Ανησυχία στους επιστήμονες από το «σεισμικό σμήνος» στη Λέσβο

Ιδιαίτερη ανηχυσία προκαλεί στους επιστήμονες το «γαϊτανάκι» των σεισμικών δονήσεων που εκδηλώνεται τις τελευταίες ημέρες κοντά στο βόρειο τμήμα της Λέσβου. Στις 15.48' σήμερα το μεσημέρι καταγράφηκε άλλη μια ισχυρή δόνηση της τάξης των 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και πάλι από το ίδιο επίκεντρο, ενώ ακολούθησαν 31 μετασεισμικές δονήσεις. Οι σεισμολόγοι μιλούν για «σεισμικό σμήνος», ενώ είναι χαρακτηριστική η δήλωση που έκανε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ  μετά το σημερινό σεισμό, ο Διευθυντής Ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γεράσιμος Χουλιάρας:  

"Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι γεγονός ότι το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο είναι σε εγρήγορση και η επιστημονική κοινότητα παρακολουθεί το φαινόμενο με μεγάλο ενδιαφέρον. Είναι σπάνιο να έχουμε σμήνος από σεισμούς 5 ρίχτερ στην Ελλάδα και προσωπικά δίνω ιδιαίτερο ενδιαφέρον".

Τον ισχυρό σεισμό των 5 Ρίχτερ στις 4 παρά 10 νωρίς σήμερα το απόγευμα ακολούθησαν 31 μετασεισμοί με εννέα από αυτούς με μέγεθος από 3.0 έως 3.5 Ρίχτερ. «Όμως υπάρχουν και καλά καλά νέα» λέει στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο καθηγητής Γεωδυναμικής του Πανεπιστημίου Αιγαίου Νίκος Ζούρος, ο οποίος και παρακολουθεί τη σεισμική δραστηριότητα από το σεισμολογικό σταθμό του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας απολιθωμένου δάσους Σιγρίου Λέσβου.

Όπως υποστηρίζει, «ο μηχανισμός γένεσης της σεισμικής δόνησης των 5 Ρίχτερ σήμερα στις 15:48:15 δείχνει ότι η διάρρηξη έγινε σε ένα εφελκυστικό ρήγμα με ΒΔ διεύθυνση. Όλες οι σεισμικές δονήσεις της ακολουθίας της 6ης Φεβρουαρίου η δραστηριότητα της οποίας συνεχίζεται προκλήθηκαν από την διάρρηξη εφελκυστικών ρηγμάτων τα οποία όμως δεν φαίνεται να έχουν την δυνατότητα γένεσης μεγαλύτερων μεγεθών σεισμών από 5.3 έως 5.5 Ρίχτερ. Σε αντιδιαστολή με την μεγάλη ρηξιγενή δομή του Αδραμυτίου η οποία έχει διεύθυνση ΔΝΔ-ΑΒΑ».

Ας σημειωθεί ότι οι ειδικοί φοβούνται μήπως και η σεισμική δραστηριότητα των τελευταίων ημερών με επίκεντρο πάντα στην ακτή της Μικρασιατικής Τρωάδας απέναντι από τη Λέσβο ενεργοποιήσει το μεγάλο σεισμικό ρήγμα του Αδραμμύτιου που έχει δώσει στο παρελθόν καταστροφικούς σεισμούς έντασης μέχρι και 6,8 Ρίχτερ.

Να θυμίσουμε ότι την περασμένη Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου είχαμε δυο ισχυρούς σεισμούς έντασης 5 και 5,2 Ρίχτερ ενώ την Τρίτη 7 Φεβρουαρίου είχαμε άλλον έναν έντασης 5,2 Ρίχτερ. Τα μεγέθη, διαφοροποιημένα απ’ ό,τι αρχικά είχαν ανακοινωθεί, προέκυψαν μετά από νεώτερες μετρήσεις.

Μέσα στη εβδομάδα είχαμε επίσης εκατοντάδες σεισμούς μικρότερης έντασης και συγκεκριμένα 2 έως 3,9 Ρίχτερ, εκ των οπίων και έξη με ένταση 4 έως 4,6 Ρίχτερ, όλοι με επίκεντρο τη ίδια πάντα περιοχή.

Ανησυχία και για τις περιοχές σε «σεισμική ησυχία»
Οι σεισμολόγοι παρακολουθούν τόσο την έντονη σεισμική δραστηριότητα πoυ καταγραφεται από το ξημέρωμα της περασμένης Δευτέρας κοντά στο βόρειο τμήμα της Λέσβου, αλλά και την «σεισμική ησυχία» σε περιοχές που έχουν εκδηλώσει το παρελθόν έντονη σεισμική δραστηριότητα με φαινόμενα που ξεπερνούσαν τα 6 ρίχτερ και λόγω περιοδικότητας έχει φθάσει ο καιρός να δώσουν και πάλι κάποιο ισχυρό σεισμό. 

Σύμφωνα με τους επιστήμονες οι συνεχόμενοι ισχυροί σεισμοί άνω των 5 Ρίχτερ κοντά στο βόρειο τμήμα της Λέσβου, προήλθαν από ρήγμα το οποίο στο παρελθόν έχει δώσει πολύ ισχυρούς σεισμούς. Περα απο αυτη την δραστηριοτητα, ο υποθαλάσσιος χώρος ανοιχτά του Μύρτου μεταξύ Κεφαλονιάς και Λευκάδας, ανοιχτά της Καλαμάτας, ο Κορινθιακός κόλπος στο ρήγμα των Αλκυονίδων και στον Ευβοικό είναι οι τέσσερις περιοχές που οι επιστήμονες παρατηρούν με μεγάλη προσοχή. 

Ήδη έχουν περάσει περισσότερα από 120 χρόνια από τότε που έγιναν οι μεγάλοι σεισμοί των 7 και 7,2 Ρίχτερ στο ρήγμα της Αταλάντης στον Ευβοικό κόλπο, ενώ η τελευταία ισχυρή σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή καταγράφεται τον Ιούνιο του 2015 όταν και είχαμε σεισμό 5,3 Ρίχτερ, αλλά δεν προερχόταν, σύμφωνα με τους επιστήμονες από το ρήγμα της Αταλάντης. 
Πάνω από 30 χρόνια έχει να ξυπνήσει το ρήγμα  των Αλκυονίδων στον Κορινθιακό που είχε δώσει το 1981 6,7 Ρίχτερ. «Αυτή τη στιγμή παρατηρούμε περιοχές που έχουν συγκεντρώσει σημαντικά ποσοστά ενέργειας. 

Κάποιες είναι πάνω στο επονομάζομενο ελληνικό τόξο στο Ιόνιο, μια άλλη περιοχή  είναι στον Ευβοικό, και στην περιοχή του Κορινθιακού εκεί όπου είναι και το ρήγμα των Αλκυονίδων. Υπάρχουν λοιπόν ζώνες που έχουν συγκεντρώσει ενέργεια και τις κοιτάμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και λόγω περιοδικότητας αλλά και λόγω στοιχείων που έχουμε συγκεντρώσει με όσα τεχνικά μέσα μας έχουν αφήσει και με όσα άτομα έχουμε απομείνει» λέει ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αθηνών καθηγητής Άκης Τσελέντης.  

Για τους σεισμούς που ταρακούνησαν το βόρειο τμήμα της Μυτιλήνης οι επιστήμονες παραμένουν σε εγρήγορση και παρατηρούν με μεγάλη προσοχή την εξέλιξη του φαινομένου.  Όπως είπε ο καθηγητής γεωφυσικής του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος «πρόκειται για ρήγμα στη χερσόνησο Μπίγκα όπου εκτείνεται μέχρι και τα παράλια της Μικράς Ασίας και συνεχίζει μέσα στον υποθαλάσσιο χώρο. Στο πρόσφατο παρελθόν και συγκεκριμένα το 1944 είχε δώσει ένα σεισμό της τάξεως των 6,9 Ρίχτερ ο οποίος δεν είχε ιδιαίτερες επιπτώσεις στη Λέσβο, σε αντίθεση με έναν σεισμό των 6,5 Ρίχτερ που έγινε σε ιστορικούς χρόνους το 1865 όπου είχαν προκληθεί σημαντικές ζημιές. 

Δεν μιλάμε για το μεγάλο ρήγμα της Ανατολίας που έχει δώσει καταστροφικούς σεισμούς, μιλάμε όμως για ένα ρήγμα το οποίο έχει δώσει στα παλαιότερα χρόνια πολύ ισχυρούς σεισμούς.  Έχουμε μια περιοχή η οποία αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διέγερση. Φυσιολογικά αν η κατάσταση αυτή βαίνει σε αποκλιμάκωση θα πρέπει το επόμενο διάστημα να έχουμε όλο και λιγότερους σεισμούς». 

Ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Αστεροσκοπείου Αθηνών καθηγητής Άκης Τσελέντης θεωρεί πως το τελευταίο σεισμικό γεγονός στη βόρεια πλευρά της Λέσβου, χαρακτηρίζεται ως σμηνοσειρά σεισμών. «Πρόκειται για σμηνοσειρά σεισμών της τάξεως των 5 Ρίχτερ η οποία δείχνει να φθίνει με το χρόνο τόσο ως προς το μέγεθος των σεισμών όσο και ως προς τον αριθμό τους. Παραταύτα παρατηρώντας το φαινόμενο διαπιστώνουμε ότι οι σεισμοί που έγιναν οφείλονται στην ενεργοποίηση ενός ρήγματος μικρότερου σε μέγεθος από άλλα που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή και εκτιμώ ότι επειδή η περιοχή έχει και άλλα μεγαλύτερα ρήγματα πρέπει η Περιφέρεια και οι τοπικές αρχές να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα». 
Ο καθηγητής κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για όλη τη χώρα όσον αφορά τα αντισεισμικά μέτρα προστασίας που πρέπει να λάβουν οι Αρχές της χώρας και φυσικά για τα κτίρια εκείνα που κτίστηκαν στο παρελθόν μη τηρώντας τον τελευταίο αντισεισμικό κανονισμό. 

«Ο σεισμός δεν σκοτώνει, οι ανθρώπινες κατασκευές σκοτώνουν. Και πρέπει να καταλάβουμε ότι κινδυνεύουμε όλοι από την εσωτερικότητα των σπιτιών μας. Είμαστε σε μια χώρα αρκετά σεισμογενή και παρόλαυτά όλοι μας αδυνατούμε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα. Έχω δει παιδικές κούνιες, τηλεοράσεις, βιβλιοθήκες γεμάτες εγκυκλοπαίδειες, όλα αυτά θέλουν προσοχή πως και που τα τοποθετούμε. Κάποια στοιχειώδη πράγματα πρέπει να τα λαμβάνουμε υπόψιν μας».