Πότε οι διαδικτυακές πλατφόρμες θα πληρώνουν πρόστιμο μέχρι 2 εκατ. ευρώ

Οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες εμπορίου (επιγραμικές υπηρεσίες διαμεσολάβησης) που έχουν καταχρηστική συμπεριφορά προς τους εμπόρους με τους οποίους συνεργάζονται ή αθετούν συμφωνίες, απειλούνται με πρόστιμο από 1.500 έως και 2 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου που έθεσε σήμερα σε δημόσια διαβούλευση ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων 'Αδωνις Γεωργιάδης και η οποία θα παραμείνει ανοικτή έως τις ‪15 Οκτωβρίου‬.  

Με το νομοσχέδιο που φέρει το τίτλο «Λήψη συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Ιουνίου 2019 για την προώθηση της δίκαιης μεταχείρισης και της διαφάνειας για τους επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης (L 186)» όπως αναφέρει το υπουργείο, τίθενται, κανόνες σχετικά με τη δυνατότητα ενεργητικής νομιμοποίησης των ενώσεων και δημοσίων φορέων να ασκούν συλλογικές αγωγές σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150,  αλλά και ρυθμίσεις σχετικά με την τήρηση του μητρώου των ενώσεων και δημοσίων φορέων στη Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων (ΔΙ.Μ.Ε.Α).

Η τελευταία, ορίζεται ως αρμόδια αρχή για την εποπτεία της συμμόρφωσης των παρόχων επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης ή των επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150, ενώ καθορίζονται οι εξουσίες και κυρώσεις για την αποτελεσματική εφαρμογή των ρυθμίσεων του Κανονισμού και τον έλεγχο των πιθανολογούμενων παραβάσεων.

Υπενθυμίζεται ότι ο κανονισμός έχει τεθεί σε ισχύ από τις 12 Ιουλίου 2020 και αποσκοπεί στην εξασφάλιση δίκαιου, προβλέψιμου και αξιόπιστου νομικού περιβάλλοντος για τους επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης, τους χρήστες εταιρικών ιστοτόπων, τους παρόχους επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης και τους παρόχους επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, το νεοεισαχθέν νομικό πλαίσιο στοχεύει στο να περιορίσει την εμφάνιση και τις επιπτώσεις μονομερών αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, που παρουσιάζονται συχνά σε ορισμένες δράσεις των επιγραμμικών πλατφορμών. Η διαφάνεια αναφορικά με τους καταρτιζόμενους όρους και προϋποθέσεις, τις τυχόν αποφάσεις περιορισμού, αναστολής και διακοπής της παροχής των επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης, τις κύριες παραμέτρους και τη σχετική σημασία αυτών αναφορικά με την κατάταξη, τα παρεπόμενα προϊόντα και τις υπηρεσίες, τυχόν διακριτική μεταχείριση και τους ειδικούς συμβατικούς όρους, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο του κανονισμού.

Βασικό στόχο των ρυθμίσεων του κανονισμού αποτελεί επίσης η παροχή δυνατότητας αποτελεσματικής προσφυγής σε επιχειρηματικούς χρήστες επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης και χρήστες εταιρικών ιστοτόπων, μέσω ενός πλαισίου διαβαθμισμένης προστασίας που περιλαμβάνει εσωτερικό σύστημα διεκπεραίωσης καταγγελιών, διαμεσολάβηση και εξειδικευμένη διαμεσολάβηση.

Επιπρόσθετα, δίνεται η δυνατότητα ενεργητικής νομιμοποίησης σε οργανώσεις, ενώσεις και δημοσίους φορείς για την άσκηση συλλογικών αγωγών σχετικά με παραβιάσεις του κανονισμού. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις λαμβάνονται τα απαραίτητα συμπληρωματικά μέτρα για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150 στην ελληνική έννομη τάξη, στα οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ρυθμίσεις αναφορικά με τη δυνατότητα έγερσης συλλογικής αγωγής των νομιμοποιούμενων φορέων και την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του κανονισμού.

Συλλογικές αγωγές

Με το άρθρο 2 τίθενται κανόνες σχετικά με τη δυνατότητα ενεργητικής νομιμοποίησης των ενώσεων και δημοσίων φορέων να ασκούν συλλογικές αγωγές σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/1150.

Η δυνατότητα άσκησης συλλογικής αγωγής κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντική, με δεδομένο ότι διάφοροι μικροί ή μεμονωμένοι επιχειρηματικοί χρήστες με περιορισμένα οικονομικά μέσα ή από το φόβος των αντιποίνων, ενδεχομένως περιόριζαν, ίσως και να απέφευγαν, τη δικαστική προσφυγή.

Όπως ορίζει το συγκεκριμένο άρθρο, η αγωγή ασκείται σε αποκλειστική προθεσμία 18 μηνών από τότε που η ένωση ή ο δημόσιος φορέας έλαβε γνώση της παράνομης συμπεριφοράς και, σε κάθε περίπτωση, εντός 3 ετών από την τελευταία εκδήλωση της παράνομης συμπεριφοράς και δικάζεται κατά την τακτική διαδικασία. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την προσωρινή εκτέλεση της απόφασης, ενώ αποκλειστικώς αρμόδιο για την εκδίκαση της αγωγής είναι το Πολυμελές Πρωτοδικείο της κατοικίας ή της έδρας του εναγομένου.

Η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) ορίζεται αρμόδια για την εποπτεία της συμμόρφωσης των παρόχων επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης ή των επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης.

Το προτεινόμενο σύστημα επιβολής περιλαμβάνει είτε αυτεπάγγελτη δράση είτε δράση κατόπιν καταγγελίας σε περιπτώσεις, οι οποίες κρίνεται ότι έχουν ευρύτερη σημασία για την προστασία της λειτουργίας της αγοράς ενώ η ΔΙΜΕΑ, αποκτά εξουσία απόκτησης πρόσβασης σε κάθε δεδομένο, έγγραφο, και οποιαδήποτε πηγή, η οποία διευκολύνει τον έλεγχο αυτής. Δύναται επίσης να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους, καθώς και να παραγγέλνει ελέγχους από άλλες αρμόδιες αρχές. Τα στοιχεία, δεδομένα και έγγραφα, τα οποία εξετάζονται, είναι δυνατόν να κατασχεθούν, ανεξαρτήτως του μέσου αποθήκευσής τους και να διατηρηθούν στην κατοχή της αρμόδιας αρχής, για λόγους πληρότητας του διενεργούμενου ελέγχου.

Επιπρόσθετα, για τους ίδιους λόγους, δίνεται η εξουσία στην αρχή να αναζητά πληροφόρηση αναφορικά με τα πραγματικά περιστατικά, από κάθε εκπρόσωπο ή μέλος του προσωπικού των επιγραμμικών υπηρεσιών διαμεσολάβησης ή επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης, που ελέγχεται.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παράβαση των διατάξεων του Κανονισμού, η ΔΙ.Μ.Ε.Α. μπορεί, με απόφασή της, είτε να απευθύνει σύσταση είτε να επιβάλει διοικητικό πρόστιμο 1.500 έως  2 εκατ. ευρώ.