Σε 13 χώρες του κόσμου –όλες μουσουλμανικές– οι άνθρωποι οι οποίοι πρεσβεύουν ανοικτά τον αθεϊσμό ή απορρίπτουν την επίσημη κρατική θρησκεία, το ισλάμ, κινδυνεύουν να εκτελεστούν βάσει του νόμου, σύμφωνα με μια εμπεριστατωμένη σχετική μελέτη η οποία δόθηκε στην δημοσιότητα σήμερα.
Πέραν των ισλαμικών κρατών, ακόμα και ορισμένες από τις θεωρούμενες ως τις δημοκρατικότερες κυβερνήσεις της Δύσης στην καλύτερη περίπτωση προβαίνουν σε διακρίσεις εις βάρος πολιτών τους οι οποίοι δεν πιστεύουν σε κάποιον θεό και στη χειρότερη περίπτωση τους φυλακίζουν εάν καταδικαστούν για το αδίκημα της βλασφημίας, κατά την ίδια μελέτη.
Η μελέτη αυτή, υπό τον τίτλο Έκθεση για την Ελεύθερη Σκέψη 2013 (The Freethought Report 2013), δόθηκε σήμερα στην δημοσιότητα από την Διεθνή Ουμανιστική και Ηθική Ένωση (International Humanist and Ethical Union, IHEU), μια διεθνή οργάνωση στην οποία συμμετέχουν άθεοι, αγνωστικιστές και άνθρωποι οι οποίοι υιοθετούν μια επιφυλακτική στάση έναντι της θρησκείας, επ' ευκαιρία της Ημέρας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών.
«Η έκθεση αυτή δείχνει ότι η συντριπτική πλειονότητα των χωρών παραβιάζει τα δικαιώματα των άθεων ή των ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων, αν και αυτές έχουν υπογράψει συμφωνίες του ΟΗΕ οι οποίες τις δεσμεύουν να αντιμετωπίζουν με ισότητα όλους τους πολίτες τους», σχολίασε η Σόνια 'Εγκεριξ, πρόεδρος της IHEU.
Η μελέτη ασχολήθηκε με τις χώρες-μέλη του διεθνούς οργανισμού και στην εκπόνησή της συνέβαλαν νομικοί και ειδικοί σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίοι εξέτασαν τη νομολογία, αποφάσεις δικαστηρίων και δημοσιεύματα μέσων ενημέρωσης για να τεκμηριώσουν την κρατούσα κατάσταση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Μια πρώτη έρευνα σε 60 χώρες πέρυσι έδειξε ότι σε επτά ο θάνατος, συχνά διά δημόσιου αποκεφαλισμού, είναι η ποινή η οποία επιβάλλεται είτε για την βλασφημία είτε για την αποστασία – την αποκήρυξη της θρησκευτικής πίστης ή τον προσηλυτισμό σε άλλη θρησκεία, ένα ατομικό δικαίωμα το οποίο επίσης προστατεύεται βάσει των συνθηκών του ΟΗΕ.
Όμως η φετινή, πιο εξαντλητική έρευνα κατέδειξε ότι αυτό ισχύει σε επιπλέον έξι χώρες. Ο επικαιροποιημένος κατάλογος έτσι συμπεριλαμβάνει: το Αφγανιστάν, το Ιράν, την Μαλαισία, τις Μαλδίβες, την Μαυριτανία, τη Νιγηρία, το Πακιστάν, το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία, τη Σομαλία, το Σουδάν, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Υεμένη.
Σε άλλα κράτη, όπως στην Ινδία με αφορμή την πρόσφατη υπόθεση της δολοφονίας ενός πολύ γνωστού επικριτή της θρησκείας, ουμανιστές υπογράμμισαν ότι η αστυνομία συχνά εμφανίζεται διστακτική ή απρόθυμη να διεξάγει έρευνα για τους φόνους αθεϊστών τις οποίες διαπράττουν θρησκευτικοί φονταμενταλιστές.
Σε διεθνές επίπεδο, σύμφωνα με την έκθεση της οργάνωσης, «υπάρχουν νόμοι οι οποίοι απαρνούνται στους άθεους το δικαίωμα να υπάρχουν, ανακαλούν την υπηκοότητά τους, τους απαγορεύουν να κάνουν γάμους, προσκόπτουν την πρόσβασή τους στην δημόσια εκπαίδευση, τους εμποδίζουν να εργαστούν για το δημόσιο. . .».
Οι επικρίσεις για την θρησκευτική πίστη ή ακόμη και η ακαδημαϊκή έρευνα για τις ρίζες των θρησκειών ή την θρησκειολογία για παράδειγμα συχνά αντιμετωπίζονται ως εγκλήματα και μπορεί να εξισωθούν με το κακούργημα της βλασφημίας το οποίο επισύρει την εσχάτη των ποινών.
«ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΒΙΑΣΕΙΣ» ΣΕ ΚΡΑΤΗ ΤΗΣ ΕΕ
Η Ένωση, η οποία διαθέτει οργανώσεις-μέλη σε περίπου 50 χώρες και υποστηρικτές σε πολλές περισσότερες, όπου η ίδρυση και η δράση τέτοιων οργανώσεων είναι αυστηρά απαγορευμένη, τόνισε ότι έχει καταγράψει συστηματικές ή ακραίες περιπτώσεις διακρίσεων σε βάρος αθεϊστών μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η κατάσταση κρίνεται «σοβαρή» στην Αυστρία, στη Δανία, στη Γερμανία, στην Ελλάδα, στην Ουγγαρία, στη Μάλτα και στην Πολωνία, όπου το ισχύον νομικό πλαίσιο περί βλασφημίας επιτρέπει την επιβολή ποινών φυλάκισης έως και τριών ετών σε περίπτωση καταδίκης για το κακούργημα της βλασφημίας εναντίον μιας θρησκείας ή των πιστών της.
Σε αυτές και σε άλλες χώρες μέλη της ΕΕ, με τις εξαιρέσεις της Ολλανδίας και του Βελγίου, δύο χωρών στις οποίες επικρατεί κατά την έκθεση «ελευθερία και ισότητα», καταγράφονται συστηματικές διακρίσεις σε όλη την κοινωνία υπέρ της θρησκείας και των θρησκευόμενων.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, σύμφωνα με την Ένωση, αν και η κατάσταση κρίνεται «κατά μείζονα λόγο ικανοποιητική» σε ό,τι αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων των άθεων σε επίπεδο νομοθεσίας, υπάρχει ένα φάσμα νόμων και πρακτικών που «ταυτίζουν το να είναι κανείς θρησκευόμενος με την ιδιότητα του Αμερικανού».
Στη Λατινική Αμερική και στην Καραϊβική οι άθεοι αντιμετωπίζουν συστηματικές διακρίσεις στις περισσότερες χώρες – πλην Βραζιλίας, όπου η κατάσταση χαρακτηρίζεται «κατά μείζονα λόγο ικανοποιητική», ενώ στην Τζαμάικα και στην Ουρουγουάη σύμφωνα με την έκθεση επικρατεί «ελευθερία και ισότητα».
Στην Αφρική οι άθεοι αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρές ή συστηματικές παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους στην ελευθερία της συνείδησης και του θρησκεύεσθαι σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους στην Αίγυπτο, στη Λιβύη, στο Μαρόκο, καθώς επίσης και στην επισήμως χριστιανική Ζιμπάμπουε και στην Ερυθραία.