Νέοι κανονισμοί στα σχολεία: 15 "μέτρα - ασπίδα" κατά του μπούλινγκ

Οι ανησυχητικές διαστάσεις που έχει λάβει το φαινόμενο, το οποίο μάλιστα εμφανίζεται εντονότερο στο γυμνάσιο, σπρώχνει το υπουργείο, σύμφωνα με το Έθνος της Κυριακής, στην εφαρμογή μέτρων από τη νέα χρονιά

Δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού (μπούλινγκ) παίρνει το υπουργείο Παιδείας, στο πλαίσιο και των νέων θεματικών που θα εισαχθούν σε όλα τα σχολεία από την επόμενη χρονιά. Στόχος είναι από τον Σεπτέμβριο να ξεκινήσει σταδιακά η εφαρμογή προγράμματος πρόληψης και αντιμετώπισης της βίας, το οποίο θα αφορά στο σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας (εκπαιδευτικούς, μαθητές, γονείς).

Με δεδομένο ότι το φαινόμενο έχει λάβει σοβαρές διαστάσεις, καθώς όλες οι τελευταίες έρευνες δείχνουν ότι ένας στους τρεις μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει θύμα εκφοβισμού από συμμαθητές του, το υπουργείο Παιδείας ήδη προετοιμάζει ένα συνολικό σχέδιο προκειμένου να αντιμετωπίσει τη βία στα σχολεία. Ενα από τα βασικά μέτρα που σχεδιάζει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας είναι η σύνταξη και η εφαρμογή σχολικών κανονισμών σε κάθε σχολική μονάδα, με τη συμμετοχή και των μαθητών, όπου θα καταγράφονται οι κανόνες οι οποίοι θα διέπουν τη σχολική ζωή.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει τη δημιουργία ενός πρωτοκόλλου το οποίο θα γνωρίζουν και θα πρέπει να ακολουθούν οι μαθητές και φυσικά οι εκπαιδευτικοί, η διεύθυνση του σχολείου αλλά και οι γονείς. Για παράδειγμα, οι μαθητές θα «εκπαιδευτούν» ώστε να ξέρουν τι πρέπει να κάνουν όταν πέσει στην αντίληψή τους ένα περιστατικό βίας. Σε ποιον να το πουν, πώς να ενεργήσουν οι ίδιοι ως προς τους συμμαθητές τους κ.ά. Αντίστοιχους κανόνες θα ακολουθούν και οι υπόλοιποι. Ιδιαίτερα οι μαθητές θα αναλαμβάνουν σημαντικό ρόλο -μέσω του θεσμού του «διαμεσολαβητή»- στην επίλυση περιστατικών βίας μεταξύ των συμμαθητών τους, πάντα σε συνεργασία με τους καθηγητές και με την καθοδήγηση του διευθυντή του σχολείου.

Η χώρα μας βρίσκεται στην τέταρτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στις περιπτώσεις σχολικού εκφοβισμού, με το φαινόμενο να εμφανίζεται εντονότερο στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου και να μειώνεται όσο οι μαθητές μεγαλώνουν (λύκειο).

Τα τελευταία χρόνια τα περιστατικά βίας συνεχώς πυκνώνουν και μάλιστα πολλά κρίνονται εξαιρετικά σοβαρά για τα παιδιά, που πέφτουν θύματα βίας από συμμαθητές τους. Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο περιστατικό σε δημοτικό σχολείο της Θεσσαλονίκης, όπου μαθητές εξανάγκασαν μικρή συμμαθήτριά τους να «γλείψει» την τουαλέτα.

Οπως τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής» η υφυπουργός Παιδείας Σοφία Ζαχαράκη, «ήδη έχουμε συνεργασία με ειδικούς στον χώρο της διαχείρισης περιστατικών βίας εντός σχολείου και σχολικού εκφοβισμού, καθώς και με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Ταυτόχρονα θα υπογράψουμε και μνημόνιο συνεργασίας με το “Χαμόγελο του Παιδιού” και βέβαια θα ανασυνταχθεί το Παρατηρητήριο κατά της Βίας του υπουργείου Παιδείας, ενώ θα ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τους δήμους». 

Η υφυπουργός εκτιμά ότι «με την έναρξη του νέου έτους το πρόγραμμα για τη σχολική βία θα αρχίσει να εφαρμόζεται στα σχολεία, μαζί με τις νέες θεματικές ενότητες, όπως ο σεβασμός των άλλων, ο εθελοντισμός κ.ά. Σημαντικό μέτρο θεωρώ και τους μαθητές-διαμεσολαβητές για την επίλυση τέτοιων ζητημάτων, καθώς έχει δοκιμαστεί με μεγάλη επιτυχία».

Τα «συμπτώματα»

Οι ερευνητές τονίζουν ότι βασικά σημάδια αναγνώρισης ενός παιδιού που έχει πέσει θύμα βίαιης συμπεριφοράς είναι τα εξής:

• Ανεξήγητες μελανιές και σημάδια από χτυπήματα, έλλειψη φίλων από το σχολείο.
• Aρνηση να πάει στο σχολείο.
• Παρουσιάζει διαρκώς άγχος.
• Εμφανίζει ανεξήγητη επιθετική συμπεριφορά στο σπίτι.
• Απομονώνεται στο δωμάτιό του. Βλέπει εφιάλτες και δηλώνει συχνά άρρωστο όταν ξυπνάει το πρωί.
• Επιστρέφει σπίτι από το σχολείο με ρούχα σκισμένα ή αντικείμενα να λείπουν ή να έχουν καταστραφεί. Δεν ομολογεί τι έγινε στο σχολείο και δείχνει φοβισμένο.

15 μέτρα-ασπίδα για τον σχολικό εκφοβισμό

1:Σύνταξη διακήρυξης του σχολείου ενάντια στη βία: δικαιώματα-υποχρεώσεις-καθήκοντα για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας.

2:Σύσταση σχολικής επιτροπής ενάντια στον εκφοβισμό και στην ενδοσχολική βία.

3:Ενίσχυση μέτρων προστασίας στον περιβάλλοντα χώρο σχολείων στα οποία παρατηρούνται παραβατικές συμπεριφορές.

4:Καθιέρωση τακτικών συναντήσεων επικοινωνίας μεταξύ μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων σε κάθε τάξη, με ευθύνη των εκπαιδευτικών.

5:Παροχή βοήθειας από μαθητές σε άλλους, για την επίλυση των συγκρούσεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εκφοβισμό (θεσμός μαθητή-διαμεσολαβητή).

6:Διοργάνωση ειδικών συζητήσεων και προγραμμάτων για την εκπαίδευση των μαθητών στον σεβασμό των δικαιωμάτων των άλλων κατά τη χρήση του Διαδικτύου και την αποφυγή της άσκησης βίας, των προσβολών και του εκφοβισμού που συμβαίνει μέσω αυτού (cyber bullying).

7:Εμπλουτισμός της ύλης με διδακτικές ενότητες σχετικές με τα δικαιώματα, τις ευθύνες και τις κοινωνικές σχέσεις των μαθητών.

8:Τα σχολεία θα έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιούν εκπαιδευτικούς με ειδικές γνώσεις, όπως και διεπιστημονική ομάδα συνεργατών (π.χ. ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς κ.ά.), ανάλογα με τις ανάγκες τους.

9:Εφαρμογή του θεσμού του «δασκάλου εμπιστοσύνης», στον οποίο θα μπορούν να απευθύνονται οι μαθητές ατομικά ή ομαδικά, συζητώντας προβλήματα που αντιμετωπίζουν, όπως θέματα σχολικού εκφοβισμού.

10:Σε συνεργασία με το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη θα γίνει επικαιροποίηση του υλικού που δίνεται στους μαθητές, με ειδική προσαρμογή για κάθε βαθμίδα καθώς και ανανεωμένο ψηφιακό υλικό.

11:Ηδη έχει συσταθεί κοινή ομάδα εργασίας -των υπουργείων Παιδείας και Προστασίας του Πολίτη-, το έργο της οποίας είναι στην τελική φάση παραγωγής σχετικού υλικού για τα σχολεία.

12:Αμεσα θα επανασυσταθεί μια κεντρική ομάδα, η οποία θα εκπονήσει τη στρατηγική για τη διαχείριση των φαινομένων ενδοσχολικής βίας.

13:Στήριξη των παιδιών και των εκπαιδευτικών με συμμετοχή εξειδικευμένων ατόμων στα αντικείμενα της σχολικής βίας.

14:Υποστήριξη των σχολείων και των Διευθύνσεων Εκπαίδευσης. Διοργάνωση επιμορφώσεων, σεμιναρίων-συνεδρίων.

15:Αξιοποίηση διαθέσιμων δικτύων με ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς.