένοι στις οθόνες τους, γράφοντας κώδικα.
Μέχρι πρόσφατα, οι σέρβικες νεοφυείς εταιρείες έπρεπε να ψάξουν στο εξωτερικό για χρηματοδότηση. Αλλά ταμεία, όπως το StartLabs, το οποίο ξεκίνησε την περασμένη χρονιά, έχουν ως στόχο να καλύψουν αυτό το κενό, παίρνοντας θάρρος από την έξαρση της τεχνολογικής επιχειρηματικότητας.
«Αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για να ξεκινήσει κάτι σαν αυτό» δήλωσε ο Nebojsa Lazic, ένας από τους ιδρυτές των StartLabs και ένας αεικίνητος επιχειρηματίας με μεγάλη εμπειρία στην ανάπτυξη λογισμικού.
Με γραφεία παραχωμένα σε ένα εμπορικό και συνεδριακό κέντρο, όπου το παλιό γιουγκοσλαβικό Κομμουνιστικό Κόμμα συνήθιζε να συναντιέται, η StartLabs προσφέρει χρηματοδότηση μέχρι 50.000 δολάρια και συνδέει τις επιχειρήσεις με συμβούλους και επενδυτές στη Δυτική Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Τα πράγματα έχουν αλλάξει», δήλωσε ο Lazic, από τον καιρό που οι επιχειρηματίες -χαριτολογώντας- αποκαλούνταν «υπερήρωες με τάσεις αυτοκτονίας».
Η νέα γενιά έχει τη στάση του "μπορώ να τα καταφέρω", η οποία λείπει σε πολλούς ανθρώπους που έστησαν επιχειρήσεις μετά την πτώση του κομμουνισμού, πάνω από δύο δεκαετίες πριν, λένε κάποιοι από τους βετεράνους της τεχνολογικής σκηνής.
«Έχω δει μια προηγούμενη γενιά με πολύ περισσότερα χρήματα να αποτυγχάνει επειδή είχε λανθασμένη νοοτροπία» μας λέει ο Hristo Alexiev, ένας αεικίνητος επιχειρηματίας και ιδρυτής της βουλγαρικής νεοφυούς εταιρείας Playground Energy.
Τοπικές ρίζες, παγκόσμια εμβέλεια
Σε αντίθεση με της εταιρείες της Silicon Valley, οι οποίες έχουν πρόσβαση σε εκατοντάδες εκατομμύρια καταναλωτές αν μετρήσουμε μόνο τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι βαλκανικές φίρμες έχουν τη βάση τους σε μια περιοχή τεμαχισμένη σε μικρές αγορές. Αλλά ο Dilyan Dimitrov, ένας από τους ιδρυτές της Eleven, μας λέει πως αυτό μπορεί να είναι θετικό μιας και αναγκάζει τις τοπικές νεοφυείς εταιρείες να αναπτύξουν ιδέες με μια ευρεία, διεθνή απήχηση.
«Όλοι όσοι ξεκινάνε ένα τεχνολογικό προϊόν, έχουν τη γνώση πως θα πρέπει να φτιάξουν ένα προϊόν παγκόσμιας κλίμακας» δηλώνει.
Η Playground Energy, με βάση τη Σόφια, προσπαθεί να πετύχει αυτό ακριβώς. Η εταιρεία φτιάχνει εξοπλισμό για παιδικές χαρές ο οποίος παράγει ηλεκτρισμό μέσα από το παιχνίδι των παιδιών. Ο ηλεκτρισμός τροφοδοτεί φώτα, ήχους και άλλα εφέ και έτσι ενθαρρύνει τα παιδιά να παίξουν περισσότερο.
Ο συν-ιδρυτής της Alexiev, λέει πως το γεγονός ότι η εταιρεία έχει ως βάση της τη Βουλγαρία, προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα. Μπορεί να χαράξει μια στρατηγική παγκόσμιας ανάπτυξης χρησιμοποιώντας παράλληλα ντόπιους σχεδιαστές και προγραμματιστές. Αυτό σημαίνει χαμηλό λειτουργικό κόστος, αξιοποιώντας στο έπακρο τα 200.000 ευρώ που έχει εξασφαλίσει ως επένδυση.
«Αν μεταφερόμασταν στην Αμερική, θα είχαμε ξοδέψει τα μισά χρήματα μόνο για τη μεταφορά, στο ενοίκιο, στους δικηγόρους…» λέει ο Alexiev, ο οποίος στα 44 του μιλάει για την Playground Energy, την έκτη του νεοφυή εταιρεία, με το πάθος ενός 17χρονου που ξεκινάει την πρώτη του δουλειά.
Αλλά άλλοι έχουν διαλέξει έναν διαφορετικό δρόμο, μεταφερόμενοι σε τεχνολογικούς κόμβους όπως το Λονδίνο και το Βερολίνο, όπου πιστεύουν πως μπορούν να αναπτυχθούν ταχύτερα.
Η Unioncy, μια διαδικτυακή πλατφόρμα που σχεδιάστηκε να επιτρέπει στους ανθρώπους να παρακολουθούν τις αγορές τους και να αποθηκεύουν εγγυήσεις, λογαριασμούς, ασφάλειες και εγχειρίδια, όλα σε ένα μέρος, μετακόμισε από τη Σόφια στο Λονδίνο, όπου και υπάρχουν περισσότερες επενδυτικές ευκαιρίες.
«Οι περισσότεροι επενδυτές δεν είναι αλλεργικοί στο να παίρνουν ρίσκα, ούτε συντηρητικοί όπως είναι στη Βουλγαρία» μας είπε το περασμένο καλοκαίρι ο συν-ιδρυτής Deyan Dimitrov, ένας 27χρονος Βούλγαρος.
Ο Dimitrov και ο Σουηδός συνεταίρος του Victor Bodin επικοινώνησαν με 50 έως 60 πιθανούς υποστηρικτές πριν εξασφαλίσουν 65.000 ευρώ από δύο Βρετανούς «αγγέλους επενδυτές»-- ευκατάστατα άτομα τα οποία χρηματοδοτούν νεοφυείς επιχειρήσεις και επιχειρηματίες. Το ποσό τελικά καλύφθηκε από μια ισόποση προσφορά από την ELEVEN στη Βουλγαρία.
Αλλά η μοίρα της Unioncy δείχνει ότι η μετάβαση σε έναν μεγάλο τεχνολογικό κόμβο δεν αποτελεί εγγύηση επιτυχίας. Η επιχείρηση πήγε γρήγορα από την εκκίνηση στον τερματισμό της λειτουργίας της, ανακοινώνοντας τη διάλυσή της στο τέλος του Οκτωβρίου, αφού αντιμετώπισε τεχνικά προβλήματα που ήταν πιο δύσκολα διαχειρίσιμα από ό,τι είχε προβλεφθεί από τους εταίρους της.
Η VetCloud, η σέρβικη νεοφυής εταιρεία, καθιέρωσε την παρουσία της στο Λονδίνο και πέρσι έλαβε χρηματοδότηση και καθοδήγηση από το λονδρέζικο γραφείο των TechStars, ένα διεθνές ταμείο. «Αποφασίσαμε να μετακομίσουμε στο μέρος που βρίσκεται η αγορά» μας είπε ο Vesic.
Αλλά το μικρό τους γραφείο στο Λονδίνο επικεντρώνεται στις πωλήσεις˙ η αναπτυξιακή ομάδα της εταιρίας παραμένει στη Νις.
Η Ουγγαρία πεινασμένη για επιτυχίες;
Ενώ οι νεοφυείς επιχειρήσεις στα Βαλκάνια ελπίζουν σε μια μεγάλη επανάσταση, μια διπλανή, πρώην κομμουνιστική χώρα έχει ήδη καταφέρει μια σειρά διεθνών επιτυχιών.
Η Ουγγαρία ήταν η πλατφόρμα εκτόξευσης για εταιρείες συμπεριλαμβανομένης της Prezi, του δημοφιλούς λογισμικού παρουσίασης που χρησιμοποιεί την τεχνολογία cloud, του Ustream, μιας πλατφόρμας video ζωντανής ροής και του LogMeIn, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να χρησιμοποιήσουν τους ηλεκτρονικούς τους υπολογιστές από απόσταση.
Η Prezi δημιουργήθηκε το 2009 ως μια εναλλακτική του πανταχού παρόντος PowerPoint της Microsoft. Πέντε χρόνια μετά, το χρησιμοποιούν 45 εκατομμύρια χρήστες σε ολόκληρο τον κόσμο. Η εταιρεία απασχολεί 160 εργαζόμενους από μια ντουζίνα χώρες στα γραφεία της στη Βουδαπέστη, ένα βαμμένο με έντονα χρώματα, ανοικτό εργασιακό περιβάλλον, που βρίσκεται στη θέση ενός πρώην τηλεφωνικού κέντρου.
Όπως οι μεγάλες πανεπιστημιουπόλεις της Silicon Valley, έτσι και η Prezi προσφέρει στο προσωπικό της πολλά προνόμια, συμπεριλαμβανομένων και δωρεάν γευμάτων. Ένα ζεστό πρωινό του Ιούνη, μικρές ομάδες εργαζομένων, γνωστές και ως "Prezilians", σιγά σιγά γέμισαν την καφετέρια, όπου η μεγάλη ποικιλία στο φαγητό και τα θραύσματα συζητήσεων σε διαφορετικές γλώσσες έφερνε στο μυαλό τον μπουφέ κάποιου πεντάστερου ξενοδοχείου. Φορώντας ένα ριγέ, ξεκούμπωτο στο λαιμό πουκάμισο, ο συν-ιδρυτής Peter Halacsy έπινε καφέ στο τραπέζι του και συνομιλούσε με άλλα μέλη του προσωπικού.
Για τον Halacsy, το «κλειδί» της επιτυχίας μια νεοφυούς επιχείρησης είναι «όχι τα χρήματα, όχι η υποδομή, όχι το νομικά σύστημα», αλλά το να αλλάζεις τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι σκέφτονται --να ξεφύγουμε από μια αποπνικτική νοοτροπία αποφυγής ρίσκων, απότοκη της κομμουνιστικής εποχής.
«Το παρελθόν μας, η Ιστορία, οι γονείς, ο Κομμουνισμός, όλα υποδηλώνουν ότι δεν πρέπει να πιστεύουμε στο μέλλον», μας είπε ο Halacsy, ο οποίος είναι ο προϊστάμενος τεχνολογίας της Prezi. Προέτρεψε σε μια πολύ διαφορετική στάση: «Δεν θα πρέπει να φοβόμαστε, και θα πρέπει να κοιτάμε μπροστά».
Μαζί με τις Ustream και LogMeIn, η Prezi δημιούργησε μια μη κυβερνητική οργάνωση που ονομάζεται Γέφυρα της Βουδαπέστης και έχει ως στόχο να βοηθήσει και να εμπνεύσει μια νέα γενιά Ούγγρων επιχειρηματιών.
«Στο Σαν Φραντσίσκο, είναι ντροπιαστικό για κάποιον 20χρονο να μην έχει τη δικιά του επιχείρηση. Εδώ οι γονείς λένε στα παιδιά: «Μην το δοκιμάσεις, είναι επικίνδυνο. Πήγαινε δούλεψε σε μια τράπεζα, για το καλό σου», μας είπε η Veronika Pistyur, η διεύθυνουσα σύμβουλος του οργανισμού. «Τώρα βλέπω πως όλο και περισσότεροι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να προσπαθήσουν».
Αλλά, μέχρι στιγμής, οι νεότερες ουγγρικές νεοφυείς εταιρείες δεν έχουν καταφέρει να φτάσουν στο ίδιο επίπεδο επιτυχίας με αυτό της Prezi και των άλλων καθιερωμένων αστέρων της τεχνολογικής σκηνής της Βουδαπέστης.
Οι ειδικοί σε θέματα επιχειρήσεων λένε πως αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι η Ουγγαρία διοχέτευσε χρήματα από το πρόγραμμα JEREMIE της ΕΕ σε επιχειρηματικά κεφάλαια, τα οποία επενδύουν σε πιο ώριμες εταιρείες και δεν προσφέρουν καθοδήγηση. Υποστηρίζουν ότι αυτό σημαίνει πως οι μικρότερες νεοφυείς εταιρίες δεν αναπτύσσονται.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ιδιωτικών Επενδύσεων και την Ένωση Εταιρειών Επιχειρηματικού Κεφαλαίου η Ουγγαρία έχει το υψηλότερο ποσοστό επενδύσεων επιχειρηματικών κεφαλαίων ως προς το ποσοστό του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Θα έπρεπε να δημιουργήσουμε μια Ακαδημία JEREMIE-- να διδάσκουμε και να μορφώνουμε τους ανθρώπους που διαχειρίζονται τα κεφάλαια» λέει ο Peter Zaboji, επιχειρηματίας και πρώην λέκτορας στο INSEAD, την αναγνωρισμένου κύρους, Διεθνή Σχολή Επιχειρήσεων, ο οποίος έχει εγκαθιδρύσει ένα ίδρυμα επιχειρηματικότητας στη Βουδαπέστη.
Αλλά ο Zsolt Bako, συν-ιδρυτής της CoLabs, ενός χώρου εργασίας για νεοφυείς εταιρείες, λέει πως η επόμενη μεγάλη επιτυχία μπορεί να έρθει από στιγμή σε στιγμή.
«Παίρνει χρόνο» λέει και προσθέτει: «Τα τελευταία δύο χρόνια όλοι περίμεναν την επόμενη εταιρεία που θα γινόταν γνωστή και όταν αυτό δε συνέβη οι άνθρωποι απογοητεύτηκαν. Αλλά η κοινότητα γίνεται όλο και καλύτερη».
Βρίσκοντας τη θέση τους
Πίσω στα Βαλκάνια, οι επενδυτές δεν τρέφουν αυταπάτες πως η περιοχή θα γίνει μια νέα Silicon Valley, αλλά κάποιοι λένε ότι ακόμα και έτσι θα μπορεί να παίξει έναν αξιόλογο ρόλο στη διεθνή τεχνολογική σκηνή.
«Αυτό που μπορεί να αναπτυχθεί εδώ είναι ένα τρόπο τινά εκκολαπτήριο για ταλέντα-- θέσεις για να αποδώσουν άτομα με ενδιαφέρουσες ιδέες» δηλώνει ο Maxim Gurvits, συνέταιρος στην εταιρία Teres Capital, με βάση τη Σόφια, η οποία σχεδιάζει να ξεκινήσει ένα ταμείο επιχειρηματικού κεφαλαίου ώστε να επενδύσει σε νεοφυείς επιχειρήσεις στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
«Έτσι, την επόμενη φορά που θα θέλεις να ξεκινήσεις μια επιχείρηση, θα πας στη Σόφια, όχι στη Νέα Υόρκη, μιας και εκεί είναι πολύ ακριβά» τονίζει.
Ενώ τα Βαλκάνια έχουν αφθονία των προγραμματιστών, οι επενδυτές λένε ότι η έλλειψη ανθρώπων με επιχειρηματική εμπειρία είναι ένα σοβαρό μειονέκτημα.
«Οι άνθρωποι δεν έχουν πλήρη επίγνωση του τι σημαίνει να έχεις τη δική σου επιχείρηση, τις ευθύνες που αναλαμβάνεις ή τον όγκο της εργασίας» δήλωσε ο Dimitrov, της Eleven.
Για τον Belov, από τη Launchub, «ο μόνος τρόπος για να έχουμε μια μεγάλη επιτυχία είναι να έχουμε τους προγραμματιστές εδώ, αλλά οι πωλήσεις και το μάρκετινγκ έχουν μεταφερθεί σε μέρη όπου αυτές οι δεξιότητες αναπτύσσονται στο μέγιστο βαθμό, όπως είναι το Λονδίνο και η Silicon Valley».
Οι βαλκανικές κυβερνήσεις σιγά σιγά αναμειγνύονται περισσότερο στον συγκεκριμένο τομέα. Η Σερβία διαθέτει ένα χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση Ταμείο Καινοτομίας, που έχει απονείμει 53 υποτροφίες, συνολικού ύψους 6.000.000 ευρώ μέχρι στιγμής.
Η Σόφια χτίζει ένα τεχνολογικό πάρκο αξίας 50 εκατομμυρίων ευρώ (με συγχρηματοδότηση από τις Βρυξέλες), με σκοπό να συνδέσει τοπικές επιχειρήσεις και πανεπιστήμια και να δώσει μιαν ώθηση στην καινοτομία.
Ο -τέως πλέον- πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Rosen Plevneliev είχε ανακοινώσει σε μια πρωτοποριακή τελετή τον περασμένο Ιούλιο πως αυτό το τεχνολογικό πάρκο θα είναι «η καρδιά της κουλτούρας των νεοφυών εταιρειών στη χώρα».
Αλλά οι επιχειρηματίες του χώρου της τεχνολογίας θέλουν πιο άμεση και πρακτική βοήθεια. Κάποιοι τονίζουν το παράδειγμα της βρετανικής κυβέρνησης, η οποία προσφέρει μεγάλες φορολογικές ελαφρύνσεις για όσους επενδύουν σε νεοσύστατες επιχειρήσεις, καθώς και στις ίδιες τις εταιρείες.
«Όλες οι νεοφυείς εταιρείες χρειάζονται φορολογικά οφέλη και ένα πιο χαλαρό φορολογικό σύστημα κατά τη διάρκεια των πρώτων ενός ή δύο ετών» μας είπε ο Danica Radisic, ένας επιχειρηματίας με έδρα το Βελιγράδι.
Οι επιχειρηματίες και οι επενδυτές ανησυχούν επίσης για την παρακμή του εκπαιδευτικού επιπέδου, φοβούμενοι ότι αυτό θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε μια έλλειψη ειδικευμένων μηχανικών πληροφορικής-- όπως επίσης και για την έλλειψη συνεργασίας μεταξύ του ακαδημαϊκού χώρου και των νεοφυών επιχειρήσεων.
Η Elitsa Panayotova, επικεφαλής της κρατικής εταιρείας υπεύθυνης για το τεχνολογικό πάρκο της Σόφιας, υποστηρίζει ότι το σχέδιο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερες μεταρρυθμίσεις.
«Από τη στιγμή που οι εγκαταστάσεις αυτές ανοίξουν τις πόρτες (τους) στο κοινό, θα πρέπει να συμβούν πολύ περισσότερα προκειμένου το εγχείρημα να είναι επιτυχημένο» λέει και προσθέτει: «Και κει ακριβώς είναι που η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να το υποστηρίξει».
Αλλά ενώ οι πολιτικοί προσπαθούν να ξεκαθαρίσουν τις προτεραιότητές τους, οι προγραμματιστές συνεχίζουν να δουλεύουν πάνω στις σπουδαίες ιδέες τους. Η VetCloud ετοιμάζεται για την επίσημη έναρξη λειτουργίας της στο Λονδίνο και διαπραγματεύεται συνεργασίες με διανομείς στις ΗΠΑ.
Ο Vesic, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το προϊόν και την ανάπτυξη της επιχείρησης, περνάει το χρόνο του μεταξύ του Λονδίνου και της Νις, καθώς και στη Σόφια, όπου καθοδηγεί καινούργιες νεοφυείς επιχειρήσεις και βοηθάει την ELEVEN να διαλέξει νέους υποψηφίους επενδυτές.
Έχει μεγάλα όνειρα! «Εάν χρησιμοποιείτε το Dropbox για να συγχρονίσετε τα αρχεία σας, αν χρησιμοποιείτε το Google για να κάνετε αναζήτηση στο διαδίκτυο, θα χρησιμοποιήσετε το VetCloud για τη διαχείριση των ιατρικών αρχείων του κτηνιατρείου σας» λέει.
Ένα μέρος της ιστορίας της VetCloud έχει ήδη θετική κατάληξη. Ο γάτος Damian μπορεί πια να έχει μια ουρά που μοιάζει με λαγού, όμως έχει αναρρώσει πλήρως από το ατύχημά του και απολαμβάνει ξανά τις βόλτες του στους δρόμους της Νις.
Πηγή: ΑΜΠΕ