"Φτωχαίνει" ακόμα περισσότερο η Ελλάδα από τα λαμπρά μυαλά της που μαζικά μεταναστεύουν αναζητώντας μια καλύτερη τύχη και ταυτόχρονα χάνεται η ευκαιρία να βγούμε από την κρίση στηριζόμενοι στους νέους επιστήμονες.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος, από το 2008 μέχρι το 2013, σχεδόν 223.000 νέοι, ηλικίας 25-39 ετών, εγκατέλειψαν την Ελλάδα σε αναζήτηση καλύτερων προοπτικών σε πιο αναπτυγμένες χώρες.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία και κοινωνία «επένδυσαν» στη φυγή ως αντίδραση στην εκτίναξη του ποσοστού ανεργίας και την ταχεία βύθισή της στην ύφεση. Είναι ενδεικτικό ότι ενώ κατά τα έτη 2008-2009 μετανάστευαν περί τους 38.000 Έλληνες, η ροή αυτή υπερδιπλασιάστηκε μέσα σε μόλις δύο έτη (2010-2011), ξεπερνώντας το 2013 τις 104.000 και σχεδόν τις 427.000 άτομα σωρευτικά για όλη την περίοδο. Τι θα συμβεί αν το φαινόμενο συνεχιστεί; Η Ελλάδα κινδυνεύει να μείνει με χαμηλότερης ποιότητας ανθρώπινο δυναμικό με άμεσο αντίκτυπο στην ήδη «πληγωμένη» οικονομία της.
Δεκαπλασιάστηκε η «διαρροή»
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε το ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloοmberg σε πρόσφατη έρευνά του, την πενταετία 2009-2014 μετανάστευσαν από την Ελλάδα συνολικά 20.281 εξειδικευμένοι ακαδημαϊκοί και ερευνητές, αριθμός δεκαπλάσιος σε σύγκριση με τη αντίστοιχη πενταετία 2000-2005 όταν από τη χώρα είχαν μεταναστεύσει 2.552 νέοι επιστήμονες. Μάλιστα, η Ελλάδα συναγωνίζεται σε απόλυτους αριθμούς τη Γερμανία, στην οποία ο αντίστοιχος αριθμός για την περίοδο 2009-2014 ήταν περίπου 24.000 επιστήμονες, παρότι η ευρωπαϊκή ισχυρή χώρα έχει εξαπλάσιο πληθυσμό.
Τα αριθμητικά μεγέθη και το ποιοτικό έλλειμμα που συνεπάγεται για την ανάπτυξη της χώρας η «διαρροή εγκεφάλων» οδηγούν την ηγεσία του υπουργείου Έρευνας και Καινοτομίας σε μέτρα για τη δημιουργία ευκαιριών για νέους επιστήμονες.
Στόχος είναι να δημιουργηθούν περισσότερες από 2.000 θέσεις εργασίας για νέους επιστήμονες μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων, καταρχήν για την έρευνα, με κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ τα οποία συνολικά για την έρευνα και την καινοτομία αγγίζουν το 1,5 δισ. ευρώ για την επταετία 2014-2020.
Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια για να δημιουργηθεί, μέσα στο 2016, ένα ανεξάρτητο Ταμείο το οποίο θα χρηματοδοτεί την έρευνα και τις καινοτόμες και νεοφυείς επιχειρήσεις και θα αποτελείται από ένα μείγμα δημόσιων και ιδιωτικών πόρων.
Οι δημόσιοι πόροι θα προέρχονται κατεξοχήν από το νέο ΕΣΠΑ, ενώ οι ιδιωτικοί, σε πρώτη φάση, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ). Μόνο για τη διετία 2016-2017, το Ταμείο αναμένεται να διαθέσει πόρους ύψους 300 εκατ. ευρώ, για την ανάπτυξη καινοτόμων ερευνητικών προγραμμάτων στα οποία θα απασχολούνται υποψήφιοι διδάκτορες και μεταδιδάκτορες. Επίσης, θα γίνει προσπάθεια για προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων από ιδιώτες και επενδυτικά κεφάλαια σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Κατακόρυφη αύξηση καταγράφει ο αριθμός των Ελλήνων γιατρών που αναζητούν εργασία σε μία άλλη χώρα. Με βάση τα πιστοποιητικά που έχουν εκδοθεί, μόνο από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών (ΙΣΑ), τουλάχιστον 8.000 γιατροί έχουν εγκαταλείψει την Ελλάδα τα τελευταία έξι χρόνια. Εξ αυτών η συντριπτική πλειονότητα - οι 5.406 - μετανάστευσαν αναζητώντας εργασία από το 2011 και μετά. Τα προηγούμενα χρόνια και μέχρι το 2009 η φυγή των γιατρών αφορούσε κυρίως τους αποφοίτους ιατρικών σχολών που ολοκλήρωναν το αγροτικό τους. Από το 2010 η κατάσταση άλλαξε και εκτινάχθηκε ο αριθμός των ειδικευμένων γιατρών. Πλέον, τα πιστοποιητικά σε ειδικευμένους γιατρούς είναι υπερδιπλάσια έναντι των ανειδίκευτων.
