Lazard και Deutsche Bank αποκόμισαν τα μεγαλύτερα οφέλη από την εφαρμογή του ελληνικού PSI, σύμφωνα με τα στοιχεία που προσκόμισε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας. Συγκεκριμένα, στα 25 εκατομμύρια ευρώ ορίστηκε η αμοιβή της Lazard, στα 9,5 εκατ. η αμοιβή της Deutsche bank και η HSBC για τα καθήκοντά τους ως Closing Agents, ενώ άλλα 11,7 εκατ. προβλέπονταν για το debt buy back.
Τα στοιχεία διαβιβάστηκαν στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, μετά από δημοσίευμα της εφημερίδας “Το Βήμα” και ερώτηση που κατατέθηκε επ΄ αυτού στη Βουλή, από τη βουλευτή των Ανεξάρτητων Ελλήνων, Μαρίνα Χρυσοβελώνη. Η βουλευτής είχε ζητήσει από το υπουργείο Οικονομικών να ενημερώσει τη Βουλή αν έχει βάση το δημοσίευμα για δαπάνες που συνολικά ξεπέρασαν το 1,1 δισ. ευρώ προς όσους κλήθηκαν να διευκολύνουν τεχνοκρατικά την εφαρμογή των Μνημονίων και τη διαχείριση του ελληνικού δημόσιου χρέους με την παροχή νομικής στήριξης, διαμεσολαβήσεων στις αγορές και γενικότερα ειδικών συμβουλευτικών υπηρεσιών. Όλα τα στοιχεία που διαβιβάστηκαν πάντως στη Βουλή από τον κ. Σταϊκούρα είναι δημοσιευμένα στα ΦΕΚ και γι΄ αυτό ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών παραπέμπει σε αυτά για ενημέρωση ως προς τις δαπάνες που βάρυναν τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ο κ. Σταϊκούρας διαβιβάζει έγγραφο του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) στο οποίο αναφέρεται ότι «το Ελληνικό Δημόσιο για την υλοποίηση της ανταλλαγής ομολόγων στο πλαίσιο της εθελοντικής συμμετοχής τού ιδιωτικού τομέα (PSI) (Μάρτιος- Απρίλιος 2012) και της επαναγοράς (Debt buy back τον Δεκέμβριο του 2012 σύμφωνα με τις αποφάσεις του Eurogroup Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2012) και έχοντας σαν στόχο η όλη διαδικασία να στεφθεί με επιτυχία η οποία και επετεύχθη ανέθεσε καθήκοντα σε εταιρείες». Όπως αναφέρεται «οι αμοιβές και οι υπηρεσίες που προσέφεραν περιγράφονται στα ΦΕΚ».
Ειδικότερα για το PSI ανατέθηκαν:
- Καθήκοντα χρηματοοικονομικού συμβούλου στην εταιρεία LAZARD Freres S.A.S (ΦΕΚ 2454/Β/2-11-2011).
- Καθήκοντα νομικού συμβούλου στην εταιρεία Cleary, Gottlieb Steen&Hamilton LLP(ΦΕΚ 2454/Β/2-11-2011).
- Καθήκοντα αντιπροσώπων ανταλλαγής, πληροφόρησης και καταμέτρησης συναλλαγής (Exchange, information and tabulation agent) στην κοινοπραξία Ελληνικά Χρηματιστήρια-Bondholders Communications Group (ΦΕΚ 2673/Β/9-11-2011 και ΦΕΚ 436/Β/24-2-2012).
- Καθήκοντα αντιπροσώπων Ολοκλήρωσης συναλλαγής (Closing agents) στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα Deutsche Bank και HSBC (ΦΕΚ 436/Β/24-2-2012 και ΦΕΚ 1661/Β/15-5-2012). Η επιλογή έγινε κατόπιν αιτήματος του ΟΔΔΗΧ για υποβολή προσφοράς προς πέντε εξειδικευμένες τράπεζες και επιλέχτηκε η πιο συμφέρουσα προσφορά της Deutsche Bank και HSBC.
- Καθήκοντα εμπιστευματοδόχου( trustec) στο εξειδικευμένο γραφείο Wilmington Trust LTD UK (ΦΕΚ 436/Β/24-2-2012).
- Νομικοί οίκοι Allen and Overy white&case και δικηγορικό γραφείο Κουταλίδη για νομική υποστήριξη προς το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Ινστιτούτο (IIF) (ΦΕΚ 1661/Β/15-5-2012).
- Για το Debt buy back ανατέθηκαν καθήκοντα Joint Dealer Managers στους Βασικούς Διαπραγματευτές Ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου Deutsche Bank AG και Morgan Stanley. Επιπροσθέτως, ανατέθηκαν καθήκοντα Lead Structuring Agent στην Deutsche Bank και καθήκοντα νομικού συμβούλου στην Cleary, Gottlieb Steen&Hamilton LLP (ΦΕΚ 3189/Β/30-11-2012).
Όσον αφορά την αύξηση των παράλληλων δαπανών χρέους ΚΑΕ 6311 που παρατηρείται τα έτη 2010-2013 πέρα από τις παραπάνω δαπάνες, όπως διευκρινίζεται στο έγγραφο του ΟΔΔΗΧ, το μεγαλύτερο μέρος οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελληνική Δημοκρατία για τα δάνεια που λαμβάνει από τον μηχανισμό στήριξης (EFSF-ESM-IMF) επιβαρύνεται με τα παρακάτω κόστη:
- 50 μ.β προκαταβολικά σε κάθε δόση που εκταμιεύεται (up front service fee).
- 10 μ.β annual Guarantee commission fee (καταργήθηκε με τις αποφάσεις του Eurogroup του Νοεμβρίου του 2012).
- 0,5 μ.β ετήσια προμήθεια πάνω στα οφειλόμενα ποσά των δανείων (annual service fee).
- Commitment fee-coverage of negative cost of carry του EFSF για το χρονικό διάστημα που αντλεί κεφάλαια το EFSF μέχρι την ημέρα που εκταμιεύει στην δανειζόμενη χώρα.
Lazard
Από τις αποφάσεις που έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και τις αναζήτησε το ΑΠΕ- ΜΠΕ, προκύπτει ότι στην εταιρεία Lazard (ΦΕΚ 2454/Β/2-11-2011) και τις υπηρεσίες της ως χρηματοοικονομικού συμβούλου του Ελληνικού Δημοσίου ανατέθηκε:
- Χρηματοοικονομική έρευνα: εντοπισμός των κατάλληλων προς ανταλλαγή ομολόγων.
- Νομικός έλεγχος: σε συνεργασία με τους διεθνείς και εγχώριους νομικούς συμβούλους του Ελληνικού Δημοσίου.
- Ανάλυση των υφιστάμενων περιορισμών των υφιστάμενων δανειακών υποχρεώσεων του ΕΔ και καθορισμός του νομικού πλαισίου των νέων ομολόγων που θα εκδοθούν προς ανταλλαγή.
- Συντονισμός καθηκόντων των συν-αναδόχων και λοιπών φορών.
- Επεξεργασία στρατηγικής επαναγοράς χρέους.
- Συμμετοχή στην προετοιμασία των όρων ανταλλαγής, συνδρομή προς το Ελληνικό Δημόσιο στις συζητήσεις και διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) και το ΔΝΤ σχετικά με τη χρηματοδότηση εκ μέρους των δημόσιων φορέων, την παροχή πιστωτικής ενίσχυσης, τις ιδιωτικοποιήσεις και τη χρήση των πόρων τους, άλλες παραμέτρους της αναδιάρθρωσης του ΕΔ.
- Συνδρομή στην επικοινωνία με τους Αξιολογικούς Οίκους.
Με την απόφαση αυτή του 2011 που υπογράφεται από τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Φίλιππο Σαχινίδη ορίζεται ότι για τις παραπάνω χρηματοοικονομικές υπηρεσίες η αμοιβή της Lazard Freres SAS «θα αποτελεί ποσοστό 0,015% επί του ονομαστικού ποσού του χρέους που θα ανταλλαγεί ή θα επαναγορασθεί στα πλαίσια του PSI. Σε περίπτωση πλήρους υλοποίησης τόσο της τόσο της ανταλλαγής όσο και της επαναγοράς των υφιστάμενων ομολόγων, το μέγιστο ποσό αυτό εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 25 εκατομμύρια ευρώ».
CGSH
Στο δικηγορικό γραφείο CLEARY GOTTLIEB STEEN and HAMILTON LLP (CGSH) (ΦΕΚ 2454/Β/2-11-2011) ανατέθηκαν από τον ΟΔΔΗΧ καθήκοντα διεθνούς οικονομικού συμβούλου και ειδικότερα:
- Νομική υποστήριξη και εκπροσώπηση του Ελληνικού Δημοσίου επί κάθε θέματος σχετικού με την υλοποίηση της εθελοντικής ανταλλαγής ομολόγων.
- Η συμβολή στη διενέργεια των απαραίτητων νομικών ελέγχων και πιστοποιήσεων (due diligence) για την έκδοση των νέων ομολόγων.
- Η σύνταξη, σε συνεργασία με τον χρηματοοικονομικό σύμβουλο των όρων των νέων ομολόγων και των δανειακών συμφωνιών με τους επενδυτές και το δημόσιο τομέα, περιλαμβανομένων και των δανειακών συμβάσεων με το EFSF.
- Η νομική υποστήριξη στην υλοποίηση των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου 2011, συμπεριλαμβανομένης και της δυνητικής παροχής εγγυήσεων προς τη φιλανδική κυβέρνηση.
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ και BONDHOLDER COMMUNICATION GROUP
Στην κοινοπραξία ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ και BONDHOLDER COMMUNICATION GROUP (ΦΕΚ2673/Β/9-11-2011) ανατέθηκε η διερεύνηση και η δημιουργία εφάπαξ αναφοράς θεματοφυλάκων και ενδιάμεσων κατόχων ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, για την προετοιμασία της ανταλλαγής ομολόγων στο πλαίσιο της εθελοντικής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση του ελληνικού Δημοσίου. Για τις παραπάνω υπηρεσίες στην κοινοπραξία είχε προβλεφθεί ότι «θα καταβληθεί ποσό μέχρι 113.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Στο ανωτέρω ποσό περιλαμβάνονται τα έξοδα τρίτων (αμοιβή θεματοφυλάκων για παροχή στοιχείων ανά ISIN) καθώς και λοιπά άλλα έξοδα».
Σύμφωνα με την απόφαση αυτή που υπογράφεται από τον κ. Σαχινίδη το 2011 «η μέγιστη συνολική δαπάνη παροχής νομικών υπηρεσιών εκ μέρους της CGSH για την υλοποίηση της ανταλλαγής των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου εκτιμάται κατά ανώτατο ποσό σε 6 εκατομμύρια ευρώ εφόσον το έργο ολοκληρωθεί έως τα τέλη Οκτωβρίου 2011. Εξ αυτού, ποσό έως 750.000 ευρώ κατ΄ ανώτατο όριο αφορά πιθανή απασχόληση τοπικών νομικών συμβούλων σε χώρες όπου η εταιρεία δεν έχει εκπροσώπηση (πχ Ιαπωνία). Σε περίπτωση που το έργο παραταθεί πέραν του Οκτωβρίου 2011, η αμοιβή θα εξαρτάται από τον χρόνο απασχόλησης των νομικών συμβούλων σύμφωνα με τον πίνακα αμοιβών που αναφέρεται στο παραπάνω πρακτικό με ανώτατο όριο το 1.500.000 ευρώ ανά μήνα».
Στην ίδια κοινοπραξία με άλλη απόφαση (ΦΕΚ 436/Β/24-2-2012) ανατέθηκαν καθήκοντα Αντιπροσώπου Ανταλλαγής Πληροφόρησης και Καταμέτρησης Συναλλαγής (Exchange Information and Tabulation Agent) στο πλαίσιο της διαδικασίας ανταλλαγής ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα σε εφαρμογή των αποφάσεων των ηγετών των χωρών της ζώνης του ευρώ της 26ης και 27ης Οκτωβρίου 2011 (PSI 2). Για τις υπηρεσίες κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής, η απόφαση προέβλεπε, ότι το κόστος ανέρχεται σε 2.000.000 ευρώ. Η συνολική δαπάνη παροχής εκ μέρους της Κοινοπραξίας για την υλοποίηση της ανταλλαγής των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, είχε προβλεφθεί, ότι θα ανέλθει μέχρι ποσού 3.000.000 ευρώ.
Deutsche Bank και HSBC
Στις τράπεζες Deutsche Bank και HSBC (ΦΕΚ 436/Β/ 24-2-2012) ανατέθηκαν από τον ΟΔΔΗΧ Καθήκοντα Αντιπροσώπου Ολοκλήρωσης Συναλλαγής (Closing Agent) στο πλαίσιο της διαδικασίας ανταλλαγής ομολόγων του ελληνικού Δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα σε εφαρμογή των αποφάσεων για το PSI 2 τα οποία ενδεικτικά αφορούσαν στην επικοινωνία με τους επενδυτές και την παροχή πληροφοριών και διευκρινίσεων προς αυτούς σε σχέση με ερωτήσεις που θα θέτουν καθ΄ όλη τη διάρκεια της ανταλλαγής, μέσω του εκτεταμένου δικτύου τους και με τη διάθεση όλου του προσωπικού και μέσων. Στα καθήκοντά τους ήταν και η συνδρομή στη διανομή όλου του απαραίτητου υλικού που αφορά τις προσκλήσεις προς τους ομολογιούχους, η συνδρομή προς το Ελληνικό Δημόσιο αναφορικά με τον σχεδιασμό της ανταλλαγής, της συμμετοχής τους στις επικείμενες ψηφοφορίες και του κειμένου των προσκλήσεων ανταλλαγής. Με την απόφαση αυτή που επίσης υπέγραφε ο τότε αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Φίλιππος Σαχινίδης, «η συνολική δαπάνη παροχής των ανωτέρω υπηρεσιών εκ μέρους των τραπεζών Deutsche Bank και HSBC για την υλοποίηση της ανταλλαγής των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου (PSI 2) θα ανέλθει σε 4.500.000 ευρώ και θα καταβληθεί αποζημίωση ύψους έως 1.500.000 ευρώ για την κάλυψη νομικών και λοιπών εξόδων».
Με μεταγενέστερη απόφαση (ΦΕΚ 1661/Β/15-5-2012) είχε προβλεφθεί ότι «στα πλαίσια της επιτυχίας της αναδιάρθρωσης του ελληνικού Χρέους (PSI), σημαντικό μέρος του οποίου είχαν επωμισθεί οι δύο Closing Agents (Deutsche Bank και HSBC) επιτυγχάνοντας υψηλή εθελοντική συμμετοχή, και με την αντίστοιχη εντατικοποίηση των ενεργειών του προσωπικού πωλήσεων και συμβούλων πελατών τους κατά την επιμήκυνση της περιόδου προσφοράς κατά δύο εβδομάδες, ώστε να εξασφαλισθεί η μέγιστη συμμετοχή ομολογιούχων επενδυτών, εγκρίνεται καταβολή πρόσθετης αμοιβής 3.600.000 ευρώ».
Wilmington Trust UK
Στο εξειδικευμένο γραφείο Wilmington Trust UK που ανατέθηκαν με απόφαση του τότε αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη (ΦΕΚ 436/Β/24-2-2012) καθήκοντα εμπιστευματοδόχου η δαπάνη είχε προβλεφθεί στα 170.000 ευρώ για το 2012 και μέχρι ποσού 40.000 ετησίως για τα έτη 2013-2042.
Allen and Overy white&case- δικηγορικό γραφείο Κουταλίδη
Στους νομικούς οίκους Allen and Overy white&case και δικηγορικό γραφείο Κουταλίδη για νομική υποστήριξη προς το Διεθνές Χρηματοοικονομικό Ινστιτούτο (IIF) (ΦΕΚ 1661/Β/15-5-2012) και την Οργανωτική Επιτροπή των Ιδιωτών με σκοπό το υψηλότερο δυνατό ποσοστό συμμετοχής στην ανταλλαγή ομολόγων του ιδιωτικού τομέα (PSI), η απόφαση όριζε ότι η συνολική δαπάνη θα ανέλθει στο ποσό των 3.383.000 ευρώ.
Deutsche Bank και Morgan Stanley - για την επαναγορά
Για το Debt buy back ανατέθηκαν καθήκοντα Joint Dealer Managers στους Βασικούς Διαπραγματευτές Ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου Deutsche Bank AG και Morgan Stanley. Επιπροσθέτως, ανατέθηκαν καθήκοντα Lead Structuring Agent στην Deutsche Bank και καθήκοντα νομικού συμβούλου στην Cleary, Gottlieb Steen&Hamilton LLP (ΦΕΚ 3189/Β/30-11-2012). Η απόφαση όριζε ότι «η δαπάνη παροχής των συγκεκριμένων υπηρεσιών εκ μέρους των τραπεζών Deutsche Bank AG, London Branch και Morgan Stanley & Co. International plc, για την υλοποίηση της διαδικασίας επαναγοράς των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, συναρτάται από το μέγεθος του ονομαστικού ποσού ομολόγων που θα επαναγορασθεί και σε κάθε περίπτωση δεν θα υπερβεί τα 11.700.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένων των λοιπών και βοηθητικών εξόδων και θα καταβληθεί μετά την ολοκλήρωση της επαναγοράς, ενώ σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης της επαναγοράς θα καταβληθεί αποζημίωση ύψους έως 700.000 ευρώ για την κάλυψη νομικών και λοιπών εξόδων».
