Την επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό σηματοδότησε η συνάντηση που είχαν την Τρίτη, στο παλιό αεροδρόμιο της Λευκωσίας, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο κατοχικός ηγέτης Ντερβίς Έρογλου.
Η συνάντηση, στην οποία επικυρώθηκε η κοινή διακήρυξη για την επανέναρξη των διαβουλεύσεων, διήρκεσε μιάμιση ώρα. Λίγο μετά τη 1 το μεσημέρι, η εκπρόσωπος του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο Λίζα Μπάντενχαϊμ, που παραβρέθηκε στη συνάντηση, ανέγνωσε την κοινή διακήρυξη.
Βασική αρχή των διαπραγματεύσεων, όπως τονίζεται στην κοινή διακήρυξη, είναι ότι «τίποτε δεν έχει συμφωνηθεί μέχρι να συμφωνηθούν όλα».
Η σημερινή κοινή δήλωση θέτει το πλαίσιο για τις βασικές αρχές λύσης στο Κυπριακό, επισήμανε ο Νίκος Αναστασιάδης, μετά την συνάντησή του με τον Ντερβίς Έρογλου. «Αυτό που απαιτείται είναι το όραμα και η αποφασιστικότητα των ηγετών, αλλά και του λαού της Κύπρου, να εργαστούν ώστε από τη μια να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ τους και ταυτόχρονα να πετύχουμε μία λύση που δεν θα αφήνει νικητές και ηττημένους» υπογράμμισε ο Νίκος Αναστασιάδης.
Επίσης, εξέφρασε την πεποίθηση ότι η σημερινή μέρα θα αποτελέσει την απαρχή για να τεθεί τέρμα σε μια ανεπιθύμητη και απαράδεκτη κατάσταση που κρατά διαιρεμένη την Κύπρο και τον λαό της για περισσότερα από σαράντα χρόνια.
Η επιθυμία των ηγετών και των δύο κοινοτήτων, ανέφερε, είναι μέσα σε ένα κλίμα αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανόησης, «να καταλήξουμε σε μία λύση που θα τερματίζει οριστικά την σημερινή απαράδεκτη κατάσταση πραγμάτων και θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις να ζήσουμε σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, που, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα του συνόλου των πολιτών, θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συνύπαρξη και προκοπή».
Ο Ν. Αναστασιάδης επισήμανε ότι η λύση θα βασίζεται στις συμφωνίες κορυφής και τη σωρεία αποφάσεων και ψηφισμάτων του ΟΗΕ, προκειμένου «η Κυπριακή Δημοκρατία να μετεξελιχθεί σε ένα ομόσπονδο, δικοινοτικό, διζωνικό κράτος με πολιτική ισότητα».
Ο Ντερβίς Έρογλου δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό ξεκίνησαν σε ειλικρινές κλίμα. Πρόσθεσε ότι με το κοινό ανακοινωθέν δεν δίνεται η λύση, αλλά αυτή θα εξερευθεί στο τραπέζι των συνομιλιών. Σημείωσε ότι με το κείμενο αυτό υπάρχει εγγύηση ότι καμιά πλευρά δεν θα μπορεί μονομερώς να αλλάξει τη νέα τάξη πραγμάτων που θα δημιουργηθεί.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη να συζητήσει το μέλλον του Βαρωσιού (περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου) και ότι «θα απαντήσει με τη δική της πρόταση σε ενδεχόμενη πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς». Επίσης, είπε ότι πριν από λίγο καιρό ο ισραηλινός πρεσβευτής στη Λευκωσία ενημέρωσε τον ίδιο για τη μεγάλη κοινή στρατιωτική άσκηση Ισραήλ- Κύπρου.
«Το Ισραήλ πραγματοποίησε στο παρελθόν παρόμοιες ασκήσεις και με την Τουρκία» πρόσθεσε ο κ. Έρογλου.
Σαν σήμερα, πριν από 55 χρόνια στη Ζυρίχη, οι τότε πρωθυπουργοί της Ελλάδας και της Τουρκίας Κωνσταντίνος Καραμανλής και Ατνάν Μεντερές είχαν μονογραφήσει τη Συμφωνία για τη σύσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το βράδυ της Τετάρτης ο κύπριος πρόεδρος Κ. Αναστασιάδης θα δώσει συνέντευξη Τύπου.
Τα βασικά σημεία της διακήρυξης
Η κοινή διακήρυξη με την οποία επισφραγίζεται η επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό αποτελείται από επτά σημεία.
Όπως προκύπτει από το κείμενο της διακήρυξης, οι δύο ηγέτες θα επιδιώξουν να φτάσουν σε λύση το συντομότερο δυνατό και ακολούθως να πραγματοποιήσουν χωριστά και ταυτόχρονα δημοψηφίσματα.
«Το στάτους κβο είναι απαράδεκτο και η παράτασή του θα έχει αρνητικές συνέπειες για τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους» τονίζεται στη διακήρυξη και επισημαίνεται πως όλα τα άλυτα θεμελιώδη θέματα θα είναι στο τραπέζι και θα συζητηθούν αλληλένδετα» τονίζεται στη διακήρυξη.
Στο σημείο 3 γίνεται αναφορά σε «συνιστώσες πολιτείες» και όχι σε «συνιστώσα κρατίδια», όπως αναφερόταν στο προσχέδιο:
«Η λύση θα βασίζεται σε δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως καθορίζεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Η ενωμένη Κύπρος, ως μέλος των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα έχει μία και μόνη διεθνή νομική προσωπικότητα και μία και μόνη κυριαρχία, η οποία καθορίζεται ως η κυριαρχία που απολαμβάνουν όλα τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών με δυνάμει του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ και η οποία εκπηγάζει εξίσου από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.
Θα υπάρχει μία και μόνη ενιαία κυπριακή ιθαγένεια, που θα ρυθμίζεται από την ομοσπονδιακή νομοθεσία. Όλοι οι πολίτες της ενωμένης Κύπρου θα είναι επίσης πολίτες είτε της ελληνοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας είτε της τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας. Αυτή η ιδιότητα θα είναι εσωτερική και θα συμπληρώνει και δεν θα υποκαθιστά με οποιονδήποτε τρόπο την ιθαγένεια της Ενωμένης Κύπρου».
