Το τελευταίο αντίο στην Κική Δημουλά

Με ένα δυνατό χειροκρότημα, αποχαιρέτησαν την Κική Δημουλά, η οικογένειά της, συγγενείς, φίλοι αλλά και πλήθος κόσμου, στο Πρώτο Νεκροταφείο Αθηνών, όπου τελέστηκε δημοσία δαπάνη η κηδεία της, ως «ελάχιστος φόρος τιμής» στη σπουδαία ποιήτρια που με τη γλωσσική τόλμη που πάντα τη διέκρινε, μίλησε με μοναδικό τρόπο μέσα από το έργο της για την υπαρξιακή αγωνία, την απουσία, την απώλεια του χρόνου, τη φθορά και τη μοναξιά.

   Στην κηδεία παρέστησαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, καθώς και εκπρόσωποι των γραμμάτων και των τεχνών και του πολιτικού κόσμου, όπως η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως, ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Γιώργος Κουμουτσάκος, ο δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, η Όλγα Κεφαλογιάννη, ο Λουκάς Παπαδήμος, ο Δημήτρης Λιγνάδης, ο Σωτήρης Σόρογκας, ο Σταύρος Ξαρχάκος, η Λίνα Νικολακοπούλου, η Ζυράννα Ζατέλη, η Ιωάννα Καρυστιάνη, ο Νίκος Δήμου, η Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα, ο Κώστας Γεωργουσόπουλος, ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος, ο Γιάννης Παπαθανασίου κά.

   «Έτσι θα σε θυμόμαστε Κική Δημουλά. Να γεμίζεις σαν μικρό παιδί "το κουβαδάκι σου με τις πρώτες χαμηλές νότες της άμμου". Πνεύμα αέναα ανήσυχο. Που δεν διστάζει να αμφιταλαντεύεται διαρκώς, για να χωρέσει την ισορροπία. Που διαρκώς γεύεται, τσαλακώνεται, διυλίζει εμπειρίες και μνήμες, για να μπορεί να επιχειρεί ξανά και ξανά» ανέφερε στον επικήδειό της η υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως και πρόσθεσε:

   «Έχουν γραφτεί, γράφονται, και θα συνεχίσουν να γράφονται, αφιερώματα πολλά, για την εμβέλεια, το αισθητικό ήθος και την καταλυτική δύναμη του έργου σου. Διάλεξα μόνο μία σύντομη, αλλά συνάμα πολύ περιεκτική, αναφορά του Γιώργου Βέη με αφορμή την κυκλοφορία της συλλογής 'Ανω Τελεία το 2016 -από τις πολλές εκείνες αναφορές που αποπειρώνται να αποδώσουν το σεβασμό, την ευγνωμοσύνη και τις τιμές που νοιώθουμε όλοι μας ότι αρμόζουν: "Το επίτευγμα της Κικής Δημουλά την αναδεικνύει απόλυτη διαχειρίστρια των υποθέσεων της ψυχής -ως τόπου όπου ευδοκιμεί επιτέλους ανεμπόδιστη η αλήθεια". Καλό ταξίδι».

   Στην ομιλία της, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη είπε: «Εμείς, σήμερα, είμαστε όλοι γύρω της να την αποχαιρετήσουμε επειδή ετοιμάστηκε να φύγει, χωρίς ποτέ να μας αφήσει. Να της πούμε δυο λόγια, όχι για το έργο της που είναι συγκλονιστικό στην κάθε στροφή του, καθρεφτίζοντας όλα εκείνα που στη ζωή μας εμείς δεν τολμάμε ακόμη να αρθρώσουμε. 

   Ούτε για τη λαμπρή λιακάδα, τα ποιήματά της, που μετανάστευσαν σε τόσες ξένες γλώσσες. Αλλά για αυτή την ομορφιά που εξέπεμπε χάρη στη μυστική αγάπη της για τη ζωή, που τη μετρούσε με το φως που ανεπαίσθητα χανόταν. Και όσο χανόταν, τόσο δυνάμωνε η περιέργειά της να εξερευνήσει όσα έφυγαν, όσα συναισθήματα άφηναν το αποτύπωμά τους, όσα πονούσαν τη μνήμη της. Είμαστε όλοι ευλογημένοι που διασταυρωθήκαμε μαζί της. Χαρήκαμε το λόγο της, την παιγνιώδη της διάθεσή, την κρίση της για τα σοβαρά που τα συνόδευε πάντα η ευγένεια, η ταπεινότητα και η υπομονή της.

   Κυρία Δημουλά, σας ευχαριστούμε που μπορούμε εμείς οι υπολειπόμενοι, μπορούν οι επόμενοι και οι επόμενοι να αφήνονται στη μαγεία των εικόνων που συνθέτουν οι στίχοι σας. Ο χρόνος υποκλίθηκε ενώπιον σας και θα σας κρατήσει στην αιωνία αγκαλιά του. Και αυτή θα είναι παραμυθία για τα παιδιά σας, για τα εγγόνια σας, για εκείνους, τους πάντα νέους, που θα καταφεύγουν στην ποίησή σας».

   Η πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών, 'Αννα Μπενάκη κατέθεσε δάφνινο στεφάνι σε ένδειξη τιμής και αγάπης στην «αξέχαστη συνάδελφό μας». «Παρηγοριά μας μένει η αιώνια αξία της ποιητικής της δημιουργίας που θα μας θυμίζει πόσο κοντά μας πέρασε ένας υπέροχος άνθρωπος. Γιατί αυτό ήταν η Κική Δημουλά» σημείωσε.

   Η εκπρόσωπος του εκδοτικού οίκου Ίκαρος, Κατερίνα Καρύδη, αναφέρθηκε στην «καθημερινότητα που η Κική Δημουλά κατάφερε να την κάνει ποίηση» και μίλησε για έναν άνθρωπο που «ήξερε να χτίζει αληθινές σχέσεις, έδινε απλόχερα και ξεχείλιζε ευγένεια, τρυφερότητα και κατανόηση». Ο ιατρός της ποιήτριας, καρδιοχειρουργός Στρατής Παττακός, την ευχαρίστησε για τη φιλία της τονίζοντας πως θα μείνει για πάντα στη σκέψη όλων.

   Στον επικήδειο του, ο γενικός γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, Βασίλειος Πετράκος είπε, μεταξύ άλλων, πως η ζωή της Κικής Δημουλά ήταν μία σπουδή του αναπόφευκτου και πως η ίδια ήταν αυστηρός κριτής του εαυτού της και της τέχνης της. «Αυτό που χάσαμε είναι η γήινη μορφή της. Η πνευματική της υπόσταση θα ζει μαζί μας όσο οι στίχοι της διαβάζονται» τόνισε.

   Η κόρη της σπουδαίας ποιήτριας, Έρση Δημουλά, ευχαρίστησε συγκινημένη τη μητέρα της και είπε: «Ο χρόνος σου δεν τελειώνει. Θα έρχομαι κάθε μέρα, κάθε ώρα κοντά σου για να είμαι μαζί σου».

   Στεφάνια απέστειλαν, μεταξύ άλλων, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η σύζυγός του Μαρέβα, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, ο Αντώνης Σαμαράς, η πρόεδρος και το ΔΣ του Συλλόγου «Ελπίδα», η Εταιρεία Συγγραφέων, το Ίδρυμα Κώστας και Ελένη Ουράνη, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, ο Βαρδής και η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, ο Γιώργος και η 'Αννα Νταλάρα, οι εκδόσεις Πατάκη, το Ίδρυμα Κωστή Παλαμά.