Ενας νέος αγρότης με έναν αμπελώνα - πρότυπο
Ο Γιάννης Τσαπάρας με τη σύζυγό του, Ελεάνα Παρλαβάντζα, είναι δύο νέοι που καλλιεργούν 42 στρέμματα αμπελώνων οινοποιήσιμων σταφυλιών σε ένα μικρό ορεινό χωριό, τον Καλλίδρομο Φθιώτιδας. Οι ποικιλίες που καλλιεργούν είναι η Μαλαγουζιά, το Chardonnay και το Syrah. Έχοντας καθετοποιήσει την παραγωγή τους, τα σταφύλια των αμπελώνων τους γίνονται κρασί, στο οινοποιείο που δημιούργησαν οι ίδιοι από το 2016, η ονομασία του οποίου είναι «Ερίβωλος Φθία». Το όνομα του οινοποιείου τους, όπως αφηγείται ο Γιάννης, «το εμπνεύστηκαν από το μυθικό κράτος Φθία, που ήταν η πατρίδα του Αχιλλέα και των Μυρμιδόνων. Ο Όμηρος υμνεί τη Φθία ως γόνιμη και καρποφόρα γη, “ερίβωλον”», συμπληρώνει.
Η εκπαίδευση και ο πρώτος αμπελώνας
Οι αμπελώνες και το οινοποιείο ήταν όνειρο του Γιάννη, που από μαθητής ακόμη στόχευσε στον αγροτικό τομέα και συγκεκριμένα στην αμπελοκαλλιέργεια. Η δημιουργία μιας καθετοποιημένης μονάδας παραγωγής ήταν για τον Γιάννη ένας σκοπός ζωής, που επετεύχθη. Παρόλο που δεν προερχόταν από αγροτική οικογένεια, είχε τα ερεθίσματα από μικρό παιδί σε σχέση με το αμπέλι και το κρασί, οπότε «όταν ήρθε η ώρα του επαγγελματικού προσανατολισμού, η επιλογή του έγινε πλήρως συνειδητοποιημένα», όπως εξιστορεί ο ίδιος. Αναζητώντας την κατάλληλη εκπαίδευση και κατάρτιση για να πραγματοποιήσει τον στόχο του, σπούδασε τεχνολόγος-γεωπόνος στο ΤΕΙ Λάρισας και, όντας σπουδαστής ακόμη, το 2003 φύτευσε τον πρώτο του αμπελώνα.
Αμπελώνας στον Καλλίδρομο Φθιώτιδας
Το 2006 εντάχθηκε στο πρόγραμμα νέων αγροτών, ξεκινώντας και επίσημα την ενασχόληση με την αμπελοκαλλιέργεια και την παραγωγή κρασιού, ενώ το 2013, ταυτόχρονα με την καλλιεργητική του δραστηριότητα, αποφοίτησε από το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών «Αμπελουργίας – Οινολογίας» του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών με την ειδικότητα του οινολόγου, αποκτώντας έτσι μεγαλύτερη εξειδίκευση, κάτι που θα τον βοηθούσε μετέπειτα στην επίτευξη του στόχου του. «Οι σπουδές αυτές αποτέλεσαν καθοριστικό παράγοντα στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη της αμπελουργικής και οινοποιητικής παραγωγής μου, καθώς εφάπτονται απόλυτα με τον τομέα της δραστηριοποίησής μου», δηλώνει ο ίδιος.
Αύξηση των στρεμμάτων και δημιουργία ολοκληρωμένου συστήματος παραγωγής και διαχείρισης
Στα 12 χρόνια επαγγελματικής δραστηριότητας, τα 12 στρέμματα αμπελώνα έγιναν 42, εφαρμόζοντας καινοτόμες εξελιγμένες μορφές της σύγχρονης αμπελουργίας, σε ό,τι αφορά τη φύτευση, την υποστύλωση, το κλάδεμα, τη διαχείριση της φυλλικής επιφάνειας, την καλλιέργεια του εδάφους, την άρδευση και τη φυτοπροστασία. Από φέτος οι αμπελώνες εντάχθηκαν σε σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης AGRO, ενώ στο οινοποιείο είναι υπό εγκατάσταση σύστημα ISO 22000.
Το εξίσου σημαντικό κομμάτι της προώθησης και διάθεσης των προϊόντων το έχουν αναλάβει οι δύο νέοι, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο σύστημα παραγωγής, μεταποίησης, τυποποίησης, προώθησης και εμπορίας των προϊόντων τους. Οι δυσκολίες με τις οποίες έχουν έρθει αντιμέτωποι όλα αυτά τα χρόνια αφορούν τόσο την αδυναμία τραπεζικού δανεισμού εν μέσω της οικονομικής κρίσης, όσο και την επιβολή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο κρασί, «ο οποίος στραγγαλίζει οποιαδήποτε ρευστότητα της επιχείρησης, μην αφήνοντας χώρο για μελλοντικές επενδύσεις», τόνισε ο Γιάννης.
Αναφερόμενος στις δυσκολίες που αντιμετώπισε, επισημαίνει ότι χωρίς την πολύτιμη βοήθεια της συζύγου του, Ελεάνας, δεν θα τα κατάφερνε, ειδικά την περίοδο του μεταπτυχιακού. «Επιβάλλονταν ταξίδια δύο και τρεις φορές την εβδομάδα στην Αθήνα και ταυτόχρονη τέλεση όλων των καλλιεργητικών και οινοποιητικών εργασιών», επεσήμανε. «Η Ελεάνα, παρόλο που κι εκείνη έχει ολοκληρώσει πολυτεχνικές σπουδές και μεταπτυχιακό στις παιδαγωγικές επιστήμες με τη χρήση νέων τεχνολογιών, προσαρμόστηκε με απόλυτη επιτυχία στις απαιτήσεις όλων των εργασιών και βοήθησε καθοριστικά την επίτευξη αυτού του κοινού στόχου», συμπληρώνει. Μάλιστα, για να την ευχαριστήσει για την προσφορά της επέλεξε να δώσει το όνομά της σε ένα από τα πιο αρωματικά κρασιά του οινοποιείου τους, που προκύπτει από τον συνδυασμό Μαλαγουζιάς και Chardonnay.
Αυτοματισμοί, εξοπλισμός και καινοτόμες τεχνικές
Στην καλλιέργεια των αμπελώνων τους, οι δύο νέοι χρησιμοποιούν ήδη μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας, όπως είναι ο καλλιεργητής κάτω από τα πρέμνα και ο κορυφολογητής για τη διαχείριση της φυλλικής επιφάνειας. Επίσης, στο οινοποιείο πέρα από το εργαστήριο ποιοτικού ελέγχου που έχουν εγκαταστήσει, λειτουργεί και αυτόματο σύστημα ψύξης των δεξαμενών σε ελεγχόμενες από το σύστημα θερμοκρασίες για τη ζύμωση, τη σταθεροποίηση και τη συντήρηση των κρασιών. «Το σύστημα αυτό μας επιτρέπει να εφαρμόζουμε εξειδικευμένες οινοποιητικές τεχνικές, όπως η κρυοεκχύλιση, για την παραγωγή αρωματικών κρασιών με όγκο, και η κρυοζύμωση, για την έκφραση του μέγιστου αρωματικού δυναμικού της κάθε ποικιλίας μας», εξηγεί. Επίσης, «εφαρμόζουμε μία πολύ ιδιαίτερη τεχνική μικροοινοποίησης στο Syrah μέσα σε δρύινα βαρέλια, με σκοπό τον συνδυασμό των αρωμάτων και τον πλούσιο όγκο», συμπλήρωσε.
Σχέδια για το μέλλον και συμβουλές στους νεοεισερχόμενους
Στον μελλοντικό σχεδιασμό των δύο αμπελουργών είναι η προμήθεια σύγχρονων καινοτόμων μηχανημάτων, που θα κάνουν ευκολότερη, αποδοτικότερη και ανταγωνιστικότερη την εργασία τόσο στον τομέα του αμπελιού όσο και στον τομέα του οινοποιείου, ενώ το σημαντικότερο είναι πως θα προσδώσουν ποιότητα στο τελικό προϊόν, κάτι που είναι μέγιστο ζητούμενο για τους ίδιους.
Από τη μικρή εμπειρία, η οποία έχει αποκτηθεί μέσα από την αγροτική ενασχόληση, προτείνουν σε όποιον θα ήθελε να ασχοληθεί με την αγροτική παραγωγή να το κυνηγήσει, ενώ συνιστούν σε κάθε νέο φιλόδοξο αγρότη να δώσει έμφαση στην ανάπτυξη καθετοποιημένης παραγωγής, έτσι ώστε να μπορεί να αποκομίσει τα μέγιστα οφέλη από την προστιθέμενη αξία του προϊόντος του.